Γιάνης Βαρουφάκης – Ομιλία στη Βουλή για τον Προϋπολογισμό 18/12/19

Ομιλίες ολομέλειας
18 Δεκ, 2019

ΓΙΑΝΗΣ ΒΑΡΟΥΦΑΚΗΣ (Πρόεδρος του ΜέΡΑ25): Κύριε Πρόεδρε, κύριε Υπουργέ, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ένας προϋπολογισμός δεν είναι απλά νούμερα σε ένα αρχείο, είναι αριθμοί που συμπυκνώνουν τις ευχές των κυβερνώντων και αποκρύπτουν τις κακουχίες των ανίσχυρων. Είναι το φύλλο πορείας του πλοίου του κράτους, που συντάσσει ο καπετάνιος, αλλά δυστυχώς με στραμμένη την πλάτη του στην πλώρη, κοιτώντας μόνο πίσω, στην πρύμνη, και όχι μόνο πίσω, αλλά μπορώντας να διακρίνει μόνο το τι συνέβαινε έξι μήνες πριν. Είναι δύσκολη η δουλειά ενός Υπουργού Οικονομικών. Γι’ αυτό, πάνω απ’ όλα, ο προϋπολογισμός, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, είναι η ενσάρκωση των αξιών των κρατούντων και παράλληλα ένα στοίχημα που θα κριθεί από τη συναίσθηση που έχουν της τρικυμίας που έρχεται. Και όλα αυτά, όλες αυτές οι δυσκολίες σε ένα κανονικό κράτος.

Όμως το ελληνικό κράτος, κυρίες και κύριοι Βουλευτές, δεν είναι κανονικό κράτος. Γι’ αυτό και εσείς, όπως και οι προηγούμενοι, δεν είστε κυβερνήτες, δεν είστε οι πραγματικοί κυβερνήτες του. Μετά από εννέα χρόνια χρεοδουλοπαροικίας, το πηδάλιο είναι σε χέρια άλλων. Μάλλον το κινούν με τηλεκοντρόλ από τις Βρυξέλλες και τη Φρανκφούρτη. Με τις μηχανές του πλοίου να αγκομαχούν λαβωμένες, με το σκαρί του γεμάτο τρύπες, με το πλήρωμά του απαξιωμένο και υπό ρευστοποίηση υπέρ των αρπακτικών ταμείων από τη μια μεριά και των αρχιερέων της διαπλοκής που κανακεύετε, κυρίες και κύριοι της Κυβέρνησης, εδώ και πέντε μήνες.

Με τον προϋπολογισμό σας αναγκάζομαι να πω ότι αποκρύπτετε το πού βρισκόμαστε και αγνοείτε εκουσίως την τρικυμία που έρχεται. Σχεδιάζετε μια πορεία που για άλλη μια χρονιά καθηλώνει τη χώρα μας στην οικονομική, κοινωνική, οικολογική μη βιωσιμότητα.

Απόψε την ώρα που θα χειροκροτάτε το ότι η πλειοψηφία σας θα υπερψηφίσει αυτόν τον προϋπολογισμό, κυρίες και κύριοι της Νέας Δημοκρατίας, κρατήστε στο πίσω μέρος του μυαλού σας στο εξής: Σε δώδεκα-είκοσι τέσσερις μήνες θα τον έχετε αποκηρύξει, θα τον έχετε αποποιηθεί, όπως συνέβη με κάθε προϋπολογισμό της τελευταίας δεκαετίας. Αυτό είναι δεδομένο. Ο προϋπολογισμός σας αποτελεί κορύφωση μιας δεκαετούς απατηλής απόκρυψης μιας τετραπλής χρεοκοπίας: κράτους, τραπεζών, νοικοκυριών, μικρομεσαίων επιχειρήσεων και μεγαλύτερων επιχειρήσεων. Μιας απατηλής απόκρυψης χρεοκοπίας, η οποία διακόπτεται μόνο από περιοδικούς εορτασμούς μιας ανάκαμψης, που δεν έρχεται, γιατί είναι πλασματική. Μιας ανάκαμψης που είναι πλασματική, επειδή είναι χτισμένη πάνω στην άμμο που δημιουργήθηκε από τα συντρίμμια της κοινωνικής οικονομίας. Μιας ανάκαμψης, που μάλλον το γκελ ενός πτώματος στις τσιμεντόπλακες της μονιμοποιημένης λιτότητας θυμίζει.

Αναφέρθηκα σε κάθε προϋπολογισμό -κι όχι μόνο στον δικό σας- ως την ενσάρκωση των αξιών εκείνων που τον συντάσσουν. Ας προσπαθήσουμε, λοιπόν, να διακρίνουμε τις δικές σας αξίες, διαβάζοντας τον προϋπολογισμό, κι αυτό πριν μπούμε σε μια συζήτηση για τη βιωσιμότητα και την τεχνοκρατική του επάρκεια. Ποιες είναι οι αξίες που αναδύει, αναδεικνύει και αντικατοπτρίζει ο προϋπολογισμός σας; Αν δούμε το γεγονός ότι στην παιδεία, στην υγεία, στον πολιτισμό και στην πρόνοια έχουμε αποτελμάτωση δαπανών, αν όχι μείωση, μάλλον τις αξίες μιας νεοφιλελεύθερης βαρβαρότητας αναδεικνύει. Αν κοιτάξουμε τις δημόσιες επενδύσεις που είναι αποτελματωμένες στα ίδια επίπεδα της κατάρρευσης της μετά το 2011 εποχής, η μετακύλιση της αποεπένδυσης στο δημόσιο τομέα ποια αξία αναδεικνύει; Μάλλον την αξία της υπανάπτυξης. Αν δούμε το ότι εσείς στον προϋπολογισμό σας προβλέπετε ότι στους επόμενους δώδεκα μήνες τα φυσικά πρόσωπα, τα οποία μάλλον συμφωνούμε όλοι ότι είναι υπερφορολογούμενα, θα αυξήσουν την εγγυοδότηση του κράτους κατά 323 εκατομμύρια, την ώρα που τα νομικά πρόσωπα θα μειώσουν τη συνεισφορά τους στο κράτος κατά 440 εκατομμύρια. Αυτό πάνω στη βάση, στην προϊστορία των τελευταίων δέκα ετών, όπου ο ΦΠΑ, ο πιο ταξικός φόρος, συνεχώς αυξάνει το ποσοστό στο οποίο συνεισφέρει στη φορολογία του κράτους. Μόνο την τελευταία διετία επί ΣΥΡΙΖΑ, μεταξύ του 2017 και του 2018, ενώ τα φορολογικά έσοδα του δημοσίου αυξήθηκαν κατά 2,05%, τα έσοδα του ΦΠΑ αυξήθηκαν κατά 4,37%.

Και πάω σε κάτι πολύ μικρό, αλλά ξέρετε, κύριε Υπουργέ, από τα μικρά φαίνεται η ψυχή του ανθρώπου. Βλέπω ότι βάζετε περιορισμό δεκαετίας για την απόδοση επιδόματος ενοικίου. Είναι κομμένο και ραμμένο στο πλαίσιο της μισαλλοδοξίας για να μην το πάρουν ούτε οι νόμιμοι μετανάστες, αυτοί που έχουν νομιμοποιηθεί τα τελευταία δέκα χρόνια.

Ας έρθουμε τώρα στην τεχνική επάρκεια του προϋπολογισμού σας. Εκεί που θα έπρεπε να μπορούμε να βρούμε μια βάση συνεννόησης και σύγκλισης, όσον αφορά τους αριθμούς. Κατά βάθος, απ’ ό,τι βλέπω, πρέπει να συμφωνείτε ότι ζούμε σε χρεοδουλοπαροικία. Προεκλογικά, αλλά και μετεκλογικά διατυμπανίζετε -και καλά κάνετε, γιατί έχετε δίκιο σε αυτό- ως προαπαιτούμενο για την πραγματική ανάκαμψη της χώρας τη μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων. Λέτε όμως ότι δεν μας αφήνουν. Και γιατί δεν μας αφήνουν; Δεν μας αφήνουν, γιατί, για να μας αφήσουν, πρέπει να αποδεχθούν την αναδιάρθρωση χρέους. Συμφωνείτε, λοιπόν, ότι μόνο η αναδιάρθρωση χρέους θα μας οδηγήσει στην ανάκαμψη, στην προκοπή, δηλαδή η αναδιάρθρωση χρέους την οποία η τρόικα δεν συζητά και εσείς δεν απαιτείτε, εγκλωβίζοντας σας στα πρωτογενή πλεονάσματα, που εσείς λέτε ότι δεν επιτρέπουν την πραγματική ανάκαμψη. Αν αυτό δεν είναι ομολογία ότι βρισκόμαστε σε μια χρεοδουλοπαροικία, έστω και έμμεση, δεν ξέρω τι είναι.

Τι πρέπει να συμβεί για να αποδράσει η χώρα από αυτήν τη φυλακή χρέους; Θα το πω πολύ απλά. Πρέπει ο ρυθμός αύξησης των εισοδημάτων μας να είναι σημαντικά υψηλότερος από τον ρυθμό αύξησης του βουνού του χρέους μας. Πολύ απλά, το μεσοσταθμικό επιτόκιο να είναι σημαντικά μικρότερο από τον ρυθμό μεγέθυνσης του ονομαστικού εισοδήματος.

Κύριε Υπουργέ, μια ένσταση ως ΜέΡΑ25: Δεν είναι δυνατόν το κείμενο του προϋπολογισμού σας να μην αναφέρει το μεσοσταθμικό επιτόκιο. Είναι υποχρέωσή σας. Το κρύβετε αυτό. Γιατί το κρύβετε;

Δεν είναι δυνατόν να μην ξέρει ο Έλληνας πολίτης, ο Έλληνας Βουλευτής ποιος είναι ο μέσος ρυθμός αύξησης του βουνού του δημόσιου χρέους. Γιατί ακούμε πολλά. Παραπλανούν και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και οι πολιτικοί τον κόσμο μιλώντας για αρνητικά επιτόκια, για ιδιαίτερα χαμηλά επιτόκια δανεισμού. Ναι, αλλά το γνωρίζετε εσείς. Το ξέρω ότι το γνωρίζετε. Το γνωρίζει η Βουλή. Το γνωρίζει ο ελληνικός λαός ότι για παράδειγμα από τα 375 δισεκατομμύρια δημόσιου χρέους, να πάρουμε το πρώτο μνημόνιο, πόσα είναι αυτά που χρωστάμε ακόμα από το πρώτο μνημόνιο; Είναι 56 δισεκατομμύρια του GLF.

Ποιο είναι το επιτόκιο, κύριε Υπουργέ; Το έχετε πει; Το έχετε καταγράψει στον προϋπολογισμό; Είναι 3,8%, ένα επιτόκιο τοκογλυφικό. Είναι απαράδεκτο ότι ακόμα για το πρώτο μνημονιακό δάνειο πληρώνουμε 3,8% επιτόκιο. Για να είμαστε και συγκεκριμένοι 3,776%. Και 3,5% να ήταν, πάλι τοκογλυφικό είναι, σε περίοδο μηδενικών και αρνητικών επιτοκίων, όταν ο EFSF και ο ESM μας δανείζει με 1,5%.

ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΧΑΤΖΗΔΑΚΗΣ: Πόσο πληρώναμε πριν;

ΓΙΑΝΗΣ ΒΑΡΟΥΦΑΚΗΣ (Γραμματέας του ΜέΡΑ25): Πληρώναμε 3,8%. Τόσο πληρώναμε, τόσο πληρώνουμε.

Πάρτε το κομματάκι που έχει μείνει από τα ομόλογα μετά το καταστροφικό PSI, είναι γύρω στα 18 δισεκατομμύρια. Πόσο πληρώνουμε’ αυτό; Πληρώνουμε 4,8%, στον αιώνα τον άπαντα θα πληρώνουμε 4,8%. Για τα 10 δισεκατομμύρια του ΔΝΤ, τα οποία σιγά-σιγά μεταφέρονται, 4,9%. Μεσοσταθμικά θα μου επιτρέψετε να το πω εγώ, μιας και δεν το λέει η Κυβέρνηση, πληρώνουμε 2,65% για το σύνολο του χρέους μας.

Με άλλα λόγια, το βουνό του χρέους, αυτά τα 375 δισεκατομμύρια, αυξάνεται 2,65%. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι, αν ο ρυθμός αύξησης του ονομαστικού εισοδήματος είναι κάτω από το 2,65%, το ποσοστό χρέους της χώρας αυξάνεται. Αυτό σημαίνει. Σημαίνει ότι η χρεοδουλοπαροικία βαθαίνει.

Να γιατί οι οίκοι αξιολόγησης, όσο εγκληματικοί και να είναι, όσο βεβαρημένο παρελθόν και να έχουν, έχουν λόγο να μην δίνουν επενδυτική βαθμίδα, investment great, στο ελληνικό χρέος και να το χρησιμοποιεί αυτό ως πάτημα, ως δικαιολογία η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για να μην μας συμπεριλαμβάνει στην ποσοτική χαλάρωση.

Να πώς εξηγείται το μέγα παράδοξο από τη μία μεριά το ελληνικό δημόσιο να είναι βαθιά χρεοκοπημένο και από την άλλη μεριά τα ομόλογα, τα οποία βγαίνουν αραιά και πού, να πωλούνται, να μοσχοπουλιούνται με πολύ χαμηλά επιτόκια. Γιατί ένα μεγάλο, 90% περίπου, κομμάτι του χρέους είναι εγκλωβισμένο στους επίσημους θεσμούς με υψηλά επιτόκια. Αυτό δεν ενδιαφέρει τους επενδυτές, στον βαθμό που εσείς και η κ. Λανγκάρντ τώρα πλέον, ο κ. Ντράγκι πριν, συνεννοείστε όσον αφορά το διαπραγματεύσιμο μέρος του χρέους.

Έχω ένα ερώτημα όσον αφορά πάλι τα στοιχεία, κύριε Σταϊκούρα, με τον «ΗΡΑΚΛΗ» που περάσατε τις προάλλες και δυστυχώς δεν ήσασταν εδώ στη συζήτηση, έπρεπε να είστε εδώ στη συζήτηση, όχι να έχετε τον Υφυπουργό σας. Ήταν ένα κεντρικής σημασίας νομοσχέδιο για τη χρεοδουλοπαροικία που ζούμε.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΑΜΥΡΑΣ: Εδώ ήταν.

ΓΙΑΝΗΣ ΒΑΡΟΥΦΑΚΗΣ (Γραμματέας του ΜέΡΑ25): Όταν ήμουν εγώ και μίλησα δεν ήσασταν. Συγγνώμη, θα έπρεπε να είστε και στο συνολικό πλαίσιο και να είστε εσείς ο εισηγητής, γιατί ήταν το ίδιο σημαντικό με το δημόσιο χρέος αυτό το νομοσχέδιο.

Έχω ένα ερώτημα. Τις εγγυήσεις στα 12 δισεκατομμύρια θα τις καταγράψετε στο χρέος; Και αν δεν τις καταγράψετε, με ποιο δικαίωμα δεν θα τις καταγράψετε; Αυξάνεται το παθητικό του ελληνικού δημοσίου. Ένας ιδιώτης όταν δίνει εγγύηση στο παιδί του, σε έναν φίλο του, σε μια επιχείρηση, αυτό καταγράφεται στο παθητικό του. Εσείς δεν το καταγράφετε στο παθητικό σας, όπως δεν καταγράφουμε -όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις, όχι μόνο εσείς- τα 56 δισεκατομμύρια εγγυήσεων που δίνονται στα IOUs των τραπεζών από την εποχή του κ. Αλογοσκούφη μέχρι σήμερα.

Και μια τρίτη ένσταση. Έθεσα ένα ερώτημα στο Υπουργείο Οικονομικών πριν από εβδομάδες, μήνες. Σήμερα ποιο είναι αυτό το ποσό των εγγυήσεων των IOUs των τραπεζών; Και πήρα αυτήν τη θλιβερότατη απάντηση από τον κ. Σκυλακάκη. Σας εκθέτει, κύριε Υπουργέ, ο κ. Σκυλακάκης με αυτήν την απάντηση. Καταρχάς ξέχασε ότι μιλάει σε τέως Υπουργό Οικονομικών, ο οποίος γνωρίζει. Εδώ μιλάει για 15 δισεκατομμύρια ευρώ, ξεχνώντας να πει για κάθε τράπεζα, δηλαδή 15 δισεκατομμύρια επί τέσσερα, αρχικά ίσως ήταν επί έξι το 2008, γιατί όταν εγώ ήμουν Υπουργός Οικονομικών, οι εγγυήσεις αυτές ήταν 56 δισεκατομμύρια.

(Στο σημείο αυτό την Προεδρική Έδρα καταλαμβάνει ο Πρόεδρος της Βουλής κ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΤΑΣΟΥΛΑΣ)

Δεν είναι δυνατόν ο ελληνικός λαός, ο Έλλην φορολογούμενος να έχει εγγυηθεί δεκάδες δισεκατομμυρίων για τους τραπεζίτες και εσείς να μην απαντάτε ερώτημα Βουλευτή για το ύψος αυτών των εγγυήσεων σήμερα και μάλιστα για ποιο είναι το επιτόκιο, γιατί θα σας πω κάτι, το οποίο σίγουρα δεν το γνωρίζει κανένας Βουλευτής.

Το επιτόκιο αυτών των IOUs των τραπεζών, κυρίες και κύριοι, από το 2008, ιδίως την εποχή που ήμουν εγώ ο Υπουργός Οικονομικών, ξέρετε πόσο ήταν; Ήταν 11%. Θα ήθελα να ξέρω σήμερα πόσο είναι. Τι μου λέει ο κ. Σκυλακάκης;

Καταρχάς εκτίθεται, γιατί λέει ότι δεν είναι IOUs αυτά, είναι ομολογιακοί τίτλοι, λες και τα IOUs δεν είναι ομολογιακοί τίτλοι και οι ομολογιακοί τίτλοι δεν είναι IOUs. Και αρνείται να απαντήσει. Αυτό, ξέρετε, πρέπει να το προσέξετε. Όταν Βουλευτής ζητάει στοιχεία από το Υπουργείο Οικονομικών, πρέπει να τα δίνετε και όχι να τα κρύβετε.

Επιστρέφω στο θέμα της βιωσιμότητας του χρέους. Μεσοσταθμικό επιτόκιο 2,65%. Ποια θα είναι η μεγέθυνση του ονομαστικού; Θα φτάσει το 2,65%; Εσείς μιλάτε για 2,8%. Μια αναδρομή σε παρελθούσες αστοχίες του μνημονιακού τόξου των μνημονιακών κυβερνήσεων νομίζω ότι θα βοηθήσει.

Κύριε Υπουργέ, έκανα έναν μικρό υπολογισμό για δική σας χρήση. Στα χρόνια των μνημονίων από το 2010 μέχρι σήμερα η μέση απόκλιση του ρυθμού μεγέθυνσης του ονομαστικού εισοδήματος από την πραγματική μεγέθυνση που διαπιστώθηκε ένα – δύο χρόνια μετά ήταν 1,58%. Πέφτουμε κατά μέσο όρο 1,58%. Στην περίοδο του ΣΥΡΙΖΑ η απόκλιση αυτή ήταν πολύ μικρότερη, ήταν γύρω στο 0,25%. Άρα, η τεράστια απόκλιση ήταν στα χρόνια προ ΣΥΡΙΖΑ. Πέρσι η απόκλιση ήταν 0,5%, πρόπερσι 0,5%. Με άλλα λόγια, έχουμε μια ελάχιστη απόκλιση του 0,5%. Εσείς προβλέπετε 2,8%. Ακόμα και με τις δικές σας προβλέψεις, οι πιθανότητες είναι ότι θα είμαστε πολύ πιο χαμηλά από 2,65%. Με άλλα λόγια, το χρέος μας θα αυξηθεί.

Κοιτάξτε. Πέραν αυτών των αριθμών, εδώ έχουμε μια πραγματικότητα στην Ευρώπη και στη διεθνή οικονομία για την οποία σας είχα προειδοποιήσει, είχα μιλήσει και τον Αύγουστο, το είχατε σημειώσει, το εκτίμησα. Έχουμε επιβεβαιωθεί ως ΜέΡΑ25 γι’ αυτά που λέγαμε τον Αύγουστο από τα στοιχεία του Οκτωβρίου. Συγκεκριμένα, η βιομηχανική παραγωγή στην Ευρωζώνη τον Οκτώβριο του 2019 σε σχέση με τον Οκτώβριο του 2018 μειώθηκε 5% σε σχέση με τις αρχές και τα μέσα του 2018. Η βιομηχανική παραγωγή εντωμεταξύ στη Γερμανία, η οποία, όπως γνωρίζουμε πάρα πολύ καλά, είναι η ατμομηχανή -κρυολογεί η Γερμανία, πνευμονία εμείς-, είναι μείον 6,3%.

Όσον αφορά τον τρέχοντα μήνα, τον Δεκέμβριο, τώρα που μιλάμε, ο δείκτης IHS Markit για την εμπιστοσύνη στην αγορά και τη δραστηριότητα των γερμανικών εργοστασίων μειώθηκε από το 44,1% τοn Νοέμβριο στο 43,4% τοn Δεκέμβριο, όταν πέρσι τέτοιο καιρό ήταν στο 55%. Και το 50%, το γνωρίζετε αυτό, θα το πω όμως και γι’ αυτούς που δεν το γνωρίζουν, είναι η σταθερότητα. Όταν αναφέρονται στο 50%, λένε ότι δεν θα αλλάξει τίποτα, κάτω από το 50% σημαίνει ύφεση.

Γνωρίζουμε παράλληλα ότι η Ευρωζώνη επιβραδύνει όσον αφορά το ΑΕΠ κιόλας συνολικά, όχι μόνο η βιομηχανική παραγωγή, από το 2,4% στο σύνολο της Ευρωζώνης το 2017, στο 1,9% το 2018, στο 1,1% φέτος, μια επιβράδυνση που νομοτελειακά ρίχνει τη δική μας μεγέθυνση και αυξάνει το περιθώριο σφάλματος εκτίμησης των ρυθμών μεγέθυνσης.

Τι εννοώ με αυτό; Κύριε Υπουργέ, οι δικές μας εκτιμήσεις πέφτουν έξω όσο χαμηλότερος είναι ο ρυθμός μεγέθυνσης της Ευρωζώνης. Αυτό είναι μια στατιστική αλήθεια. Πέφτει, λοιπόν, ο ρυθμός της ανάπτυξης της Ευρωζώνης, της μεγέθυνσης της Ευρωζώνης. Να ξέρετε ότι αυτό σημαίνει ότι οι στόχοι σας είναι πιο επισφαλείς απ’ ό,τι θα ήταν πέρσι ή πρόπερσι.

Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι στην καλύτερη των περιπτώσεων, κυρίες και κύριοι, από σήμερα μέχρι το 2030, στην καλύτερη των περιπτώσεων, το ποσοστό χρέους προς ΑΕΠ θα έχει αυξηθεί μόνο στο 181%.

Στο μεταξύ, μπορεί να έχουμε τη διεθνή κάμψη που φαίνεται ότι θα έχουμε. Σας θυμίζω και πάλι ότι τον περασμένο Αύγουστο η καμπύλη επιτοκίων των Ηνωμένων Πολιτειών αντεστράφη. Όποτε έχει συμβεί αυτό στα τελευταία εκατόν είκοσι χρόνια, δώδεκα με δεκαοκτώ μήνες μετά, δηλαδή στα τέλη του 2020 με αρχές του 2021 θα υπάρξει σημαντική ύφεση.

Εάν η ύφεση αυτή δεν είναι σημαντική -γιατί δεν θέλω να κινδυνολογώ- και είναι της τάξης μιας πτώσης του δικού μας ρυθμού αύξησης του ΑΕΠ, του ονομαστικού, κατά 1%, ξέρετε τι σημαίνει αυτό για το ελληνικό χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ; Ότι το 2030 μεσοσταθμικά θα έχει πάει στο 233%. Αυτή είναι η κατάσταση, στην οποία βρισκόμαστε σήμερα.

Με άλλα λόγια, ο προϋπολογισμός σας κινδυνεύει να μείνει στην ιστορία –και δυστυχώς, πιστεύω ότι θα μείνει στην ιστορία- ως άλλο ένα ευχολόγιο άλλης μιας μνημονιακής νύχτας.

Κυρίες και κύριοι Βουλευτές, μια σύνοψη του πού βρισκόμαστε. Έχουμε ένα χρέος 375%. Έχουμε ένα ΑΕΠ 188%. Έχουμε ξανά σημαντικό έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών. Το μόνο καλό της κρίσης ήταν ότι εξανεμίστηκε το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών -μάλιστα, όταν ήσασταν εσείς Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών, το 2014- και παρέμεινε εξαφανισμένο μέχρι και το 2016. Τότε άρχισε να ανεβαίνει πάλι.

Τώρα βρισκόμαστε στα 6 δισεκατομμύρια έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών. Έχει ένα ενδιαφέρον να συγκρίνουμε τρία νούμερα τα οποία είναι πολύ κοντά και αποτυπώνουν τη ζοφερή κατάσταση που αντιμετωπίζουμε ως χώρα και που αντιμετωπίζετε, ως Υπουργός Οικονομικών. Έχουμε έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών της τάξης των 6 δισεκατομμυρίων, έχουμε πρωτογενές πλεόνασμα 6,7 δισεκατομμυρίων και έχουμε αρνητικές καθαρές επενδύσεις πάλι φέτος 7,44 δισεκατομμύρια.

Όταν μιλάμε για επενδύσεις, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, να θυμόμαστε ότι είμαστε στη δέκατη χρονιά αρνητικών καθαρών επενδύσεων, οι οποίες αποτελούν, αν θέλετε, τη μεγαλύτερη τροχοπέδη για οποιαδήποτε ανάπτυξη.

Και εσείς τι προτείνετε; Προτείνετε «ναι» σε αυτά τα πρωτογενή πλεονάσματα, που και εσείς παραδέχεστε ότι είναι ο λόγος για τον οποίο βρισκόμαστε εδώ, που είναι ο λόγος για τον οποίο ο ΦΠΑ, παρά την αύξηση των συντελεστών, παρά την κατάσταση την οποία βλέπουμε τον τελευταίο καιρό, βρίσκεται σήμερα η συνολική είσπραξη στα επίπεδα του 2011. Ο φόρος των επιχειρήσεων είναι κάτω των επιπέδων του 2011 -και το 2011 δεν ήταν μια καλή χρονιά- ενώ ταυτόχρονα, οι φόροι των φυσικών προσώπων είναι πολύ υψηλότεροι από ό,τι σχεδόν ποτέ.

Να, λοιπόν, γιατί η απόδραση από τον περιορισμό του πρωτογενούς πλεονάσματος και συνεπώς, η αναδιάρθρωση χρέους δεν είναι κάτι που μπορεί να περιμένει, δεν είναι κάτι που πρέπει να το περιμένουμε να μας συμβεί κάποια στιγμή, όταν τα πράγματα θα πάνε. Δεν θα πάνε καλύτερα, αν δεν έρθει πρώτη αυτή η αναδιάρθρωση.

Όταν έχουμε στόχο πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5%, κυρίες και κύριοι και έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών 2% τότε ακόμα και το ένα δισεκατομμύριο περίπου φοροελαφρύνσεων στον βαθμό που ένα κομμάτι του πηγαίνει στις εισαγωγές και αυξάνει το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών απαιτεί υπερδιπλασιασμό των καθαρών επενδύσεων σε σχέση με τις αποταμιεύσεις για να βγουν οι στόχοι. Ούτε ο προϋπολογισμός σας δεν τολμά μια τέτοια πρόβλεψη Και πώς θα το τολμήσετε, όταν έχουμε καθαρές επενδύσεις -4% του ΑΕΠ;

Δεύτερον, όταν έχουμε στόχο πρωτογενούς πλεονάσματος τόσο υψηλό, πάνω από το 1%-1,5% -ακόμα και το 2% και το 2,5% είναι υψηλό για τα μεγέθη της ελληνικής οικονομίας- τότε, κύριε Υπουργέ, αυτό που γίνεται και το ξέρετε φαντάζομαι αυτό, το ελάχιστο γίνεται το μέγιστο. Με άλλα λόγια, κλειδώνουμε το πρωτογενές πλεόνασμα στο ελάχιστό του.

Αυτό τι σημαίνει για σας, ως Υπουργό Οικονομικών, για τη δυνατότητα της Κυβέρνησης να χρησιμοποιεί τη δημοσιονομική πολιτική και τον προϋπολογισμό του Κράτους ως μηχανισμό απόσβεσης των κραδασμών, που αναπάντεχα έρχονται και από το εξωτερικό και από το εσωτερικό της χώρας; Σημαίνει ότι αφανίζεται αυτή η δυνατότητα να χρησιμοποιείται. Κάποιες στιγμές θα έπρεπε να είναι υψηλότερο το πρωτογενές πλεόνασμα, κάποιες στιγμές να είναι χαμηλότερο, αλλά με αυτές τις δεσμεύσεις της τρόικας, η ανελαστικότητα του στόχου πρωτογενούς πλεονάσματος είναι η βάση της δυσαρέσκειας, είναι η βάση της πλασματικότητας της δήθεν ανάκαμψης.

Κυρίες και κύριοι Βουλευτές, η έλλειψη τόλμης του προϋπολογισμού σας αντανακλά την έλλειψη βασικών αρετών που θα έπρεπε να έχει. Σε τελική ανάλυση, δεν τολμάτε να επιχειρηματολογήσετε σοβαρά, πολιτικά ή επιστημονικά για βασικές επιλογές του δικού σας προϋπολογισμού. Κρύβεστε πίσω από την ανεύθυνη υπακοή, από το «Τι να κάνουμε; Μας το επιβάλλουν».

Χθες, κύριε Πρωθυπουργέ, έμαθα ότι βρεθήκατε με την κ. Κριστίν Λαγκάρντ. Εξαιρετική κυρία, τέως ΔΝΤ, νυν ECB. Δεν ξέρω για τι συζητήσατε, διάβασα κάποιες αναφορές. Αναρωτιέμαι αν συζητήσατε αυτό που θα έπρεπε να συζητήσετε, που ήταν το πρώτο πράγμα που συζήτησα με την κ. Λαγκάρντ, όταν γνωριστήκαμε εκείνες τις δύσκολες μέρες του 2015.

Το πρώτο πράγμα που μου είπε, αφού της εξήγησα για την αναδιάρθρωση χρέους, για τα debt swaps, που ήταν ο καλύτερος τρόπος για να γίνει, μου έκανε κριτική ότι δεν ήμουν αρκετά ριζοσπαστικός. Και μου είπε -είναι ο κ. Τσακαλώτος εδώ, ρωτήστε τον, γιατί ήταν παρών- ότι τα 56 δισεκατομμύρια του GLF, του πρώτου μνημονίου, στο οποίο αναφέρθηκα πριν, με το υψηλό επιτόκιο του 3,8% πρέπει να κουρευτεί απαξάπαντος και χωρίς δεύτερη συζήτηση. Το συζητήσατε αυτό; Της το ζητήσατε αυτό;

Να πως θα μπορούσατε να μειώσετε τον στόχο του πρωτογενούς πλεονάσματος, κάνοντας πράξη αυτή την αναδιάρθρωση χρέους, ακυρώνοντας αυτό το κομμάτι, όπως εκείνη και ο κ. Πωλ Τόμσον -πρέπει να σας πω- επέμενε ότι ήταν προαπαιτούμενο για την ελληνική ανάκαμψη. Δεν συζητήσατε, όμως, γι’ αυτά.

Συζητήσατε για τι; Διαβάζοντας τις εφημερίδες, συζητήσατε για το πώς θα γίνεται πλήρης ρευστοποίηση όλων των ενεχύρων στον ιδιωτικό τομέα, στο ιδιωτικό χρέος. Με άλλα λόγια, πώς θα γίνει ακόμα συστηματικότερο το κυνήγι αυτών των ανθρώπων που είναι εγκλωβισμένοι στη φυλακή του ιδιωτικού χρέους, των «κόκκινων» δανείων.

Γη και ύδωρ δώσατε άλλη μια φορά. Επεκτείνετε την εξαθλίωση αυτών που μένουν και τη συνεχή φυγή των νέων που μπορούν να φύγουν.

Πρόκειται για πολιτική σας επιλογή, κυρίες και κύριοι της Κυβέρνησης, την οποία παρουσιάζετε ως φυσικό φαινόμενο που δεν θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά. Επιλέγετε τη λιτότητα, ισχυριζόμενοι ακριβώς, όπως και ο ΣΥΡΙΖΑ πριν από σας, ότι δεν υπάρχει εναλλακτική στη λιτότητα. Στερείστε του θάρρους της γνώμης σας. Δεν τολμάτε, σε τελική ανάλυση, να επιχειρηματολογήσετε υπέρ των βασικών επιλογών σε αυτόν τον προϋπολογισμό, επιστρατεύοντας την ταλάντωση μεταξύ του «ε, μας το επέβαλλαν» και του «έχει ο Θεός». Έτσι δεν βγαίνει προϋπολογισμός.

Γι’ αυτό είναι ανεύθυνη η υπακοή σας στην τρόικα, κύριε Πρωθυπουργέ.

Και είναι λογικό να καταφεύγετε στη θρασύτητα και την επιθετικότητα, κύριε Υπουργέ, να τολμάτε να αναφέρεστε στο πρώτο εξάμηνο του 2015 και στο κόστος του, να παρουσιάζετε το 2015 ως τη χρονιά της κρίσης και τους εαυτούς σας ως τιμητές. Εσείς τιμητές;

Σας θυμίζω ότι το 2008 το ΑΕΠ ήταν 242% και όταν, κύριε Σταϊκούρα, εκείνο το χειμερινό πρωινό βρεθήκαμε στο Υπουργείο Οικονομικών και μου παραδώσατε το Υπουργείο Οικονομικών μαζί με τον κ. Χαρδούβελη, πόσο ήταν το ΑΕΠ; Ήταν 178,66%. Από το 242% ήταν στα 179%. Δηλαδή, μείον 26,2%.

ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΤΑΪΚΟΥΡΑΣ (Υπουργός Οικονομικών): Για την ανάπτυξη, ναι.

ΓΙΑΝΗΣ ΒΑΡΟΥΦΑΚΗΣ (Γραμματέας του ΜέΡΑ25): Θέλετε να μιλήσουμε για την ανάπτυξη;

ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΤΑΪΚΟΥΡΑΣ (Υπουργός Οικονομικών): Για την ανάπτυξη, ναι.

ΓΙΑΝΗΣ ΒΑΡΟΥΦΑΚΗΣ (Γραμματέας του ΜέΡΑ25): Κύριε Σταϊκούρα, μην εκτίθεστε. Εδώ έχω τα στοιχεία.

Όχι, κύριε Σταϊκούρα. Θα με αναγκάσετε να σας κάνω μάθημα αυτή τη στιγμή και δεν το θέλω.

(Θόρυβος-Γέλωτες-Χειροκροτήματα από την πτέρυγα της Νέας Δημοκρατίας)

Δεν το θέλω, αλλά μου το επιβάλλετε και γι’ αυτό, θα το κάνω.

(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα του ΜέΡΑ25)

Το 2013 ψάξτε τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ. Σήμερα το πρωί τα κοίταξα. Σήμερα το πρωί. Κοιτάξτε το ΑΕΠ σε τρέχουσες τιμές. Το 2013 ήταν 180.654.000.000, δηλαδή 181 δισεκατομμύρια. Την 31η Δεκεμβρίου του 2014 ήταν 178,7 δισεκατομμύρια. Είχαμε και άλλη ύφεση το 2014.

Αυτό που εσείς ψάχνετε μην το ψάχνετε. Θα σας το εξηγήσω, κύριε Σταϊκούρα. Ο μόνος τρόπος να μας αποδείξετε ότι το 2014 φέρατε την ανάπτυξη ξέρετε ποιος είναι; Να το κάνετε όχι σε τρέχουσες τιμές, αλλά σε πραγματικές τιμές. Δηλαδή με άλλα λόγια να λάβετε υπόψη τον πληθωρισμό, κάτι και πρέπει να κάνετε όταν έχουμε πληθωρισμό.

(Θόρυβος από την πτέρυγα της Νέας Δημοκρατίας)

Ακούστε με, γιατί μπορεί να μάθετε και κάτι. Έχουμε αποπληθωρισμό, με άλλα λόγια μείωση των τιμών. Τι πετύχατε το 2014; Το πραγματικό ΑΕΠ -το οποίο εσείς επικαλείστε- είναι ένα κλάσμα. Στον αριθμητή έχουμε το ΑΕΠ σε ευρώ, σε τρέχουσες τιμές, και στον παρονομαστή έχουμε τον δείκτη τιμών του καταναλωτή. Εσείς πετύχατε να πέφτει και ο αριθμητής και ο παρονομαστής. Και χαιρόσασταν επειδή -τι έγινε;- ο παρονομαστής έπεφτε λιγότερο γρήγορα απ’ ότι ο αριθμητής.

Αυτό ξέρετε τι είναι, κύριε Σταϊκούρα; Τι φέρατε το 2014; Την απόλυτη ύφεση. Μόνο στην απόλυτη ύφεση έχουμε μείωση των τιμών και μείωση του ΑΕΠ. Γιατί ξέρετε, κύριε Σταϊκούρα, δεν βοηθιέται ο μέσος Έλληνας ούτε το ελληνικό Δημόσιο όταν μειώνονται και οι τιμές και οι μισθοί. Γιατί τα χρέη δεν μειώνονται την ίδια ώρα. Το χρέος και η δουλοπαροικία βαθαίνει. Εκεί μας αφήσατε το 2014. Είναι ο ορισμός «των σταφυλιών της οργής».

ΣΠΥΡΙΔΩΝ-ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ (ΣΠΗΛΙΟΣ) ΛΙΒΑΝΟΣ: Πείτε μας. Εσείς τι πετύχατε;

ΓΙΑΝΗΣ ΒΑΡΟΥΦΑΚΗΣ (Γραμματέας του ΜέΡΑ25): Εμείς τι πετύχαμε; Εμείς τουλάχιστον δεν υπογράψαμε. Αντίθετα με αυτό που κάνετε και χθες το βράδυ με την κ. Λαγκάρντ!

(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα του ΜέΡΑ25)

Κυρίες και κύριοι, αναφέρθηκε ο κ. Σταϊκούρας, -εγώ θέλω να τιμώ τους πολιτικούς μου αντιπάλους και διαβάζω πάρα πολύ προσεκτικά αυτά που λένε- στο κόστος που είχε η δημιουργική ασάφεια στη χώρα.

Κύριε Σταϊκούρα, δεν στοίχισε η δημιουργική ασάφεια. Εσείς στοιχίσατε στη χώρα, η ανάρμοστη, πληκτική, πεζή σαφήνεια, με την οποία ανεύθυνα, απάνθρωπα και απαξιωτικά υπακούοντας στας εντολάς της τρόικας, κύριε Σταϊκούρα.

Όσο ήσασταν Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών, το ΑΕΠ κατέρρευσε από τα 220 δισεκατομμύρια στα 179 δισεκατομμύρια. Απαξιώθηκαν τα κεφάλαια -που ο Έλληνας πολίτης δανείστηκε- τα 41 δισεκατομμύρια, για να τα δώσετε στις τράπεζες, την εποχή που ήσασταν εσείς στο Υπουργείο Οικονομικών. Γιατί; Γιατί πήρατε χρήματα από τους φορολογούμενους Ευρωπαίους στο όνομα των Ελλήνων φορολογουμένων, να τα δώσετε στις τράπεζες χωρίς να έχετε μπαλώσει τις τρύπες από κάτω, που ήταν τα «κόκκινα» δάνεια.

Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, τον Ιούνιο του 2014, μίλησε για πλήρη απαξίωση των τραπεζών και για άμεση ανάγκη ανακεφαλαιοποίησης μεταξύ 15 δισεκατομμυρίων και 20 δισεκατομμυρίων, όταν η κεφαλαιοποίησή τους είχε ήδη πέσει στα 15 με 20 δισεκατομμύρια. Με άλλα λόγια, τις είχατε ξεκληρίσει ήδη πολύ πριν μπούμε εμείς στην κυβέρνηση. Και τολμάτε να παρουσιάζεστε ως τιμητές εσείς!

Εκείνη πάλι την ημέρα που μου παραδώσετε το Υπουργείο, θυμάστε τα αποθεματικά που μου αφήσατε; Θυμάστε ποια ήταν τα ταμειακά του κράτους; Είχατε το θάρρος –και το εκτιμώ αυτό- τότε, το πρώτο εξάμηνο του 2015, μετά την ανάληψη του Υπουργείου από μένα, να βγείτε και να παραδεχτείτε ότι είχαμε είκοσι τρεις μέρες αποθεματικά, με ένα απορριφθέν από την τρόικα e-mail Χαρδούβελη, με περιθώριο τεσσάρων εβδομάδων από τη μέρα που μπήκαμε στην κυβέρνηση μέχρι ο κ. Ντράγκι και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να μας κλείσει τις τράπεζες, με ένα δεύτερο μνημόνιο, στον κουμπαρά του οποίου είχαν μείνει 7,2 δισεκατομμύρια.

Ακόμα και το «ναι σε όλα» να είχα πει εγώ στον κ. Ντάισελμπλουμ όταν ήρθε και ζήτησε «γη και ύδωρ» την 27η Ιανουαρίου –όποτε ήτανε- τον Ιανουάριο του 2015, τι θα έπαιρνα; Ήταν τότε που φωνάζατε εδώ να υπογράψω ό,τι μου δώσει, δηλαδή 100% προπληρωμή φόρου, ΕΚΑΣ, τα πρωτογενή πλεονάσματα που τώρα εσείς τα λέτε «ματωμένα» μαζί με το ΚΚΕ και καλά κάνετε.

Τι θα έπαιρνα, αν έλεγα ναι σε όλα τότε; Κάτι που δεν είπατε ούτε εσείς ούτε ο κ. Χαρδούβελης το είπε. Γι’ αυτό έστειλε εκείνο το e-mail, το οποίο του επεστράφη απορριφθέν. Θα έπαιρνα 7,2 δισεκατομμύρια για να αποπληρώσω τι; Τι μου είχατε αφήσει να αποπληρώσω το 2015; Μου είχατε αφήσει 22 δισεκατομμύρια, με επιτόκια στη στρατόσφαιρα, με αγορές εντελώς διαλυμένες. Και την επόμενη χρονιά ήταν 18 δισεκατομμύρια. Με άλλα λόγια, το τρίτο μνημόνιο ήταν μονόδρομος, εφόσον δεν κάναμε την αναδιάρθρωση χρέους.

Εσείς τιμητές, που είχατε αφήσει 4,5% στόχο πλεονάσματος και την ώρα που ο Ντάισελμπλουμ απειλούσε με κλείσιμο των τραπεζών, αν τολμήσω να μιλήσω για την αναδιάρθρωση χρέους που και εσείς πρέπει να κάνετε σήμερα, για να έχουμε τα πρωτογενή πλεονάσματα, που και εσείς πιστεύετε ότι είναι προαπαιτούμενα για οποιαδήποτε πιθανότητα ανάπτυξης; Όταν με απειλούσε με αυτό, εσείς λέγατε «βάστα, Γερούν».

Εσείς είστε τα πρόσωπα της κρίσης, κυρίες και κύριοι της Κυβέρνησης. Κύριε Σταϊκούρα, κύριε Μητσοτάκη, δεν διστάζω να τα βάλω με τους τέως συντρόφους μου. Έχω πολλά ράμματα για τη γούνα τους. Ιδίως για το TINA σε αριστερή ελληνική έκδοση, την αριστερή νομιμοποίηση της μονιμοποίησης της χρεοδουλοπαροικίας μας.

Όμως, κύριε Πρωθυπουργέ, δεν θα επιτρέψω λόγω της δικής τους ηττοπάθειας, των δικών τους τύψεων, να εμφανίζεστε τιμητές, να παρουσιάζεστε ως η λύση στο πρόβλημα που εσείς και το ΠΑΣΟΚ δημιουργήσατε και το οποίο μας λέτε ότι τώρα θα λύσετε διαπράττοντας ακριβώς τα ίδια εγκλήματα κατά της λογικής, που έφεραν τον λαό μας στην απόγνωση.

Κυρίες και κύριοι Βουλευτές, παραφράζοντας τον Κικέρωνα, να σας θυμίσω ότι οι σοφοί καθοδηγούνται από τη λογική, οι ηλίθιοι από το ένστικτο, οι μέτριοι από τη συνήθεια και οι μνημονιακές κυβερνήσεις όλων των χρωμάτων από τις εντολές της τρόικας, που θέλει το καλό μας!

Κύριε Σταϊκούρα, η σύνταξη ενός προϋπολογισμού είναι μία εξαιρετική ευκαιρία να μάθει κανείς μία πανάρχαια και πανίσχυρη λέξη, το «όχι». Ο Υπουργός Οικονομικών πρέπει να μάθει να λέει όχι κατ’ αρχάς στους συναδέλφους του. Πάντα ζητούν περισσότερα χρήματα. Πρέπει να μάθει να λέει όχι στην ολιγαρχία, στα διάφορα συμφέροντα, στους επιτήδειους.

Όμως, ο Υπουργός Οικονομικών, μιας χρεοδουλοπαροικίας όπως η Ελλάδα πρέπει να πει όχι στην τρόικα. Αν δεν το κάνει, τότε τόσο οι αξίες όσο και οι αριθμοί του προϋπολογισμού του είναι καταδικασμένες.

Ευχαριστώ.

Θέλεις να μαθαίνεις για τις δράσεις του ΜεΡΑ25; Γράψου εδώ.

Μετάβαση στο περιεχόμενο