Οι θέσεις στα 22 πεδία που ακολουθούν ψηφίστηκαν στο πλαίσιο του 1ου Διαβουλευτικού Συνεδρίου του ΜέΡΑ25. Kινητήρια δύναμη κι αποκλειστικός μας γνώμονας ήταν, και είναι, ο δημοκρατικός διάλογος και η διαλεκτική σύνθεση.
Κατεβάστε τις Θέσεις του ΜέΡΑ25 (1ο Διαβουλευτικό Συνέδριο – Ιούνιος 2021) σε PDF κάνοντας κλικ ΕΔΩ.
Στην Ελλάδα της πανδημίας και όχι μόνο, η εργαλειοποίηση του χρέους με σκοπό τη μετατροπή της χώρας σε Χρεοδουλοπαροικία είναι μια τακτική που ξεδιπλώθηκε πλήρως σ’ αυτήν, από το 2010. Έκτοτε όχι μόνο δε βγήκαμε από τα μνημόνια, αλλά βυθιζόμαστε στη χρεοδουλοπαροικία συνεχώς. Βασικός σκοπός κάθε πολιτικής πρέπει να είναι η εθνική και κοινωνική απελευθέρωση από τα δεσμά της αλλά και η απαλλαγή από την ιδιότυπη οικονομική υποδούλωση στη ντόπια και ξένη ολιγαρχία.
Ερχόμενοι καθημερινά σε επαφή με ανθρώπους που δραστηριοποιούνται στην πρωτογενή παραγωγή προσπαθούμε, με τη βοήθεια των συνοδοιπόρων απ’ όλη την Ελλάδα, να ανιχνεύσουμε και να αναγνωρίσουμε αυτές τις πολιτικές που θα συμβάλουν στην επιτακτική ανάγκη αποτίναξης της χρεοδουλοπαροικίας και το πέρασμα σε μία κοινωνία ισότητας, κοινωνικής αλληλεγγύης και πραγματικής ανάπτυξης.
Καμία κυβέρνηση, τα τελευταία 25 χρόνια, δεν ασχολήθηκε σοβαρά με την πρωτογενή παραγωγή, κανένας σχεδιασμός, καμία προσπάθεια ανάπτυξης ενός από τους πυλώνες της ελληνικής οικονομίας. Εγκλωβισμένες μέσα στις ΚΑΠ και τις προσταγές της τρόικας, επαναπαύθηκαν στα χρήματα της ΕΕ χωρίς κανένα όραμα ανάπτυξης για τον πρωτογενή τομέα.
Μόνο τρικλοποδιές για τον αγροτικό κλάδο με αποκορύφωμα την πτώχευση και το σκανδαλώδες ξεπούλημα της Αγροτικής Τράπεζας στην Πειραιώς, την οποία οι μνημονιακές κυβερνήσεις (ΣΥΡΙΖΑ σχεδιασμός, Ν.Δ. υλοποίηση) επαναγοράζουν με χρήματα του ελληνικού λαού! Η παντελής έλλειψη πραγματικής αναπτυξιακής πολιτικής για τον αγροτοδιατροφικό τομέα οδήγησε τον κλάδο σε παθογένειες που πρέπει να εξαλειφθούν:
Το όραμα μας για την αγροτική ανάπτυξη
Κεντρικός σχεδιασμός αναδιάρθρωσης αγροτικής παραγωγής ώστε να πετύχουμε αυτάρκεια, με στόχο την βέλτιστη αγροτοδιατροφική πράσινη ανάπτυξη, αξιοποιώντας τα εργαλεία της ΕΕ που δικαιούμαστε και οδεύοντας στο μέλλον με οδηγό:
Απαιτούνται:
α. Χωροταξικό και περιβαλλοντολογικό σχέδιο που να υιοθετεί τις αρχές της πράσινης μετάβασης, να διευθετηθεί επιτέλους ποια είναι η βιομηχανική, οικιστική, αγροτική, natura κ.λπ. ζώνη. Πράσινα έργα υποδομών όπως υδροηλεκτρικά φράγματα.
β. Επιτάχυνση και χρηματοδότηση των ερευνών για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής με έμφαση στην ανάπτυξη και αξιοποίηση νέων «πράσινων» μεθόδων καλλιέργειας και εκτροφής, σε γεωργία – κτηνοτροφία – δασοκομία – αλιεία, καθώς και την διαρκή παρακολούθησή της με άμεση κοινοποίηση των αποτελεσμάτων στους παραγωγούς.
γ. Εξειδικευμένο προσωπικό με ειδικά προγράμματα σπουδών αλλά και σεμινάρια αγροτών/κτηνοτρόφων σε νέες βιολογικές μεθόδους παραγωγής με γεωργία και κτηνοτροφία ακριβείας ώστε να συμβάλλουν στην μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος παραγωγής προϊόντων
Έχοντας κατά νου τα παραπάνω, αλλά και την ομαλή μετάβαση από τις υπάρχουσες καλλιεργητικές πρακτικές και συνήθειες, σε αυτές της βιολογικής και πράσινης κυκλικής παραγωγής, οι θέσεις μας για τα κομβικά θέματα διαμορφώνονται ως εξής:
Ίδρυση Δημόσιας Αναπτυξιακής Αγροτικής Τράπεζας
Για την επίτευξη των στόχων μιας πραγματικά αναπτυξιακής πολιτικής για την πρωτογενή παραγωγή, είναι απαραίτητη η ύπαρξη μιας Δημόσιας Αναπτυξιακής Αγροτικής Τράπεζας η οποία θα έχει όλο το βάρος για την πραγματοποίησης της Πράσινης Μετάβασης, της υποστήριξης των συνεταιριστικών προσπαθειών και την αμέριστη συμπαράσταση των μονάδων της πρωτογενούς παραγωγής. Μία τέτοια τράπεζα: ·
Δημοπρατήρια Αγροτικών Προϊόντων
Θέλουμε τη δημιουργία δημοπρατηρίων (συμβατικών ή ηλεκτρονικών) τουλάχιστον σε κάθε περιφέρεια της Ελλάδος με στόχο σε όλες τις περιφερειακές ενότητες , με την συμμετοχή των συνεταιριστικών οργανώσεων αγροτών, κτηνοτρόφων και ψαράδων, αλλά και της τοπικής αυτοδιοίκησης ώστε να προστατεύεται ο κόπος τους και να πάψει η εκμετάλλευσή τους από τους κατά τόπους ολιγάρχες μεγαλέμπορους και τα καρτέλ.
Προϋπόθεση λειτουργίας για αυτά είναι η ελεύθερη πρόσβαση αγοραστών με διαφάνεια και ενημέρωση σε πραγματικό χρόνο όλων των παραγωγών και του κοινού αναφορικά με τις συναλλαγές που διενεργούνται, δίνοντας έτσι όχι μόνο εγχώρια αλλά και διεθνή άμεση ενημέρωση για τις τιμές των προϊόντων ώστε να γνωρίζουν και οι μικροί και οι μεγάλοι έμποροι αλλά και οι παραγωγοί τις τιμές των προϊόντων, καταπολεμώντας τα φαινόμενα εμπορικών καρτέλ.
Νέοι Συνεταιρισμοί – Ομάδες Παραγωγών
Στηρίζουμε και προωθούμε το συνεταιριστικό κίνημα γιατί αυξάνει τις οικονομίες κλίμακας στις εισροές και την διαπραγματευτική δύναμη των παραγωγών. Η οικοδόμηση ενός νέου μοντέλου συνεργατικότητας για τον αγροτοδιατροφικό τομέα, στηριζόμενο στις διεθνείς συνεταιριστικές αρχές, δεν αποτελεί ιδεολογική ή κοινωνική πολυτέλεια, αλλά επιτακτική οικονομική και κοινωνική ανάγκη, ειδικά στην μετακαπιταλιστική εποχή που ανοίγεται μπροστά μας.
Σκοπός μας είναι η πρόταση μια ενιαίας συνεταιριστικής νομοθεσίας που να αντικατοπτρίζει στο έπακρο, τις συνεταιριστικές αρχές:
Εθελοντική και ελεύθερη συμμετοχή: Οι συνεταιρισμοί είναι εθελοντικές οργανώσεις, ανοιχτές σε όλα τα πρόσωπα που μπορούν να χρησιμοποιήσουν τις υπηρεσίες τους και επιθυμούν να αποδεχθούν τις ευθύνες του μέλους, χωρίς διακρίσεις φύλου, κοινωνικού επιπέδου, φυλής, πολιτικών πεποιθήσεων ή θρησκείας.
Δημοκρατική διοίκηση εκ μέρους των μελών: Οι συνεταιρισμοί είναι δημοκρατικές οργανώσεις διοικούμενες από τα μέλη τους, τα οποία συμμετέχουν ενεργά στη διαμόρφωση της πολιτικής τους και στη λήψη των αποφάσεων.
Οικονομική συμμετοχή των μελών: Τα μέλη συμμετέχουν ισότιμα και διαχειρίζονται δημοκρατικά το κεφάλαιο του συνεταιρισμού
Αυτονομία και ανεξαρτησία: Οι συνεταιρισμοί είναι αυτόνομες οργανώσεις αυτοβοήθειας, διοικούμενες από τα μέλη τους.
Εκπαίδευση, κατάρτιση και πληροφόρηση: Οι συνεταιρισμοί παρέχουν εκπαίδευση και κατάρτιση στα μέλη τους, στα αιρετά μέλη της διοίκησης, στα διευθυντικά στελέχη και στους υπαλλήλους, ώστε να μπορούν να συμβάλλουν αποτελεσματικά στην ανάπτυξη των συνεταιρισμών τους.
Συνεργασία μεταξύ συνεταιρισμών: Οι συνεταιρισμοί υπηρετούν με τη μέγιστη αποτελεσματικότητα τα μέλη τους και ισχυροποιούν τη συνεταιριστική κίνηση όταν συνεργάζονται μεταξύ τους δια μέσου οργανώσεων τοπικού, εθνικού, περιφερειακού και διεθνούς επιπέδου.
Ενδιαφέρον για την κοινότητα: Οι συνεταιρισμοί εργάζονται για τη βιώσιμη ανάπτυξη των κοινοτήτων τους, με πολιτικές που εγκρίνονται από τα μέλη τους
Συνταξιοδοτικό – Ασφαλιστικό των Αγροτών
Ένα από τα μεγάλα προβλήματα των αγροτών αλλά και όσων εργάζονται στον πρωτογενή τομέα είναι το συνταξιοδοτικό. Τα προνόμια ασφάλισης τους είναι πολύ λιγότερα από αυτά των άλλων τομέων ασφάλισης. Επίσης τα ηλικιακά όρια συνταξιοδότησής τους (67 έτη) είναι μεγάλα, αν λάβουμε υπόψιν ότι εργάζονται πολύ περισσότερες ημέρες τον χρόνο και η εργασία μπορεί να χαρακτηριστεί «Βαριά και Ανθυγιεινή».
Για τους λόγους αυτούς απαιτείται:
Οργανισμός Ελληνικών Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΕΛΓΑ)
Απαιτείται ένα δίκαιο, διαφανές, αποδοτικό, αποτελεσματικό, βιώσιμο και αλληλέγγυο σύστημα γεωργικής ασφάλισης για όλο το εύρος καλλιεργειών, εκτροφών, αλιευμάτων και κινδύνων.
Είναι αδιαπραγμάτευτος ο 100% δημόσιος χαρακτήρας του ΕΛΓΑ. Η ασφάλιση των αγροτών σε αυτόν είναι υποχρεωτική κατοχυρώνοντας την αλληλέγγυα και κοινωνική του υπόσταση.
Κοινωνικός ρόλος:
Αποτελεσματικότητα/εξορθολογισμός:
Η ελαιοπαραγωγή αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους κλάδους της ελληνικής οικονομίας που συνεισφέρει στο ΑΕΠ και τις εξαγωγές και προσφέρει εργασία και εισόδημα σε χιλιάδες ανθρώπους.
Αν συνδυάσουμε τα παραπάνω με τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας αναφορικά με τις κλιματικές συνθήκες, την τεχνογνωσία παραγωγής και την ενσωμάτωση στον πολιτισμό και την παράδοση, συμπεραίνουμε ότι είναι ένας κλάδος στον οποίο επιβάλλεται να επενδύσει το κράτος, ειδικά σε συνθήκες κρίσης όπως αυτές που διανύουμε.
Για να μπορέσει η ελαιοπαραγωγή να αποδώσει σε οικονομικό, κοινωνικό και περιβαλλοντικό επίπεδο τα οφέλη που μπορεί, επιβάλλεται να εξεταστούν οι διαρθρωτικές αδυναμίες και να αναζητηθούν οι προοπτικές μιας ένταξής της σε ένα πράσινο αναπτυξιακό σχέδιο για ολόκληρο τον αγροτικό τομέα.
Για να αποφευχθούν λάθη του παρελθόντος η δομή και η χρηματοδότηση της ελαιοπαραγωγής τους πρέπει να είναι πιο συγκεκριμένη και αποτελεσματική.
Προτείνουμε λοιπόν να ενισχυθούν δράσεις και στα τρία επίπεδα:
Παραγωγική Ταυτότητα Σύνδεση Παραγωγής Επιστήμης
Δημιουργία σήματος παραγωγικής και ποιοτικής ταυτότητας, όπου θα καλλιεργούνται αγροτικά προϊόντα με συγκεκριμένα πρότυπα παραγωγής και θα πωλούνται σε συγκεκριμένη τιμή (εγγύηση ελάχιστης τιμής) με εγγυημένα συμβόλαια και των δύο πλευρών αγοραστή – πωλητή (δημοπρατήριο). Αυτό θα επιτευχθεί με την επένδυση πανεπιστημιακών ερευνών και προγραμμάτων για την ανάδειξη και εξασφάλιση βιοδραστικότητας των τοπικών προϊόντων όπου οι ποιοτικοί δείκτες των προϊόντων θα αναδείξουν την ανώτερη ποιότητα μετά από λεπτομερή αξιολόγηση της εγγενούς ποιοτικής σύστασης των προϊόντων με γνώμονα την υγεία και ευεξία του ανθρώπου.
Ανάπτυξη πανεπιστημιακών ερευνητικών προγραμμάτων για την εξεύρεση καινοτόμων λύσεων στα προβλήματα της αγροτικής παραγωγής και του αποτυπώματος της, όπως π.χ. δημιουργία βιοδιασπώμενων συσκευασιών από βιομάζα αγροτικών απορριμμάτων, αναγεννητική αγροτική παραγωγή ανά περιοχές κ.λπ.
Χρήση ειδικού σήματος «παραδοσιακών προϊόντων» τα οποία παράγονται με παραδοσιακές μεθόδους παραγωγής και θα ξεχωρίζουν αυτών της βιομηχανικής παραγωγής όπως π.χ. η φέτα, οι ελιές, το ψωμί κλπ.
Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας/ Διαχείριση υδάτινων πόρων
Η χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας η οποίες θα σέβονται τα βουνά, τις θάλασσες και τις παραγωγικές αγροτικές εκμεταλλεύσεις είναι από τις πρώτες αρχές του ΜέΡΑ25.
Καθιέρωση αγροτικού πετρελαίου για τις αγροτικές ανάγκες ώστε να έχουμε μείωση κόστους παραγωγής ανάλογα με αυτό των υπολοίπων ευρωπαϊκών αγροτικών περιοχών που χρησιμοποιούν αγροτικό πετρέλαιο, αντιστάθμιση των εσόδων από τους φόρους που θα χαθούν με πράσινα τέλη σε φορτηγά και πλοία που μεταφέρουν προϊόντα και περνάνε από την χώρα μας αυξάνοντας έτσι το περιβαντολογικό αποτύπωμα σε κάθε προϊόν που διακινούν.
Έλεγχος ελληνοποιήσεων και πρόταση για τα τελωνεία
Στελέχωση, ανάπτυξη και εκσυγχρονισμό των τελωνείων ώστε να εκτελωνίζονται γρήγορα και στα πλησιέστερα τελωνεία για άμεση διέλευση των προϊόντων και εκσυγχρονισμό του εμπορίου.
Ποιοτικό και ποσοτικό έλεγχο ώστε να παταχθεί το φαινόμενο των ελληνοποιήσεων, άμεση κατάσχεση προϊόντων και αυξημένα πρόστιμα σε τέτοιες περιπτώσεις.
Να προστατευθεί στο ακέραιο ο δημόσιος χαρακτήρας τους. Οι λαϊκές αγορές είναι ένας θεσμός που τόσα χρόνια προσφέρει στο πολίτη ποιοτικά και φθηνά προϊόντα, αλλά και στον παραγωγό ένα χώρο να πουλήσει τα προϊόντα του απευθείας από το αγρόκτημα.
Ανάπτυξη και Αναδιάρθρωση των λαϊκών αγορών δημιουργώντας κρατικές κλειστές (σκεπαστές) λαϊκές αγορές, όπου αυτό είναι δυνατόν, με πρόσβαση αναλογίας παραγωγικών και εμπορικών αδειών ώστε να έχουν προτεραιότητα οι παραγωγοί και οι παραγωγικές άδειες και στην συνέχεια οι εμπορικές.
Νέος πράσινος και ενεργειακός σχεδιασμός στα στέγαστρα και κτίρια που θα στεγάζονται οι αγορές με φωτοβολταϊκά, διαχείριση νερού, μελέτη σημείων πωλήσεων ανά είδος προϊόντων αλλά και πρόσβασης για ακίνδυνη φόρτωση εκφόρτωση εμπορευμάτων και περιορισμό του συνωστισμού οχημάτων.
Να παραμείνει ο σαφής διαχωρισμός βιολογικών και συμβατικών αγορών και η συμμετοχή της τοπικής αυτοδιοίκησης σε αυτές.
Σίτιση μαθητών και πρόγραμμα μαθημάτων αγροτικής καλλιέργειας και εμπειρίας
Πρόγραμμα σίτισης μαθητών και σπουδαστών σε όλα τα σχολεία στην Ελλάδα αποκλειστικά με ελληνικά προϊόντα και με προϊόντα εποχής και μεσογειακή διατροφή.
Δημιουργία προγράμματος εκπαίδευσης μαθητών στην αγροτική παραγωγή ώστε να προωθείται η συνεργασία μεταξύ τους αλλά και η εξοικείωση τους με τα αγροτικά επαγγέλματα. (πολλές ευρωπαϊκές χώρες έχουν σχολεία με πράσινες στέγες ή κήπους όπου οι μαθητές καλλιεργούν και πωλούν τα προϊόντα τους).
Κίνητρα σύνδεσης τουρισμού και εστίασης με την τοπική αγροτική παραγωγή
Σύνδεση τουρισμού και εστίασης με την τοπική αγροτική παραγωγή προωθώντας την μεσογειακή διατροφή και το Ελληνικό πρωινό με ειδικό σήμα πιστοποίησης σε κάθε αναφερόμενο χώρο και με την προϋπόθεση ότι χρησιμοποιούν τοπικά και μόνο Ελληνικά προϊόντα (δεν νοείται ελληνικό πρωινό με γιαούρτι που φτιάχνεται από γάλα Γερμανίας), έτσι δίνουμε την δυνατότητα να γευτεί ένας επισκέπτης τα χαρακτηριστικά τοπικά εδέσματα δημιουργώντας ταυτόχρονα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, αφού αυξάνεται η απόλαυση και εμπλουτίζεται η εμπειρία του επισκέπτη με μια σημαντική πτυχή του τοπικού πολιτισμού.
Κίνητρα για αύξηση του αγροτουρισμού
Κίνητρα για αύξηση του αγροτουρισμού με προγράμματα πανεπιστημίων και σχολείων που θα πραγματοποιούν επισκέψεις είτε για πρακτική είτε για γνωριμία με την φύση και την πρωτογενή παραγωγή. Δημιουργία σήματος Full Greek Experience όπου τουριστικά καταλύματα θα μπορούν να παρέχουν υπηρεσίες αγροτουρισμού με ολοκληρωμένη εμπειρία της ελληνικής υπαίθρου.
Σήμερα η Ελλάδα έχει αυτάρκεια σε αρκετά αγαθά όπως κοτόπουλα, λάδι, τυρί, ψάρια, φρούτα, ντομάτες αλλά και έλλειψη σε βασικά που εισάγει, όπως μαλακό σιτάρι για ψωμί, κρέας και γάλα. Πριν 30 χρόνια στη Ελλάδα είχαμε το 30% του πληθυσμού στην πρωτογενή παραγωγή και το 12% του ΑΕΠ από αυτή. Σήμερα το 11,4% του πληθυσμού και το 3,5% του ΑΕΠ.
Η Ελλάδα παράγει πρωτογενή παραγωγή αξίας 10 δις, και εξάγει τρόφιμα αξίας 6 δις. Μέσα στην κρίση είχε 3,4 δις το 2012 εξαγωγές τροφίμων και 6,1 δις το 2018. Και εισαγωγές βέβαια αξίας 5 δις, με 2,7 γαλακτοκομικά. Απαράδεκτο η χώρα να εισάγει τέτοιες ποσότητες γαλακτοκομικών προϊόντων. Ο κλάδος των τροφίμων ήταν ο μόνος που άντεξε μέσα στην κρίση. Και μπορεί να βοηθήσει τη χώρα να προχωρήσει. Η Ελλάδα, σαν μια περιοχή πρωτογενούς παραγωγής, δεν μπορεί να ανταγωνιστεί με όρους μαζικής φτηνής, παραγωγής, γιατί το μέγεθος της δεν επιτρέπει την μετάβαση σε τέτοιου είδους εκμεταλλεύσεις. Το πλεονέκτημα της υπήρξε και οφείλει να συνεχίσει να υπάρχει ήταν οι μικρές και ποιοτικές παραγωγές. Η Ελληνική γη και οι άνθρωποι της απόλυτα συμφιλιωμένοι με το κοινό τους μέλλον μπορούν να παράγουν καταπληκτικά προϊόντα.
Κρίνεται απαραίτητο να αναδιοργανωθεί και να αναπτυχθεί η Γεωργία και η κτηνοτροφία στην Ελλάδα διότι η μείωση στην κτηνοτροφία έχει ως εξής:
Αντίστοιχη μείωση υπήρξε στον αριθμό των κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων της χώρας. Ο αριθμός των κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων μειώθηκε κατά 13,4 % το 2016 σε σχέση με το 2009. Συγκεκριμένα, ο αριθμός των κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων ανήλθε σε 359.444 το 2016 έναντι 414.902 το 2009.
Η αρνητική τάση στην κτηνοτροφία συνεχίζεται ακόμα και σήμερα.
Στρατηγικό σχέδιο κτηνοτροφίας
Ελληνική Γουνοποιία – Βιώσιμη Μετάβαση
Η γουνοποιία αποτελεί παραδοσιακή ενασχόληση στις περιοχές της Καστοριάς. Η αγορά της γούνας φθίνει διεθνώς λόγω κυρίως της ευαισθητοποίησης των καταναλωτών αναφορικά με τα δικαιώματα των ζώων.
Τίθεται επομένως το θέμα για την τοπική κοινωνία της βιώσιμης μετάβασης από μια αγορά που σβήνει σε μια εναλλακτική δραστηριότητα.
Η θέση μας για την ελληνική γουνοποιία είναι η δημιουργία σχεδίου ομαλής μετάβασης των ασχολούμενων με τη γουνοποιία σε άλλες επιχειρηματικές δραστηριότητες που μπορούν να αναπτυχθούν στις περιοχές ενδιαφέροντος.
Πρέπει να δοθεί διέξοδος στους επιχειρηματίες του κλάδου με κίνητρα επενδύσεων σε άλλες δραστηριότητες. Ενδεικτικά π.χ. εργοστάσιο μηλίτη και χυμού μήλου αφού η Καστοριά είναι η δεύτερη παραγωγική δύναμη στην χώρα στην παραγωγή μήλων ενώ δεν έχει καμία μεταποιητική μονάδα.
Στην συνέχεια θα μπορούσε να δημιουργηθεί άλλο εργοστάσιο πρώτων υλών όπως π.χ. παραγωγής γυάλινων μπουκαλιών για τον μηλίτη και τον χυμό κ.λπ.
Επίσης σημαντική διέξοδο μπορεί να αποτελέσει η κτηνοτροφία στην Καστοριά (με δεδομένο πως έχει κατοχυρωθεί πλέον η ελληνική κόκκινη φυλή Κρυσταλλοπηγής που αφορά μοσχάρια κρέατος). Η Καστοριά έχει την δυνατότητα να αυξήσει την εκτροφή που έχει αυτή την στιγμή, δίνοντας παράλληλα δουλειά στις πολλές μικρές επιχειρήσεις επεξεργασίας δέρματος που έχει η πόλη, ενισχύοντας έτσι τον υπό κατάρρευση κλάδο της παραγωγής ενδυμάτων.
Ο κλάδος της μελισσοκομίας είναι ένας από τους πιο δυναμικούς και ανερχόμενους στην Ελλάδα. Η ιδιαιτερότητα της παραγωγής και η ποιότητα του ελληνικού μελιού το καθιστούν ιδιαίτερα ανταγωνιστικό και θα έπρεπε να αντιμετωπίζεται με μεγαλύτερη προσοχή από την ελληνική Πολιτεία, προς όφελος και της εθνικής οικονομίας.
Ενδεικτικά, ως σημαντικότερα προβλήματα του κλάδου αναφέρονται οι εισαγωγές και οι ελληνοποιήσεις μελιού, το υψηλό κόστος παραγωγής, η ανεξέλεγκτη χρήση φυτοφαρμάκων και το απαρχαιωμένο πλαίσιο για την εγκατάσταση μελισσοκομείων και μελισσοσμηνών.
Προτείνουμε:
Η αλιεία είναι το αρχαιότερο επάγγελμα στον ελλαδικό χώρο και η προσφορά της στην ελληνική οικονομία και διατροφή είναι αδιαμφισβήτητη. Η ανάγκη αειφόρας διαχείρισης των αλιευμάτων αλλά και η στήριξη αυτού του δύσκολου επαγγέλματος είναι από τις προτεραιότητες του ΜέΡΑ25.
Διαδραματίζει σημαντικό ρόλο διότι:
Τα προβλήματα της παράκτιας αλιείας που πρέπει να λυθούν είναι:
Στόχοι θαλάσσιας αλιείας πρέπει να είναι:
Αλιεία εσωτερικών υδάτων
Κύρια προβλήματα του τομέα αποτελούν:
Θέσεις:
Οι μνημονιακές πολιτικές οδήγησαν στην μείωση και στην εξάλειψη των επιχορηγήσεων προς τις αθλητικές ομοσπονδίες. Η πανδημία σε συνδυασμό με την ανεπαρκή διαχείριση της κυβέρνησης έφεραν τον αθλητισμό σε ακόμα χειρότερο επίπεδο. Οι αθλητικές υποδομές, ο ερασιτεχνικός αθλητισμός και ο σχολικός αθλητισμός υπολειτουργούν. Ο παραγοντισμός, η έλλειψη διαφάνειας σε κάθε επίπεδο λειτουργίας των συλλόγων, η έλλειψη αθλητικών εγκαταστάσεων και η έλλειψη συντήρησης των υπαρχουσών , η ελλιπής προσβασιμότητα και η έλλειψη δημοκρατίας σε ομοσπονδίες, έχουν δημιουργήσει ένα γκρίζο τοπίο. Ένα τοπίο το οποίο χειροτερεύει η ύπαρξη ερασιτεχνικών συλλόγων για να αποσπούν μόνο τις επιχορηγήσεις και λειτουργούν ως επιχειρήσεις με σημαντικά κέρδη. Χειροτερεύει επιπλέον με την αύξηση της βίας, τον περιορισμό της ΓΓΑ και της απομάκρυνσης του κόσμου από τα γήπεδα. Τα νέα παιδιά ασχολούνται συνεχώς λιγότερο με τον αθλητισμό, με θλιβερές συνέπειες για την σωματική και ψυχική υγεία τους.
Το ΜέΡΑ25 δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην άθληση των νέων ανθρώπων και όχι μόνο.
Λέμε ΝΑΙ στη διά βίου άθληση, η οποία θα πραγματοποιείται μέσω του σχολείου, των δήμων και των αθλητικών συλλόγων.
Λέμε ΝΑΙ στο δικαίωμα της άθλησης για όλους τους πολίτες, συμπεριλαμβανομένων και των ΑμεΑ.
Συγκεκριμένα, προτείνει:
Προτείνουμε τα ερασιτεχνικά και τα επαγγελματικά σωματεία, αλλά και όλες οι αθλητικές Ομοσπονδίες, να εισπράττουν ποσοστά από τον τζίρο που κάνουν οι νόμιμες εταιρείες στοιχήματος στη χώρα.
Ενδεικτικά προτείνουμε ένα ποσοστό 5% από τον τζίρο αυτών των εταιριών, το οποίο θα έδινε μεγάλη ανάσα στην κάλυψη ουσιαστικών αναγκών του πυρήνα του αθλητισμού, που είναι το ερασιτεχνικό, αθλητικό σωματείο, υπό τον αυστηρό βέβαια έλεγχο της Γ.Γ.Α. μέσω του Μητρώου Αθλητικών Φορέων.
Σε ότι αφορά τη διαιτησία, αυτή πρέπει να είναι ανεξάρτητη από τις Ομοσπονδίες.
Δημιουργία Σχολής Διαιτησίας υπό την εποπτεία των ΣΕΦΑΑ η οποία θα παράγει πιστοποιημένους διαιτητές για όλα τα αθλήματα.
Αυστηρότεροι κανονισμοί στην Αθλητική Νομοθεσία και κυρίως εφαρμογή τους.
Συνεργασία των σχολείων με τους Δημοτικούς Αθλητικούς Οργανισμούς (ΔΑΟ –Τμήματα Αθλητισμού Δήμων) και τους τοπικούς αθλητικούς συλλόγους για πραγματοποίηση προγραμμάτων άθλησης εκτός ωρών διδασκαλίας
Θα λειτουργούν τα εξής τμήματα: Μαζικός – Σχολικός – Αγωνιστικός – ΑμεΑ – Μηχανοκίνητος αθλητισμός
Άθληση για όλους μέσα από προγράμματα τα οποία θα υλοποιούνται από τους Δήμους, με την εποπτεία της αντίστοιχης Διεύθυνσης της ΓΓΑ, σε συνεργασία με τους αθλητικούς συλλόγους.
Επαναλειτουργία των Αθλητικών Σχολείων, ώστε οι αθλητές υψηλών προδιαγραφών να ανταπεξέρχονται στις απαιτήσεις του αθλήματός τους και να καλύπτουν και τις εκπαιδευτικές τους ανάγκες
Τη δημιουργία Τμήματος Αθλητισμού ΑμεΑ και συνεκπαίδευσης στη ΓΓΑ.
Επιτροπή Επαγγελματικού Αθλητισμού από το Υπουργείο Πολιτισμού μεταβιβάζεται στο ΔΙΑΣΚΕΠ και μετατρέπεται σε Επιτροπή Διαφάνειας Επαγγελματικού Αθλητισμού. Αυτή θα ελέγχει αν οι αθλητικοί σύλλογοι τηρούν τα προβλεπόμενα, σχετικά με τα επαγγελματικά δικαιώματα των αθλητών και των εργαζομένων, στο χώρο του Επαγγελματικού Αθλητισμού.
Για την βία στους αθλητικούς χώρους, η ΓΓΑ με το Υπουργείο Παιδείας, να δημιουργήσουν πρόγραμμα ενημέρωσης των μαθητών από τα Νηπιαγωγεία και τους Παιδικούς σταθμούς, ώστε να καλλιεργείται το φίλαθλο πνεύμα και τα ιδανικά του αθλητισμού.
Χρηματοδότηση των εισφορών των αθλητικών συλλόγων, για να μπορέσουν οι αθλητές που αγωνίζονται σε εθνικά πρωταθλήματα, καθώς και όλοι οι προπονητές, να είναι ασφαλισμένοι. Πλαίσιο διαφάνειας με χαμηλές εισφορές χρηματοδότησης Κάθε σύλλογος που συμμετέχει με κάποιο τμήμα του σε εθνικό πρωτάθλημα θα χρηματοδοτείται για τις εισφορές που αφορούν το τμήμα αυτό.
Η πολιτεία έχει συνταγματική υποχρέωση να συντηρεί τις αθλητικές εγκαταστάσεις, και να τις διαθέτει στους αθλούμενους και στους πολίτες δωρεάν.
Αναβάθμιση της Διεύθυνσης Τεχνικών Αθλητικών Έργων και Υποδομών της Γ.Γ.Α. Έλεγχος και καταγραφή όλων των σχολικών εγκαταστάσεων, των χώρων άθλησης (σε συνεργασία με τους Δήμους). Καταγραφή όλων των αθλητικών εγκαταστάσεων της χώρας (πλατφόρμα Πέλοπας). Αξιοποίηση και βελτίωση πρώτα των υπαρχουσών εγκαταστάσεων, κατασκευή νέων (φιλικών προς το περιβάλλον) και κατάλληλων για χρήση από ΑμεΑ.
Για τα Ολυμπιακά Ακίνητα, προτείνουμε τη δημιουργία ενός προγράμματος εκσυγχρονισμού και αξιοποίησης των εγκαταστάσεων, μέσω χορηγιών μεγάλων ιδιωτικών εταιρειών, για διαφημιστικούς μόνο σκοπούς, χωρίς δικαίωμα στη χρήση του χώρου.
Γρήγορη αδειοδότηση όλων των αθλητικών εγκαταστάσεων από την ανωτέρω υπηρεσία, για να μπορούν όλοι να αθλούνται σε σύγχρονους και ασφαλείς χώρους.
Δημιουργία Μητρώου Προπονητών όλων των αθλημάτων, από εξειδικευμένους και πιστοποιημένους προπονητές.
Το τμήμα Προπονητών και Εκπαιδευτών αθλημάτων, της Διεύθυνσης Αγωνιστικού Αθλητισμού της ΓΓΑ, αναβαθμίζεται και μετατρέπεται σε Διεύθυνση Πιστοποίησης Προπονητών σε συνεργασία με τα Σ.Ε.Φ.Α.Α. Χορήγηση Άδειας Ασκήσεως Επαγγέλματος στους προπονητές κάθε αθλήματος. Όσοι εργάζονται στους αθλητικούς συλλόγους, εκτός των Σ.Ε.Φ.Α.Α., θα είναι όσοι έχουν αποκτήσει διπλώματα από τη Γ.Γ.Α. μέχρι σήμερα. Μέριμνα της Γ.Γ.Α. σε συνεργασία με τα ΣΕΦΑΑ για ολοκλήρωση του κύκλου των πτυχίων, όπως και για τους προπονητές του μηχανοκίνητου αθλητισμού.
Η υπηρεσία αυτή, σε ότι αφορά τους προπονητές, θα είναι υπεύθυνη για τον έλεγχο όλων των αθλητικών συλλόγων. Πρέπει τα παιδιά μας και όχι μόνο, να γυμνάζονται από εξειδικευμένους και πιστοποιημένους προπονητές.
Γραφείο Τύπου (θα περιλαμβάνει και τμήμα προβολής όλων των αθλημάτων, ειδικότερα αυτών που δεν τυγχάνουν μεγάλης προβολής).
Σχετικά με την Διοίκηση αθλητικών συλλόγων
Συμμετοχή των μελών του Σωματείου της ομάδας στην διοίκηση με πιο δημοκρατικό μοντέλο διοίκησης το «50+1» για αποφυγή εκμετάλλευσης του προϊόντος από μεγαλο-παράγοντες και σαν τελικό αποτέλεσμα να γίνει πιο δημοκρατικό το ποδόσφαιρο, στα πρότυπα του Γερμανικού μοντέλου διοίκησης.
Εφαρμογή του μοντέλου «SalaryCup» στα πρότυπα του ΝΒΑ (Αμερικάνικο Επαγγελματικό Μπάσκετ), για περιορισμό του ετήσιου προϋπολογισμού των ομάδων (μπάτζετ), έτσι ώστε να αυξηθεί ο ανταγωνισμός και όλες οι ομάδες να αποκτήσουν «δικαίωμα» στην επιτυχία.
Εργασιακά δικαιώματα στον Αθλητισμό
Αναβάθμιση της φυσικής Αγωγής στη εκπαίδευση
Ο αθλητισμός είτε ως ατομική δραστηριότητα είτε ως συλλογική, ασκεί σημαντική επίδραση στον άνθρωπο, τόσο στη σωματική του όσο και στην ψυχική του ευεξία. Αποτελεί συνταγματικό δικαίωμα και είναι δείκτης της ανάπτυξης μίας χώρας. Πρέπει να υπερασπιζόμαστε και να προωθούμε τα διαχρονικά ολυμπιακά ιδεώδη μέσω των οποίων διαπαιδαγωγείται και καταξιώνεται ο άνθρωπος.
Η αρχή του κοινωνικού κράτους και τα συνταγματικά κατοχυρωμένα κοινωνικά δικαιώματα αποτελούν ευρωπαϊκό και διεθνές κεκτημένο. Ωστόσο, αλλεπάλληλες μνημονιακές κυβερνήσεις με την εφαρμογή πολιτικών λιτότητας και τον παραγκωνισμό του δημοκρατικού πλαισίου λειτουργίας και ελέγχου των εξουσιών έχουν οδηγήσει σε ένα συρρικνωμένο κράτος, στην ασύδοτη επικράτηση των θεσμών και των πρακτικών της οικονομίας της αγοράς, στην ιδιωτικοποίηση της δημόσιας περιουσίας, στην απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων, στην τεράστια άνοδο της ανεργίας και σε σοβαρές περικοπές στα εισοδήματα πολιτών και στις κοινωνικές δαπάνες. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο οι μνημονιακές κυβερνήσεις ενισχύουν την κρατική καταστολή. Ο αστυνομικός και δικαστικός αυταρχισμός με την άσκηση βίας, την κατασκευή δικογραφιών, τις συχνές προσωρινές κρατήσεις, τις εκκενώσεις ελεύθερων κοινωνικών χώρων, την επιβολή προστίμων για διαδηλώσεις, τις απαγορεύσεις από την ΕΛΑΣ, τη δημιουργία ειδικών σωμάτων στους πανεπιστημιακούς χώρους κ.ά. διαμορφώνουν ένα ασφυκτικό πλαίσιο άσκησης και των πιο στοιχειωδών ελευθεριών.
Η στρατηγική των Μνημονίων, αν και ξεκινά από τα κοινωνικά δικαιώματα, δεν μπορεί παρά να προσβάλει και τα άμεσα πολιτικά ή τα ατομικά δικαιώματα που συνδέονται με την άσκηση πολιτικής δράσης. Η απεργία, ο συνδικαλισμός και η διαδήλωση γίνονται τα πρώτα θύματα της μνημονιακής στρατηγικής. Η προληπτική καταστολή των διαδηλώσεων, οι μαζικές προσαγωγές και συλλήψεις, η κακομεταχείριση κρατουμένων είναι μεν όψεις παλαιού σκηνικού αλλά ενισχυμένου με την ένταση της καταστολής. Επίσης, η συστηματική χρήση χημικών και αυρών ενάντια στους διαδηλωτές απειλεί άμεσα, πέρα από την ελευθερία τους να διαδηλώνουν, και την προσωπική τους ασφάλεια, υγεία και σωματική ακεραιότητα. Απέναντι σε αυτή τη συνθήκη το ΜέΡΑ25 τάσσεται κατά των αντιτρομοκρατικών νόμων και υπέρ της ριζικής αλλαγής του νομικού πλαισίου για τις διαδηλώσεις, ενώ προτεραιοποιεί τον εκδημοκρατισμό και την αναδιοργάνωση της αστυνομίας (βλ. Δημόσια Διοίκηση, Αναδιοργάνωση της Ελληνικής Αστυνομίας). Παράλληλα τάσσεται υπέρ ενός σύγχρονου πλαισίου για την αντιμετώπιση του οργανωμένου εγκλήματος με σεβασμό στα δικαιώματα των κατηγορουμένων στη δίκαιη δίκη τους και υπέρ της ριζικής αναμόρφωσης του σωφρονιστικού συστήματος, καθώς και της επέκτασης και εφαρμογής εναλλακτικών της κράτησης μέτρων και εναλλακτικών τρόπων έκτισης ποινής.
Όσον αφορά τη στρατιωτική θητεία το ΜέΡΑ25 υποστηρίζει τον θεσμό της εναλλακτικής κοινωνικής υπηρεσίας σε μη στρατιωτική αρχή εκτός της δικαιοδοσίας του Υπουργείου Άμυνας και της εξίσωσης της διάρκειας της εναλλακτικής υπηρεσίας με τη στρατιωτική. Επίσης, καταδικάζει όλες τις διώξεις των αντιρρησιών συνείδησης.
Όσον αφορά τις μειονότητες, το ΜέΡΑ25 τάσσεται (α) υπέρ της προστασίας των δικαιωμάτων των μειονοτήτων, όπως ορίζουν οι διεθνείς συμβάσεις, έχοντας υπόψη πάντα το πλαίσιο της Συνθήκης της Λωζάνης (24.07.1923), (β) υπέρ της εξασφάλισης αξιοπρεπούς διαβίωσης για τους Ρομά μέσα από εκτεταμένα στεγαστικά προγράμματα και από επαρκή πρόσβαση σε υπηρεσίες εκπαίδευσης, υγείας και στην εργασία, χωρίς διακρίσεις και αποκλεισμούς καθώς και, (γ) ως προς τη Μουσουλμανική Μειονότητα της Θράκης, αναφορικά με τις δικαιοδοσίες της Μουφτείας, υπέρ της κατάργησης κάθε δικαστικής/δικαιοδοτικής αρμοδιότητας που έχει απομείνει στους Μουφτήδες, και της επίλυσης εφεξής όλων των αστικών διαφορών από τη Δικαιοσύνη, προκειμένου να διασφαλιστούν τα δικαιώματα των γυναικών, με βάση τη συνταγματική αρχή της ισότητας και τις Διεθνείς Συμβάσεις. Ταυτόχρονα, το ΜέΡΑ25 τάσσεται υπέρ της επιλογής του Μουφτή με τρόπο που θα επιλέγει η ίδια η μειονότητα, σε πλαίσια απόλυτης ανεξαρτησίας και ελευθερίας έκφρασης της βούλησης των μελών της θρησκευτικής μειονότητας.
1. Επίδραση Λιτότητας στα Ανθρώπινα Δικαιώματα
1.1. Καθιέρωση ικανοποιητικού κατώτατου μισθού με πλήρη επαναφορά́ των συλλογικών διαπραγματεύσεων και ικανοποιητικού́ επιπέδου ασφαλιστικών παροχών για να εξασφαλίζεται μία αξιοπρεπής διαβίωση για τους πολίτες.
1.2. Εισαγωγή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ως κεντρικό παράγοντα στις διαπραγματεύσεις με πιστωτές με εισαγωγή ρήτρας εφαρμογής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
1.3. Αποτίμηση επιπτώσεων των οικονομικών μέτρων στα ανθρώπινα δικαιώματα και διασφάλιση συμμετοχής των πολιτών.
2.1. Το ΜέΡΑ25 σημειώνει πως οι δυνάμεις της Ακροδεξιάς που ποτέ δεν έχασαν την ευκαιρία να ξεπουλήσουν τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας μας (είτε στην Κατοχή, είτε στη Χούντα, είτε στα χρόνια των Μνημονίων) σήμερα προσπαθούν, για άλλη μια φορά στη σύγχρονη ιστορία μας, να πείσουν έναν λαό καταπονημένο και εξουθενωμένο ότι είναι πατριωτικό του καθήκον:
Η Διάκριση Προσφύγων-Μεταναστών αποτελεί ένα μισανθρωπικό ιδεολόγημα.
Στο τέλος του Β’ Παγκόσμιου Πόλεμου, η μοίρα προσφύγων (ιδίως Εβραίων) που επεστράφησαν στους Ναζί από τις ΗΠΑ, τη Βρετανία, την Αυστραλία και άλλες χώρες, βρίσκοντας τραγικό θάνατο, βάραινε τη συνείδηση των κυβερνήσεων. Με στόχο τη διεθνή νομοθέτηση του δικαιώματος τέτοιων προσφύγων, των οποίων η ζωή κινδυνεύει από καθεστώτα που θα τους εξόντωναν, να ζητούν και να λαμβάνουν άσυλο, καθιερώθηκε η διαφοροποίηση των προσφύγων (που κινδυνεύει άμεσα η ζωή τους) από τους μετανάστες (που οραματίζονται μια καλύτερη ζωή).
Από τότε πέρασαν εβδομήντα χρόνια. Οι πόλεμοι άλλαξαν χαρακτήρα. Δεν κηρύσσονται καν. Απλά, ξεσπούν. Όπως και το 1939 έτσι και σήμερα η «πολιτισμένη» Δύση, πρώτον, ευθύνεται για πολλές από αυτές τις συρράξεις και, δεύτερον, χρησιμοποιεί το διεθνές δίκαιο ώστε να διαχωρίζει, κατά το δοκούν, μεταξύ των εκλεκτών της «προσφύγων» (π.χ. θυμάτων του πολέμου στη Συρία) και των μη εκλεκτών της «μεταναστών» (π.χ. θυμάτων του πολέμου στο Αφγανιστάν).
Παράλληλα, η λαίλαπα των νεοφιλελεύθερων πολιτικών που εφαρμόστηκαν σε πολλές χώρες, ιδίως της Αφρικής (π.χ. Γκάνα, Κένυα, Νιγηρία), αρχής γενομένης με τα λεγόμενα Προγράμματα Δομικής Προσαρμογής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στα τέλη της δεκαετίας του 1970, έφεραν ολόκληρους πληθυσμούς σε επίπεδα απόλυτης φτώχειας που η ανθρωπότητα δεν είχε ξαναζήσει. Σήμερα, αυτές οι απάνθρωπες καταστάσεις εντείνονται ακόμα περισσότερο με την κλιματική αλλαγή. Όταν, λοιπόν, φτάνουν στις ακτές μας οικογένειες που πήραν το τεράστιο ρίσκο να πνιγούν τα παιδιά τους μόνο και μόνο για να τα διασώσουν, έχει σημασία αν προσπαθούσαν να τα γλιτώσουν από τις σφαίρες στρατιωτών ή από τον βασανιστικό θάνατο που φέρνει η πείνα; Έχει νόημα να κατατάξουμε τους μεν ως «πρόσφυγες» τους δε ως «μετανάστες»;
Το 2010, με τη βοήθεια του ίδιου του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου που επέβαλε σε αφρικανικές χώρες τα Προγράμματα Δομικής Προσαρμογής, δηλαδή το προοίμιο του δικού μας Μνημονίου, η Ελλάδα μετετράπη σε Χρεοδουλοπαροικία με αποτέλεσμα τη σταδιακή της Ερημοποίηση καθώς εκατοντάδες χιλιάδες νέες και νέοι μας μετανάστευσαν. Γονείς, παππούδες και γιαγιάδες υποφέρουν, όπως υποφέρουν και πολλά από αυτά τα «Παιδιά της Κρίσης». Το αφήγημα ότι αυτοί δεν είναι πρόσφυγες αλλά μετανάστες νομιμοποιεί τις μισανθρωπικές πολιτικές που έδιωξαν τα «Παιδιά της Κρίσης», θεωρώντας ότι έφυγαν από επιλογή.
Αυτό σημαίνει ένα πράγμα: Ο λαός μας, θύμα της τρόικας και των Μνημονίων της, έχει ηθική υποχρέωση να απορρίψει το επιχείρημα ότι οι μετανάστες επιλέγουν τη μοίρα τους, αντίθετα με τους πρόσφυγες. Για αυτό, αν και ο διαχωρισμός μεταναστών-προσφύγων είναι κατοχυρωμένος στο ισχύον διεθνές νομικό δίκαιο, το ΜέΡΑ25 αρνείται να διαχωρίζει κατατρεγμένους ανθρώπους μεταξύ προσφύγων (που είναι εξ ορισμού καλοδεχούμενοι) και μεταναστών (που δεν είναι).
Όσον αφορά συγκεκριμένες δράσεις και πολιτικές αντιμετώπισης των εισροών νεοφερμένων και των πρακτικών προβλημάτων που προκύπτουν ως αποτέλεσμα, προτείνουμε:
Δράσεις βραχυπρόθεσμες στα νησιά του Αιγαίου και την ενδοχώρα:
Δράσεις στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης:
Δράσεις μεσο-μακροπρόθεσμες για την Παραγωγική Ένταξη των Προσφύγων – Μεταναστών:
Αναφορικά με την ένταξη των μεταναστών και προσφύγων που επιθυμούν να ενταχθούν παραγωγικά στη χώρα:
Η κοινωνική ένταξη των μεταναστών και προσφύγων δομείται πάνω στους 6, μη περιοριστικούς, άξονες:
Η έλλειψη νομικής και πολιτικής προστασίας προς τους μετανάστες, τους αφήνει εκτεθειμένους στην ατομική και συλλογική αυθαιρεσία. Οι μετανάστες ζουν σε ένα εχθρικό περιβάλλον χωρίς κανένα δικαίωμα και η υπόστασή τους ορίζεται μόνο από την ιδιότητα τους ως φθηνή εργατική δύναμη, στην ανεπίσημη πλευρά της οικονομίας.
Το κλειδί για την επιτυχή ένταξη έγκειται στην εκπαίδευση, στην κατάρτιση και στις ευκαιρίες στην εργασία και στην κοινωνία. Προαπαιτούμενο γι’ αυτό είναι η εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας, η αξιοποίηση προς όφελος των ίδιων των μεταναστών και προσφύγων των δεξιοτήτων τους καθώς και ο σεβασμός στα θεμελιώδη δικαιώματα του ανθρώπου στη ζωή, την ελευθερία και την αξιοπρεπή, ισότιμη εργασία.
Διασφαλίζουμε ειρηνική συνύπαρξη και ένταξη
Η ένταξη αρχίζει την ημέρα της άφιξης. Όποιος/α θέλει να γίνει μέρος αυτής της κοινωνίας χρειάζεται δικαιώματα και πρόσβαση. Όποιος/α θέλει να είναι μέρος αυτής της κοινωνίας χρειάζεται γλώσσα και κίνητρα. Ο στόχος μας είναι μια κοινωνία όπου οι διαφορές δεν οδηγούν σε διακρίσεις και αποκλεισμό και όπου ο καθένας και η καθεμία μπορεί να βρει τη θέση του/της επί ίσοις όροις και να εισακούεται η φωνή του/της. Για αυτό, το ΜέΡΑ25 προτείνει τη δημιουργία Συμβουλευτικής Συνέλευσης Αλλοδαπών Μόνιμων Κατοίκων που θα εκλέγουν οι ίδιοι με σκοπό τη δική τους, οργανωμένη έκφραση – με δημοκρατικές διαδικασίες για τις οποίες θα μεριμνά το ελληνικό κράτος. Κυβέρνηση, Αντιπολίτευση και λοιποί θεσμοί δεν θα δύνανται πλέον να αντιμετωπίζουν τους αλλοδαπούς μόνιμους κατοίκους ως μια άμορφη, άβουλη ανθρώπινη μάζα της οποίας οι απόψεις δεν καταγράφονται και δεν έχουν καμία δυνατότητα παρέμβασης στις αποφάσεις και πολιτικές που καθορίζουν τις ζωές τους.
2.2. Κατάργηση των ρατσιστικών διατάξεων που θεσπίζουν διακρίσεις και στερούν το δικαίωμα πρόσβασης στην υγεία, την παιδεία και την κοινωνική προστασία από μετανάστες χωρίς έγγραφα. Αποζημίωση στα θύματα ρατσιστικών επιθέσεων κατ’ αναλογία των διατάξεων για την αποζημίωση των θυμάτων βίας.
2.3. Άσυλο στους πολιτικούς πρόσφυγες. Πραγματική επικουρική προστασία στους πρόσφυγες του πολέμου, της φτώχειας των κοινωνικών συγκρούσεων και των φυσικών καταστροφών. Μέτρα για την πραγματική οικογενειακή επανένωση των μελών των οικογενειών των δικαιούχων διεθνούς προστασίας. Ανθρωπιστικό καθεστώς σε όλα τα ασυνόδευτα παιδιά που δεν πληρούν τα πρότυπα της διεθνούς προστασίας.
2.4. Αποσύνδεση της ανανέωσης της άδειας παραμονής των μεταναστών από την ύπαρξη ορισμένου αριθμού ενσήμων.
2.5. Αποσύνδεση του δικαιώματος οικογενειακής επανένωσης από την απόδειξη ορισμένου εισοδήματος.
2.6. Αποποινικοποίηση του αδικήματος της παράνομης εισόδου και διαμονής.
2.7. Απαγόρευση της απέλασης και της διοικητικής κράτησης των ευάλωτων ομάδων (άτομα με αναπηρία, ανήλικοι, ιδίως οι ασυνόδευτοι, έγκυες γυναίκες, άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών, άτομα με σοβαρά προβλήματα υγείας, θύματα βασανιστηρίων ή απάνθρωπης και εξευτελιστικής μεταχείρισης και σεξουαλικής βίας).
2.8. Απαγόρευση των επαναπροωθήσεων σε σημεία εισόδου. Κατάργηση των πρακτικών αναχαίτισης των εισερχόμενων αλλοδαπών στα θαλάσσια σύνορα.
2.9. Κατάργηση των στρατοπέδων συγκέντρωσης μεταναστών και της κράτησης στα κρατητήρια των αστυνομικών τμημάτων κάτω από άθλιες συνθήκες, που προσβάλλουν κάθε έννοια ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Δημιουργία κέντρων υποδοχής/φιλοξενίας για αλλοδαπούς και άπορους/άστεγους ημεδαπούς.
2.10. Δικαίωμα εκλέγειν και εκλέγεσθαι σε αυτοδιοικητικές εκλογές σε όλους τους αλλοδαπούς που συμπληρώνουν πέντε χρόνια νόμιμης διαμονής.
2.11. Λειτουργικό και αποτελεσματικό πλαίσιο εντοπισμού και προστασίας των θυμάτων trafficking.
2.12. Κατάργηση του γεωγραφικού περιορισμού στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου για τους αιτούντες διεθνή προστασία.
2.13. Άμεση μετεγκατάσταση των αιτούντων διεθνή προστασία που βρίσκονται στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου στην ενδοχώρα σε χώρους με αξιοπρεπείς συνθήκες διαμονής.
2.14. Δημιουργία κρατικής υπηρεσίας πιστοποίησης θυμάτων βασανιστηρίων, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα.
2.15. Εφαρμογή εναλλακτικών της διοικητικής κράτησης μέτρων και απαγόρευση κράτησης των αιτούντων διεθνή προστασία εκτός από εξαιρετικές περιπτώσεις.
2.16. Δημιουργία ενός ενιαίου συστήματος παιδικής προστασίας. Μέχρι τη δημιουργία του, πλήρης και αποτελεσματική εφαρμογή του θεσμού της επιτροπείας ανηλίκων, κατάργηση της λεγόμενης προστατευτικής φύλαξης των ανηλίκων και δημιουργία επαρκούς αριθμού δομών σταθερής φιλοξενίας και στελέχωσή τους με κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό για τη φροντίδα των ανηλίκων.
2.17. Κατάργηση των διατάξεων που συρρικνώνουν τα δικαιώματα των αιτούντων διεθνή προστασία με τους νόμους 4636/2019 και 4686/2020, παροχή δωρεάν νομικής βοήθειας σε όλους τους αιτούντες διεθνή προστασία και διασφάλιση του δικαιώματός τους σε πραγματική και αποτελεσματική προσφυγή.
2.18. Δημιουργία και εφαρμογή ενός εθνικού σχεδίου ένταξης προσφύγων στην ελληνική κοινωνία με εφαρμογή όλων των σχετικών προτύπων του διεθνούς δικαίου και αξιοποίηση της σχετικής διεθνούς εμπειρίας.
2.19. Ενίσχυση των υπηρεσιών ασύλου, υποδοχής και φιλοξενίας με επαρκές μόνιμο προσωπικό, εξοπλισμό και υλικοτεχνική υποδομή και τακτική εκπαίδευσή τους στο αντικείμενο.
2.20. Θέσπιση ενός πρόσθετου τύπου άδειας, της «άδειας προς αναζήτηση εργασίας», διάρκειας ενός έτους με στόχο την αναζήτηση εργασίας. Μοναδικές προϋποθέσεις θα είναι η ανυπαρξία διεθνούς εντάλματος σύλληψης και η κατάθεση ποσού ύψους 4.000 ευρώ για πιστοποίηση αυτοσυντήρησης. Εάν ο αλλοδαπός βρει εργασία και συμπληρώσει δύο μήνες σε αυτήν μέσα στο έτος, θα λαμβάνει διετή άδεια διαμονής με δυνατότητα ανανέωσης. Εάν ο/η πρόσφυγας βρει εργασία οριακά πριν τη λήξη της άδειας αναζήτησης εργασίας, η παραμονή του στη χώρα παρατείνεται.
2.21. Δράσεις για τη δημιουργία δεσμών και πολιτισμικών ανταλλαγών με την τοπική κοινωνία σε συνεργασία με τοπικούς φορείς και συλλογικότητες.
2.22. Κεντρική θέση του ΜέΡΑ25 είναι η ριζική τροποποίηση του Ευρωπαϊκού Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο προς την κατεύθυνση της αναλογικής κατανομής των προσφύγων και των μεταναστών σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η κατάργηση του Κανονισμού Δουβλίνο 3 στο πλαίσιο του Κοινού Ευρωπαϊκού Συστήματος Ασύλου και η δημιουργία μιας ολοκληρωμένης ευρωπαϊκής συμφωνίας για την αναλογική κατανομή, εγκατάσταση και ένταξη των προσφύγων και μεταναστών στην Ευρώπη με πλήρη σεβασμό στο διεθνές δίκαιο.
Μέχρι την υιοθέτηση της πολιτικής που προαναφέρεται, πρέπει να επανεκκινηθεί το πρόγραμμα μετεγκατάστασης των προσφύγων από την Ελλάδα και την Ιταλία με χρήση ενός διευρυμένου ορισμού της οικογένειας και με στόχο, σε πρώτη φάση, τη συμπλήρωση των 160.000 θέσεων μετεγκατάστασης (relocation) προσφύγων από την Ελλάδα και την Ιταλία, για τις οποίες τα κράτη μέλη της Ε.Ε. είχαν συμφωνήσει για την περίοδο Οκτωβρίου 2015 – Σεπτεμβρίου 2017.
3.1. Ριζική αλλαγή του δικαίου περί διαδηλώσεων, με κατάργηση της σχετικής νομοθεσίας που περιστέλλει το συνταγματικό δικαίωμα στη διαδήλωση και ταυτόχρονη απαγόρευση της χρήσης χημικών ουσιών στις διαδηλώσεις.
3.2. Κατάργηση του Π.Δ 141/1991, για εξακρίβωση στοιχείων σε υπόπτους, που νομιμοποιεί τις προληπτικές συλλήψεις πριν τις διαδηλώσεις και την προσαγωγή χιλιάδων νέων, γιατί δεν αρέσουν στα αστυνομικά όργανα.
3.3. Κατάργηση των ειδικών σωμάτων της αστυνομίας (ΜΑΤ, ομάδες Δέλτα, Ζήτα, Δίας κλπ.). Μέχρι τότε, να διασφαλίζεται η λογοδοσία των σωμάτων αυτών με την υποχρέωση τους να φέρουν διακριτικά σε ώρα υπηρεσίας και την καθιέρωση ανεξάρτητου οργάνου ελέγχου της αστυνομικής αυθαιρεσίας με αποφασιστικό ρόλο για τις κυρώσεις σε βάρος τους.
3.4. Έλεγχος των προγραμμάτων σπουδών και εκπαίδευσης των αστυνομικών σωμάτων από ΔΙΑΣΚΕΠ με αποφασιστικό ρόλο. Να διασφαλίζεται η σταθερή εκπαίδευση των αστυνομικών στα διεθνή πρότυπα περί ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Τα μέλη του ΔΙΑΣΚΕΠ να είναι κατά 1/3 από το κοινοβούλιο και τα υπόλοιπα από πολίτες και ειδικούς. Μέρος αυτών των μελών να είναι κληρωτοί.
3.5. Κατοχύρωση και επέκταση του θεσμού των λαϊκών δικαστών (ενόρκων) στα ποινικά δικαστήρια.
3.6. Κατάργηση των αντιτρομοκρατικών νόμων (ιδίως οι νόμοι 2928/2001, 3251/2004) και να αντικατασταθούν από σύγχρονη νομοθεσία για τη δίωξη του οργανωμένου εγκλήματος με πλήρη σεβασμό στα δικαιώματα των κατηγορουμένων. Να διασφαλίζεται ο ρόλος και η μυστικότητα της ταυτότητας των μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος, ώστε να ενθαρρύνεται η αποκάλυψη εγκλημάτων, ιδίως στα πεδία διαφθοράς, φοροδιαφυγής, φοροαποφυγής και οργανωμένου εγκλήματος.
3.7. Αφοπλισμός των αστυνομικών που μετέχουν σε καθημερινές περιπολίες και απόσυρση κλουβών από το κέντρο των πόλεων.
3.8. Εκδημοκρατισμός και αποχρηματοδότηση της Ελληνικής Αστυνομίας (βλ. Δημόσια Διοίκηση, Αναδιοργάνωση της Ελληνικής Αστυνομίας).
4.1. Αποδοχή του περιεχομένου και του σκεπτικού των καταδικαστικών για την Ελλάδα αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου για τα σωματεία που χρησιμοποιούν εθνοτικό αυτοπροσδιοριστικό επίθετο της δικής τους επιλογής και απρόσκοπτη λειτουργία των σωματείων αυτών.
4.2. Πλήρης σεβασμός και εφαρμογή της Διακήρυξης του ΟΗΕ για τα δικαιώματα προσώπων που ανήκουν σε εθνικές ή εθνοτικές, θρησκευτικές και γλωσσικές Μειονότητες, καθώς και άμεση υπογραφή και κύρωση του Ευρωπαϊκού Χάρτη για τις Περιφερειακές ή Μειονοτικές Γλώσσες (Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης).
4.3. Ειδικά για τη Μουσουλμανική Μειονότητα της Θράκης (όπου εθνοτικά – ethnic group – διακρίνεται στους Τουρκογενείς, Πομάκους και Ρομά) προτείνουμε τα εξής:
4.3.1. Κατάργηση της αρμοδιότητας του ΥΠΕΞ και της ΕΥΠ για τα θέματα που αφορούν τη μειονότητα και μεταφορά των σχετικών αρμοδιοτήτων στο Υπουργείο Εσωτερικών.
4.3.2. Δημόσια διοίκηση και κρατικές υπηρεσίες στις οποίες να έχουν θέση οι πολίτες της μειονότητας. Ισότιμη αντιμετώπιση των μελών της μειονότητας στα σώματα ασφαλείας και τον στρατό (χορήγηση βαθμών, προαγωγές κτλ).
4.3.3. Αναβάθμιση του εκπαιδευτικού συστήματος με παροχή ίσων ευκαιριών πρόσβασης σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης.
4.3.4. Θέσπιση δίγλωσσης διετούς προσχολικής εκπαίδευσης για τα παιδιά της μειονότητας, ώστε να διευκολυνθεί η εκπαιδευτική τους ένταξη.
4.4. Αντιμετώπιση του ιδιάζοντος κοινωνικού αποκλεισμού των Τσιγγάνων, καθώς οι Ρομά, έλληνες πολίτες, είναι η πιο αδικημένη και περιθωριοποιημένη κοινωνική ομάδα στην Ελλάδα:
4.4.1. Εξασφάλιση αξιοπρεπούς και κατάλληλης στέγης για τους σκηνίτες Ρομά μέσα από εκτεταμένα στεγαστικά προγράμματα. Νομοθετική ρύθμιση για ρητή συμμόρφωση της Πολιτείας προς διεθνείς δεσμεύσεις της χώρας σχετικά με απαγόρευση μετεγκατάστασης ή έξωσης καταυλισμών Ρομά, αν δεν έχει προηγουμένως βρεθεί κατάλληλος νέος τόπος.
4.4.2. Υποχρέωση της Πολιτείας για παροχή συστήματος ηλεκτροδότησης, υδροδότησης και αποκομιδής απορριμμάτων σε προσωρινούς καταυλισμούς Ρομά, ασχέτως του νομικού καθεστώτος της γης, των κτισμάτων, κλπ (με παράλληλη νόμιμη αποζημίωση εκ μέρους της Πολιτείας σε ενδεχόμενους τρίτους ιδιοκτήτες).
4.4.3. Ελεύθερη επιλογή από Ρομά του τόπου νόμιμης κατοικίας τους και υποχρέωση των Δήμων να κάνουν δεκτές τις σχετικές αιτήσεις, με πρόβλεψη ποινικών κυρώσεων κατά των Δημάρχων που αρνούνται την εγγραφή Ρομά στα δημοτολόγια.
4.4.4. Λήψη μέτρων για τη βελτίωση της κατάστασης της υγείας του πληθυσμού αυτού που χειροτερεύει δραματικά – Άρση αποκλεισμών και εμποδίων στην πρόσβαση στην υγεία.
4.4.5. Εξασφάλιση και διευκόλυνση με κάθε τρόπο της πρόσβασης των Ρομά στην εκπαίδευση, ώστε να γεφυρωθεί άμεσα η απόσταση που χωρίζει τα τσιγγανόπαιδα με τους υπόλοιπους μαθητές.
4.4.6. Ριζική επίλυση των αστικοδημοτικών εκκρεμοτήτων των Ρομά.
4.4.7. Δημιουργία διαύλων επικοινωνίας και μόνιμης και σταθερής διαβούλευσης μεταξύ όλων ανεξαιρέτως των συλλόγων και ομοσπονδιών Ρομά και του κράτους.
4.4.8. Επιδίωξη της σύνδεσης των προγραμμάτων επαγγελματικής κατάρτισης, δια βίου μάθησης κλπ., (με ιδιαίτερη έμφαση στα παιδιά μεταξύ 12 και 18, που δεν έχουν συμμετάσχει καθόλου στην εκπαιδευτική διαδικασία) με την αγορά εργασίας μέσω της ευαισθητοποίησης και ενεργοποίησης πιθανών εργοδοτών.
4.4.9. Προγράμματα ενίσχυσης των Ρομά για ισότιμη συμμετοχή τους σε κάθε μορφή εμπορικής δραστηριότητας.
4.5. Διαχωρισμός Κράτους – Εκκλησίας με:
4.5.1. Πλήρη νομική αναγνώριση, ισότιμη της ελληνικής ορθόδοξης εκκλησίας, όλων των θρησκευτικών μειονοτήτων της Ελλάδας. Απόδοση σε αυτές με ειδική νομοθετική ρύθμιση του καθεστώτος του ειδικού θρησκευτικού νομικού προσώπου, χωρίς τη δυνατότητα ελέγχου σκοπιμότητας των σκοπών και της δράσης τους από το κράτος.
4.5.2. Κατάργηση του εκκλησιασμού και της πρωινής προσευχής. Αποκαθήλωση των θρησκευτικών εικόνων από σχολεία, δημόσιες υπηρεσίες και, κυρίως, από τις δικαστικές αίθουσες.
4.5.3. Κατάργηση του σημερινού μαθήματος Θρησκευτικών και αντικατάσταση του από μάθημα Θρησκειολογίας που θα αντιμετωπίζει με τρόπο ισότιμο, ουδέτερο και αμερόληπτο όλα τα θρησκεύματα.
4.5.4. Κατάργηση του θρησκευτικού όρκου από κάθε δημόσια τελετή και κατάργηση θρησκευτικού εορτασμού εθνικών εορτών και επίσημης συμμετοχής της Πολιτείας σε θρησκευτικές τελετές.
4.5.5. Κατάργηση της νομοθεσίας για προσηλυτισμό ως αντίθετης στην ελευθερία διακίνησης των θρησκευτικών απόψεων.
4.5.6. Θέσπιση υποχρεωτικού πολιτικού γάμου για όλους τους πολίτες (δηλ. με προαιρετικό τυχόν μεταγενέστερο θρησκευτικό).
4.5.7. Θέσπιση υποχρεωτικής ονοματοδοσίας στο ληξιαρχείο με αποσύνδεση από ενδεχόμενη θρησκευτική τελετή βάπτισης.
4.5.8. Αφαίρεση της αναφοράς σε θρήσκευμα από οποιοδήποτε δημόσιο έγγραφο.
4.5.9. Ίδρυση επαρκών χώρων πολιτικού αποχαιρετισμού νεκρών σε όλα ανεξαιρέτως τα δημόσια νεκροταφεία.
4.5.10. Κατάργηση όλων των φοροαπαλλαγών των Εκκλησιών για δραστηριότητες που δεν έχουν άμεσο φιλανθρωπικό χαρακτήρα (π.χ. επιχειρηματικές).
4.5.11. Θέσπιση χρονοδιαγράμματος για μετάβαση σε καθεστώς οικονομικής αυτοτέλειας των Εκκλησιών, με ανάληψη της μισθοδοσίας των κληρικών τους από τις ίδιες (και με παράλληλη θέσπιση προαιρετικής φορολόγησης για ενδιαφερόμενους πολίτες και διασφάλιση των συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων όλων των εν ενεργεία κληρικών).
5.1. Περαιτέρω περιορισμός της (υπερ)ποινικοποίησης αδικημάτων στην κατεύθυνση που κινείται ο νέος Ποινικός Κώδικας. Αποποινικοποίηση ή μείωση της προβλεπόμενης ποινής μικροαδικημάτων. Σεβασμός της έκφρασης της ελεύθερης γνώμης, του δικαιώματος συνάθροισης και κοινωνικής συνύπαρξης και του απορρήτου της προσωπικής ζωής. Απαγόρευση δημοσίευσης φωτογραφιών και προσωπικών δεδομένων ειδικότερα σε υπόδικους (τεκμήριο αθωότητας).
5.2. Νομοθετικές τροποποιήσεις για την επέκταση και εφαρμογή εναλλακτικών κυρώσεων και εναλλακτικών τρόπων έκτισης ποινής. Η φυλάκιση να παραμείνει ως ποινή μόνο για τα σοβαρά αδικήματα και για τους υπότροπους σοβαρών αδικημάτων. Το βραχιολάκι να είναι προσωπική επιλογή, χωρίς πρόσθετες προϋποθέσεις του κρατούμενου και σε καμία περίπτωση υποχρεωτικό (στους αδειούχους και στους υπόδικους). Να μην επιβαρύνεται ο κρατούμενος το κόστος του και η εφαρμογή του να επαφίεται αποκλειστικά στο δημόσιο.
5.3. Κατάργηση των φυλακών ανηλίκων. Κατάργηση της προφυλάκισης και των στερητικών της ελευθερίας ποινών για τους ανήλικους. Άμεση αποφυλάκιση κάθε ανήλικου ασχέτως εθνικότητας και μέχρι τότε διαχωρισμό ανήλικων (αγοριών και κοριτσιών) από τους ενήλικες κρατούμενους.
5.4. Κατάργηση φυλάκισης για τη μικρή παραβατικότητα. Προσθήκη κοινωφελούς εργασίας ως εναλλακτική ποινή για τα εγκλήματα χαμηλής παραβατικότητας.
5.5. Ριζική αναθεώρηση του σωφρονιστικού συστήματος, δημιουργία κατάλληλων δομών και υποδομών και συνεχής, τακτική εκπαίδευση του προσωπικού. Έμφαση στον ανθρώπινο παράγοντα, δομές προστασίας των δικαιωμάτων των κρατούμενων, πρόσληψη επιστημονικού προσωπικού, αναβάθμιση της εκπαίδευσής του.
5.6. Επέκταση των ευεργετικών διατάξεων (εργασία, προγράμματα, ευεργετικός υπολογισμός, επισκεπτήρια, άδειες, εκπαίδευση, ημιελεύθερη διαβίωση, αγροτικές φυλακές, υφ’ όρων απόλυση κλπ.) και απροκατάληπτη εφαρμογή τους. Δυνατότητα σεξουαλικών επαφών μεταξύ συντρόφων, ανεξαρτήτως σεξουαλικού προσανατολισμού, σε ειδικό χώρο των φυλακών χωρίς επιτήρηση.
5.7. Αυστηρή εφαρμογή των διατάξεων περί προφυλάκισης και μείωση του χρόνου στους 12 ή 6 μήνες, για όλες τις κατηγορίες αδικημάτων.
5.8. Δημιουργία μονάδων απεξάρτησης και αναθεώρηση των διατάξεων δίωξης των παραβιάσεων που αφορούν τα ναρκωτικά. Αποποινικοποίηση της χρήσης ναρκωτικών.
5.9. Διερεύνηση των καταγγελιών των κρατούμενων για βασανιστήρια και κακομεταχείριση από ανεξάρτητο φορέα με τη συμμετοχή φορέων κοινωνικού ελέγχου παράλληλα και ανεξάρτητα από την ποινική διαδικασία. Ρητή απαγόρευση του εξευτελιστικού ενδοσωματικού ελέγχου.
5.10. Άμεση αποφυλάκιση όλων των ατόμων που πάσχουν από αναπηρίες και βαριές ασθένειες (π.χ. οροθετικοί, κλπ.).
5.11. Εστίαση στη δημιουργία σταδίου επανένταξης των αποφυλακισμένων στην κοινωνία.
6. Θητεία και αντιρρησίες συνείδησης
6.1. Ελεύθερος συνδικαλισμός στον στρατό.
6.2. Κατάργηση υποχρεωτικής στρατιωτικής θητείας.
6.3. Καθιέρωση ισόχρονης εναλλακτικής θητείας για τους αντιρρησίες συνείδησης.
6.4. Υπαγωγή των ποινικών αδικημάτων των φαντάρων σε ποινικά δικαστήρια και κατάργηση των στρατοδικείων.
6.5. Αυστηρή απαγόρευση άσκησης εθνικιστικής προπαγάνδας εκ μέρους της διοίκησης των μονάδων.
6.6. Κανένας φαντάρος ή στέλεχος σε κατασταλτική αποστολή και απεργοσπαστικό μηχανισμό.
6.7. Καμιά συμμετοχή φαντάρου σε ενέδρες και προσπάθειες εκδίωξης, απέλασης και κακοποίησης προσφύγων και μεταναστών.
6.8. Πλήρης αποσύνδεση της εκπλήρωσης των στρατιωτικών υποχρεώσεων από την έκδοση διαβατηρίου. Νομοθετική κατάργηση της απαγόρευσης εξόδου από τη χώρα για το αδίκημα της ανυποταξίας.
6.9. Αποποινικοποίηση του αδικήματος της ανυποταξίας και, έως τότε, κατάργηση του χαρακτήρα του ως διαρκούς και της διεξαγωγής αλλεπάλληλων δικών για ένα και μόνο αδίκημα.
6.10. Υπαγωγή του θεσμού της εναλλακτικής κοινωνικής υπηρεσίας σε μη στρατιωτική Αρχή άλλου Υπουργείου (εκτός της δικαιοδοσίας του Υπουργείου Άμυνας).
6.11. Κατάργηση της επιτροπής ελέγχου συνείδησης, εξίσωση της διάρκειας της εναλλακτικής υπηρεσίας με τη στρατιωτική και παροχή δυνατότητας στον ενδιαφερόμενο για ελεύθερη επιλογή του φορέα στον οποίο θα υπηρετήσει κοινωνική θητεία με σύμφωνη γνώμη του τελευταίου (χωρίς γεωγραφικούς περιορισμούς που δεν έχουν νόημα στην περίπτωση του θεσμού της εναλλακτικής υπηρεσίας).
6.12. Επαρκής αμοιβή του αντιρρησία για έξοδα στέγασης, διατροφής, διαβίωσης και μετακίνησης.
6.13. Παύση των διώξεων παλιών και νέων αντιρρησιών συνείδησης.
7. Δικαιώματα Εργαζομένων στο Σεξ
7.1. Αξιοποίηση Συνηγόρου του Πολίτη (πόρισμα 6ης Νοεμβρίου 2003), ως προς την αναθεώρηση της προϋπόθεσης της ακτίνας των 200μ. για την άδεια εγκατάστασης, όσων εργαζομένων του σεξ επιλέγουν να εργάζονται σε σταθερούς εσωτερικούς χώρους (οίκοι ανοχής). Συνολική αναμόρφωση του νόμου περί εκδιδομένων προσώπων.
7.2. Να δοθεί έμφαση στις εκστρατείες ενημέρωσης των εργαζομένων για τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα.
7.3. Καμία απαγόρευση για τη δυνατότητα εργασίας στον δρόμο ή της συνοδείας. Προώθηση αυτοδιαχειριστικού μοντέλου εργασίας και προστασία συνεργατικών εγχειρημάτων.
7.4. Πλήρης ασφάλιση στους/στις εργαζόμενους/ες τους σεξ, που εργάζονται: α) σε εσωτερικούς χώρους, β) υπηρεσίες χορού και στριπτίζ, γ) τηλεφωνικό σεξ, και, δ) εμφάνιση σε πορνογραφικά έργα.
7.5. Κανένας περιορισμός για τους αλλοδαπούς/ες εργαζόμενους/ες του σεξ που κατέχουν άδεια διαμονής οποιουδήποτε τύπου, υπό τον όρο ότι δεν αποτελούν θύματα διακίνησης ανθρώπων ή εκμετάλλευσης.
7.6. Ειδική πρόνοια για όσους/ες εργαζόμενες/ους του σεξ, επιθυμούν να εγκαταλείψουν το επάγγελμα της σεξουαλικής εργασίας. Θετικά μέτρα για την επαγγελματική τους κατάρτιση, ώστε να μπορούν να απορροφηθούν σε άλλη εργασία. Ειδικά προγράμματα σ’ αυτή την κατεύθυνση.
8.1. Η Δημόσια Σφαίρα ως Δημόσιος Χώρος – Δικτυακή ουδετερότητα: Συνταγματική καθιέρωση της ελευθερίας έκφρασης ως θεμελιώδους δικαιώματος υπέρτερης προστασίας. Αποποινικοποίηση του λόγου, κατάργηση του νόμου περί ασέμνων. Περιορισμός της χρηματικής ικανοποίησης για ηθική βλάβη από αδικοπραξίες σχετιζόμενες με την προσβολή της προσωπικότητας. Εισαγωγή κριτηρίων γύρω από την περιουσιακή κατάσταση των μερών για τον υπολογισμό της ηθικής βλάβης. Υποχρέωση φιλοξενίας της άποψης του παθόντος.
8.2. Δίκαιο του Μοιράσματος και της Δημιουργικότητας: Η αδιαπραγμάτευτη αναγνώριση και προστασία του δικαιώματος της ομότιμης παραγωγής που διέπεται από τη λογική των κοινών (commons) και της ιδιαίτερης φύσης των έργων πνευματικής δημιουργίας που απορρέουν από αυτήν. Η αναγνώριση και ο σεβασμός του δικαιώματος αυτοδιαχείρισης των κοινοτήτων που παράγουν και μοιράζονται πνευματικά κοινά αγαθά. Μια πολιτική προστασίας των πνευματικών κοινών αγαθών οφείλει να περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων:
8.2.1. Το δικαίωμα να διατηρεί ο παραγωγός πλήρη, μερικά ή καθόλου δικαιώματα στην πνευματική του εργασία, ανάλογα με τη βούλησή του.
8.2.2. Το δικαίωμα της έκφρασης, μέσω της ελεύθερης πρόσβασης, ανταλλαγής και συνεργασίας, στη σφαίρα των πνευματικών κοινών αγαθών που παράγονται για μη εμπορικούς σκοπούς.
8.2.3. Η αναγνώριση συλλογικών πνευματικών δικαιωμάτων στις κοινότητες που δραστηριοποιούνται στην παραγωγή συλλογικών διανοητικών αγαθών ελέγχου μέσω της θέσπισης περιορισμών στην εμπορική εκμετάλλευση του έργου τους από τρίτους και προνοιών που θα παρέχουν τη δυνατότητα διεκδίκησης αποζημίωσης, όταν οι καρποί της εργασίας τους γίνονται αντικείμενο ιδιωτικής οικειοποίησης ή κερδοσκοπίας (CODE 113).
8.3. Η ιδιωτικότητα ως χώρος οικειότητας: Απαρέγκλιτη εφαρμογή του απορρήτου των επικοινωνιών στο διαδίκτυο, αναβάθμιση της ΑΔΑΕ, υπαγωγή του στενού πυρήνα του κράτους στις προστατευτικές νομοθεσίες της ιδιωτικότητας, κατάργηση της διατήρησης δεδομένων του πληθυσμού και των σχετικών βάσεων δεδομένων, λήψη DNA μόνο με τη συναίνεση του υποκειμένου, απαγόρευση του εμπορίου προσωπικών δεδομένων.
8.4. Ριζοσπαστικός Εκδημοκρατισμός: Απλοποίηση στις σχέσεις κράτους – πολίτη, συλλογικά δικαιώματα για πρόσβαση του καθενός στη δημόσια πληροφορία (νομοθεσία τύπου FOIA) χωρίς θεμελίωση εννόμου συμφέροντος με ελάχιστες εξαιρέσεις, στενά ερμηνευόμενες, πλήρης διαφάνεια στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων, στα οικονομικά δεδομένα κτλ., διαβουλευτική ηλεκτρονική δημοκρατία, ηλεκτρονικά δημοψηφίσματα.
8.5. Εκτός εξαιρετικών περιπτώσεων (π.χ. λόγοι εθνικής ασφάλειας, οι οποίοι θα πρέπει να προσδιοριστούν περιοριστικά για να αποτραπεί η καταχρηστική επίκλησή τους), όποια παραγωγή δεδομένων (π.χ. geodata) γίνεται δημοσία δαπάνη, να χαρακτηρίζεται ως δημόσιας ιδιοκτησίας (public domain) και να καθίσταται προσβάσιμη με ανοικτά APIs μέσω του δημόσιου διαδικτύου. Αντίστοιχα, η παραγωγή κώδικα που γίνεται δημοσία δαπάνη να διέπεται από άδεια χρήσης συμβατή με OSS κατά το FSFE και το δημόσιο να διακρατεί τα πνευματικά δικαιώματα επ’ αυτού.
8.6. Να αποκατασταθεί νομοθετικά το όποιο κενό επιτρέπει την επίκληση (από εισαγγελικές αρχές αλλά ενίοτε ακόμη και από αστυνομικές διευθύνσεις) της υπ. αριθ. 9/2009 γνωμοδότησης του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου για την άρση του απορρήτου των ηλεκτρονικών επικοινωνιών όταν αυτή αφορά στα εξωτερικά στοιχεία της επικοινωνίας με διαδικασία που παρακάμπτει τα οριζόμενα στους 2225/1994 και 3471/2006 αλλά και στην Οδηγία 58/2002.
9.1. Εκπόνηση Εθνικού Σχεδίου Δράσης (ΕΣΔ) έως το 2030 με σαφείς πληροφορίες για τη χρηματοδότηση των μέτρων και συγκεκριμένους δείκτες για την επίτευξη των στόχων, βάσει της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία. Κατά την προετοιμασία του ΕΣΔ ορίζεται ως απαραίτητη προϋπόθεση η ενεργή συμμετοχή των ατόμων με αναπηρία (ή των γονέων στην περίπτωση ανηλίκων ή των νόμιμων εκπροσώπων τους).
9.2. Δημιουργία Ταμείου Συμπερίληψης και Μακροχρόνιας Υποστήριξης που θα διασφαλίζει τη λήψη μέτρων για μια αυτοπροσδιοριζόμενη ζωή με βάση τις πραγματικές ανάγκες των ατόμων με αναπηρία («λειτουργικά κριτήρια»). Μέσω του Ταμείου θα εκπληρωθούν και τα χρόνια αιτήματα του αναπηρικού κινήματος, όπως η παροχή υπηρεσιών προσωπικής βοήθειας σε πολίτες με αναπηρία, η εναρμόνιση των υπηρεσιών φύλαξης παιδιών με αναπηρία ή παιδιών με γονέα ΑμεΑ, κ.ά.
9.3. Δωρεάν παροχή όλων των απαραίτητων θεραπειών, φαρμάκων, αναλώσιμων υγειονομικών υλικών.
9.4. Καθιέρωση νομικού πλαισίου που θα περιλαμβάνει τους σημαντικούς εθνικούς κανονισμούς για την παροχή υπηρεσιών «Προσωπικής Βοήθειας» σε μη αυτοεξυπηρετούμενους πολίτες με αναπηρία και την επίσημη αναγνώριση του επαγγέλματος του «Προσωπικού Βοηθού», όπως συμβαίνει σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
9.5. Πλήρες δημόσιο δίκτυο πρώιμης και έγκαιρης διάγνωσης σοβαρών ασθενειών και αναπηριών. Σύσταση Κέντρων Αποκατάστασης σε όλα τα επίπεδα, με εξειδίκευση σε διαφορετικά είδη αναπηρίας και στελέχωση από αντίστοιχες ειδικότητες ιατρικού και παραϊατρικού προσωπικού.
9.6. Ενοποίηση όλων των επιδομάτων αναπηρίας σε ένα, και μετατροπή του σε ειδική κοινωνική σύνταξη που θα παρέχει αξιοπρεπή διαβίωση.
9.7. Αναλυτικό χρονοδιάγραμμα εφαρμογής ενός δημόσιου εκπαιδευτικού συστήματος χωρίς αποκλεισμούς, για τη στήριξη της συμπεριληπτικής εκπαίδευσης των παιδιών με αναπηρίες, μέχρι το 2030. Ισότιμη πρόσβαση όλων των παιδιών σε όλα τα δημόσια σχολεία, με ενίσχυση αναγκαίων υπηρεσιών, όπως η παροχή υποστηρικτικού διδακτικού προσωπικού.
9.8. Προσανατολισμός προς μια αγορά εργασίας χωρίς αποκλεισμούς, μέσω της εξάλειψης νομικών ή οικονομικών φραγμών (όπως είναι η αναφορά στη «μη ικανότητα για εργασία» για τα άτομα με αναπηρίες). Προσαρμογή των θέσεων εργασίας στις προσωποποιημένες συνθήκες εργασίας κάθε υπαλλήλου με αναπηρία, με την παράλληλη υποστήριξη των εργοδοτών από την πολιτεία, πχ. εξοπλίζοντας τον χώρο εργασίας με τις αναγκαίες υποστηρικτικές τεχνολογίες και χρηματοδοτώντας το ενδεχόμενο κόστος εργονομικών προσαρμογών.
9.9. Διεύρυνση των ποσοστώσεων για προσλήψεις σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα και σχετική προσαρμογή της νομοθεσίας του ΑΣΕΠ. Θέσπιση σχετικών προγραμμάτων από τον ΟΑΕΔ.
9.10. Προσβάσιμα και πράσινα ΜΜΜ που θα διασφαλίζουν την πρόσβαση σε όλους ανεξαιρέτως τους επιβάτες, αλλά και την ελάχιστη δυνατή επιβάρυνση του φυσικού περιβάλλοντος. Δωρεάν χρήση των μέσων μαζικής μεταφοράς για τους επιβάτες με αναπηρία.
9.11. Μεταρρύθμιση του συστήματος φορολόγησης των πολιτών με αναπηρία, με υπολογισμό της εργατικής εισφοράς και παροχή συστήματος κινήτρων.
9.12. Εκσυγχρονισμός του Γενικού Οικοδομικού Κώδικα στην κατεύθυνση της θέσπισης της προσβασιμότητας των αναπήρων σε όλες τις νέες κατασκευές, δημόσιες και ιδιωτικές, καθώς και της μετασκευής των παλαιότερων, όπου αυτό είναι δυνατό.
9.13. Θέσπιση επιχορήγησης θεάτρων, κινηματογράφων και ξενοδοχείων για τις εργασίες αποκατάστασης της προσβασιμότητας των προϊόντων και υπηρεσιών τους και ενεργοποίηση ανεξάρτητων ελεγκτικών μηχανισμών για τη διασφάλιση της συμμόρφωσής τους με τις Ευρωπαϊκές Οδηγίες. Πρόβλεψη για δωρεάν παροχές σε ΑμεΑ που κάνουν χρήση αυτών των προϊόντων και υπηρεσιών.
9.14. Έμπρακτη απενοχοποίηση της αναπηρίας με μέτρα υπέρ της αποϊδρυματοποίησης, απέναντι στην «κουλτούρα της εξάρτησης» και της ιατρικοποίησης της αναπηρίας. Πλήρης και ισότιμη αναγνώριση όλων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και θεμελιωδών ελευθεριών των ατόμων με αναπηρία, βάσει του κοινωνικού μοντέλου αξιολόγησης της αναπηρίας.
9.15. Απρόσκοπτη πρόσβαση στην πληροφορία για όλους μέσω της πλήρους εφαρμογής των Ευρωπαϊκών Οδηγιών και των Ευρωπαϊκών Προτύπων για την ψηφιακή προσβασιμότητα. Αξιολόγηση των ιστοτόπων και των εφαρμογών του δημόσιου τομέα από IT ειδικούς στον Καθολικό Σχεδιασμό (Universal Design), με τη συνδρομή χρηστών υποστηρικτικών τεχνολογιών (assistive technology users). Παράλληλη προώθηση προγραμμάτων κατάρτισης από εξειδικευμένο προσωπικό για την εκπαίδευση των εργαζομένων στον δημόσιο τομέα, ώστε να παραμείνει η τεχνογνωσία στα χέρια των εργαζομένων, αποφεύγοντας τις αναθέσεις σε εξωτερικούς προμηθευτές.
9.16. Εξάλειψη της αδικίας και των διακρίσεων στην άσκηση του εκλογικού δικαιώματος μέσω των λύσεων που παρέχει η ηλεκτρονική ψηφοφορία, ώστε να διασφαλίζεται η μυστικότητα της ψήφου και να προασπίζεται η ελευθερία και η ιδιωτικότητα των πολιτών με αναπηρία.
Ο βιομηχανικός πλούτος της χώρας ξεπουλιέται: ΤΑΙΠΕΔ και ΥΠΕΡΤΑΜΕΙΟ λειτουργούν ως υπηρέτες ολιγαρχικών συμφερόντων, εγχώριων και ξένων, που βγάζουν στο σφυρί την ενέργεια (π.χ. ΔΕΗ, ΔΕΠΑ, ΔΕΣΦΑ, Ναυπηγεία, ΛΑΡΚΟ). Απαιτείται διμέτωπος αγώνας. Από τη μία, ανάκτηση της κυριαρχίας πάνω στη δημόσια περιουσία, και από την άλλη, σχέδιο βιώσιμης, πράσινης ανάπτυξης στα πλαίσια της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης, το τραίνο της οποίας δεν επιτρέπεται να χάσουμε, και πάντα με κριτήριο την ομαλή μετάβαση των τοπικών περιοχών και του εργατικού δυναμικού που πλήττεται από τη διαρθρωτική αλλαγή. Ενδεικτικές προτάσεις:
Προοίμιο
Η Δικαιοσύνη, δηλαδή το Δικαστικό και το Σωφρονιστικό σύστημα, αποτελεί μία από τις τρεις διακριτές εξουσίες του δημοκρατικού πολιτεύματος, μαζί με τη νομοθετική και την εκτελεστική. Η διάκριση των εξουσιών τίθεται ως αναγκαία και ικανή συνθήκη για την εύρυθμη λειτουργία του πολιτεύματος, της ίδιας της δημοκρατίας και των θεσμών που τη συνιστούν. Δικαιοσύνη που νοσεί, ισοδυναμεί με την ίδια τη Δημοκρατία να νοσεί. Όταν η διάκριση διασαλεύεται, με την ανεξαρτησία από την εκτελεστική εξουσία (κυβέρνηση) τίθεται εν αμφιβόλω, η δικαιοσύνη παύει να επιτελεί τον κοινωνικό της ρόλο, ως ελεγκτή των δύο έτερων εξουσιών, ιδίως της εκτελεστικής, και ως θεματοφύλακα των συνταγματικών επιταγών. Καθίσταται ταξική, ελεγχόμενη, άδικη.
Οι προτάσεις που ακολουθούν στοχεύουν στην αντιστροφή των παραπάνω. Αποσκοπούν στη ριζική αλλαγή του τρόπου λειτουργίας της Δικαιοσύνης στην Ελλάδα, στην ξεκάθαρη διάκριση των εξουσιών, στην ορθότερη και αποτελεσματικότερη λειτουργία του συστήματος απονομής δικαιοσύνης με κριτήρια αντικειμενικά και την ενσωμάτωση στη Δικαιοσύνη του καινοτόμου, δημοκρατικού θεσμού των ΔΙΑΣΚΕΠ που προτείνει το ΜέΡΑ25.
Ταυτόχρονα, αποσκοπούν στη θεμελίωση ενός πραγματικά σωφρονιστικού συστήματος καταργώντας οριστικά τις τιμωρητικές πρακτικές που εντοπίζονται στο υπάρχον σύστημα, αποτρέποντας ταυτόχρονα την ιδιωτικοποίηση των φυλακών.
Προτάσεις
1. Τρόπος εισαγωγής, εκπαίδευσης, λειτουργίας και προαγωγής στο Δικαστικό Σώμα.
1.1 Η διαδικασία εισαγωγής στο Δικαστικό Σώμα να επιτρέπεται μετά από ένα εύλογο διάστημα ουσιαστικής ευδόκιμης δικηγορίας μεγαλύτερο των 5 ετών. Με αυτόν τον τρόπο διασφαλίζεται τόσο η επάρκεια, όσο και η ουσιαστική κατανόηση των συνθηκών που επικρατούν στην κοινωνική και οικονομική ζωή της χώρας.
1.2 Η διαδικασία προαγωγής των Δικαστών αποτελεί πρόβλημα καθώς παρατηρείται το φαινόμενο επιλογής συγκεκριμένων Δικαστών από την εκάστοτε κυβέρνηση με προφανή κριτήριο τις πολιτικές τους πεποιθήσεις. Προτείνεται η διαδικασία προαγωγής των δικαστικών λειτουργών σε κάθε βαθμίδα να πραγματοποιείται από το ΔΙΑΣΚΕΠ Δικαιοσύνης (βλ. ενότητα 3)
1.3 Η Εισαγγελία της χώρας οφείλει να είναι ενιαία στην πράξη και όχι μόνο κατ΄ όνομα. Για αυτό προτείνουμε ο Εισαγγελέας που εκκινεί μια διαδικασία να είναι το ίδιο φυσικό πρόσωπο από την αρχή της διαδικασίας έως και το πέρας αυτής, αναλαμβάνοντας και την ευθύνη των προτάσεων του.
1.4 Παρατηρείται πολύ συχνά ότι οι Δικαστές καλούνται να κρίνουν πάνω σε θέματα για τα οποία δεν έχουν επαρκή γνώση. Προτείνεται λοιπόν, εντός της Σχολής Δικαστών η εκπαίδευση τους σε εξειδικευμένα αντικείμενα και η μετέπειτα τοποθέτηση τους στο σώμα δυνάμει της εξειδίκευσης τους.
1.5 Απαγόρευση μεταπήδησης των Δικαστών σε μεγάλα αξιώματα, επιτροπές κ.λπ.
2. Κόστος προσφυγής στην Δικαιοσύνη και ουσιαστική κρατική στήριξη ευάλωτων πολιτών
Το κόστος της Δικαιοσύνης είναι ιδιαίτερα υψηλό ειδικά για ανθρώπους με χαμηλά ή μηδενικά εισοδήματα, προς ελάφρυνση του ήδη βεβαρημένου κόστους προτείνουμε :
2.1 Κατάργηση του δικαστικού ενσήμου στις αναγνωριστικές αγωγές, καθώς επίσης και σε κάθε ειδική διαδικασία (π.χ. εργατικά, διατροφές κ.λπ.)
2.2 Κατάργηση του δικαστικού ενσήμου στις διοικητικές διαφορές (αλλοδαποί, φορολογικές και ασφαλιστικές διαφορές) καθώς τα απαιτούμενα χρηματικά ποσά όπως ισχύουν σήμερα αποτρέπουν τους πολίτες την αμφισβήτηση καταχρηστικών πράξεων της Διοίκησης .
2.3 Το κόστος της ενδεχομένως απαιτούμενης δικαστικής πραγματογνωμοσύνης ή και μεταφραστικής υπηρεσίας να καλύπτεται πλήρως από το Κράτος.
2.4 Την ουσιαστική νομική κάλυψη των ευάλωτων πολιτών από το Κράτος μέσω παροχής νομικής βοήθεια από κατάλογο του συνόλου των δικηγόρων της χώρας και όχι μόνο από όσους δικηγόρους υποβάλουν αίτηση για την συγκεκριμένη υπηρεσία με χρεώσεις ανάλογες των προβλεπομένων στον Κώδικα περί Δικηγόρων και όχι με γνώμονα την ελάχιστη κατώτατη αμοιβή.
2.5 Δημιουργία υπηρεσίας εντός του Υπουργείου Δικαιοσύνης για την διαχείριση από τα “μεγαρόσημα” και λοιπών ανάλογων τελών για την συντήρηση των Δικαστικών Μεγάρων.
3. Ίδρυση ΔΙΑΣΚΕΠ Δικαιοσύνης
Η Δικαιοσύνη πρέπει να είναι ανεξάρτητη και να έχει ως μοναδικό γνώμονα τη διασφάλιση και εφαρμογή της συνταγματικής νομιμότητας απέναντι σε όλους. Το “κυβερνητικό προνόμιο” στη δικαιοσύνη περιορίζει ουσιαστικά τους βαθμούς ελευθερίας της δικαιοσύνης, εφόσον η ηγεσία της διορίζεται εν τέλει από τον υπουργό, δημιουργώντας δεσμεύσεις και αγκυλώσεις.
Ο στρεβλός αυτός θεσμός – που είναι και Συνταγματικά κατοχυρωμένος (Άρθρο 90, παρ.5), διατηρείται απαρασάλευτος από τις κυβερνήσεις, οι οποίες προφανώς και επιθυμούν φιλική προς τις ίδιες δικαιοσύνη που να σιγοντάρει τις κυβερνητικές τους επιλογές. Προφανώς αυτή η α λα καρτ αντίληψη της δικαιοσύνης του «φύγε εσύ, έλα ‘συ», υποβαθμίζει την δικαστική εξουσία στο σύνολό της και κυρίως την απαξιώνει στα μάτια των πολιτών. Το ΜέΡΑ25 προτείνει η επιλογή να γίνεται δημοκρατικά, με τη συμμετοχή κληρωτών και εκλεγμένων πολιτών, 90 ατόμων, 2/3 κληρωτών και 1/3 εκλεγμένων πολιτών (εκπροσώπους των κομμάτων ανάλογα με την κοινοβουλευτική τους δύναμη). Οι κληρωτοί θα προέρχονται κατά το ήμισυ από τον γενικό πληθυσμό, το εκλογικό σώμα φερ’ειπείν, και κατά το έτερο ήμισυ, από το δικαστικό σώμα. Αυτό το σώμα οργανώνει τη διαδικασία, διαβουλεύεται και ελέγχει τους υποψηφίους, σε έναν ικανό χρόνο, και εν τέλει αποφασίζει, ψηφίζοντας δημοκρατικά, την ηγεσία της δικαιοσύνης. Έτσι διασφαλίζεται ουσιαστικά η ανεξαρτησία της δικαιοσύνης, εφόσον προκύπτει δημοκρατικά από ένα πλήρως αντιπροσωπευτικό όργανο.
4. Θέσπιση υπηρεσίας ελέγχου νομοπαρασκευαστικών επιτροπών από ανεξάρτητο σώμα κληρωτών και εκλεγμένων
Προτείνεται η δημιουργία ελεγκτικού σώματος νομοπαρασκευαστικών επιτροπών η οποία θα αποτελείται κατά το 1/3 της από ειδικούς κατά αντικείμενο εμπειρογνώμονες, κατά το 1/3 από επιλεγμένους ειδικούς εκπροσώπους ίσους στον αριθμό, από όλα τα κοινοβουλευτικά κόμματα και κατά το 1/3 από κληρωτούς δικηγόρους.
5. Λειτουργία, Εκπαίδευση και Αναμόρφωση του Σωφρονιστικού Συστήματος
5.1 Επαναφορά του Σωφρονιστικού Συστήματος στο Υπουργείο Δικαιοσύνης.
5.2 Συνεχής εκπαίδευση-επιμόρφωση των σωφρονιστικών υπαλλήλων.
5.3 Πρόσληψη εξειδικευμένου διοικητικού προσωπικού (κοινωνικών λειτουργών-ψυχολόγων κ.λπ.)
5.4 Επέκταση του θεσμού των σχολείων και δομών εκπαίδευσης των κρατουμένων σε όλα τα καταστήματα κράτησης ανά την επικράτεια.
5.5 Αναβάθμιση του θεσμού των Αγροτικών Φυλακών.
5.6 Διατήρηση των ευνοϊκών ρυθμίσεων υφ όρον απόλυσης κρατουμένων πλην συγκεκριμένων αδικημάτων, με σκοπό την αποσυμφόρηση των υπερφορτωμένων Φυλακών της χώρας.
5.7 Αποσυμφόρηση Φυλακών μέσω της παροχής κοινωφελούς εργασίας-δοσοποίησης.
Για το ΜέΡΑ25 ο Δημόσιος Τομέας αποτελεί βασικό τομέα ανάπτυξης της οικονομίας, ενώ παράλληλα, διασφαλίζει την κοινωνική συνοχή και τη λειτουργία του Κράτους. Τα βασικά κοινωνικά αγαθά ανήκουν σε όλα τα μέλη της κοινωνίας και πρέπει να παρέχονται δωρεάν. Η υγεία, η παιδεία, το ασφαλιστικό, η κοινωνική πρόνοια, η εθνική ασφάλεια και βασικές ανάγκες διαβίωσης, όπως το νερό και το ρεύμα, πρέπει να ελέγχονται, να παρέχονται και να διασφαλίζονται από τον δημόσιο τομέα.
Για να μπορεί να ανταποκριθεί σε αυτόν τον σημαντικό του ρόλο, ο Δημόσιος Τομέας θα πρέπει να είναι κατάλληλα οργανωμένος, επαρκώς στελεχωμένος και να έχει την εμπιστοσύνη της κοινωνίας. Θα πρέπει να αποτελεί τον έμπιστο συνεργάτη πολιτών και επιχειρήσεων και κάθε προσπάθεια ελέγχου και τήρησης της νομιμότητας να στοχεύει στη συμμόρφωση και την εναρμόνιση της δραστηριότητάς τους με τη νομοθεσία.
Η ανάγκη διαχείρισης της πανδημίας έφερε εσπευσμένα στο προσκήνιο την ανάγκη στήριξης του Δημόσιου Τομέα και ενίσχυσε την εμπιστοσύνη των πολιτών, καταρρίπτοντας κάθε προκατάληψη για τον χαρακτήρα και τη σημασία του.
Επιπλέον, μια σύγχρονη Δημόσια Διοίκηση οφείλει να λάβει σοβαρά υπόψη της την κλιματική αλλαγή και τις επιπτώσεις της και να σχεδιάσει τη λειτουργία της με όρους Πράσινης Μετάβασης και Βιώσιμης Ανάπτυξης.
Είναι πλέον καιρός, όλοι/ες μαζί, κυβερνήσεις, δημόσιοι υπάλληλοι, πολίτες και επιχειρήσεις, να δούμε τον δημόσιο τομέα ως μοχλό ανάπτυξης της οικονομίας και της κοινωνικής ευημερίας, με σεβασμό στον άνθρωπο και στο περιβάλλον.
Για το ΜέΡΑ25, λοιπόν, ο Δημόσιος Τομέας αποτελεί βασικό πυλώνα της πολιτικής του και διαμορφώνεται πάνω σε τρεις βασικούς άξονες: την εύκολη πρόσβαση, την ποιοτική εξυπηρέτηση και την αποδοτική και αποτελεσματική λειτουργία.
Αποδοτική και αποτελεσματική λειτουργία
Αναδιοργάνωση της Ελληνικής Αστυνομίας
Στην Ελλάδα συναντάμε ιστορικά μία γραφειοκρατική αστυνομία με βασικό στοιχείο την καταστολή πολιτικών δικαιωμάτων. Ειδικά τα τελευταία χρόνια μπορούν να παρατηρηθούν περιστατικά συνεργασίας με τον ακροδεξιό και νεοναζιστικό χώρο και μία αστυνομία που λειτουργεί με μιλιταριστικά, ρεβανσιστικά και ταξικά χαρακτηριστικά. Επομένως, κρίνεται απαραίτητη μία ταυτόχρονα ριζοσπαστική και ρεαλιστική προσέγγιση και μεταρρύθμιση του πλαισίου αστυνόμευσης.
Απαιτείται ένας εκ βάθρων επαναπροσδιορισμός των αρμοδιοτήτων και των υπηρεσιών της Ελληνικής Αστυνομίας. Η εξαιρετικά ευρεία εντολή της θα πρέπει να περιοριστεί και να εστιάσει στη διασφάλιση της δημόσιας ασφάλειας με πληθώρα άλλων αρμοδιοτήτων να μεταφέρονται σε κοινωνικές υπηρεσίες, οι οποίες θα πλαισιώνουν το έργο της ΕΛΑΣ ή θα λειτουργούν και αυτόνομα, δυνητικά στα πλαίσια υπηρεσιών της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Αυτός ο απαραίτητος προοδευτικός επανασχεδιασμός της δημόσιας ασφάλειας θα πρέπει να λάβει χώρα στα πλαίσια δημοκρατικής αναδιάρθρωσης της Ελληνικής Αστυνομίας και γενικότερης ανακατανομής πόρων από την καταστολή στην καταπολέμηση των αιτιών της εγκληματικότητας. Στην ίδια κατεύθυνση, δηλαδή, που τα κινήματα παγκοσμίως μάχονται για τον εκδημοκρατισμό και την αποχρηματοδότηση της αστυνομίας (defund the police).
Μία τέτοια μεταρρύθμιση θα συμπεριλαμβάνει και την κατάργηση ειδικών σωμάτων της αστυνομίας (ΜΑΤ, ομάδες Δέλτα, Ζήτα, Δίας κλπ.), τον αφοπλισμό των αστυνομικών που μετέχουν σε καθημερινές περιπολίες και τον κοινωνικό έλεγχο της εκπαίδευσης και του έργου της αστυνομίας (βλ. Ανθρώπινα Δικαιώματα και Μεταναστευτική Πολιτική, Καταστολή – Κρατική βία). Ο κοινωνικός έλεγχος θα πρέπει να γίνεται με συμμετοχή των πολιτών και για αυτό προβλέπεται η σύσταση ΔΙΑΣΚΕΠ (με μέλη 1/3 από το κοινοβούλιο και τα υπόλοιπα από πολίτες και ειδικούς) με στόχο τον έλεγχο των προγραμμάτων σπουδών, τη διασφάλιση της σταθερής εκπαίδευσης των αστυνομικών στα διεθνή πρότυπα περί ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τη συμμετοχή των πολιτών στις διαδικασίες ανάθεσης και διενέργειας ΕΔΕ.
Τέλος, είναι σημαντικό να υπάρξει ταυτόχρονη νομοθετική πρωτοβουλία για τη ρύθμιση και τον έλεγχο των ιδιωτικών σωμάτων ασφαλείας, καθώς σε ένα πλαίσιο εκδημοκρατισμένης αστυνομίας υπάρχει ο κίνδυνος ανάπτυξης παρακρατικών ιδιωτικών ομάδων.
Οι δύο βασικές αρχές του ΜέΡΑ25 στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής είναι ότι:
Το ύψος των αμυντικών δαπανών θα πρέπει να προσδιορίζεται από παραμέτρους όπως το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα, οι επικρατούσες γεωπολιτικές συνθήκες τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο, και βέβαια η οικονομική δυνατότητα της χώρας. Το ΜέΡΑ25 προτείνει:
Προσωπικό Ενόπλων Δυνάμεων – Εργασιακές σχέσεις/συνθήκες υγιεινής και ασφάλειας
Όσον αφορά το προσωπικό των ενόπλων δυνάμεων θεωρούμε ως σημαντικό παράγοντα την αξιοκρατία και την ανάσχεση της κομματικοποίησης στις ΕΔ, στις οποίες, επίσης, θα πρέπει να διασφαλίζονται συνθήκες υγιεινής και ασφάλειας
Η Ελλάδα οφείλει να έχει μια πολύ-πολική εξωτερική πολιτική. Ως αναπόσπαστο μέρος της Ευρώπης, η Ελλάδα πρέπει να δημιουργήσει σχέσεις πολιτιστικές, οικολογικές, εμπορικές/επιχειρηματικές με όλους τους λαούς του πλανήτη στη βάση του διεθνισμού – του μόνου αντίδοτου τόσο της παγκοσμιοποίησης όσο και της απομόνωσης.
Η Κοινή Πολιτική Ασφάλειας και Άμυνας (ΚΠΑΑ) της ΕΕ προβλέπει ότι οι χώρες της ΕΕ πρέπει να θέτουν τις πολιτικές και στρατιωτικές ικανότητές τους στην υπηρεσία της ΕΕ για την εφαρμογή της ΚΠΑΑ.
Η ΚΠΑΑ περιλαμβάνει την προοδευτική χάραξη μιας κοινής ευρωπαϊκής αμυντικής πολιτικής, η οποία θα οδηγήσει σε κοινή άμυνα μετά από ομόφωνη απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Η πολιτική της ΕΕ δεν θίγει τον ειδικό χαρακτήρα της πολιτικής ασφάλειας και άμυνας κάποιων χωρών της ΕΕ και σέβεται τις υποχρεώσεις κάποιων χωρών της ΕΕ απέναντι στο NATO. Στο πλαίσιο της Συνθήκης της Λισαβόνας, δημιουργήθηκε ρήτρα αμοιβαίας άμυνας, η οποία αποτελεί το βασικό πυλώνα της ΚΠΑΑ.
Στο πλαίσιο αυτό, η Ελλάδα πρέπει να θέτει μονίμως και χωρίς εκπτώσεις τα ζητήματα ασφαλείας που δημιουργεί στο Αιγαίο και την ευρύτερη Λεκάνη της ανατολικής Μεσογείου η Τουρκία με την ιμπεριαλιστική της πολιτική, η οποία απειλεί ευθέως και χωρίς υπαινιγμούς την ασφάλεια και ακεραιότητα της χώρας μας.
Να μη συμμετέχει η χώρα μας σε ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς και στρατιωτικές επεμβάσεις.
Διερευνητικές επαφές με Τουρκία
Το ζήτημα της αξιοποίησης των υδρογονανθράκων που έχουν εντοπιστεί στη λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου λειτουργεί ως παράγοντας αποσταθεροποίησης στην περιοχή και μπορεί να λειτουργήσει ως σπινθήρας που θα δώσει το έναυσμα για ευρύτερη θερμή ανάφλεξη δημιουργώντας πεδίον δόξης λαμπρόν για την ελληνική και ξένη ολιγαρχία που θα φροντίσει να διακρατήσει τη μερίδα του λέοντος.
Το ΜέΡΑ25 τίθεται κατά της εξόρυξης και συνεκμετάλλευσης υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο. Οι εξορύξεις θα έχουν δεινές επιπτώσεις για το περιβάλλον. Το μέλλον απαιτεί άμεσο τερματισμό της εξάρτησης από ορυκτά καύσιμα και προσανατολίζεται στην ανάπτυξη μέσα από πράσινες τεχνολογίες και καινοτομίες στον τομέα των σύγχρονων τεχνολογιών σε συνεργασία με όλους τους λαούς της περιοχής.
Η προσπάθεια της χώρας μας πρέπει να εστιάσει στη σύγκληση της Πολυμερούς Διάσκεψης για την επίλυση των ζητημάτων των θαλασσίων ζωνών της περιοχής, με την εμπλοκή όλων των ενδιαφερομένων χωρών της περιοχής, χωρίς επιδιαιτησία.
Το ΜέΡΑ25 τάσσεται υπέρ της ομοσπονδοποίησης στη βάση της πολιτικής ένωσης Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, με κοινά ψηφοδέλτια που θα απαρτίζονται από μέλη και των δύο κοινοτήτων με κοινή πολιτική/ιδεολογική αντίληψη. Κάτι τέτοιο θα βοηθούσε τις δύο κοινότητες να ενωθούν σε πολιτικό επίπεδο, πέρα και πάνω από τις εθνικές και θρησκευτικές τους διαφορές.
Το ΜέΡΑ25 θεωρεί βασική προϋπόθεση για την κατάργηση του τελευταίου Τείχους στην Ευρώπη την ταυτόχρονη αποχώρηση του τουρκικού στρατού, της Βρετανικής βάσης και της ΕΛΔΥΚ από το νησί. Η Κύπρος πρέπει, επί τέλους, να αποδοθεί στους Κύπριους – ελληνικής, τουρκικής, αρμένικης κλπ εθνικής και πολιτιστικής ταυτότητας, χωρίς επεμβατικά δικαιώματα και εγγυήσεις τρίτων κρατών.
Το ΜέΡΑ25 σημειώνει ότι τρεις είναι οι παράγοντες που σταματούν την επίλυση του Κυπριακού:
(1) Το Τουρκικό Βαθύ Κράτος.
(2) Οι ιμπεριαλιστικές βλέψεις ΗΠΑ και Βρετανίας που συντηρούν την διαίρεση ώστε να παραμένουν επικυρίαρχοι.
(3) Η εκτεταμένη αίσθηση ανωτερότητας μιας ισχυρής μειοψηφίας ελληνοκυπρίων που, ενδόμυχα, δεν θέλουν πραγματικά να μοιραστούν την εξουσία με Τουρκοκύπριους.
Το ΜέΡΑ25 υποστηρίζει ότι οι Κύπριοι όλων των κοινοτήτων πρέπει να αποφασίσουν κυρίαρχα για την εσωτερική πτυχή του Κυπριακού χωρίς έξωθεν παρεμβάσεις. Συμβουλευτικά και ως τμήμα του διεθνιστικού κινήματος DiEM25, το ΜέΡΑ25 τάσσεται υπέρ της ομοσπονδιοποίησης στη βάση της πολιτικής ένωσης Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, με κοινά ψηφοδέλτια που θα απαρτίζονται από μέλη και των δύο κοινοτήτων με κοινή πολιτική/ιδεολογική αντίληψη. Θεωρούμε ότι κάτι τέτοιο θα βοηθούσε τις δύο κοινότητες να ενωθούν σε πολιτικό επίπεδο, πέρα και πάνω από τις εθνικές και θρησκευτικές τους διαφορές.
Ζούμε μια παραδοξότητα. Από τη μία, η παγκόσμια παραγωγή έχει αυξηθεί σε πολλαπλάσιο βαθμό, καθώς και ο παγκόσμιος πλούτος, ταυτόχρονα η ανάπτυξη των μηχανών και της τεχνητής νοημοσύνης επιτρέπει κάτι που ο κόσμος μας δεν έχει δει στην ιστορία του: μαζική παραγωγή χωρίς την ανθρώπινη εργασία ή επίβλεψη.
Και ενώ θα περίμενε κανείς αύξηση εισοδημάτων και μείωση ωρών εργασίας, συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Οι εργαζόμενοι στη συντριπτική πλειονότητά τους δεν έχουν δει αύξηση των εισοδημάτων τους τις τελευταίες δεκαετίες. Σε πολλές μάλιστα περιπτώσεις έχουμε πτώση του εισοδήματος σε πραγματικές τιμές. Ταυτόχρονα, οι μισοί εργαζόμενοι δουλεύουν πιο σκληρά από ποτέ, ενώ οι άλλοι μισοί ζουν σε συνθήκες φτώχειας, όντας άνεργοι ή επισφαλώς απασχολούμενοι.
Συνοπτικά, στην Ελλάδα του 5ου Μνημονίου η αγορά περιγράφεται από τα εξής:
Από τη μεριά των ελεύθερων επιχειρηματιών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων
Για να αντιμετωπιστούν τα παραπάνω φαινόμενα, ο Τομέας Εργασίας προτείνει ολοκληρωμένο σχέδιο που κινείται στους εξής άξονες:
Ειδικά στις εποχές του 5ου μνημονίου, αλλά και της κρίσης που φέρνει η πανδημία είναι επιτακτική ανάγκη να αναληφθούν δράσεις που θα:
Στήριξη αγώνων ως μέσου μετάβασης σε μία μετα-καπιταλιστική κοινωνία
Η μείωση του εισοδήματος των εργαζομένων, ποτέ δεν έφερε την οικονομική ανάπτυξη. Ως εκ τούτου το ΜέΡΑ25 θεωρεί ως ηθική του υποχρέωση να στηρίξει όλους τους αγώνες των εργαζομένων και άλλων τμημάτων της κοινωνίας για ένα καλύτερο εισόδημα και για μία δικαιότερη ανακατανομή του πλούτου. Πιο συγκεκριμένα, το ΜέΡΑ25 εντός και εκτός βουλής αγωνίζεται ώστε να:
Τα παραπάνω είναι μόνη η βάση, για την διεκδίκηση των επιπλέον μεγάλων αλλαγών που απαιτούνται καθώς βαίνουμε σε μια κοινωνία βασιζόμενη στην 4η Βιομηχανική Επανάσταση.
Η αυτοματοποίηση και η αναδιάρθωση στις εργασιακές σχέσεις είναι γεγονός.
Άρα θα καταστεί απαραίτητη σε άμεσο χρόνο η δια βίου μάθηση τόσο για εργαζόμενους, που θα αναγκαστούν να αλλάξουν αντικείμενο εργασίας (re-skilling) ή για τους ανέργους, ώστε να αποκτήσουν κατάλληλα προσόντα για την 4η Βιομηχανική Επανάσταση.
Ως άμεσο μέτρο προτείνεται η δημιουργία μέσω του ΟΑΕΔ, εκπαιδευτικού υλικού ανοικτών προτύπων, το οποίο θα είναι δωρεάν, θα διανέμεται με όλους τους σύγχρονους τρόπους και θα καλύπτει όλο το φάσμα των δεξιοτήτων, γνώσεων και προσόντων σε όλους τους τομείς.
Μεσοπρόθεσμα, ο ΟΑΕΔ μπορεί να μετατραπεί σε πλατφόρμα για την Εγγυημένη Απασχόληση.
Το Δημόσιο πρέπει να είναι παραγωγικό, ώστε οι πολίτες να απολαμβάνουν πλήρεις, αξιόπιστες και ποιοτικές υπηρεσίες, οι οποίες ουσιαστικά αυξάνουν το πραγματικό εισόδημα όλων.
Για να επιτευχθεί αυτό, οι προσλήψεις πρέπει να γίνονται με μακροπρόθεσμο σχεδιασμό και ανάλογα με τις απαιτήσεις της εκάστοτε ανάγκης που θα προκύπτει, με διαδικασίες διαφανείς και αξιοκρατικές.
Η κοινωνική πολιτική από το κράτος δεν θα πρέπει να αντικαθιστά οικονομικές ενισχύσεις με ποσοστά εργασίας εις βάρος άλλων ανέργων και εργαζομένων.
Επίσης άμεσα, και μέχρι την υλοποίηση του Προγράμματος Εγγυημένης Απασχόλησης και του Ελάχιστου Εγγυημένου Μερίσματος (βλ. Μανιφέστο DiEM25).
Υγεία και ασφάλεια στην Εργασία
Είναι πάγιες και σαφείς οι θέσεις του ΜέΡΑ25 σε ότι αφορά την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων. Η χρήση της τεχνολογίας θα πρέπει να είναι η πρώτη επιλογή οπουδήποτε αυτό είναι εφικτό.
Έτσι μειώνονται οι κίνδυνοι για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων και αποφεύγονται επαναλαμβανόμενες εργασίες ρουτίνας που μπορούν να αυτοματοποιηθούν.
Σε κάθε περίπτωση όμως δεν δικαιολογείται καμιά υποχώρηση και καμιά χαριστική ρύθμιση από καμιά κυβέρνηση σε τέτοια ζητήματα που κοστίζουν ανθρώπινες ζωές ή ανεπανόρθωτες βλάβες υγείας σε κάποιους εργαζόμενους. Η εφαρμογή των κανόνων ασφάλειας πρέπει να επιβάλλεται με αυστηρά μέτρα από το Κράτος με τακτικούς και έκτακτους ελέγχους και με πραγματικές ποινές που να αυξάνονται με την αύξηση της παραβατικότητας του εργοδότη.
Η καταγγελία ελλιπών μέτρων ασφάλειας να μην αποτελεί λόγο δυσμενούς μεταχείρισης του εργαζομένου και να μπορεί να γίνει και ανώνυμα από οποιονδήποτε πολίτη μιας και σε συνθήκες όπως π.χ. η πανδημία δεν τίθεται σε κίνδυνο η υγεία και ασφάλεια μόνο ενός ή λίγων εργαζομένων αλλά και της κοινότητας συνολικά.
Δυστυχώς, η έννοια της αξιολόγησης σε πράγματα που δεν είναι μετρήσιμα καταστρέφει το ίδιο το αγαθό που αξιολογείται. Το ίδιο ισχύει και για τους ανθρώπους.
Από την άλλη, μην έχοντας αξιολόγηση, εύκολα μπορούν να παρατηρηθούν φαινόμενα διαφθοράς και κακής λειτουργίας τόσο σε επιχειρήσεις όσο και στο δημόσιο τομέα.
Άρα για να μπορεί να επιτευχθεί ένα σύστημα αξιολόγησης που να καλύπτει και τις 2 παραπάνω περιπτώσεις, θα πρέπει να υπάρχει ένα σύστημα πολλαπλής αξιολόγησης από πελάτες/πολίτες, εργαζόμενους και αξιολογητές. Στόχος της αξιολόγησης είναι η ποιοτική καταγραφή της απόδοσης του εργαζομένου και η συνεχής βελτίωση της αποδοτικότητας της εργασίας του.
Ιδιωτικοποιήσεις υποδομών και δημόσιες υποδομές
Οι ιδιωτικοποιήσεις μειώνουν το διαθέσιμο εισόδημα. Αντίθετα η δημιουργία δημόσιων υποδομών βελτιώνει τόσο το εισόδημα, όσο και τις συνθήκες εργασίας των εργαζομένων.
Επίσης, δίνεται η δυνατότητα για αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης σε αυτούς που δεν διαθέτουν κανένα εισόδημα (π.χ. άνεργοι)
Η πανδημία μας έφερε σε πρωτοφανή φαινόμενα χρήσης (και κατάχρησης) της τηλεργασίας.
Δυστυχώς πλέον ο εργαζόμενος θεωρείται ότι πρέπει να είναι διαθέσιμος 24/7, και ταυτόχρονα να βάζει από την τσέπη του επιπλέον και τις απαραίτητες για την εργασία του υποδομές και εξοπλισμό όπως θέρμανση, ρεύμα, τηλεπικοινωνίες, laptop κ.ά.
Το φαινόμενο να γίνεται χρήση των προσωπικών αντικειμένων των εργαζομένων δεν είναι καινούργιο. Κλασικό παράδειγμα αποτελεί ο κλάδος των delivery, όπου είναι σύνηθες το φαινόμενο μηχανάκι, βενζίνη, Μέτρα Ατομικής Προστασίας (ΜΑΠ) κ.ά. να τα βάζει ο εργαζόμενος από την τσέπη του.
Η τεχνολογία θα πρέπει να απελευθερώνει τον άνθρωπο από την εργασία και όχι να τον σκλαβώνει. Ως εκ τούτου με πολλά τεχνολογικά μέσα μπορεί να εξασφαλιστεί σε κάποιο βαθμό η τήρηση ωραρίων και συμφωνηθέντων. Μερικά από αυτά είναι:
Έλεγχος ωραρίου – Υπερωρίες – Κυριακές
Στην νέα εποχή που έρχεται κάποια πράγματα μπορούν να ελέγχονται αυτόματα, σεβόμενοι πλήρως την ιδιωτικότητα των υπαλλήλων.
Οι θέσεις μας αφορούν ένα πλήρες σχέδιο για την εξάλειψη της μαύρης και αδήλωτης εργασίας. Αυτό το σχέδιο περιλαμβάνει τα εξής:
Στις ατομικές διαπραγματεύσεις δεν υπάρχει ισότητα δύναμης. Ο εκάστοτε εργοδότης, λαμβάνοντας πάντα και το εκάστοτε εργασιακό πλαίσιο, προσπαθεί να αποστερήσει από τον εργαζόμενο κάθε πιθανό δικαίωμα. Γι’ αυτό τον λόγο οι συλλογικές διαπραγματεύσεις είναι ένα από τα κεκτημένα δικαιώματα τα οποία θα πρέπει να διατηρηθούν πάση θυσία.
Η πάσης φύσεως καταπίεση ή παρενόχληση (ηθική, σεξουαλική, εκφοβισμός κ.λπ.) είναι απαράδεκτη και καταδικαστέα σε κάθε περίπτωση.
Άμεσα, για τους λόγους αυτούς το ΜέΡΑ 25 προτείνει:
Μεσοπρόθεσμα, και στα πλαίσια της δράσης του DiEM25 η ομιλική σύμβαση θα είναι ίδια για όλες τις εταιρίες του ομίλου εντός και εκτός Ελλάδας. Σε περίπτωση που το Δίκαιο άλλης χώρας προβλέπει καλύτερες συνθήκες από την Ελλάδα, τότε υπερισχύει εκείνο.
Ο μακροπρόθεσμος στόχος του ΜέΡΑ25, στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Συμφωνίας για την Ευρώπη είναι η εργασία να γίνει δικαίωμα του κάθε πολίτη της χώρας, μέσω της δημιουργίας ενός προγράμματος Εγγυημένης Απασχόλησης (Job Guarantee Program) ανά χώρα και μέσω της παροχής ενός αξιοπρεπούς μισθού με αξιοποίηση δημόσιων και ιδιωτικών μη κερδοσκοπικών φορέων.
Το συγκεκριμένο πρόγραμμα, όταν τεθεί σε εφαρμογή θα αποτελεί ένα αντικίνητρο για την κακά πληρωμένη εργασία.
Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι μέχρι τότε ο θεσμός των συλλογικών συμβάσεων πρέπει να καταργηθεί. Απεναντίας θα πρέπει να ενισχυθεί, έτσι ώστε κατά τη μετάβαση προς τα εκεί, να μην υπάρξει μαζική έξοδος των εργαζομένων από θέσεις εργασίας λόγω καλύτερων κινήτρων στο Πρόγραμμα Εγγυημένης Απασχόλησης. Σε συνδυασμό με την πρόταση για τις απολύσεις, επιτυγχάνεται η ομαλή μετάβαση.
Αποσχίσεις έργου – Outsourcing
Με τη θέσπιση της Ομιλικής Συλλογικής Σύμβασης, και τη ρήτρα πληρωμής του ίδιου μισθού, πλέον οι ενδοομιλικές αποσχίσεις έργου είναι κενές νοήματος.
Επιπλέον, πριν την απόσχιση έργου, θα πρέπει να δίνεται η δυνατότητα της δημιουργίας εταιρίας εργαζομένων, με 100% μετοχική σύνθεση των εργαζομένων (με τη νομική μορφή π.χ. Συνεταιρισμού Εργαζομένων).
Το ίδιο ισχύει και για εταιρίες που αδυνατούν να πληρώσουν έστω και για ένα μήνα μισθούς. Οι εργαζόμενοι θα έχουν τη δυνατότητα να πάνε στα δικαστήρια και αυτεπάγγελτα να αναλάβουν τη διοίκηση της επιχείρησης.
Μισθωτοί σε μεσαίες και μικρομεσαίες επιχειρήσεις
Οι παρούσες θέσεις του ΜέΡΑ25 όσο και του DiEM25 προτείνουν:
Το ΜέΡΑ25 θα θεσμοθετήσει (α) την σταδιακή αύξηση κατά 10% ετησίως του κατώτατου μισθού έως ότου αυτός φτάσει στα 800 ευρώ μηνιαίως, και (β) ευέλικτες αλλά ισχυρές συλλογικές διαπραγματεύσεις χρησιμοποιώντας ως μοντέλο εκείνο της γερμανικής βιομηχανίας.
Η ασφάλιση των εργαζομένων είναι δικαίωμα αδιαπραγμάτευτο. Δεν είναι ανεκτή καμία διάκριση φύλου, σεξουαλικού προσανατολισμού, ηλικίας, φυλής, θρησκείας και χρώματος κ.λπ. σε εργαζόμενους.
Το ΜέΡΑ25 στηρίζει κάθε νεοεισερχόμενο νέο στην εργασία, καθώς και την εξάλειψη κάθε είδους διάκρισης στην εργασία και στην ασφάλιση.
Η βαρύτητα και ο ρόλος της εργασίας πρέπει να αναγνωρίζεται και να ανταμείβεται ανάλογα. Είναι αδιανόητο να μην περιλαμβάνονται επί πολλά έτη στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγελματικοί κλάδοι όπως οι νοσηλευτές, οι εργαζόμενοι στην καθαριότητα, οι διανομείς ή άλλοι ανάλογοι κλάδοι.
Τουλάχιστον, πρέπει να είναι ανάλογη των υπηρεσιών που προσφέρουν και σε κάθε περίπτωση να μπορεί να αποδώσει τουλάχιστον μια αξιοπρεπή σύνταξη όταν αποχωρήσουν από την εργασία, αλλά και πλήρη υγειονομική κάλυψη κατά τη διάρκεια εργασίας από την πρώτη μέρα εργασίας, με κάλυψη από το κράτος για το διάστημα που τώρα θεωρείται μικρότερο των απαιτούμενων ελαχίστων ημερών εργασίας.
Το ΜέΡΑ25 αγωνίζεται με κάθε μέσο, όχι μόνο για την επίτευξη τουλάχιστον των αυτονόητων καλύψεων για τα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα, αλλά και για την περαιτέρω ικανοποίηση όλων των δίκαιων αιτημάτων για όλους τους κλάδους εργαζομένων. Η κρατική αναλγησία, ή η εθελοτυφλία, δεν αρμόζει σε καμιά δημοκρατική ευρωπαϊκή χώρα και στον ευρωπαϊκό προσανατολισμό που υποτίθεται ότι έχει η Ελλάδα. Όλοι οι κλάδοι έχουν υποστεί πολλαπλή επίθεση και καταπάτηση των δικαιωμάτων τους λόγω της μνημονιακής πολιτικής, αλλά και μέσω της εργαλειοποίησης της πανδημίας σε πρόσχημα παντός καιρού, για κάθε αντεργατικό μέτρο και νομοθεσία που αλλιώς δεν μπορούσε να περάσει.
Το ΜέΡΑ25, σε καμία περίπτωση δεν θέλει να καθοδηγήσει ή να υποδείξει τις δράσεις του συνδικαλιστικού κινήματος. Ως κίνημα πρέπει να είναι ανεξάρτητο από κόμματα και παραταξιακές λογικές.
Όμως κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι ο συνδικαλισμός είναι μια έννοια, η οποία είτε έχει αποκτήσει κακό όνομα, είτε έχει χαθεί η εμπιστοσύνη σε αυτόν.
Αυτό έχει οδηγήσει σε απροθυμία -έως αδιαφορία- ενεργής συμμετοχής σε αυτά, σε συνδυασμό με τις παγιωμένες αρνητικές συμπεριφορές εκλεγμένων συνδικαλιστών, τους λεγόμενους «Επαγγελματίες Συνδικαλιστές».
Προτείνουμε:
Οι συντάξεις αποτελούν ένα σημαντικό τμήμα τόσο της κοινωνικής όσο και της δημοσιονομικής πολιτικής, η οποία δεν μπορεί να βασίζεται μόνο στα οικονομικά δεδομένα, αλλά να έχει και κοινωνικό πρόσωπο ή κυρίως κοινωνικό πρόσωπο. Οι θέσεις του ΜέΡΑ25 για τις συντάξεις είναι απλές και σαφείς.
Η παροχή των συντάξεων στην ώρα τους αποτελεί εδώ και πολλά χρόνια όνειρο θερινής νυκτός για τους συνταξιούχους, που ενίοτε καλούνται να περιμένουν ακόμη και πάνω από τρία χρόνια για να λάβουν τη σύνταξη που τους αναλογεί. Τα λάθη που γίνονται είτε από την πιστή τήρηση των νόμων, όπως ο 4387/2016 (νόμος Κατρούγκαλου) οι οποίοι κρίνονται αντισυνταγματικοί στη συνέχεια από το Συμβούλιο της Επικρατείας ή από τα άλλα ανώτατα δικαστήρια, είτε από τη μη τήρηση ή τη μη σωστή εφαρμογή τους, ακόμη και αν αυτοί είναι δίκαιοι, αποτελούν μια ζοφερή πραγματικότητα για τον συνταξιούχο. Πρόκειται για μία πραγματικότητα που οφείλεται σε χρόνια κακοδιοίκηση, λόγω αναξιοκρατικής κατοχής αξιωμάτων σε κρίσιμες θέσεις του κρατικού μηχανισμού, αλλά και στην πραγματική ή προσχηματική πίεση που δέχτηκε το ελληνικό δημόσιο λόγω των μνημονίων.
Θέσεις του ΜέΡΑ25 είναι:
Τα επιδόματα αφορούν πολλούς μη προνομιούχους πολίτες, που βασίζονται σε αυτά για την επιβίωσή τους. Οι ανισότητες μεταξύ πλουσίων και φτωχών πολιτών στην Ελλάδα ακόμη και με τις μελέτες του ΟΟΣΑ, είναι ανάλογες ή μεγαλύτερες των ευρωπαϊκών χωρών, ενώ τα εισοδήματα πολύ μικρότερα εκείνων, με το 13% περίπου του πληθυσμού κάτω από το εθνικό όριο φτώχειας και με το 55% οικονομικά ευάλωτο και το 30% με σε κίνδυνο φτώχειας. Δηλαδή, περίπου 3 εκ. άτομα ή το 1/3 του πληθυσμού. Σε καμιά περίπτωση δεν θεωρεί ικανοποιητικό το ΜέΡΑ25 το επίπεδο των επιδομάτων στην Ελλάδα, το οποίο είναι πολύ χαμηλό καθώς ξεκινά γύρω στα 300 ευρώ (ατομικό επίδομα), κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, αλλά ακόμη και κάτω από το ευρωπαϊκό ή εθνικό όριο φτώχειας (το εθνικό βρίσκεται τώρα περί τα 400 ευρώ το ατομικό ή 860 ευρώ για οικογένεια με δύο παιδιά).
Η ανάληψη της υποχρέωσης καταβολής από τον ΟΠΕΚΑ του μεγαλύτερου πλήθους των επιδομάτων δεν επέφερε ταχύτερη διεκπεραίωσή τους με αποτέλεσμα να ταλαιπωρείται άσκοπα και άδικα το μεγαλύτερο μέρος των πολιτών, και όχι μόνο των αιτούντων αλλά και των πραγματικών δικαιούχων, λόγω ενός απηρχαιωμένου συστήματος απονομής που βασίζεται, παρά την όποια μερική ψηφιοποίηση, στα έντυπα δικαιολογητικά.
Το ΜέΡΑ25 θεωρεί απαράδεκτη αυτή την κατάσταση και αγωνίζεται με κάθε μέσο στη Βουλή και στην κοινωνία:
Ο τερματισμός των διακρίσεων λόγου σεξουαλικού προσανατολισμού και ταυτότητας φύλου, καθώς και ο πλήρης σεβασμός των διεθνών συμβάσεων που έχει υπογράψει η Ελλάδα (ΟΗΕ, Συμβούλιο της Ευρώπης, κ.ά.) αποτελούν στόχο κάθε προοδευτικής δύναμης, με το ΜέΡΑ25 να κρίνει απαραίτητες (α) την εφαρμογή της οδηγίας του ΟΗΕ για την ποσόστωση σε όλους τους εργασιακούς τομείς, (β) την αναγνώριση του δικαιώματος πολιτικού γάμου ανεξαρτήτως φύλου των δύο συντρόφων, με πλήρη δικαιώματα όσον αφορά την τεκνοθεσία και (γ) τη βελτίωση των νομοθετικών ρυθμίσεων για την αναγνώριση της ταυτότητας φύλου και της αλλαγής των κρατικών εγγράφων των διεμφυλικών ατόμων με βάση το κοινωνικό τους φύλο.
Ταυτόχρονα, το ΜέΡΑ25 αναγνωρίζοντας την ανάγκη καταπολέμησης της έμφυλης βίας και σεξουαλικής παρενόχλησης και κακοποίησης τάσσεται υπέρ της ίδρυσης ειδικού τμήματος στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη που θα δέχεται καταγγελίες πολιτών για τον τρόπο διαχείρισης ομοφοβικών και σεξιστικών επιθέσεων από πολίτες και από τα σώματα ασφαλείας. Επίσης, προτάσσει την ανάγκη επανασχεδιασμού και διεύρυνσης του αντιρατσιστικού νόμου με συμπερίληψη αντισεξιστικών, αντιτρανσφοβικών και αντιομοφοβικών διατάξεων και αντίστοιχων ποινών για επιθέσεις και παρενοχλήσεις.
Βασική αφετηρία όλων των πολιτικών αποτελεί η αναγνώριση πως η πατριαρχία δεν έχει εξαλειφθεί και αποτελεί δομικό στοιχείο των κοινωνιών μας και των σχέσεων εκμετάλλευσης και καταπίεσης. Τέλος, απέναντι σε οποιαδήποτε προτεραιοποίηση αγώνων, εμείς προτάσσουμε τη διαθεματικότητα όπως αναπτύχθηκε ως έννοια από τις μαύρες φεμινίστριες.
Ενδεικτικές προτάσεις για τα πεδία Ισότητας Φύλου και Λοατκι+
Καμία Δημοκρατία δεν μπορεί να λειτουργήσει σωστά χωρίς ενημερωμένους πολίτες. Αυτός είναι και ο ρόλος του Τύπου και των ΜΜΕ εν γένει, ως ένας από τους σημαντικότερους πυλώνες του δημοκρατικού πολιτεύματος. Η σωστή και έγκυρη ενημέρωση των πολιτών, που απαιτείται ώστε να μπορούν να αποφασίζουν υπεύθυνα, ο ουσιαστικός έλεγχος στην εκάστοτε εξουσία και η πολύπλευρη διαφώτιση των γεγονότων είναι τα απαραίτητα συστατικά μίας υγιούς κοινωνίας. Όπως οι περισσότεροι τομείς στην Ελλάδα, ιδιαίτερα στα μνημονιακά χρόνια, έτσι και αυτός των ΜΜΕ απέχει πολύ από την ιδεατή του κατάσταση. Η έλλειψη πολυφωνίας και αντικειμενικότητας, ο εναγκαλισμός με την εξουσία και οι αδιαφανείς λειτουργίες, τα διαλυμένα εργασιακά δικαιώματα, ο απευθείας κυβερνητικός έλεγχος των δημόσιων ΜΜΕ, και το άναρχο τοπίο της ηλεκτρονικής ενημέρωσης είναι ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν άμεσα.
Ενδεικτικές προτάσεις για το πεδίο των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης
Το 1ο Διαβουλευτικό Συνέδριο του ΜέΡΑ25 κατέληξε στα παρακάτω σημεία που συνθέτουν τις θέσεις του για το πεδίο των ΜΜΕ:
Τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς αποτελούν βασική κοινωνική ανάγκη. Η πολιτική της λιτότητας έχει αφήσει βαρύ αποτύπωμα και στις συγκοινωνίες όπου η καθημερινότητα των πολιτών έχει δυσκολεύσει αισθητά. Τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς οφείλουν να έχουν χαρακτήρα κοινωνικό και να εξασφαλίζουν το δικαίωμα στη μετακίνηση σε όλες τις κατηγορίες του πληθυσμού με την καλύτερη δυνατή εξυπηρέτηση. Να αποσκοπούν στη μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων, στην αναβάθμιση της ποιότητας της καθημερινότητας των πολιτών. Στόχος πρέπει να είναι η εξασφάλιση «αειφορίας» και η βελτίωση ποιότητας ζωής.
Ο συγκοινωνιακός σχεδιασμός απαιτεί μια πολυεπίπεδη προσέγγιση του χώρου και ακολουθεί τις ισχύουσες επιταγές και αξίες κάθε εποχής. Είναι σαφές ότι ο στόχος για βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη θα επιτευχθεί μέσα από ένα σχεδιασμό – προγραμματισμό συγκοινωνιακών στόχων – που θα καταφέρνει να εξυπηρετήσει όλες τις τομεακές πολιτικές με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Το ΜέΡΑ25 προτείνει να υπάρχει ο Εθνικός Στρατηγικός σχεδιασμός μεταφορών και να ακολουθούν τα σχέδια μεταφορών σε επίπεδο Περιφέρειας και τα Τοπικά Σχέδια Μεταφορών είτε σε επίπεδο Δήμου ή συνόλου Δήμων είτε σε επίπεδο μεγάλων οικιστικών συγκροτημάτων. Τα σχέδια αυτά θα συμπληρώνουν τα χωρικά σχέδια στα αντίστοιχα Περιφερειακά Χωροταξικά Πλαίσια και τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια.
Ο σχεδιασμός μεταφορών σε επίπεδα Περιφέρειας έχει βασικούς στόχους τη «διασύνδεση των αστικών πόλων με διαπεριφερειακό και διεθνή ρόλο και την αξιοποίηση και ολοκλήρωση των μεταφορικών δικτύων που ενισχύουν τη διασύνδεση και θέτουν τη βάση ενός εξωστρεφούς προτύπου ανάπτυξης». Το «Τοπικό Σχέδιο Μεταφορών» καλείται να εξετάσει τη διασυνδεσιμότητα της περιοχής του Δήμου με την περιφέρεια με τον εθνικό (και διεθνή) χώρο και να προβεί σε αξιολόγηση της τρέχουσας και της μελλοντικής απόδοσης του συγκοινωνιακού συστήματος. Ακόμη να θέτει στόχους, να προτείνει μία μακρόπνοη οργάνωση των μεταφορών και την ρύθμιση της κυκλοφορίας στην εδαφική επικράτεια του Δήμου, σε πλήρη συσχετισμό με το Τοπικό Πολεοδομικό Σχέδιο. Η πρόταση ολοκληρώνεται με το σχέδιο δράσης το οποίο απαιτεί ολοκληρωμένη προσέγγιση των σύνθετων αστικών μεταφορικών συστημάτων, των θεμάτων διαχείρισης της κυκλοφορίας και της αλληλεξάρτησης των τρόπων μεταφοράς. Με ιδιαίτερη έμφαση στη νησιωτική και ορεινή χώρα ένα τοπικό και ένα περιφερειακό σχέδιο θαλάσσιων, χερσαίων και εναέριων μεταφορών προτείνει ένα ολοκληρωμένο σύστημα διασυνδεσιμότητας των νησιών, αφενός μεταξύ τους και, αφετέρου, με την ηπειρωτική χώρα και αίρει την απομόνωση ορεινών και νησιωτικών περιοχών.
Επιπρόσθετα ένα «Τοπικό Σχέδιο Μεταφορών» έχει συγκεκριμένο χρονικό ορίζοντα και απαιτείται παρακολούθηση και αξιολόγηση. Απώτερος σκοπός είναι η σύνδεση των γειτονιών των οικισμών που εξασφαλίζει μετακίνηση για όλους, η διασύνδεση όλης της πόλης με ενίσχυση της δημοκρατίας του χώρου, η διασύνδεση της πόλης με τους οικισμούς και τις άλλες πόλεις, που προωθεί τη συνεργατικότητα και τη σύνδεση της πόλης με τις περιφέρειες και στοχεύει στην άρση των περιφερειακών ανισοτήτων. Ο τοπικός σχεδιασμός των μεταφορών εντάσσει τις μεταφορικές υποδομές πεζών, ποδηλάτων και οχημάτων στο αστικό τοπίο, με λειτουργικά, αισθητικά και περιβαλλοντικά κριτήρια, προωθεί τα «καθαρά» μέσα μεταφορών, τους ήπιους τρόπους μετακίνησης και τη χρήση ΜΜΜ και, κυρίως, τα μέσα σταθερής τροχιάς στην πόλη. Η αναζωογόνηση των πόλεων απαιτεί «ζωντανή» κινητικότητα, πολύτροπες μεταφορές και πολυδύναμους κοινόχρηστους χώρους.
Στο πλαίσιο της ολοκληρωμένης στρατηγικής σχεδιασμού μεταφορών, το ΜέΡΑ25 αναγνωρίζει την ανάγκη εξειδίκευσης των θαλάσσιων μεταφορών λόγω της ιδιαιτερότητας του νησιωτικού χώρου. Η πολιτική μας για τις θαλάσσιες μεταφορές περιλαμβάνει ένα ολοκληρωμένο σύστημα διασυνδεσιμότητας των νησιών μεταξύ τους και με την ηπειρωτική χώρα, λαμβάνοντας υπόψη δύο σημαντικούς παράγοντες που τη διαφοροποιούν: την εποχικότητα και την ανάγκη ίσων ευκαιριών, χωρίς διακρίσεις ανάμεσα σε κατοίκους μεγάλων ή μικρών νησιών. Η μείωση άσκοπων μετακινήσεων με διείσδυση τεχνολογίας και πληροφορικής αποτελεί, επίσης, παράμετρο σχεδιασμού της πολιτικής μας, μαζί με την ελαχιστοποίηση της διατάραξης της ισορροπίας των οικοσυστημάτων και της φέρουσας ικανότητας των νησιών. Υπεύθυνος για τη διαχείριση των συγκοινωνιών προτείνεται να είναι ένας φορέας με συνεργασία των Δήμων και της Περιφέρειας. Ο φορέας αυτός θα έχει την αρμοδιότητα για την ορθή λειτουργία του ολοκληρωμένου σχεδιασμού των μεταφορών, θα προβαίνει σε καταγραφή των εκάστοτε συγκοινωνιακών αναγκών που προκύπτουν για όλους τους τρόπους μεταφοράς και θα αξιολογεί τα τοπικά και περιφερειακά σχέδια σε χρονική διάρκεια πενταετίας.
Το αποτέλεσμα των συνθηκών μεταφοράς σε μία περιοχή και σε μία χώρα, είναι αποτέλεσμα κοινωνικών και οικονομικών παραγόντων και, κυρίως, πολιτικών αποφάσεων. Για τον λόγο αυτό, επιμένουμε σε ένα πολυτροπικό σχεδιασμό μεταφορών για όλους, ο οποίος θα προκύπτει με τη συμμετοχή του κατάλληλου επιστημονικού προσωπικού των φορέων που σχετίζονται με τις μεταφορές ενός τόπου και των πολιτών.
Τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς σε μια σύγχρονη πόλη, καλούνται να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες μεταφοράς πολιτών, με ταχύτητα, ασφάλεια και σεβασμό στο περιβάλλον. Οι απαιτήσεις και οι δυνατότητες ποικίλουν ανάλογα με το οικιστικό σύνολο όπως τα μεγάλα αστικά κέντρα (Αθήνα-Θεσσαλονίκη), οι μεσαίες και μικρές πόλεις καθώς και τα οικιστικά σύνολα των επαρχιακών Δήμων της ηπειρωτικής και της νησιωτικής χώρας.
Ο σκοπός των ΜΜΜ είναι να εξυπηρετούν μεγάλο όγκο μετακινήσεων με ασφάλεια και σε εύλογο χρονικό διάστημα. Ιδανικότερα μέσα μαζικών μετακινήσεων είναι τα μέσα σταθερής τροχιάς, καθώς είναι τα αποτελεσματικότερα σε ικανότητα μεταφορικού φορτίου και φιλικότερα στο περιβάλλον. Η συνεργασία τους με άλλα μέσα οδικά και πλωτά και η συμπληρωματικότητά τους με εναλλακτικούς τρόπους μεταφοράς -πεζή, ποδήλατο, πατίνι- εξασφαλίζει την κάλυψη όλων των αναγκαίων μετακινήσεων.
Ανάγκη 2: κατάργηση ορυκτών καυσίμων
Θεωρούμε ότι η ηλεκτροκίνηση και η κίνηση με υδρογόνο είναι το μέλλον των μεταφορών. Η πρόταση είναι να αγοραστούν νέα ηλεκτροκίνητα λεωφορεία και να αντικατασταθούν σταδιακά όλα όσα χρησιμοποιούν ορυκτά καύσιμα. Επίσης, να χρησιμοποιούνται σταδιακά «καθαρά καύσιμα» σε όλα τα ΜΜΜ χερσαία, πλωτά ή εναέρια.
3. Διαφοροποίηση οικιστικών συνόλων
Πόλεις όπως η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη, απαιτούν τον συνδυασμό μέσων σταθερής τροχιάς, λεωφορείων «καθαρών» καυσίμων, ποδηλάτων με τις αντίστοιχες υποδομές (λεωφορειόδρομοι, ποδηλατοδρόμοι). Θα πρέπει να ολοκληρωθούν οι εργασίες για το μετρό στη Θεσσαλονίκη, ένα ζήτημα καίριο που απασχολεί επί σειρά ετών τους κατοίκους της πόλης. Αλλά και για όλες τις πόλεις και τα χωριά είναι απαραίτητη η άριστη εξυπηρέτηση με ΜΜΜ χερσαία ή πλωτά, ώστε να μειωθεί η χρήση των ΙΧ. Ιδιαίτερη σημασία σε όλες τις περιπτώσεις έχει η χωροθέτηση των σταθμών μετεπιβίβασης από ένα μεταφορικό μέσο στο άλλο, ώστε να εξασφαλίζεται η πολυτροπικότητα στη μετακίνηση με την επιλογή του βέλτιστου μέσου για τον κατάλληλο προορισμό.
Στα χωρικά σχέδια χρήσεων γης και επεκτάσεων προτείνεται να λαμβάνεται υπόψη η αρχή της συνεκτικής πόλης, ώστε να αποτρέπονται οι μετακινήσεις των μεγάλων αποστάσεων. Επίσης, στις μεγάλες πόλεις υπάρχει η ανάγκη δημιουργίας δημοτικών χώρων στάθμευσης αυτοκινήτων, ως ακόμα μια λύση για την αποτροπή παράνομου παρκαρίσματος και τη διευκόλυνση της οδικής κυκλοφορίας.
Σε μια αναθεώρηση του ενεργειακού σχεδιασμού, σημαντικό κεφάλαιο αποτελεί η μέτρηση της απαιτούμενης ενέργειας για τις μεταφορές παντός τύπου και η ρύπανση που προκαλείται.
Η πρότασή μας είναι εξοικονόμηση ενέργειας με την πολυτροπικότητα των μέσων μεταφοράς, έμφαση στα μέσα σταθερής τροχιάς, στα ευέλικτα λεωφορεία, την πεζή μετακίνηση και το ποδήλατο στις οικιστικές περιοχές, τα τραίνα και τα πλωτά μέσα για τις εμπορευματικές μεταφορές μειώνοντας σημαντικά το μερίδιο των οδικών μεταφορών και χρήση «καθαρής ενέργειας» ώστε να μειωθεί έως και να μηδενιστεί το ποσοστό του 30% συνολικά εκπεμπόμενου CO2 στην Ευρωπαϊκή Ένωση, που οφείλεται σήμερα στις μεταφορές.
Προτάσεις για εφαρμογές της ηλεκτροκίνησης:
Η μετάβαση στην ηλεκτροκίνηση, αποτελεί μόνο ένα τμήμα μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής και απαιτεί πολύ προσεκτικό σχεδιασμό, καθώς πρόκειται για μια μετάβαση από ανύπαρκτες υποδομές σε έντονη διείσδυση σύμφωνα με τις επιταγές του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ: στόχος 30% επί του μεριδίου αγοράς των ηλεκτρικών οχημάτων επί του συνόλου των νέων οχημάτων έως το 2030 και πλήρης εξηλεκτρισμός έως το 2050).
Κόμιστρο σε τιμή δίκαιη και βιώσιμη για κάθε εισόδημα.
Επιδότηση κομίστρου των αστικών συγκοινωνιών για τους οικονομικά ασθενείς.
Η μετακίνηση είναι βασική ανάγκη και αποτελεί δημόσιο αγαθό. Ως εκ τούτου θα πρέπει να διασφαλίζεται η δυνατότητα με χαμηλά κόμιστρα και επιδοτήσεις για τους οικονομικά ασθενείς.
Ως Υποδομές εννοούμε ό,τι αφορά στα αεροδρόμια και τα λιμάνια, το οδικό και σιδηροδρομικό δίκτυο, την ενέργεια (ηλεκτρική ενέργεια, πετρέλαιο και φυσικό αέριο) όπως επίσης την ύδρευση και το αποχετευτικό δίκτυο, ενώ δεν θα πρέπει να εξαιρεθούν και οι κοινωνικές υποδομές (π.χ. νοσοκομεία, σχολεία, δημόσια κτίρια, αθλητικές εγκαταστάσεις, φυλακές και χώροι πρασίνου).
Η ενίσχυση, η βελτίωση και ο εκσυγχρονισμός των υποδομών, οι οποίες θα είναι συμβατές με το περιβάλλον, θα αυξήσουν την παραγωγική δυνατότητα της χώρας, δημιουργώντας εκατοντάδες νέες θέσεις εργασίας, θα συνεισφέρουν με έσοδα και θα βελτιώσουν την ποιότητα ζωής των πολιτών. Απαιτείται η ενεργειακή αναβάθμιση των υποδομών, η οποία θα συμβάλει στην εξοικονόμηση ενέργειας. Ταυτόχρονα θα πρέπει να σταματήσει η ιδιωτικοποίηση, συρρίκνωση και διάλυση δημόσιων επιχειρήσεων, δικτύων και υποδομών.
Επίσης, θα πρέπει να υπάρχει θέσπιση μέτρων για την ενίσχυση ιδιωτικών κτιρίων από ενδεχόμενη καταστροφή.
1. Προτάσεις και στόχοι για τις υποδομές
Ο στατικός έλεγχος των γερασμένων κτιρίων πρέπει να διενεργηθεί με μη καταστροφικές μεθόδους, ενώ οι δράσεις αντισεισμικής ενίσχυσης σε περίπτωση αποδεδειγμένης τρωτότητας πρέπει να γίνονται και με σύγχρονες τεχνικές για την επισκευή του φέροντος οργανισμού (π.χ. με ρητίνες, ανθρακονήματα κ.λπ.). Πρέπει να δοθούν οικονομικά και φορολογικά κίνητρα σεισμικής βελτίωσης ιδιωτικών κτιρίων.
Η παλαιότητα του κτιριακού αποθέματος και η σεισμική τρωτότητα της χώρας επιβάλλει τη συνδυασμένη εφαρμογή προγραμμάτων ενεργειακής και δομικής αναβάθμισης κτιρίων με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και του ΕΣΠΑ, όπως συζητείται στην Ευρώπη και έχει ήδη εφαρμοστεί στην Ιταλία (τη δεύτερη σεισμογενή Ευρωπαϊκή χώρα).
1.2. Ασφάλεια και ενεργειακή αναβάθμιση των υπαρχουσών υποδομών
Οι τεχνικές υποδομές της χώρας με ιδιαίτερη έμφαση στις οδικές και σιδηροδρομικές γέφυρες (διάσπαρτες στην ελληνική επαρχία αλλά και τον αστικό χώρο), επίσης λόγω της παλαιότητας και πλημμελούς συντήρησης, αποτελούν τον πιο αδύναμο κρίκο στον τομέα της ασφάλειας των μεταφορών και υποδομών και προτείνεται να αποτελέσουν πρωταρχικό μέλημα στο σχεδιασμό και την αποκατάσταση, από τις υπηρεσίες του δημόσιου τομέα.
1.3. Έργα Υποδομών στην Ελλάδα και ρόλος των Υπηρεσιών του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών στην υλοποίησή τους
Υπάρχει ανάγκη για δημιουργία Μητρώου Υποδομών στο οποίο να καταγράφονται οι υπάρχουσες υποδομές στον ελλαδικό χώρο με υποχρέωση των Δήμων και των Περιφερειών να συνεργαστούν με το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, ώστε η καταγραφή να ολοκληρωθεί σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Στόχος του Μητρώου Υποδομών θα πρέπει, πέραν των στατιστικών στοιχείων που θα παρέχει, να είναι η γνώση της παλαιότητας των υποδομών, της κατάστασής τους, της έντασης χρήσης τους κ.λπ., με αποτέλεσμα να καταστεί εφικτός ένας προγραμματισμός μελέτης και κατασκευής υποδομών (βραχυπρόθεσμος ή μακροπρόθεσμος), διάθεσης πόρων προς έργα με μεγαλύτερη ανάγκη συντήρησης, ετήσιες επεμβάσεις σε υποδομές της χώρας, με ένα ομοιόμορφο και αντικειμενικό τρόπο επιλογής. Αυτό θα αποτελέσει και ένα δυνατό εργαλείο στην μείωση της σεισμικής διακινδύνευσης και της προστασίας των πολιτών.
Ο ρόλος των Δημοσίων Υπηρεσιών του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών είναι ζωτικός και ουσιαστικός στην οργάνωση, μελέτη και υλοποίηση των έργων υποδομής στην Ελλάδα. Το υψηλό μορφωτικό επίπεδο του τεχνικού και διοικητικού προσωπικού και η εμπειρία ετών, είναι τέτοια που επιβάλλεται η ηγεσία του Υπουργείου να του αποδώσει τον ρόλο που του αξίζει να έχει και όχι την απαξίωση που βιώνει τα τελευταία χρόνια τόσο από την Ν.Δ. όσο και από την προηγούμενη κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ η ενίσχυση του Υπουργείου με νέο ανθρώπινο δυναμικό πτυχιούχων θα βοηθήσει στην επιτάχυνση της προετοιμασίας των έργων και στην ελαχιστοποίηση των καθυστερήσεων.
Σύμφωνα με μελέτη του 2019, οι ανάγκες σε παγκόσμιο επίπεδο σε έργα υποδομών αναμένεται να αγγίξουν περίπου τα $80 τρις. μέχρι το 2040, με την Ελλάδα να βρίσκεται σήμερα στην 38η θέση παγκοσμίως, ενώ στην Ε.Ε. καταλαμβάνει την 21η θέση στην ποιότητα των συνολικών υποδομών.
Επενδύοντας μια χώρα σε έργα υποδομών, ενισχύεται η ζήτηση και σε άλλους οικονομικούς κλάδους. Η Ελλάδα μετά σειρά ετών φτώχειας και μνημονίων πρέπει να αφυπνιστεί και να οικοδομήσει, κυριολεκτικά και μεταφορικά, το μέλλον της.
Τα έργα υποδομών πλήττονται από συστηματικές καθυστερήσεις στην προετοιμασία και στην εκτέλεση, με μέση καθυστέρηση 23 μήνες στην προετοιμασία/σχεδιασμό και 28 μήνες στην εκτέλεση/κατασκευή.
Οι πιθανοί παράγοντες καθυστέρησης ποικίλλουν από ζητήματα κυβέρνησης και εργολάβων μέχρι γενικά και περιβαλλοντικά προβλήματα, προβλήματα αδειοδοτήσεων, απαλλοτριώσεων, αχαρτογράφητων δικτύων Ο.Κ.Ω, κ.λπ., ενώ οι πιθανές καθυστερήσεις στην εκτέλεση των έργων μπορεί να οδηγήσουν σε απώλεια επενδύσεων ύψους €4 δισ. έως το 2024.
Το τρέχον χαρτοφυλάκιο έργων στην χώρα μας περιέχει κυρίως έργα ενέργειας και μεταφορών, αλλά υπολείπεται σε έργα διασύνδεσης, τουρισμού και περιβαλλοντικά έργα. Παρά το γεγονός ότι η Ελλάδα αποτελεί παγκοσμίως έναν δημοφιλή τουριστικό προορισμό, η ποιότητα των τουριστικών της υποδομών είναι χαμηλή όπως και η ποιότητα των πολιτιστικών της υποδομών. Οι επενδύσεις για την αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος, την ύδρευση και την διαχείριση αποβλήτων αποτελούν κλειδιά για την ανάπτυξη και την βελτίωση της ποιότητας ζωής.
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΓΙΑ ΤΑ ΑμεΑ ΣΤΑ ΠΕΔΙΑ ΤΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΚΑΙ ΥΠΟΔΟΜΩΝ
Αναφορικά με τα ΑμεΑ και τα εμποδιζόμενα άτομα κριτήριο είναι η καθολική προσβασιμότητα και η εξάλειψη των αποκλεισμών. Το ΜέΡΑ25 με ευαισθησία απέναντι στα δικαιώματα των Ατόμων με αναπηρίες (εμφανείς ή μη) και περιορισμένη κινητικότητα (παιδιά, ηλικιωμένοι, έγκυες) στοχεύει στο να φέρει νέα ώθηση στη διασφάλιση της προσβασιμότητας κατά την παροχή υπηρεσιών μεταφορών και την κατασκευή ή βελτίωση των υποδομών.
Η ανάπτυξη χωρίς αποκλεισμούς αποτελεί κρίσιμη ατζέντα για το ΜέΡΑ25. Είναι σημαντικός ο σχεδιασμός των προϊόντων και των περιβαλλόντων, που μπορούν να χρησιμοποιηθούν από όλους τους ανθρώπους στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό, χωρίς την ανάγκη προσαρμογής ή εξειδικευμένου σχεδιασμού. Η επιδίωξη είναι να επιτραπεί στα άτομα με αναπηρία να ζουν ανεξάρτητα και να συμμετέχουν πλήρως σε όλες τις πτυχές της ζωής.
Συνοπτικά προτείνονται:
Τα εμπόδια στο περιβάλλον που έχουν σχεδιαστεί για να ταιριάζουν σε «υγιή άτομα» δημιουργούν ανικανότητα όχι μόνο για άτομα με ειδικές ανάγκες, αλλά και για παιδιά, ηλικιωμένους, έγκυες, ποδηλάτες, άτομα με καροτσάκια, άτομα με βαλίτσες, άτομα που χάνουν τα γυαλιά τους και όποιον αποκλίνει από τον ανθρωπομετρικό μέσο όρο προσωρινά ή μόνιμα.
Η αναπηρία δεν είναι απλώς ένα ζήτημα μιας μικρής μειονότητας στον γενικό πληθυσμό. Υπάρχει πολύ μεγαλύτερος πληθυσμός που επηρεάζεται, όπως το οικογενειακό περιβάλλον, που περιορίζεται λόγω των δεσμεύσεων από την φροντίδα των ατόμων που ζουν με αναπηρία. Η διασφάλιση της προσβασιμότητας προάγει την ανεξαρτησία και για τις δύο πλευρές.
Για το ΜέΡΑ25, οι βελτιώσεις στις υποδομές και τις μεταφορές έχουν βασικό ρόλο στη δημιουργία ενός περιβάλλοντος που να επιτρέπει σε όλους να αποφεύγουν τη φτώχεια, επιτρέπει σε όλα τα παιδιά να πάνε σχολείο, μειώνει τον κίνδυνο θανατηφόρων ατυχημάτων ή και ασθενειών.
Η προσβάσιμη υποδομή δημιουργεί ένα περιβάλλον χωρίς αποκλεισμούς για άτομα με αναπηρίες και περιορισμένη κινητικότητα, επιτρέποντάς τους να απολαμβάνουν τα αστικά, πολιτιστικά, πολιτικά, κοινωνικά και οικονομικά τους δικαιώματα. Χωρίς προσβάσιμη μεταφορά, τα άτομα με ειδικές ανάγκες ενδέχεται να αποκλειστούν από την ανεξάρτητη συμμετοχή στην απασχόληση, στην εκπαίδευση και υγειονομική περίθαλψη, καθώς και στην κοινωνική επαφή και τις ψυχαγωγικές δραστηριότητες.
Ο τομέας της ναυτιλίας ήταν πάντα ένας από τους ιδιαίτερα αναπτυγμένους τομείς για την Ελλάδα, τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο. Αποτελεί δε λόγω της γεωγραφικής ιδιομορφίας της χώρας, με τη μεγάλη νησιωτικότητα, έναν από τους σημαντικότερους κλάδους, καθώς σε αυτόν στηρίζεται μεγάλο μέρος του πληθυσμού για τις μεταφορές του, τη διασύνδεση με την ενδοχώρα, την υγεία του και την ψυχαγωγία του. Δυστυχώς, εξαιτίας συμφερόντων, νοοτροπιών και συγκεκριμένων πολιτικών που υιοθετούνταν διαχρονικά από τις εκάστοτε κυβερνήσεις, ο τομέας της ναυτιλίας ποτέ δεν έπαιξε το ρόλο που θα μπορούσε, τόσο στο πλαίσιο της οικονομίας όσο και ως κοινωνικός αρωγός για την περιφερειακή ανάπτυξη και την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας μας. Στο ΜέΡΑ25 θεωρούμε πως ζητήματα, όπως η εργοδοτική ασυδοσία των εφοπλιστών, η αναλογική με τα υπερκέρδη τους φορολογική τους συνεισφορά στον κρατικό προϋπολογισμό, η διασφάλιση των περιβαλλοντικών επιταγών και της υγιεινής και ασφάλειας των επιβατών και εργαζομένων, σε συνδυασμό με την ενίσχυση της ναυτικής εργασίας και τη δίκαιη μισθοδοσία των εργαζομένων είναι τα ζητήματα που θα πρέπει άμεσα να αντιμετωπιστούν, μαζί επίσης με ζητήματα ασφάλισης και εκπαίδευσης των εργαζομένων. Οι προτάσεις ανά ενότητα έχουν ως ακολούθως:
1.1. Προσανατολισμός της ναυτιλιακής πολιτικής της χώρας μας στην κατεύθυνση της αύξησης της συνεισφοράς της ποντοπόρου ναυτιλίας στην εθνική οικονομία (δραστική μείωση των φοροαπαλλαγών των εφοπλιστών και των ναυτιλιακών εταιριών, θεσμοθέτηση κατάλληλων «οργανικών συνθέσεων» σε Έλληνες ναυτεργάτες για τη σωστή λειτουργία, ασφάλεια και συντήρηση των πλοίων, εκσυγχρονισμός της ναυτικής νομοθεσίας κ.ά.)
1.2. Ισχυρή παρέμβαση της Ελλάδας σε μεσογειακά, ευρωπαϊκά και διεθνή φόρα για τη ναυτιλία, με σκοπό τον ανασχεδιασμό της πολιτικής για την ποντοπόρο ναυτιλία σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο (εξάλειψη των «σημαιών ευκαιρίας», αυστηροποίηση της κοινοτικής και διεθνούς νομοθεσίας για την ασφάλεια των πλοίων και για τη χρήση φιλικών για το περιβάλλον καυσίμων, προβολή της ποιότητας της ελληνικής σημαίας για την προσέλκυση εγγραφής πλοίων στη σημαία της πατρίδας μας).
2.1. Δημιουργία «Δημόσιου Φορέα Ακτοπλοΐας – Διασύνδεσης Νησιωτικής Ελλάδας» που θα διασφαλίζει το κοινωνικό αγαθό της απρόσκοπτης, ποιοτικής, έγκαιρης και ασφαλούς μεταφοράς ανθρώπων και εμπορευμάτων σε όλη τη νησιωτική επικράτεια καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους με προτεραιότητα στη διασύνδεση των νησιών που σήμερα αντιμετωπίζουν συνθήκες απομόνωσης, θα ενισχύσει τον εσωτερικό τουρισμό, και θα μετατρέψει τις ελληνικές θάλασσες σε δημόσιους εθνικούς δρόμους, λειτουργώντας ως θεματοφύλακας τόσο της επικοινωνίας και της ανάπτυξης/ευημερίας της νησιωτικής χώρας όσο και της εμπέδωσης της εθνικής ασφάλειας και της γεωπολιτικής ισχύος της πατρίδας μας.
2.2. Μεταφορικό ισοδύναμο, για την εξίσωση του κόστους μεταφοράς των κατοίκων, των εμπορευμάτων και των καυσίμων από την ηπειρωτική Ελλάδα σε νησί ή από νησί σε νησί, με το αντίστοιχο εκείνο κόστος μεταφοράς που ισχύει στην ηπειρωτική Ελλάδα για την ίδια χιλιομετρική απόσταση, το οποίο θα ισχύει για όλη την μεταβατική περίοδο μέχρι τη δημιουργία του Δημόσιου Ακτοπλοϊκού Φορέα.
2.3. Ακτοπλοϊκό δίκτυο με ταχύπλοα πλοία που θα παρέχουν πρωτοβάθμια ιατρική περίθαλψη στα μικρά νησιά όλων των νησιωτικών συμπλεγμάτων, όπως στις Μικρές Κυκλάδες, τα Δωδεκάνησα, τα μικρά νησιά του Αιγαίου και του Ιονίου κ.λπ.
2.4. Αλλαγή της νομοθεσίας για την ακτοπλοΐα στην κατεύθυνση της ενίσχυσης της ασφάλειας, της αξιοπλοΐας, της απασχόλησης (αλλαγή των περιορισμένων χειμερινών συνθέσεων στα ακτοπλοϊκά, αλλά και των οργανικών συνθέσεων ασφαλείας σε πλοία της γραμμής της Αδριατικής, λήψη μέτρων αντιστάθμισης του καμποτάζ στα κρουαζιερόπλοια με τη θέσπιση ενός ελάχιστου υποχρεωτικού ποσοστού απασχόλησης Ελλήνων ναυτεργατών ανά πλοίο, την τροφοδοσία τους από την Ελλάδα αλλά και τις επισκευές και συντηρήσεις τους σε ελλαδική ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη, ίδρυση ειδικής υπηρεσίας προγραμματισμού, ελέγχου και διασφάλισης της ποιότητας των δημόσιων ακτοπλοϊκών υπηρεσιών, δημόσιος έλεγχος της ναυπηγικής-ναυπηγοεπισκευαστικής βιομηχανίας κ.ά.).
2.5. Θέσπιση ενιαίου ΦΠΑ στο ναυλοσύμφωνο όλων των πλοίων που δραστηριοποιούνται επαγγελματικά στην ελληνική επικράτεια.
3.1. Κατασκευή επαρκών, σύγχρονων, λειτουργικών και υπό δημόσιο έλεγχο λιμενικών υποδομών, με σεβασμό στην αισθητική του τοπίου αλλά και την περιβαλλοντική προστασία, για την ελαχιστοποίηση των σημαντικών επιβαρύνσεων που προκαλούν στο περιβάλλον τόσο κατά την κατασκευή τους όσο και κατά τη λειτουργία τους.
3.2. Εκσυγχρονισμός των υπαρχόντων λιμενικών εγκαταστάσεων με βελτιωτικά έργα για την υποστήριξη των αναπτυξιακών δυνατοτήτων του κάθε τόπου.
3.3. Συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών των παραλιμένιων Δήμων στη διοίκηση των λιμανιών, στον πλούτο που παράγουν και στον έλεγχο της λειτουργίας τους.
3.4. Ανασύσταση της ανεξάρτητης Δημόσιας Αρχής Λιμένων και των εξαιρετικά σημαντικών λειτουργιών που επιτελούσε πριν καταργηθεί πραξικοπηματικά από την νυν κυβέρνηση (όπως ενδεικτικά και μόνο η διενέργεια ναυαγιαιρέσεων με μηδενικό κόστος για τον φορολογούμενο).
4. Ναυτεργασία – Ασφάλιση – Υγειονομική περίθαλψη – Εκπαίδευση
4.1. Αλλαγή της νομοθεσίας στην κατεύθυνση της προστασίας του ναυτικού επαγγέλματος και της αύξησης της απασχόλησης, μέσα από την αναθεώρηση της σχέσης εφοπλιστών-κράτους και την παροχή φορολογικών προνομίων ανάλογα με την αύξηση των θέσεων αξιοπρεπούς αμειβόμενης εργασίας σε Έλληνες ναυτικούς.
4.2. Ασφαλής εργασία με θεσμοθέτηση διατάξεων για κατάλληλες οργανικές/ειδικές συνθέσεις στα πλοία σε Έλληνες ναυτεργάτες, που να διασφαλίζουν τόσο τη σωστή λειτουργία και συντήρηση των πλοίων όσο και τις αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας των ναυτεργατών, και με παράλληλη ενίσχυση των μηχανισμών ελέγχου και εποπτείας.
4.3. Εξορθολογισμός των συντάξεων των Ελλήνων ναυτικών στα ανάλογα επίπεδα των καταβληθέντων κρατήσεών τους (κρατήσεις που μάλιστα έχουν διατηρηθεί σε πολύ υψηλό επίπεδο παρά τις συνεχείς μειώσεις που έχουν υποστεί οι μισθοί και οι συντάξεις τους).
4.4. Εξάλειψη των παράλογων προϋποθέσεων για την επιδότηση των ανέργων ναυτικών, αύξηση της διάρκειας και του μεγέθους αυτής, και αναδιοργάνωση του ΓΕΝΕ (Γραφείο Ευρέσεως Ναυτικής Εργασίας) για την πάταξη των κυκλωμάτων μεσιτείας και δουλεμπορίας των άνεργων ναυτικών.
4.5. Ενίσχυση και στελέχωση των υπηρεσιών του ΝΑΤ (Ναυτικού Απομαχικού Ταμείου), του Οίκου Ναύτου (Ταμείο Υγείας) και του ΕΦΚΑ, με την παράλληλη πρόνοια για τη διεκπεραίωση των συντάξεων των απόμαχων ναυτικών από ένα και μόνο Ταμείο (από την αρχή μέχρι το τέλος), ώστε να εξαλειφθούν οι πολύ μεγάλες καθυστερήσεις στην καταβολή των συντάξεων αυτών (προσωρινής, κύριας, επικουρικής, αναβάθμισης κλπ).
4.6. Αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας με δημόσιο έλεγχο του Ναυτικού Απομαχικού Ταμείου (όπως π.χ. το Νοσοκομείο στον Χολαργό) και παύση της καταλήστευσής της (όπως έγινε ξανά προσφάτως με τη μεταβίβαση των παιδικών κατασκηνώσεων του Οίκου Ναύτη στον ΕΦΚΑ).
4.7. Εξίσωση των ΑΕΝ με τα ΑΕΙ. Αυτό θα συμβάλει σημαντικά και στην αναβάθμιση της ναυτικής εκπαίδευσης στο σύνολό της.
4.8. Εκσυγχρονισμός, εκδημοκρατισμός, αναβάθμιση και αποστρατικοποίηση της δημόσιας ναυτικής εκπαίδευσης με τη στήριξη της υλικοτεχνικής υποδομής των Ακαδημιών Εμπορικού Ναυτικού (ΑΕΝ) και του Κέντρου Επιμόρφωσης Στελεχών Εμπορικού Ναυτικού (ΚΕΣΕΝ), τη διεθνοποίηση των προγραμμάτων σπουδών ώστε να ανταποκρίνονται στις τεχνολογικές και επιστημονικές εξελίξεις του χώρου (σύγχρονη τεχνολογία πλοίων σε όλους τους τομείς της ναυτιλίας), τη δημιουργία σύγχρονης τεχνικής βιβλιοθήκης και τη διασφάλιση μόνιμου και έμπειρου εκπαιδευτικού προσωπικού στις Σχολές αυτές.
4.9. Κοινά μαθήματα και προσομοιώσεις για την αντιμετώπιση κρίσεων με κοινή επικοινωνία μεταξύ ΚΕΣΕΝ Πλοιάρχων και ΚΕΣΕΝ Μηχανικών.
5. Λιμενικό Σώμα – Ελληνική Ακτοφυλακή
5.1. Ενίσχυση των επιχειρησιακών δυνατοτήτων του Λιμενικού Σώματος με επαρκές ανθρώπινο δυναμικό με κοινωνικό και ανθρωπιστικό προσανατολισμό, αλλά και με τη διασφάλιση επαρκούς, κατάλληλου και εκσυγχρονισμένου εξοπλισμού και αναλωσίμων, με ταυτόχρονη επιτελική στήριξη του Σώματος για τη διευκόλυνση της άσκησης του ουσιαστικού ελεγκτικού του ρόλου όσον αφορά στην ασφάλεια της ναυσιπλοΐας, και την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος.
5.2. Δημοκρατικό πλαίσιο αξιοκρατικής οργάνωσης και λειτουργίας του Σώματος (εισαγωγή στο Λιμενικό Σώμα μέσω πανελλαδικών εξετάσεων, κρίσεις, προαγωγές και πλαίσιο μετατάξεων με κανόνες κ.λπ.).
5.3. Στελέχωση των εκτός ακτοφυλακής υπηρεσιών του Υπουργείου με πολιτικό προσωπικό που θα αναλάβει, αξιοποιώντας τη γνώση και την εμπειρία των στελεχών του Λιμενικού Σώματος, τις διοικητικές υπηρεσίες σχεδιασμού της ναυτιλιακής πολιτικής.
Ουδέποτε εφαρμόστηκε μια εθνική στρατηγική προς όφελος των νησιωτών και των νησιών. Μέχρι σήμερα οι μόνες «παροχές» ήταν η μερική αποκέντρωση βασικών υπηρεσιών ΔΟΥ, ΙΚΑ, Ειρηνοδικεία και γραφεία ΕΟΤ, οι οποίες υπηρεσίες σταδιακά εξαφανίζονται, όπως επίσης ο μειωμένος ΦΠΑ ο οποίος καταργήθηκε από το τρίτο μνημόνιο και η εν μέρει εφαρμογή του μεταφορικού ισοδύναμου, η οποία συναντά επίσης πολλές πρακτικές δυσκολίες στην εφαρμογή της. Τα νησιά εγκαταλείπονται από τους μόνιμους κατοίκους, ρημάζουν από τη διαχρονική έλλειψη στοιχειωδών υπηρεσιών και υποδομών, ο μαζικός τουρισμός έχει υποβαθμίσει το ίδιο το τουριστικό προϊόν, ενώ τα τελευταία χρόνια η νησιωτική γη αλώνεται με την άναρχη δόμηση και την άναρχη τοποθέτηση ανεμογεννητριών, η νησιωτική περιουσία εκποιείται με fast track διαδικασίες (λιμάνια, αεροδρόμια, παραλίες), ενώ παράλληλα τα τελευταία χρόνια τα νησιά μας μετατρέπονται σε φυλακές ανθρώπινων ψυχών με τις ευλογίες της Ε.Ε. Τα νησιά μας βρίσκονται διαχρονικά σε πλήρη απαξίωση και εγκατάλειψη, ενώ ταυτόχρονα σε πολλά από αυτά εμφανίζονται συνθήκες υπερεκμετάλλευσης με όρους που επιβαρύνουν δραματικά το φυσικό, πολιτισμικό και κοινωνικό περιβάλλον των νησιών αποφέροντας κέρδη σε εγχώρια και ξένα μεγάλα κεφάλαια, την ίδια ώρα που απομειώνουν την ποιότητα ζωής και τις μελλοντικές δυνατότητες των κατοίκων τους.
Υπάρχει επιτακτική ανάγκη για ρεαλιστικές, υπεύθυνες, συγκεκριμένες, ριζοσπαστικές προτάσεις ώστε να καταργηθεί άμεσα η διαχρονική Απομόνωση και η Υποβάθμιση των Νησιωτών και των Νησιών, να ξεριζωθεί η ολοένα εντεινόμενη χρεοδουλοπαροικία και να αναβιώσει η Ανάπτυξη, η Αυτονομία, η Δημοκρατία και ο Ανθρωπισμός.
1. Δημόσιος Κοινωφελής Φορέας Ακτοπλοΐας – Διασύνδεσης Νησιών
Σύμφωνα με τα μνημόνια, η σύμβαση για την επικοινωνία των νησιών διαρκεί μόνο 4 μήνες. Επίσης, πολλά λιμάνια είναι προβληματικά και τα πλοία δεν μπορούν να τα προσεγγίσουν.
Οι νησιώτες δικαιούνται δημόσιο φορέα ακτοπλοΐας με δημόσιο στόλο, ο οποίος σε συνδυασμό με την αναβάθμιση – δημιουργία λιμενικών υποδομών – θα χρηματοδοτηθεί μέσα από το πρόγραμμα ΕΣΠΑ. Θα χρηματοδοτηθεί για τη διασύνδεση των νησιών μεταξύ τους και των νησιών με το κέντρο, ώστε άνθρωποι και εμπορεύματα να μετακινούνται απρόσκοπτα και σε καθημερινή βάση με κοστολογημένη τη μετακίνησή τους με χιλιομετρικά κριτήρια αντίστοιχα αυτών της ηπειρωτικής χώρας. Η Δημόσια Ακτοπλοΐα πρέπει να λειτουργήσει ως δημόσιο κοινωνικό αγαθό με έμφαση στα ακριτικά και στα μικρά νησιά, ενδομετακίνησης των νησιωτών από νησί σε νησί, ενδομεταφοράς των αγαθών από νησί σε νησί, ενίσχυσης της παρουσίας, ανάπτυξης και ευημερίας ειδικά στο Αιγαίο.
Τι προτείνουμε:
2. Απόδοση του παραγωγικού πλούτου των νησιών αναλογικά και μέσω του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων
Προτείνουμε απόδοση του παραγωγικού πλούτου των νησιών αναλογικά και μέσω του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων (Νησιωτική Ρήτρα επί των φορολογικών κερδών που παράγονται στην Νησιωτική χώρα με αναλογική κατανομή σύμφωνη με τις ανάγκες και τις ελλείψεις του κάθε νησιού). Αναλυτικότερα προτείνουμε:
3. Δημιουργία κινήτρων πληθυσμιακής ενίσχυσης των νησιών – Απόσβεση αντικινήτρων που οδηγούν στην εγκατάλειψη των νησιών
Τι προτείνουμε:
Προτείνουμε, επίσης, δημιουργία:
α) υποδομών ορφανοτροφείων,
β) γηροκομείων,
γ) κέντρων δημιουργικής απασχόλησης,
δ) κέντρων συμβουλευτικής και υποστήριξης,
ε) ευέλικτων κέντρων πολιτισμού, βιβλιοθηκών (και δη ψηφιακών).
4. Κεντρικός ρόλος σε ακριτικά νησιά και μικρονήσια στη βάση ενός εθνικού σχεδιασμού
Τι προτείνουμε:
Έναν ευρύτερο περιφερειακό αναπτυξιακό σχεδιασμό ενταγμένο σε ένα εθνικό σχέδιο για την μετατροπή των ακριτικών νησιών, των μικρών νησιών και των οικονομικά ασθενέστερων νησιών σε θεματικά νησιά:
5. Νησιωτική Υγεία 365 μέρες τον χρόνο
Αποτελεί παταγώδη αποτυχία και εγκληματική αμέλεια του ελληνικού κράτους το γεγονός ότι τα νησιά μας είναι υγειονομικά ανοχύρωτα δεκαετίες τώρα. πολλώ δε μάλλον. όταν τα ίδια νησιά βουλιάζουν από Τουρισμό τους θερινούς μήνες και πολλά από αυτά δεν έχουν ούτε ΕΚΑΒ. Νησιά χωρίς υγειονομικό και ιατρικό προσωπικό, νησιά με νοσοκομεία αλλά χωρίς προσωπικό, νησιά χωρίς νοσοκομεία, χωρίς πρωτοβάθμια περίθαλψη, χωρίς ΕΚΑΒ, χωρίς ελικοδρόμια. Η διακομιδή των ασθενών γίνεται με καροτσάκια οικοδομής, με αγροτικά οχήματα και με τη συνδρομή των γειτόνων, του παππά, της γειτονιάς, του φούρναρη. Τραγικές εικόνες που μας πηγαίνουν δεκαετίες πίσω.
Τι προτείνουμε:
6. Φράγματα – Ταμιευτήρες και σύγχρονα διυλιστήρια σε όλα τα νησιά
Αποτελεί διαχρονική και πάγια ανάγκη για σταθερή και Ποιοτική υδροδότηση των νησιών για άρδευση και εξασφάλιση πόσιμου νερού. Μέχρι σήμερα ανεπαρκώς εξυπηρετούνται οι ανάγκες των νησιών με ρήτρες κόφτη ως προς την κατανάλωση του νερού, με τη μεταφορά νερού μέσω υδροφόρων καραβιών και αφαλατώσεων (περιορισμένων προδιαγραφών). Τα νησιά τα οποία έχουν υπόγεια νερά μέχρι τώρα καταχρηστικά λειτουργούν μέσα από ανεξέλεγκτες γεωτρήσεις, οι οποίες σε συνδυασμό με τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής οδηγούν με μαθηματική ακρίβεια στην εξάντληση του υδροφόρου ορίζοντα.
Τι προτείνουμε:
7. Νησιωτική παραγωγική ανασυγκρότηση – Το τρίπτυχο της επανεκκίνησης και αναβάθμισης της νησιωτικής οικονομίας και ευημερίας – Πρωτογενής, δευτερογενής και τριτογενής τομέας
Τα νησιά μας είχαν ως πρώτο πυλώνα τον πρωτογενή τομέα μέχρι και τα τέλη της δεκαετίας του ‘70 σε σημείο που γινόντουσαν και εξαγωγές στο εξωτερικό. Πριν ο τουρισμός αποτελέσει μονοκαλλιέργεια για τα νησιά μας, ο πρωτογενής τομέας ήταν σε θετική πορεία ανάπτυξης, ενώ τα τελευταία 20 χρόνια η πορεία είναι κατακόρυφα καθοδική χωρίς σημάδια ανάκαμψης. Η εμμονή στη μονοκαλλιέργεια του τουρισμού στα νησιά δεν παραμέρισε μόνο τον πρωτογενή τομέα, αλλά εξάλειψε παραδοσιακά επαγγέλματα και μαζί με αυτά την τεχνογνωσία τους.
Τι προτείνουμε:
8. Πολιτισμένος τουρισμός: αναβάθμιση και εξυγίανση του τουριστικού προϊόντος και προώθηση του εναλλακτικού τουρισμού με σκοπό την έμφαση στην ήπιο τουρισμό και στην επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου
Η άνθιση τουρισμού στα νησιά η οποία ξεκίνησε δυναμικά στις αρχές της δεκαετίας του ‘80 έδειχνε πως ανοίγει για την νησιωτική Ελλάδα μια νέα εποχή ανάπτυξης και ευημερίας. Δυστυχώς, χωρίς εθνικό σχεδιασμό και πρόνοια και με την μετατροπή του ποιοτικού τουρισμού σε μαζικό τουρισμό με κύριο στόχο το εύκολο κέρδος είχε ως συνέπεια τη συρρίκνωση της τουριστικής περιόδου, τον περιορισμό των κερδών σε λίγους, και τη σταδιακή εξαφάνιση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Και τη διαρκή απαξίωση και εγκατάλειψη του πολιτιστικού πλούτου των νησιών.
Τι προτείνουμε:
9. Τοπική αυτοδιοίκηση – ΔΙΑΣΚΕΠ – Συνελεύσεις γειτονιάς
Θεωρούμε ότι η αυτοδιοίκηση είναι αυτή που πρέπει να σχεδιάσει και να υλοποιήσει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο βιώσιμης και αειφόρου ανάπτυξης για τον τόπο της. Υπάρχει μεγάλη ανάγκη για περιφερειακούς θεσμούς και περιφερειακές δομές με ισχυρούς δήμους διαφορετικά αποδυναμώνεται η νησιωτικότητα, και έτσι δεν υπάρχει κανένα μέλλον και καμία προοπτική να επιστρέψει ο κόσμος στα νησιά, να ζήσει ανθρώπινα και να μεγαλουργήσει. Θα πρέπει να καλλιεργηθεί κουλτούρα αλληλεγγύης μεταξύ της νησιωτικής αυτοδιοίκησης, καθώς το όλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν τα νησιά μας είναι ξεκάθαρα περιφερειακό και όχι τοπικό, και έγκειται ακριβώς στην απουσία περιφερειακής ανάπτυξης ενταγμένης σε ένα εθνικό σχέδιο.
Τι προτείνουμε:
10. Θαλάσσιος και πράσινος χωροταξικός σχεδιασμός με έμφαση στην προστασία και θωράκιση φυσικού και πολιτισμικού περιβάλλοντος
Θα πρέπει πρώτα να προχωρήσει στα νησιά ο χωροταξικός σχεδιασμός της χρήσης γης (για γεωργία, κτηνοτροφία, βιοτεχνία κ.λπ.) και να καθοριστεί η «φέρουσα ικανότητα» του κάθε νησιού (σύμφωνα με τους φυσικούς πόρους του, τις υποδομές του, τον πληθυσμό του κ.ά.) προκειμένου να μπορέσουμε να οργανώσουμε στη συνέχεια ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για τη βιώσιμη αειφόρο ανάπτυξη των νησιών μας (αλλά και όλης της χώρας), με την τουριστική δραστηριότητα να αποτελεί συμπληρωματική δραστηριότητα της υπόλοιπης οικονομικής δραστηριότητας.
Τι προτείνουμε:
11. Βελτίωση και ανάπτυξη δημόσιων υποδομών στα νησιά
Ανάπτυξη και βελτίωση υποδομών όπως οδικό δίκτυο, λιμάνια, μαρίνες, μεταφορές, δίκτυο υδροδότησης και ηλεκτροδότησης κ.ά.
Η ενεργειακή αναβάθμιση πρέπει να είναι οικολογική (να ταιριάζει με τον τοπικό χαρακτήρα των νησιών και να μην ενοχλεί την πανίδα).
Προτείνουμε:
13. Ενίσχυση της εκπαίδευσης και τεχνολογίας και διασύνδεσή τους με ελληνικά και διεθνή πανεπιστήμια
14. Σύναψη σύμβασης πολιτισμικής ανάπτυξης μεταξύ ΥΠΠΟ και τοπικής αυτοδιοίκησης νησιών
Το Υπουργείο Πολιτισμού αναλαμβάνει την πάγια και θεσμοθετημένη δέσμευση σε συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση (ή με όποιο άλλο επίπεδο διοίκησης προτείνουμε) να συνάψει και να εκτελέσει συμβάσεις πολιτισμικής ανάπτυξης με κάθε νησί με σκοπό:
Η χώρα μας βρίσκεται από το 2010 στο καθεστώς που ονομάζουμε Χρεοδουλοπαροικία. Δημόσια και ιδιωτική περιουσία, εργασιακά δικαιώματα, φυσικό περιβάλλον, παιδεία, υγεία και πρόνοια, ρευστοποιούνται στο όνομα ενός μη βιώσιμου χρέους, το οποίο χρησιμοποιείται ως όχημα ενός ανελέητου ταξικού πολέμου από τη μεριά της παρασιτικής ολιγαρχίας. Το ΜέΡΑ25 ήδη από το 2018, κατέθεσε τις Επτά Τομές, το συνεκτικό πλαίσιο κομβικών πολιτικών πάνω στο Δημόσιο και Ιδιωτικό Χρέος, τη Δημόσια Περιουσία, τη Φορολογία και τη Δημοσιονομική Ελευθερία, οι οποίες αποτελούσαν το ελάχιστο πλέγμα πολιτικών για την απόδραση από την αποικία χρέους. Οι Επτά Τομές, στο μεσοδιάστημα των τριών ετών, εμπλουτίστηκαν και εξειδικεύτηκαν, καταλήγοντας στην Πρόταση των Θεσμικών Τομών και Κρατικού Προϋπολογισμού για το 2021, η οποία έχει κατατεθεί στη Βουλή ως Πρόταση Νόμου, αποτελώντας ένα πλήρες, ρεαλιστικό και άμεσα εφαρμόσιμο πλαίσιο πολιτικών για την έξοδο της Ελλάδας από την αποικία χρέους. Προσοχή όμως, η απόδραση από τη Χρεοδουλοπαροικία αποτελεί την αναγκαία, αλλά όχι και την ικανή συνθήκη για να οικοδομήσουμε μια Ελλάδα στη βάση της κοινωνικής δικαιοσύνης, της εργασιακής ασφάλειας και αξιοπρέπειας, της αειφορίας, της 4ης Πράσινης Βιομηχανικής Επανάστασης. Οι Θεσμικές Τομές του ΜέΡΑ25 λαμβάνουν υπόψη τα δεδομένα του νέου, γενναίου κόσμου που ανοίγεται μπροστά μας. Ο διαρκής και ταχύτατος μετασχηματισμός των παραγωγικών σχέσεων λόγω της τεράστιας τεχνολογικής εξέλιξης, δημιουργεί την επιτακτική ανάγκη επανατοποθέτησης των βασικών πολιτικών προταγμάτων. Ας δούμε επιγραμματικά, στη συνέχεια, τις προκλήσεις της ανθρωπότητας αλλά και την μορφή που θα λάβει η ταξική πάλη μέσα στις επόμενες δεκαετίες.
Η αγορά πλέον περνά ολοένα και περισσότερο στην ψηφιακή σφαίρα, με τα Digital Common Lands να μονοπωλούνται/ολιγοπωλούνται από το ιδιωτικό κεφάλαιο. Εταιρίες όπως η Facebook, Amazon, Netflix, Google αλλά και πλατφόρμες όπως η Wolt, η efood, η booking, η Airbnb κ.λπ., παγιώνονται ως η κυρίαρχη ή η αποκλειστική αγορά στο πεδίο τους, οδηγώντας μας σε αυτό που ονομάζεται Τεχνοφεουδαρχία: ψηφιακά φέουδα, όπου όλοι οι υπόλοιποι οφείλουμε να καταβάλλουμε δικαιώματα, βλ. υπέρογκες προμήθειες ή αμοιβές, για τη χρήση τους. Το ΜέΡΑ25 έχει ξεκινήσει προτείνοντας την φορολόγηση των FAANGS στο ύψος του 4% επί του τζίρου τους.
Αρχές της Κοινωνικής Οικονομίας: στο επίκεντρο ο άνθρωπος, το περιβάλλον και η αειφορία, όχι τα κέρδη
Η συμβατική οικονομική δραστηριότητα λαμβάνει υπόψη της αποκλειστικά την απόδοση του κεφαλαίου, το κέρδος δηλαδή. Η κλιματική καταστροφή, αλλά και η πολυπόθητη κοινωνική δικαιοσύνη, επιβάλλουν αυτό το κερδοκεντρικό κριτήριο να εξαλειφθεί. Κάθε επένδυση πρέπει να αξιολογείται βάσει της αειφορικής της επίδοσης (sustainability performance), δηλαδή τις δυνητικές της ωφέλειες ή ζημίες, όχι απλώς οικονομικά, αλλά πρωτίστως περιβαλλοντικά και κοινωνικά. Χρησιμοποιώντας ένα απλό παράδειγμα, βάσει του κριτηρίου της αειφορικής επίδοσης, η τεράστια έκταση του Ελληνικού δεν θα μπορούσε ποτέ να δοθεί σε έναν ιδιώτη για να την μετατρέψει σε καζίνο, καθώς βάσει αυτών των κριτηρίων μόνο μητροπολιτικό πάρκο θα μπορούσε να γίνει στην έκταση. Ταυτόχρονα, το αίτημα του Βασικού Καθολικού Μερίσματος, δηλαδή της σταδιακής κοινωνικοποίησης των μεγάλων πολυεθνικών επιχειρήσεων, αποτελεί τη μόνη λύση στον κατακερματισμό της εργασίας και στη μετατροπή του εργαζόμενου σε παρόχου υπηρεσιών με μπλοκάκι, όταν και αν αυτό ζητηθεί από την εργοδοσία. Οι συνεργατικές επιχειρήσεις αποτελούν το αντίδοτο στην εργοδοτική αυθαιρεσία.
Απόδραση από τη Χρεοδουλοπαροικία
Ποτέ στην Ιστορία μια πτώχευση δεν ξεπεράστηκε ούτε με νέα δανεικά ούτε με επιμήκυνση των παλαιότερων δανείων. Για τον απεγκλωβισμό της χώρας από τη Χρεοδουλοπαροικία προαπαιτούμενο είναι η ριζική αναδιάρθρωση των ιδιωτικών και δημόσιων χρεών. Επιπλέον απαιτούνται θεσμικές τομές οι οποίες να:
Η βάση του οικονομικού προγράμματος του ΜέΡΑ25 είναι οι Επτά Τομές, το συνεκτικό πλαίσιο κομβικών πολιτικών πάνω στο δημόσιο και ιδιωτικό χρέος, τη δημόσια περιουσία, τη φορολογία και τη δημοσιονομική ευελιξία. Πάνω σε αυτές, έχουμε ως κόμμα εμβαθύνει και αναπτύξει πολιτικές θέσεις εν είδει κοινοβουλευτικών παρεμβάσεων, με κορυφαία την Πρόταση των Θεσμικών Τομών και Κρατικού Προϋπολογισμού για το 2021, η οποία έχει κατατεθεί στη Βουλή ως Πρόταση Νόμου.
Ακολουθεί το προοίμιο από την Πρόταση-Νόμου-Κρατικού-Προϋπολογισμού-2021-Νόμου-Θεσμικών-Τομών.pdf . Το 1ο Μέρος αποτελεί την πρακτική εφαρμογή στις ανάγκες του σήμερα των θεσμικών τομών που περιγράφονται στο 2ο Μέρος. Τέλος, στις θέσεις συμπεριλαμβάνεται θεματική εισήγηση για τις Μικρές και Μεσαίες Επιχειρήσεις.
Περίληψη Αντιπρότασης Κρατικού Προϋπολογισμού 2021 (μέρος 1ο)
Α. Πάταξη υπερφορολόγησης – Φορολογικές τομές
Β. Ουσιαστική Στήριξη των Μικρομεσαίων από την Οικονομική Πανδημία
Γ. Ουσιαστική στήριξη του Εθνικού Συστήματος Υγείας
Δ. Ενίσχυση Ευάλωτων-Αχαρτογράφητων Πολιτών – Σύστημα «ΔΗΜΗΤΡΑ»
Ε. Προστασία Δανειοληπτών, εξυγίανση τραπεζών, κατάργηση «ΗΡΑΚΛΗ» – Δημόσια Εταιρία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους «ΟΔΥΣΣΕΑΣ»
Περίληψη Πρότασης Νόμου Θεσμικών Τομών (μέρος 2ο)
Α. Ανάκτηση εθνικής κυριαρχίας επί δημοσίων εσόδων και φορολογικού λογισμικού
Β. Ανάκτηση εθνικής κυριαρχίας επί δημόσιας περιουσίας και τραπεζικών συμμετοχών. Κατάργηση του ΥΠΕΡΤΑΜΕΙΟΥ και αντικατάστασή του από την εταιρία «ΑΘΗΝΑ – Εθνική Αναπτυξιακή Εταιρία Δημόσιας Περιουσίας και Δημοσιονομικών Συναλλαγών», στην οποία θα υπάγονται:
Γ. Νέο Ψηφιακό Σύστημα Δημοσιονομικών Συναλλαγών Ιδιωτών-Δημοσίου «ΔΗΜΗΤΡΑ»
Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις (MμE) αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της ελληνικής οικονομίας, όσο κι αν η συγκεκριμένη διατύπωση φαντάζει τετριμμένη. Κι αυτό γιατί αποτελούν τη βασική επιλογή για την επιχειρηματική δραστηριότητα στη χώρα μας σε ποσοστά πολύ μεγαλύτερα από τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ και τον βασικό εργοδότη με τεράστια περιθώρια ευελιξίας και περαιτέρω επέκτασης της απασχόλησης.
Παρ’ όλα αυτά στη χώρα μας αντιμετωπίζονται διαχρονικά ως παρίας γεγονός που οφείλεται σε δύο κατά βάση παράγοντες:
Κρίση και μικρομεσαίες επιχειρήσεις
Η παρατεταμένη οικονομική κρίση και οι μνημονιακές επιταγές έπληξαν με ιδιαίτερη βία τον χώρο των ΜμΕ. Τα μέτρα που πήραν όλες ανεξαιρέτως οι μνημονιακές κυβερνήσεις είχαν εκτός των άλλων κοινό παρανομαστή την επίθεση στην ΜμΕ. Απαριθμούμε ενδεικτικά:
Το μεγαλύτερο βέβαια πλήγμα αποτέλεσε η μείωση των εισοδημάτων. Ο περιορισμός της αγοραστικής δύναμης του κόσμου της εργασίας, ο οποίος αποτελεί ως επί το πλείστον την πελατεία των ΜμΕ, οδήγησε στην καθίζηση των εσόδων υποχρεώνοντας πολλές ΜμΕ σε λουκέτο και τους επιχειρηματίες υπερχρεωμένους στην ανεργία και την απελπισία. Μάλιστα οι άνθρωποι αυτοί βρέθηκαν χωρίς καμία βοήθεια έστω και προνοιακού χαρακτήρα με δεδομένο ότι αποκλείονταν από τα επιδόματα ανεργίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι από το 2008 έως το 2016 είχαμε 182.694 λιγότερες ΜμΕ! Το εμπόριο μάλιστα (ο μεγαλύτερος κλάδος των ΜμΕ) μετρά 80.000 περίπου λιγότερες επιχειρήσεις!
Η πανδημία και τα συνεχόμενα lockdowns αποτελούν άνευ προηγουμένου πλήγμα για τις ΜμΕ. Όσες επιχειρήσεις κατάφεραν με αιματηρές απώλειες να σταθούν όρθιες από τις μνημονιακές πολιτικές βρίσκονται αντιμέτωπες με τις αλλοπρόσαλλες και καταστροφικές επιλογές της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Οι επιχειρήσεις κλείνουν οριζόντια, χωρίς λογική με αποφάσεις αιφνιδιαστικές και ατεκμηρίωτες. Ιδιαίτερα ο πολύπαθος κλάδος του λιανεμπορίου, και της εστίασης κυρίως, ουσιαστικά έχουν απολέσει τα έσοδά τους σε ποσοστά άνω του 70% χωρίς φυσικά τα μέτρα ενίσχυσης της κυβέρνησης να ανταποκρίνονται ούτε στο ελάχιστο στις απώλειες αυτές. Μάλιστα τα χρέη, που συσσωρεύονται, μετατίθενται, για να αποπληρωθούν μετά το τέλος της πανδημίας, με αποτέλεσμα η όποια προοπτική ανάκαμψης να καθίσταται ανέφικτη.
Η πανδημία αποτελεί ούτε λίγο ούτε πολύ την μεγάλη ευκαιρία να καταστεί μέσω της καταστροφής της ΜμΕ η μεταφορά των δραστηριοτήτων και των εσόδων που αποκόμιζαν οι πολλοί από τη λειτουργία των ΜμΕ -είτε ως επιχειρηματίες είτε ως εργαζόμενοι σε αυτές- στην παρασιτική ολιγαρχία ντόπια και διεθνή. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη μεταφέρει τον πλούτο της κοινωνίας στις τσέπες των λίγων – όσο πλούτο είχε απομείνει μετά τα 10 χρόνια μνημονίων και δεν τον είχαν ήδη αρπάξει οι κάθε λογής ολιγάρχες.
Για το ΜέΡΑ25 ο χώρος των ΜμΕ αποτελεί έναν προνομιακό πολιτικό σύμμαχο. Οι άνθρωποι που δραστηριοποιούνται στις ΜμΕ -είτε επιχειρηματίες, είτε εργαζόμενοι- έχουν υποστεί με τον πιο βίαιο τρόπο τις επιπτώσεις των πολιτικών των κομμάτων που υποστηρίζουν, εκόντες- άκοντες, τη χρεοδουλοπαροικία. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι στράφηκαν μαζικά στο ΣΥΡΙΖΑ τόσο στις εκλογές του 2012 όσο και του 2015, επειδή ταυτίστηκαν με τις διακηρύξεις περί απελευθέρωσης από τα μνημόνια και με την ίδια συνέπεια τον εγκατέλειψαν μετά τη συνθηκολόγηση του καλοκαιριού του 2015. Παράλληλα, αναζητούν διεξόδους που θα δίνουν την ευκαιρία στο χώρο να αναπτυχθεί. Με δεδομένη τη λογική του ΜέΡΑ25 ενάντια στις μονοπωλιακές πρακτικές σε εθνικό και διεθνές επίπεδο (το μποϊκοτάζ της AMAZON από την Προοδευτική Διεθνή είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα) οι άνθρωποι του χώρου των ΜμΕ μπορούν να αποτελέσουν το δυναμικό χώρο που μπορεί να πολλαπλασιάσει την επιρροή του ΜέΡΑ25 στον κόσμο της εργασίας, που είναι διατεθειμένος να συγκρουστεί με το καθεστώς της χρεοδουλοπαροικίας στη βάση της ρεαλιστικής ανυπακοής.
Το ΜέΡΑ25 αντιλαμβάνεται την εκπαίδευση ως έναν από τους σημαντικότερους χώρους που σκιαγραφούν την πολιτική και κοινωνική του φυσιογνωμία, δεδομένου ότι εκτιμά πως η ελευθερία, η πρόοδος και η χειραφέτηση της ανθρωπότητας περνάει για αιώνες μέσα από τη γνώση και την εκπαίδευση. Στο ΜέΡΑ25 διακρίνουμε ανάμεσα στην πληροφορία και τη διαχείριση της πληροφορίας, που προϋποθέτει άλλες δεξιότητες. Διακρίνουμε ανάμεσα στην τυπική εκπαίδευση και την ουσιαστική μόρφωση, όπως και ανάμεσα στη γνώση και τη σοφία.
Τα Μνημόνια, η οικονομική κρίση, η κλιματική κρίση και η κρίση της πανδημίας με τη βιοπολιτική διαχείρισή της, φαινόμενα μεταξύ τους συνδεδεμένα, βάλλουν εναντίον της βιολογικής υπόστασης του ανθρώπου και κάθε έκφανσης της ανθρώπινης ζωής. Η εμπορευματοποίηση (commodification) και η χρηματιστικοποίηση (financialisation) που κυριαρχούν σε παγκόσμιο επίπεδο, υπηρετούν το δόγμα του νεοφιλελευθερισμού οδηγώντας στην εξαθλίωση και τον ευτελισμό κάθε βασικού και δημόσιου αγαθού, μετατρέποντας το σε προϊόν εμπορεύσιμο και αγοραίο. Από τον κανόνα αυτό δεν θα μπορούσε να ξεφύγει η Παιδεία. Το ίδιο δόγμα προωθεί εσκεμμένα την ψευδή θέση ότι η αγορά της Παιδείας μπορεί να παρέχει ισότιμη πρόσβαση στο πλέγμα της εξουσίας! Ωστόσο, σε πείσμα του νεοφιλελευθερισμού, το ΜέΡΑ25 συνεχίζει να πρεσβεύει ότι η δωρεάν και δημόσια Παιδεία ανήκει στη σφαίρα των κοινών και δημόσιων αγαθών.
Σε μια εποχή κοσμογονικών αλλαγών, στην Ελλάδα η εκπαίδευση εξακολουθεί να παραμένει προσκολλημένη σε αγκυλώσεις του παρελθόντος. Θεωρούμε ότι τόσο τα αντικείμενα της εκπαίδευσης όσο και η εκπαιδευτική διαδικασία, οφείλουν να επανασχεδιαστούν, προσαρμοσμένα στις πραγματικές ανάγκες του πολίτη και της κοινωνίας, σε ένα πιο δημοκρατικό, ισότιμα συμμετοχικό, συνεργατικό, μαθητοκεντρικό και αντιαυταρχικό σχολείο, διαμορφώνοντας διαδικασίες ευχάριστης και χειραφετητικής μάθησης σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης και στη δια βίου μάθηση. Αποσκοπώντας σε μια κοινωνία ελεύθερων, δημοκρατικών, δημιουργικών, και κοινωνικά ευαισθητοποιημένων πολιτών, και όχι σε μια μάζα πειθαρχημένων υπηρετών του συστήματος με μόνο σκοπό την αύξηση του προσωπικού και εθνικού εισοδήματος.
Η σημερινή τριτοβάθμια εκπαίδευση είναι ένας χώρος που πιο εύκολα υφίσταται νεοφιλελεύθερες αλλοιώσεις μέσα από την εξαγορά και τη συναλλαγή των μελών της ακαδημαϊκής κοινότητας με το σύστημα εξουσίας. Η κατάσταση αυτή προκαλεί θλίψη και αγανάκτηση. Στο ΜέΡΑ25 θεωρούμε πρωταρχική ανάγκη να υπάρχει αξιοκρατία στην επιλογή των μελών ΔΕΠ στα ΑΕΙ της χώρας και δίνουμε έμφαση στο ήθος των ακαδημαϊκών μας.
Στο πλέγμα της Παιδείας εντάσσουμε, επίσης, την Έρευνα. Η έρευνα στην Ελλάδα είναι επιτακτική ανάγκη να αναπτυχθεί δυναμικά και να διασυνδεθεί λειτουργικά με όλες τις παραγωγικές δυνατότητες της χώρας. Η ανάπτυξη της έρευνας έχει σημαντικές συνέργειες με την ανάπτυξη της εκπαίδευσης. Η χαμηλή ποιότητα της έρευνας μεταφράζεται σε υποβάθμιση του εκπαιδευτικού συστήματος. Η έρευνα πρέπει να τονωθεί όχι μόνο σε επίπεδο τεχνολογικών, αλλά κυρίως ανθρωπιστικών/κοινωνικών επιστημών. Η καλλιέργεια των ανθρωπιστικών σπουδών είναι κεφαλαιώδους σημασίας για ένα κόμμα που επιθυμεί να έχει ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα.
Στο ΜέΡΑ25 θεωρούμε ότι η υποβάθμιση της Παιδείας και της μόρφωσης στο πλαίσιο της χρεοδουλοπαροικίας σε απλό «προϊόν» που ο «προϋπολογισμός» επαρκεί ή δεν επαρκεί να προσφέρει, είναι εσκεμμένη και συστηματοποιημένη και η ανατροπή της προς όφελος μίας ανθρωποκεντρικής, χειραφετητικής Παιδείας απαιτεί τη συναίνεση όλων των εμπλεκομένων, της κοινωνίας και των πολιτικών συντελεστών. Αναγνωρίζουμε, βέβαια, ότι ειδικά στα μνημονιακά χρόνια έχει γίνει μία σημαντική αποεπένδυση στην Παιδεία, την οποία θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε με αύξηση των πόρων που επενδύονται στην Παιδεία στην κατεύθυνση ενίσχυσης των υποδομών και υποστήριξης των πολιτικών που θα πραγματώσουν το όραμα για την Παιδεία.
ΔΙΑΣΚΕΠ Μόρφωσης και Εκπαίδευσης
Το ΜέΡΑ25 θα θεσμοθετήσει Διαβουλευτικό Συμβούλιο Κληρωτών και Εκλεγμένων Πολιτών (ΔΙΑΣΚΕΠ) Μόρφωσης και Εκπαίδευσης που θα χαράσσει την πολιτική για την Παιδεία μέσα από συνεχή, αποκομματικοποιημένο διάλογο. Για την ακηδεμόνευτη λειτουργία του ΔΙΑΣΚΕΠ Μόρφωσης και Εκπαίδευσης, τα μέλη του θα αποτελούνται από 300 πολίτες, εκ των οποίων οι 100 θα προκύπτουν με κλήρωση ανάμεσα στους ενεργούς εκπαιδευτικούς κάθε βαθμίδας, οι 100 θα επιλέγονται με κλήρωση και κυλιόμενες διετείς θητείες από τον συνολικό πληθυσμό της χώρας, ενώ ο υπόλοιποι 100 θα ορίζονται από τα κοινοβουλευτικά κόμματα ανάλογα με την εκλογική τους δύναμη.
Βασικές θέσεις του ΜέΡΑ25 για την εκπαίδευση
Εγκάρσιες αρχές για όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης
Οι εγκάρσιες αρχές αφορούν ζητήματα που διαπερνούν όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης και έχουν πιο ειδικό χαρακτήρα από τις βασικές μας αρχές, περιγράφοντας και εξειδικεύοντας σε ένα βαθμό προτάσεις για τον τρόπο λειτουργίας της εκπαίδευσης που οραματιζόμαστε.
Ακολουθούν μία σειρά από στοιχεία που εμβαθύνουν και επεξηγούν τις θέσεις μας με ταξινόμηση ανά βαθμίδα ή κατηγορία εμπλεκομένων.
Μεταδευτεροβάθμια και Δια βίου μάθηση
Αξιολόγηση – Εξεταστικό σύστημα – Πιστοποιήσεις
Αντισταθμιστική αγωγή – Ειδική αγωγή – Ειδικά σχολεία
Επαγγελματική εκπαίδευση, Επάγγελμα και Εργασία
Εργασιακά δικαιώματα δημόσιων/ιδιωτικών εκπαιδευτικών και Ερευνητών
Το ΜέΡΑ25 δεν εστιάζει στον «επίσημο» Πολιτισμό, αλλά σε όλα τα πολιτιστικά έργα επαγγελματιών, ερασιτεχνών και περιθωριακών καλλιτεχνών και κοινωνικών κινημάτων, που συνήθως παραβλέπονται και υποτιμούνται.
Ενάντια στην κατεστημένη άποψη ότι ο Πολιτισμός είναι «βιομηχανία», το ΜέΡΑ25 θεωρεί ότι το πολιτιστικό έργο δεν μπορεί να ιδωθεί μέσα από το πρίσμα της αγοράς εργασίας ή του εμπορεύματος και στηρίζει την ελευθερία του αδέσμευτου δημιουργού. Το ΜέΡΑ25 αναγνωρίζει τον οικουμενικό χαρακτήρα του Ελληνικού Πολιτισμού, χωρίς να παραμελεί τον θεμελιώδη ρόλο του στη διαμόρφωση της ελληνικής ταυτότητας.
Στην εποχή της ιδιωτικοποίησης των πάντων, το ΜέΡΑ25 πιστεύει στην ενίσχυση των δημόσιων πόρων για τη διασφάλιση χώρου δημιουργίας έργων Πολιτισμού, αλλά και στην απεμπλοκή των κομμάτων και των οργανωμένων συμφερόντων από αυτόν. Ταυτόχρονα, αναρωτιόμαστε σε ποιον Πολιτισμό θα βρεθούμε μετά την πανδημία, μετά την καταστροφή των μικρών δημιουργών και της μονοπώλησης του Πολιτισμού από την παρασιτική Ολιγαρχία.
Μία συγκροτημένη Πολιτιστική Πολιτική είναι θεμελιώδης για το ΜέΡΑ25 και αποτελεί διαφοροποιό στοιχείο της φυσιογνωμίας ενός κόμματος που αντιστέκεται στη χρεοδουλοπαροικία.
Στήριξη της Τέχνης από την Πολιτεία σε επίπεδο υποστήριξης προς νέους -και μη- καλλιτέχνες για να δημιουργήσουν και σε επίπεδο προνοιακής πολιτικής
Ανάδειξη και συντήρηση των παραδοσιακών κατασκευών και μνημείων (παραδοσιακοί οικισμοί, κτίρια, μνημεία και τεχνικά έργα)
Θέματα σεβασμού του περιβάλλοντος, ενεργή πολιτειότητα, γενικά στοιχεία Πολιτισμού (κουλτούρα, συμπεριφορές, κ.ά.)
Το ΜέΡΑ25 ασχολείται με τους πολύ σημαντικούς πυλώνες που σχετίζονται με τα απορρίμματα (κυκλική οικονομία) και την πράσινη ενέργεια. Μέσα από τις θέσεις του προβάλλει με ξεκάθαρο και αναλυτικό τρόπο το πώς θα γίνει η μετάβαση από τη σημερινή χαοτική κατάσταση σε συγκεκριμένες μεθόδους διαχείρισης.
Οι προτάσεις του ΜέΡΑ25:
1. Διαχείριση και αξιοποίηση στερεών αποβλήτων
Η Ελλάδα χρησιμοποιεί κυρίως την υγειονομική ταφή ως βασική μέθοδο διαχείρισης των οικιακών στερεών αποβλήτων. Οι κοινοτικές οδηγίες, αλλά και η ορθολογική διαχείριση των στερεών αποβλήτων, απαιτούν απευθείας εκτροπή των ανακυκλώσιμων υλικών και μετατροπή του ζυμώσιμου κλάσματος για παραγωγή ενέργειας ή/και κομπόστ. Η μείωση του ποσοστού υγειονομικής ταφής με την εισαγωγή νέων μεθόδων διαχείρισης αποβλήτων με υψηλότερη αξία (π.χ. ανακύκλωση, κομποστοποίηση) μπορούν να έχουν σημαντικά περιβαλλοντικά και οικονομικά οφέλη για τη χώρα. Η Ελλάδα μπορεί να αυξήσει το ποσοστό ανακύκλωσης και κομποστοποίησης, και να παράγει περισσότερη ενέργεια μέσω των αποβλήτων.
2. Αξιοποίηση βιομάζας και αποβλήτων
Ο σημερινός τεχνικός πολιτισμός έχει βασιστεί στη χρησιμοποίηση ορυκτών πόρων, όπως είναι το πετρέλαιο και ο γαιάνθρακας. Η ορατή πλέον μελλοντική τους εξάντληση, σε συνδυασμό με την παγκόσμια αλλαγή κλίματος λόγω του φαινομένου του θερμοκηπίου, κάνει επιτακτική ανάγκη την άμεση κατά το δυνατόν αντικατάσταση αυτών των πρώτων υλών με άλλες, ανανεώσιμες. Μεταξύ των ανανεώσιμων πόρων, η βιομάζα αποτελεί ίσως τον πλέον υποσχόμενο για να αποτελέσει τη βάση τόσο για την παραγωγή ενέργειας όσο και υλικών.
3. Διαχείριση υδατικών πόρων και υγρών αποβλήτων
Το νερό είναι απαραίτητο στοιχείο για τη ζωή και την ανθρώπινη δραστηριότητα. Αποτελεί βασικό κοινωνικό αγαθό και από τη φύση του πρέπει η διαχείριση του να έχει δημόσιο χαρακτήρα. Δεν είναι δυνατόν να επιτρέπεται η κερδοσκοπία με αφορμή την ανάγκη του πληθυσμού για επαρκές και καθαρό νερό. Απαιτείται κεντρικός και διατομεακός σχεδιασμός, δεδομένου ότι η διαχείριση υδατικών πόρων και υγρών αποβλήτων αφορά όχι μόνο το περιβάλλον αλλά και την παραγωγική δραστηριότητα (γεωργία και βιομηχανία).
4. Εισαγωγή «καθαρών τεχνολογιών»
Με τις τεχνολογίες αυτές μπορούν να αντικατασταθούν πρώτες ύλες και διεργασίες με νέες που χαρακτηρίζονται από φιλικότητα προς το περιβάλλον.
5. Προώθηση Έξυπνων Δικτύων (smart grids)
Το νερό και η ενέργεια αποτελούν βασικές ανάγκες οιασδήποτε δραστηριότητας, από την απλή διαβίωση μέχρι την πιο σύνθετη παραγωγική δραστηριότητα. Η ορθολογική αξιοποίηση αυτών των δύο, στενά συνυφασμένων πόρων, δημιουργεί σημαντικές επιχειρηματικές προοπτικές. Ορισμένες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας όπως η ηλιακή και η αιολική έχουν το μειονέκτημα ότι δεν έχουν σταθερή απόδοση και δεν αποθηκεύονται εύκολα. Σε συνδυασμό με τη βιομάζα όμως, μπορούν να αναπτυχθούν «έξυπνα δίκτυα» (smart grids) τα οποία διασφαλίζουν σταθερές αποδόσεις, αξιοποιώντας κατά το δυνατόν, όλη την παραγόμενη ενέργεια.
6. Προώθηση της καινοτομίας στον περιβαλλοντικό τομέα
Σε συνεργασία με τα Πανεπιστήμια και τα Ερευνητικά Κέντρα μπορεί να αναπτυχθεί ιδιαίτερα η καινοτομία στον περιβαλλοντικό τομέα. Σήμερα, παράγεται σημαντική νέα τεχνική γνώση, η οποία δεν αξιοποιείται επιχειρηματικά στη χώρα μας. Απαιτείται λοιπόν να ληφθούν μέτρα ώστε να γίνουν έρευνες που θα αποδώσουν οφέλη στην τοπική κοινωνία.
7. Ενεργειακές Κοινότητες
Το ΜέΡΑ25 στηρίζει τις ενεργειακές κοινότητες ευρείας βάσης με ισχυρό κοινωνικό και αναπτυξιακό χαρακτήρα ώστε να έχουν ρόλο καθοριστικό και ρυθμιστικό στην ενεργειακή μετάβαση με προοπτικές βιώσιμης και ορθολογικής ανάπτυξης (βλ. Προστασία Φυσικού Περιβάλλοντος και Δημόσιου Χώρου, Ενεργειακή Πολιτική – Σχεδιασμός). Στο πλαίσιο της ενεργειακής δημοκρατίας στηρίζουμε τη συμμετοχή της ελληνικής υπαίθρου (με έμφαση στον νησιωτικό χώρο) με στόχο τη μεγιστοποίηση των οφελών για την τοπική κοινωνία και την αξιοποίηση του τοπικού φυσικού πλούτου με αξιοπρέπεια, δικαιοσύνη και ισότητα.
Ταυτόχρονα το ΜέΡΑ25 θεωρεί επιτακτική ανάγκη να υποστηριχθεί από την πολιτεία η ανάπτυξη στρατηγικής και εφαρμοσμένης πολιτικής στα παρακάτω πεδία αναφορικά με:
Η Κλιματική Κρίση αποτελεί τη μεγαλύτερη απειλή επιβίωσης όχι μόνο για την ανθρωπότητα αλλά και για ολόκληρη τη ζωή στον πλανήτη. Τα αίτια της είναι αποδεκτό πλέον ότι ανήκουν κύρια σε ένα ευρύ φάσμα της ανθρώπινης δραστηριότητας (ορυκτά καύσιμα, αποψίλωση δασών, εντατική κτηνοτροφία, αζωτούχα λιπάσματα, φθοριούχα αέρια), ενώ παράλληλα οι επιπτώσεις της Κλιματικής Κρίσης είναι και αυτές ευρέος φάσματος (από την υγεία έως τη γεωργία). Είναι σαφές ότι μια πολιτική για την Πράσινη Μετάβαση εξαπλώνεται σε όλους τους τομείς της κοινωνικής ζωής.
Στην ανατέλλουσα μετα-καπιταλιστική εποχή η Πράσινη Μετάβαση συνεπάγεται μετάβαση από το μονο-κεφαλαιακό σε ένα πολυ-κεφαλαιακό μοντέλο ανάπτυξης και ένα νέο αξιακό σύστημα, όπου, εκτός από το οικονομικό/χρηματικό κεφάλαιο, εκλαμβάνονται ως παραγωγικοί πόροι, αλλά και ως δείκτες ευημερίας και συλλογικού πλούτου, το φυσικό, το κοινωνικό, το πολιτισμικό, το ανθρώπινο και το ανθρωπογενές κεφάλαιο. Η πολιτική για την Πράσινη Μετάβαση είναι πολυδιάστατη, συνολική, ενιαία και όχι αποσπασματική.
Η καταστροφική απειλή της Κλιματικής Κρίσης απαιτεί φιλόδοξη και επείγουσα αντίδραση: αποφασιστική αλλαγή στη μορφή και τον τρόπο ανάπτυξης με έμφαση στις επιλογές που προτάσσουν τη συνολική ευημερία στο παρόν και το μέλλον. Αυτό προϋποθέτει πράσινη μετάβαση σε όλα τα πεδία της κοινωνικής ζωής: παραγωγή, κατανάλωση, ενέργεια, τροφή (γεωργία, αλιεία, κτηνοτροφία), εργασία, στέγαση, διαχείριση απορριμμάτων και αποβλήτων, διαχείριση φυσικού κεφαλαίου, αντιλήψεις και τρόπους ζωής.
Ως ελληνική κοινωνία, είμαστε συλλογικά υπεύθυνοι για τη μεταπολεμική ασέλγεια πάνω στη Φύση και την αποτυχία μας να ζήσουμε αρμονικά μαζί της. Ειδικά μετά τις μνημονιακές παρεμβάσεις, ολιγαρχία, δανειστές και ντόπιοι «παράγοντες» απαιτούν την παράδοση του εναπομείναντος φυσικού κεφαλαίου της χώρας μας σε ιδιωτική εκμετάλλευση, αποδεικνύοντας ότι ενδιαφέρονται μόνο για τα δικά τους συμφέροντα, αντίθετα προς το γενικό καλό, κάτι που, όχι μόνο δεν θα μας κάνει λιγότερο φτωχούς αλλά, τουναντίον, θα μας κάνει μακροπρόθεσμα φτωχότερους – στον βαθμό που σπαταλιέται μη ανανεώσιμο φυσικό κεφάλαιο και μάλιστα σε βάρος του κοινωνικού, του πολιτιστικού και του ανθρώπινου κεφαλαίου.
Σε πανευρωπαϊκό επίπεδο και ιδιαίτερα στην Ελλάδα ο τρόπος διαχείρισης της κρίσης της πανδημίας του COVID-19, με ιδιαίτερα αυταρχικές μεθόδους, μας προετοιμάζει για τον τρόπο που η πολιτική ελίτ θα αντιμετωπίσει μαζικές καταστροφές όπως αυτές που προκύπτουν από την Κλιματική Κρίση.
Το ΜέΡΑ25, ως συνδιαμορφωτής της Νέας Πράσινης Συμφωνίας του DiEM25, μάχεται για έναν βιώσιμο τρόπο ζωής και μια αειφόρο και βιώσιμη ανάπτυξη, σε λογική κυκλικής οικονομίας, όπου:
Το Πρόγραμμα της Πράσινης Μετάβασης προτείνει συγκεκριμένα μέτρα σε όλους τους τομείς που συνδέονται με την αλλαγή μοντέλου: Την προστασία του φυσικού και πολιτιστικού κεφαλαίου, το δομημένο περιβάλλον, την ενέργεια, την κυκλική οικονομία, τη διαχείριση παραπροϊόντων, τις συγκοινωνίες-μεταφορές, τον τουρισμό, την περιβαλλοντική εκπαίδευση, καθώς και τα δικαιώματα των ζώων.
Δεν θα επιτρέψουμε τη μονιμοποίηση της χρεοδουλοπαροικίας, την καταπάτηση της Δημοκρατίας, την περιβαλλοντική καταστροφή, τη διάλυση του κοινωνικού ιστού και της πολιτιστικής παρακαταθήκης, την ερημοποίηση της Ελλάδας και, τελικά, τον ενταφιασμό της ελπίδας.
Ενεργειακή Πολιτική – Σχεδιασμός
Η δυνατότητα ανάπτυξης μέσω εξόρυξης και χρήσης ορυκτών καυσίμων έχει εξαντληθεί παγκοσμίως. Η ανάπτυξη στο μέλλον θα έρχεται από τις τεχνολογίες που επιτυγχάνουν μηδενικό, ακόμα και αρνητικό, ισοζύγιο αερίων του θερμοκηπίου. Το ΜέΡΑ25 στηρίζει τα παγκόσμια και τα τοπικά κινήματα που πιέζουν στην απαγκίστρωση από το πετρέλαιο, το κάρβουνο και την πυρηνική ενέργεια.
Σε αυτές τις ασταθείς εποχές το στρατιωτικο-βιομηχανικό σύμπλεγμα εγκληματεί διπλά δημιουργώντας πολέμους και χρησιμοποιώντας ορυκτά καύσιμα.
Το ΜέΡΑ25 αντιτίθεται σε όλες τις λογικές ΤΙΝΑ («δεν υπάρχει εναλλακτική») της γενικότερης φτωχοποίησης που δημιουργούν και την ενεργειακή φτώχεια.
Το ΜέΡΑ25 δεσμεύεται για:
Προγράμματα τύπου εξοικονομώ-αυτονομώ, τρέχουν από το 2011 στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού στόχου για ενεργειακή αναβάθμιση του υφιστάμενου κτιριακού δυναμικού της χώρας, έως το 2050.
Το ΜέΡΑ25 προτείνει:
Ο τομέας μεταφορών στη χώρα μας χαρακτηρίζεται έντονα ενεργοβόρος και ρυπογόνος. Η μετάβαση σε έναν καθαρό τομέα με μηδενικές εκπομπές απαιτεί μια ολοκληρωμένη στρατηγική σχεδιασμού οδικών, σιδηροδρομικών, αεροπορικών και θαλάσσιων μεταφορών. Η μετάβαση αυτή πρέπει να είναι γρήγορη αλλά και δίκαιη (χρηματοδότηση των παραπάνω από τη φορολόγηση των ρυπογόνων καυσίμων).
Η συνολικά βέλτιστη λύση (κοινωνικά, οικονομικά, περιβαλλοντικά) για αειφορία στις μετακινήσεις δεν είναι εφικτή εάν τα ΜΜΜ και οι υποδομές τους δεν είναι δημόσια. Η βελτιστοποίηση της χρήσης των διαφόρων μεταφορικών μέσων και η συνεργασία μεταξύ τους και με τα περιφερειακά τους (υποδομές, καύσιμα) επιτυγχάνεται μόνο μέσω του δημόσιου χαρακτήρα που σχεδιάζεται στην υπηρεσία του πολίτη.
Οι σύγχρονες επιταγές της βιώσιμης κινητικότητας, ώστε οι αστικές κυρίως περιοχές να έχουν το ελάχιστο περιβαλλοντικό αποτύπωμα και ρύπανση, προτάσσουν τη σταδιακή μείωση των χιλιομέτρων που διανύονται από ιδιόκτητα συμβατικά αυτοκίνητα και φορτηγά, με μετάβαση στην ηλεκτροκίνηση, τους ποδηλατοδρόμους και τα μέσα σταθερής τροχιάς.
Η προώθηση της ηλεκτροκίνησης θα έχει τα μέγιστα οφέλη εάν δοθεί προτεραιότητα στην ανάπτυξη συλλογικών ηλεκτρικών μεταφορών, στην πλήρη απανθρακοποίηση του συστήματος ηλεκτροπαραγωγής και στην ένταξη της εγχώριας έρευνας, βιομηχανίας και τεχνολογίας σε όλο τον κύκλο παραγωγής και υποδομών που θα απαιτηθούν.
Η μείωση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τις μεταφορές συνδέεται επίσης άμεσα με την ενίσχυση της τοπικής παραγωγής/κατανάλωσης προϊόντων, η οποία θα ευνοήσει περαιτέρω τις μικρομεσαίες ελληνικές επιχειρήσεις.
Αγροτική/Κτηνοτροφική παραγωγή – Αλιεία – Δασικά προϊόντα
Ο πολυλειτουργικός χαρακτήρας του αγροτικού τομέα, στον οποίο περιλαμβάνονται η γεωργία, η κτηνοτροφία, η δασοκομία και η αλιεία, τον καθιστά ιδιαίτερα σημαντικό καθώς επηρεάζει το σύνολο των παραγόντων που συνθέτουν την καθημερινότητα των πολιτών, ενώ υπάρχει άμεση εξάρτηση με την προστασία του περιβάλλοντος, της βιοποικιλότητας και των φυσικών πόρων.
Έχοντας τα παραπάνω ως γνώμονα καθώς και το γεγονός πως ως επί το πλείστον οι αγροτικές εκμεταλλεύσεις στη χώρα μας είναι μικρού μεγέθους και αυτό είναι συγκριτικό πλεονέκτημα, το ΜέΡΑ25 θα νομοθετήσει προκειμένου να διευκολύνει τη συνεργασία των παραγωγών, μεταξύ τους και με άλλους συντελεστές, ώστε να επιτευχθεί:
Στηρίζουμε πρωτοβουλίες ανάπτυξης της βιοτεχνίας και της μικρής κλίμακας παραγωγής και επιχειρηματικότητας, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην ενέργεια, το νερό και τις πρώτες ύλες που αξιοποιούν την ιστορία, τις παραδόσεις, τον πολιτισμό και τους φυσικούς πόρους της χώρας. Το ΜέΡΑ25 προτείνει:
Το ΜέΡΑ25, ακολουθώντας τη διεθνώς επικρατούσα τάση προς Zero Waste (μηδενικά απορρίμματα) και σύμφωνα με τις επιταγές της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τήρηση των αρχών της κυκλικής οικονομίας, θεωρεί ότι η μόνη σωστή προσέγγιση της διαχείρισης των απορριμμάτων είναι η διαλογή στην πηγή, τόσο των ανακυκλώσιμων (πλαστικό, μέταλλο, χαρτί/χαρτόνι, γυαλί), όσο και των βιοαποβλήτων, τα οποία μπορούν να αξιοποιηθούν για παραγωγή ενέργειας και κομπόστ, αφήνοντας έτσι ένα ελάχιστο υπόλειμμα προς τελική διάθεση. Αυτή η πρακτική πρέπει να εξαπλωθεί παντού στα άτομα και στους οργανισμούς, δημόσιους και ιδιωτικούς. Επίσης η αυτοδιαχείριση στην ανακύκλωση πρέπει να υποστηριχθεί όπου εκδηλώνεται (ειδικά σε μικρές πόλεις).
Το ΜΕΡΑ25 αντιτίθεται στο μοντέλο της καύσης και τάσσεται υπέρ της κυκλικής οικονομίας, στηρίζοντας ταυτόχρονα πρωτοβουλίες πολιτών και κινήματα που δραστηριοποιούνται προς αυτή την κατεύθυνση.
Η ενεργή αντίθεσή μας στο μοντέλο της καύσης των απορριμμάτων στηρίζεται τους εξής λόγους:
Ένας σημαντικός πυλώνας πράσινης μετάβασης είναι να απομακρυνθούμε από την κουλτούρα υπερκαταναλωτισμού και να υπάρξει μετάβαση σε κοινωνία με επιστρεφόμενες συσκευασίες. Επίσης είναι απαραίτητη η νομοθετική κατοχύρωση του δικαιώματος στην επιδιόρθωση (right to repair) και η λήψη μέτρων για επιμήκυνση της διάρκειας της ζωής των προϊόντων.
Το ΜέΡΑ25 προτείνει σειρά μέτρων για τον άμεσο σχεδιασμό της αειφόρου ανάπτυξης του τουρισμού στη χώρα μας:
Όπου στον κόσμο ιδιωτικοποιήθηκε το νερό και η διαχείρισή του το αποτέλεσμα ήταν καταστροφικό. Το ΜέΡΑ25 προτείνει συνταγματική διάταξη που καθιστά το κράτος αποκλειστικά υπεύθυνο για το νερό και τη διαχείρισή του. Επιπλέον θα νομοθετήσει ώστε:
Ανθρωπογενές και Φυσικό Περιβάλλον
Οι κίνδυνοι από την επερχόμενη κλιματική αλλαγή αυξάνονται δραματικά εξαιτίας της χρόνιας επιβάρυνσης του φυσικού περιβάλλοντος από ανθρώπινες ενέργειες και παραλείψεις. Η ανάγκη ανατροπής αυτών των πρακτικών και επανόρθωσης είναι απολύτως επείγουσα. Το ΜέΡΑ25 θεωρεί υψίστης σημασίας τα εξής:
Παράλληλα στηρίζουμε τη διαφύλαξη των εναπομεινάντων ελεύθερων χώρων, όπως το Ελληνικό, αντιδρώντας στην κατασκευή φαραωνικών έργων. Το ΜέΡΑ25 θα αντισταθεί:
Αναδεικνύεται ως μείζον πρόβλημα η έλλειψη ελεύθερων χώρων στην πόλη για υπαίθριες δραστηριότητες, ένα πρόβλημα που έγινε ακόμα περισσότερο αισθητό την περίοδο της καραντίνας ιδίως στις πυκνοκατοικημένες περιοχές. Σχετικά με αυτό το ζήτημα προτείνονται ως πιθανές λύσεις είτε απαλλοτριώσεις ολόκληρων οικοδομικών τετραγώνων για τη δημιουργία μεγάλων πάρκων (συμπεριλαμβανομένων πάρκων για σκύλους) είτε κατεδαφίσεις εγκαταλελειμμένων και δυνητικά επικίνδυνων για την ασφάλεια των περαστικών κτιρίων και στη θέση αυτών δημιουργία ελεύθερων χώρων ανά γειτονιά.
Μια κοινωνία που φέρεται βάρβαρα απέναντι στα ζώα δεν μπορεί να καυχιέται ότι είναι ανθρώπινη. Το ΜέΡΑ25 θα νομοθετήσει:
Περιβαλλοντική Έρευνα και Εκπαίδευση
Η αλλαγή του ενεργειακού μίγματος της Ελλάδας με την απολιγνιτοποίηση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με ταυτόχρονη απεξάρτηση από εισαγωγές ενέργειας και τη μεταστροφή στις ΑΠΕ και στο φυσικό αέριο, και επιπλέον οι δράσεις σταδιακής αλλαγής του στόλου των οχημάτων προς ηλεκτροκίνητα και οι δράσεις ενεργειακής αναβάθμισης των κτιρίων, θα επιφέρουν σημαντικές αλλαγές σε πολλά τεχνικά επαγγέλματα που σχετίζονται άμεσα με τα παραπάνω θέματα.
Είναι απολύτως αναγκαίο, όχι μόνο να υπάρξει προστασία των επαγγελμάτων αυτών, αλλά να αναβαθμιστούν στα θέματα που σχετίζονται με την ενέργεια, το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή, με δράσεις εκπαίδευσης και κατάρτισης. Τα ζητήματα αυτά πρέπει να ενταχθούν πιο έντονα σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης, ξεκινώντας από την πιο χαμηλή, ακόμα και από αυτή του δημοτικού.
Οι σωστά ενημερωμένοι και ευαισθητοποιημένοι πολίτες μπορούν να εφαρμόσουν δράσεις προστασίας του περιβάλλοντος πολύ καλύτερα από αυτούς που δεν είναι σωστά ή πλήρως ενημερωμένοι. Στο πλαίσιο αυτό, προτείνεται η σημαντική αναβάθμιση της ενημέρωσης των πολιτών για θέματα εξοικονόμησης και σωστής χρήσης της ενέργειας, προστασίας του περιβάλλοντος και κλιματικής αλλαγής. Επιπλέον, προτείνεται να αναβαθμιστεί αυτή η ενημέρωση όχι μόνο σε επίπεδο πολιτών/καταναλωτών, αλλά και σε επίπεδο εργαζομένων, φορέων του δημόσιου τομέα και εταιρειών μέσω μίας μακροπρόθεσμης στρατηγικής ενημέρωσης.
Τέλος προτείνεται η ίδρυση Παρατηρητηρίου Πολιτιστικής Συνείδησης με τμήματα Πράσινης Ανάπτυξης, Ανάπτυξης Υπαίθρου, Βιώσιμου Τουρισμού, Αρχαίου και Σύγχρονου Πολιτισμού και Τεχνολογιών 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης.
Το ΜέΡΑ25 προκρίνει την αποκεντρωμένη διαχείριση των τοπικών προβλημάτων και ευκαιριών και τη λειτουργία της αυτοδιοίκησης με συμμετοχικούς και πλουραλιστικούς όρους. Με τον Καλλικράτη να έχει συνενώσει μεγάλες γεωγραφικά περιοχές καταργώντας στην ουσία τη δυνατότητα αυτοδιάθεσης μικρών κοινοτήτων, το ΜέΡΑ25 προτείνει τον επαναπροσδιορισμό του αυτοδιοικητικού χάρτη της χώρας με βάση όχι μόνο δημογραφικά κριτήρια, αλλά και τις γεωμορφολογικές, περιβαλλοντικές και πολιτιστικές ιδιαιτερότητες της κάθε περιοχής, προκειμένου να εξασφαλιστεί η αποτελεσματική και αντιπροσωπευτική αυτοδιοίκηση όλων των περιοχών.
Η αυτοδιοίκηση μπορεί και πρέπει να διαδραματίσει καταλυτικό ρόλο σε ένα εθνικό σχέδιο για την αποκεντρωμένη ανάπτυξη και την κοινωνική και παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας μας. Όμως η υπερσυγκέντρωση εξουσιών στις οικονομικές επιτροπές και η στρεβλή διαδικασία δημιουργίας και λειτουργίας των αναπτυξιακών εταιρειών αποτελούν χτύπημα στη δημοκρατία και στρατηγική παραχώρησης της αυτοδιοίκησης σε εργολαβίες του ιδιωτικού τομέα. Με άμεση προτεραιότητα τη στήριξη σημαντικών υποδομών προς όφελος της κοινωνίας (υποδομές πράσινης μετάβασης, αφαλάτωση και υποδομές νερού, οδικό δίκτυο, φωτισμός κ.ά.), η διαδικασία λήψης αποφάσεων και ελέγχου θα πρέπει να γίνεται από τα δημοτικά και περιφερειακά συμβούλια και από τα κάτω με τη χρήση συμμετοχικού προϋπολογισμού.
Για την καλύτερη λειτουργία της και τη βέλτιστη εξυπηρέτηση των πολιτών, το ΜέΡΑ25 αναγνωρίζει πως οι αρμοδιότητες της τοπικής αυτοδιοίκησης οφείλουν να είναι σαφείς, συγκεκριμένες και να συνοδεύονται από αντίστοιχους πόρους. Η καταπολέμηση της υποχρηματοδότησης θα πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα και της τοπικής (απόδοση φόρων απευθείας στον δήμο και την περιφέρεια στα πλαίσια του συμμετοχικού προϋπολογισμού), αλλά και της κεντρικής εξουσίας (με αύξηση ΚΑΠ). Με τις κοινωνικές υπηρεσίες των Δήμων να παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στη διατήρηση και ανάπτυξη της συνοχής του κοινωνικού ιστού, το ΜέΡΑ25 αγωνίζεται για τη διασφάλιση του δημόσιου και κοινωνικού χαρακτήρα των υπηρεσιών που παρέχονται με ευθύνη της τοπικής αυτοδιοίκησης. Μάλιστα δε, θεωρεί απαραίτητη την αξιολόγηση και ανασυγκρότηση των μηχανισμών παραγωγής και παροχής των υπηρεσιών αυτών, με βάση κριτήρια όπως, μεταξύ άλλων, την ποιότητα της υπηρεσίας, την κοινωνική δικαιοσύνη, την ανακατανομή εισοδήματος, το κόστος στον φορέα παροχής, το κόστος στον πολίτη, την επήρεια σε διαφθορά, τις επιπτώσεις στο περιβάλλον (οικολογικό αποτύπωμα), τη σταθερότητα του μηχανισμού και τη δυνατότητα επιλογής από τον πολίτη.
Ως απόρροια της πολιτικής αυτής, το ΜέΡΑ25 προτάσσει την ενίσχυση των θεσμών αλληλεγγύης, όπως τα κοινωνικά παντοπωλεία, ιατρεία, φαρμακεία, φροντιστήρια, τα προγράμματα αστέγων, προσφύγων και Ρομά, τα κέντρα στήριξης ευπαθών ομάδων (π.χ. θυμάτων βίας, ανέργων κ.ά.), τα κέντρα επανένταξης αποφυλακισθέντων και εξαρτημένων, τις υπηρεσίες συμβουλευτικής και τα κέντρα δημιουργικής απασχόλησης.
Για την επαρκή παροχή των υπηρεσιών απαιτείται η καταπολέμηση της υποστελέχωσης με προσλήψεις μονίμων υπαλλήλων στις δομές της τοπικής αυτοδιοίκησης, καθώς οι αναποτελεσματικές «λύσεις» των ΣΔΙΤ και άλλων μορφών διείσδυσης ιδιωτών στην αυτοδιοίκηση δεν αποτελούν τίποτα περισσότερο από οχήματα ιδιωτικοποίησης και επιχειρηματικοποίησης του δημοσίου τομέα και της αυτοδιοίκησης. Επίσης, αναγνωρίζοντας την απογοητευτική και εγκληματική καταπάτηση του δικαιώματος στην προσβασιμότητα, το ΜέΡΑ25 προτεραιοποιεί την υιοθέτηση μέτρων διασφάλισής της σε κάθε υπηρεσία και δομή της τοπικής αυτοδιοίκησης. Παράλληλα απαιτείται η ενίσχυση της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και η απλοποίηση των γραφειοκρατικών διαδικασιών.
Ένα άλλο σημαντικό πρόβλημα που εντοπίζεται και στο οποίο καλείται να απαντήσει η τοπική αυτοδιοίκηση είναι αυτό της πολιτικής προστασίας. Μετά από δεκαετίες απραξίας, διαφθοράς και κακοδιαχείρισης σε κεντρικό και σε αυτοδιοικητικό επίπεδο κρίνεται απαραίτητο να υπάρξει μία διαφορετική προσέγγιση. Η πολιτική προστασία δεν αποτελεί απλώς διαχείριση καταστροφών, αλλά συμπεριλαμβάνει και τα στάδια διαχείρισης απειλών, κινδύνων και κρίσεων και θα πρέπει να έχει ως κεντρικό στόχο την πρόληψη. Με αυτόν τον στόχο, η αυτοδιοίκηση θα πρέπει να επενδύσει στην απαραίτητη υλικοτεχνική υποδομή, στην υλοποίηση σχεδιασμού σε κάθε επίπεδο και στη σταθερή στελέχωση των μονάδων πολιτικής προστασίας. Παράλληλα θα πρέπει να εστιάσει στην πλήρη επιμόρφωση όλων των πολιτών (και όχι μόνο των μαθητών), αλλά και στην εκπαίδευση και επιμόρφωση των αιρετών.
Η τοπική αυτοδιοίκηση έχει επίσης σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση των τοπικών περιβαλλοντικών προβλημάτων. Το ΜέΡΑ25 προτάσσει τη λειτουργία της αυτοδιοίκησης κατά την αρχή της εγγύτητας και στα πλαίσια της κυκλικής οικονομίας με πλάνο και σχεδιασμό σε επίπεδο Δήμου και τη δημιουργία τοπικών σχεδίων διαχείρισης αποβλήτων με διαλογή στην πηγή (βλ. Προστασία Φυσικού Περιβάλλοντος και Δημόσιου Χώρου, Διαχείριση Απορριμμάτων). Επίσης είναι σημαντικό να δημιουργηθούν και να υλοποιούνται τα Σχέδια Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας και η τοπική αυτοδιοίκηση να συνδράμει στη διαμόρφωση του αστικού περιβάλλοντος, στην καταπολέμηση της ηχορύπανσης, στην καθαριότητα και στην αύξηση των ανοιχτών και δημόσιων χώρων πρασίνου.
Η τοπική αυτοδιοίκηση μπορεί να αποτελέσει υπόδειγμα εφαρμογής αειφορικών πολιτικών και πρακτικών σε ολόκληρο τον κρατικό τομέα. Προς τον σκοπό αυτόν, το ΜέΡΑ25, ως οικολογικό κίνημα, προτείνει την ίδρυση, σε κάθε μονάδα (Δήμο, Περιφέρεια, Δημοτική Επιχείρηση), Υπηρεσίας Διασφάλισης και Ελέγχου Αειφορικής Πολιτικής (ΥΔΕΑΠ) στην οποία θα συμμετέχουν και πολίτες μετά από κλήρωση. Αποστολή της ΥΔΕΑΠ θα είναι ο έλεγχος συμμόρφωσης κάθε δράσης προς την κείμενη περιβαλλοντική νομοθεσία και η εισαγωγή διατάξεων και κανόνων (επιπρόσθετων της κείμενης νομοθεσίας) που συνάδουν με τις αρχές της κυκλικής οικονομίας και συμβάλλουν, μακροπρόθεσμα, στην προστασία του φυσικού και πολιτιστικού κεφαλαίου της περιοχής. Οι κανόνες αυτοί μπορεί να αφορούν στη διαχείριση οικολογικών συστημάτων, τουριστικών εγκαταστάσεων, αποβλήτων, στη λειτουργία ιδιωτικών παραγωγικών ή επιχειρηματικών μονάδων, στις προμήθειες κ.ά. Ειδικά για τις προμήθειες, η ΥΔΕΑΠ μεριμνά ώστε οι προμηθευτές να πληρούν συγκεκριμένα κριτήρια περιβαλλοντικής και κοινωνικής συμπεριφοράς (π.χ. το ανθρακικό και γενικότερα οικολογικό τους αποτύπωμα). Η ΥΔΕΑΠ συντάσσει και δημοσιοποιεί ετήσια Έκθεση Αειφορικής Επίδοσης της αντίστοιχης αυτό-διοικητικής μονάδας.
Όσον αφορά τον ρόλο της τοπικής αυτοδιοίκησης στον πολιτισμό, το ΜέΡΑ25 αναγνωρίζει πως απαιτείται στρατηγική πολιτική και μακροχρόνιος σχεδιασμός σε επίπεδο περιφέρειας και δήμου με στόχο την ανάπτυξη των απαιτούμενων δομών και τη δημιουργία πολιτιστικών προγραμμάτων για όλους και όλες (μακριά από τη λογική των εκδηλώσεων αποκλειστικά την τουριστική περίοδο). Βασικοί στόχοι της τοπικής αυτοδιοίκησης θα πρέπει επίσης να είναι η διατήρηση και προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς (αρχιτεκτονική κ.ά.), η προσβασιμότητα, η συμπερίληψη, και η χωροταξική αποκέντρωση των πολιτιστικών χώρων και η δημιουργία δικτύων πολιτιστικών μονάδων και προγραμμάτων (μουσείων, βιβλιοθηκών κ.ά.).
Η τοπική αυτοδιοίκηση αποτελεί τον χώρο όπου οι αμεσοδημοκρατικές διαδικασίες είναι περισσότερο εφικτές και δίνουν τη δυνατότητα στον πολίτη να επηρεάσει άμεσα την ποιότητα της ζωής του. Η προστασία του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας, η κοινωνική αλληλεγγύη, η εξασφάλιση χώρων αναψυχής, αθλητισμού και πολιτισμού αποτελούν θέματα που καθορίζουν την ποιότητα ζωής των κατοίκων μιας περιοχής και σε πολύ μεγάλο βαθμό αποτελούν θέματα των οποίων η αντιμετώπιση είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης. Το ΜέΡΑ25 θα θεσμοθετήσει τοπικά και περιφερειακά ΔΙΑΣΚΕΠ (Διαβουλευτικά Συμβούλια Κληρωτών και Εκλεγμένων Πολιτών) για κάθε δημοτικό ή περιφερειακό διαμέρισμα, τα οποία θα επιλέγονται από κληρωτούς πολίτες και εκλεγμένους εκπροσώπους των δημοτικών και περιφερειακών συμβουλίων που αντιστοιχούν στη συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή. Αντικείμενο των ΔΙΑΣΚΕΠ θα είναι η βέλτιστη χρήση χώρων πρασίνου, αναψυχής, πολιτισμού και αθλητισμού. Παράλληλα, το ΜέΡΑ25 θα επεκτείνει τη διάρθρωση της τοπικής αυτοδιοίκησης με τη θεσμοθέτηση των Συνελεύσεων Γειτονιάς και την επαναφορά του θεσμού των τοπικών δημοψηφισμάτων και της λαϊκής νομοθετικής πρωτοβουλίας για ζητήματα που άπτονται της τοπικής αυτοδιοίκησης. Επίσης, θα προωθήσει τη δημιουργία ανοιχτών και δημοκρατικών διαδικασιών δημόσιας διαβούλευσης και διαφάνειας. Συγκεκριμένα στα πλαίσια της διαφάνειας θα εφαρμόσει σύστημα πραγματικού ελέγχου του πόθεν έσχες των αιρετών.
Ορισμένα θέματα που απαιτούν οικονομίες κλίμακας μπορούν να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά θεσπίζοντας διαδημοτικά συμβούλια ευρύτερων περιοχών με συγκεκριμένες αρμοδιότητες. Ταυτόχρονα, το ΜέΡΑ25 προτείνει τη θεσμοθέτηση τοπικών, δημοκρατικών διαδικασιών στο πλαίσιο Συμμετοχικών Δημοτικών Συμβουλίων (βλ. 6.1), όπου οι κάτοικοι θα συμμετέχουν στη λήψη αποφάσεων και στην εκπόνηση συμμετοχικού προϋπολογισμού (π.χ. κατά το πρότυπο της Βαρκελώνης).
Όσον αφορά το εκλογικό σύστημα, το ΜέΡΑ25 τάσσεται υπέρ της απλής αναλογικής για την ανάδειξη Δημοτικών και Περιφερειακών Συμβουλίων, τα οποία κατόπιν θα ψηφίζουν τον Δήμαρχο και τον Περιφερειάρχη. Επίσης προτείνουμε την επαναφορά της ανεξάρτητης κάλπης και της δυνατότητας καθόδου ανεξάρτητων κοινοτικών συνδυασμών που μπορούν να στηρίξουν με θεσμικό τρόπο τοπικά κινήματα και κινήματα γειτονιάς. Η στρέβλωση της λαϊκής ψήφου, ο αποκλεισμός της πολυφωνίας και η αντιμετώπιση του χώρου της αυτοδιοίκησης ως θερμοκοιτίδα κομματικών στελεχών αποτελούν τροχοπέδη στην αντιμετώπιση των τοπικών προβλημάτων. Θέλουμε μια αυτοδιοίκηση ανοιχτή, δημοκρατική και πλουραλιστική για κοινωνίες που λειτουργούν από τα κάτω και πολίτες που λειτουργούν συμμετοχικά και με αλληλεγγύη.
Η κρίση της πανδημίας του κορωνοϊού φέρνει στο προσκήνιο μία ενοχλητική πραγματικότητα για την ελληνική οικονομία που αρκετοί σκέφτονται αλλά λίγοι συζητούν: τον μονοθεματικό χαρακτήρα της ελληνικής οικονομίας.
Τί πρέπει να γίνει;
Διασύνδεση Τουρισμού με πρωτογενή/δευτερογενή κλάδο
Τα στοιχεία μας δείχνουν πως γύρω στο 40% του τζίρου από τον τουρισμό φεύγει στο εξωτερικό υπό τη μορφή εισαγωγών: τρόφιμα, ποτά, καθαριστικά, απορρυπαντικά και λοιπές εισροές. Συσχετίζοντας λοιπόν έναν κλάδο που έχει παγκόσμια εμπορευσιμότητα, όπως ο ελληνικός τουρισμός, με την πρωτογενή και δευτερογενή παραγωγή, ουσιαστικά ενισχύουμε το σύνολο της οικονομίας μας, χωρίς να ζημιώνουμε έναν κλάδο σε βάρος κάποιου άλλου. Πρόκειται για μία αμοιβαία επωφελή win-win κατάσταση, που σε τελική ανάλυση θωρακίζει και τη χώρα οικονομικά απέναντι ακόμα και σε μια πανδημία.
Η ανυπαρξία εθνικής τουριστικής πολιτικής, η έλλειψη χωροταξικών περιορισμών, η αδυναμία των δήμων, το ξεπούλημα δημόσιας υπηρεσίας, οι ολιγοπωλιακές καταστάσεις, δυστυχώς είναι μερικά από τα φαινόμενα που πλαισιώνουν εδώ και αρκετά χρόνια τον τουρισμό στη χώρα μας.
Η εθνική στρατηγική για τον τουρισμό οφείλει να στοχεύει στην αύξηση της προστιθέμενης αξίας του τουριστικού προϊόντος στην Ελληνική Οικονομία, την αειφορία και την ήπια κλίμακα που σέβεται το περιβάλλον, τις τοπικές κοινωνίες και την προστασία των εργασιακών δικαιωμάτων των εργαζομένων στον κλάδο.
Το ΜέΡΑ25 στηρίζει τον «Υπεύθυνο» Τουρισμό και πρεσβεύει ότι ο επιδιωκόμενος στόχος είναι η διασφάλιση της υλοποίησης του, δηλαδή η προσοχή στα προβλήματα περιβαλλοντικής προστασίας, η ορθή χρήση των φυσικών πόρων και ο σεβασμός των κοινωνικών και πολιτιστικών αξιών μιας περιοχής, προκειμένου να διασφαλιστεί η πραγματική βιωσιμότητα. Με άλλα λόγια, ο στόχος είναι να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις σύμφωνα με την εθνική στρατηγική για τη βιοποικιλότητα και σύμφωνα με τις αρχές του Αειφόρου Τουρισμού, που εστιάζει στην ποιότητα, και όχι στην ποσότητα της τουριστικής προσφοράς, και στη συνειδητοποίηση και σεβασμό των αξιών της φύσης.
Μια άλλη αξιοσημείωτη εξέλιξη είναι και η άνθηση της ψηφιακής τεχνολογίας και των απεριορίστων εφαρμογών της.
Η κρίση που διανύουμε επιβάλει την ποιοτική αναβάθμιση του τουρισμού με μια πολιτική αποτελεσματική και συνδεδεμένη με την οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική ανάπτυξη της χώρας μας.
Με βάση τα παραπάνω, το δόγμα της τουριστικής μας πολιτικής και ανάπτυξης θα πρέπει να είναι η ανάδειξη της Ελλάδας σε διεθνώς αναγνωρίσιμο πολυθεματικό, πολυ-προϊοντικό και δημιουργικό προορισμό τεσσάρων εποχών με:
Ο Βιωματικός Τουρισμός – Τουρισμός Εμπειρίας σαν γενική κατηγορία περιλαμβάνει μια σειρά από μορφές τουρισμού, μέσα από τις οποίες ο επισκέπτης ενός τόπου από απλός επισκέπτης μετατρέπεται σε προσωρινό πολίτη του τόπου αυτού. Εξαίροντας τα προφανή οφέλη που προσπορίζεται ο ‘προσωρινός πολίτης’, αυτόματα αυτός μετατρέπεται σε πρεσβευτή του τόπου και του πολιτισμού στον οποίο, έστω για λίγο, μυήθηκε.
Εκπόνηση ειδικού τουριστικού χωροταξικού σχεδιασμού
Το μαζικό μοντέλο του τουρισμού έρχεται να δώσει τη θέση του σε ένα ακόμα μαζικότερο με την προώθηση μεγάλων επενδύσεων, τεράστιων συγκροτημάτων κ.ά. Έχουν παραχωρηθεί στο ΤΑΙΠΕΔ χιλιάδες τετραγωνικών μέτρων παραλιών, περιοχών προστατευόμενων από το πρόγραμμα Natura 2000 και περιοχών της χώρας μας που έχουν χαρακτηρισθεί ως περιοχές άπειρου φυσικού κάλλους.
Υπάρχει ανάγκη για άμεση εκπόνηση ειδικού τουριστικού χωροταξικού του οποίου η κατεύθυνση θα είναι ο σεβασμός και η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος.
Περιορισμός στην υπερδόμηση και γενικώς στην άναρχη δόμηση
Η αδειοδότηση νέων τουριστικών καταλυμάτων και επιχειρήσεων πρέπει να γίνεται μετά από μελέτες φέρουσας ικανότητας κάθε περιοχής οι οποίες θα πρέπει να είναι συμβατές με το φυσικό περιβάλλον και την ποιότητα της ζωής των κατοίκων αλλά και την ποιότητα των τουριστικών υπηρεσιών.
Επιπλέον υπάρχει ανάγκη για άμεση εκπόνηση θαλάσσιου χωροταξικού με στόχο την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος.
Η όποια τουριστική ανάπτυξη θα πρέπει να συνυπάρχει με την ταυτόχρονη ενίσχυση των υποδομών υγείας και της εκπαίδευσης, του οδικού δικτύου, των λιμανιών, των αεροδρομίων, σταθμών, κ.ά., τόσο στην ηπειρωτική όσο και στη νησιωτική χώρα που αντιμετωπίζει ιδιαίτερα μεγάλες ελλείψεις. Ταυτόχρονα θα πρέπει να λυθεί το θέμα διασύνδεσης των νησιών με την ηπειρωτική χώρα, αλλά και μεταξύ τους.
Επανασχεδιασμός της τουριστικής καμπάνιας και επιμήκυνση τουριστικής περιόδου
Προσπάθεια επιμήκυνσης τουριστικής περιόδου με στόχο τη δωδεκάμηνη διάρκεια και επανασχεδιασμό της τουριστικής καμπάνιας δίνοντας έμφαση στον εναλλακτικό τουρισμό και την προβολή των ιδιαιτεροτήτων κάθε περιοχής (αγροτουρισμός, ορεινός, χιονοδρομικός, θεραπευτικός, θρησκευτικός, τουρισμός για ΑΜΕΑ, γαστρονομικός, συνεδριακός, ιατρικός, περιπατητικός, θαλάσσιος (καταδυτικός, ιστιοπλοΐα, κ.ά.)
Προσανατολισμός στον Πολιτιστικό Τουρισμό
Ο Πολιτιστικός Τουρισμός δίνει τη δυνατότητα στους επισκέπτες ενός τόπου να βιώσουν έναν διαφορετικό τρόπο ζωής, τον τρόπο ζωής κάποιων άλλων ανθρώπων, γνωρίζοντας από πρώτο χέρι εκτός της καλλιτεχνικής δημιουργίας, την ιστορία του τόπου μέσα από τη γνωριμία τους με τη λαϊκή παράδοση, τη γαστρονομία, την κοινωνική ζωή και την αυτοσυνειδησία της κοινότητας. Στα πλαίσια αυτού προτείνουμε:
Σύνδεση της παραγωγικής βάσης της χώρας με τον τουρισμό
Το ΜέΡΑ25 προτείνει τη διασύνδεση του πρωτογενούς και δευτερογενούς τομέα (βιομηχανία-βιοτεχνία-αγροτική παραγωγή) με τον τουρισμό στα πλαίσια ενός Εθνικού Σχεδιασμού υψηλών προδιαγραφών και υποδομών με προτεραιότητα στα τοπικά και παραδοσιακά προϊόντα.
Πλαίσιο στην επισκεψιμότητα των κρουαζιερόπλοιων για αποσυμφόρηση περιοχών κορεσμένων από τον υπερτουρισμό
Η επισκεψιμότητα θα πρέπει να είναι συμβατή με τη φέρουσα ικανότητα των περιοχών και να μην επιβαρύνει το περιβάλλον και την ποιότητα ζωής των κατοίκων. Έλεγχο στην ποιότητα των καυσίμων (ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια παραμονής των κρουαζιερόπλοιων στα λιμάνια και στα σημεία προσέγγισης) και προώθηση χρήσης ενέργειας από ΑΠΕ (Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας).
Στήριξη του εσωτερικού τουρισμού
Στήριξη εσωτερικού τουρισμού με παροχή ποιοτικού κοινωνικού τουρισμού στους πολίτες ανεξάρτητα με τη φορολογική τους κλίμακα, τόσο στη νησιωτική όσο και στην ηπειρωτική Ελλάδα χειμώνα- καλοκαίρι.
Ελληνική Ιστοσελίδα Τουρισμού: Τουρισμός χωρίς Μεσάζοντες
Η δημιουργία μιας ελληνικής ιστοσελίδας τουρισμού μπορεί να είναι ένα κρίσιμο εργαλείο στα χέρια της πολιτείας για την προώθηση του αειφόρου, ήπιου τουρισμού σε όλες τις περιοχές της χώρας και σε όλη τη διάρκεια του έτους στην κατεύθυνση που περιγράφεται παραπάνω. Η πρόταση αφορά μια κρατική διαδικτυακή πλατφόρμα, με σκοπό την εύχρηστη προβολή και διάθεση των τριών κυριότερων στοιχείων που προσφέρει ο ελληνικός (θεματικός) τουρισμός:
Εκπαίδευση των τουριστικών στελεχών
Εμπλουτισμός της εκπαίδευσης των τουριστικών στελεχών με τις Αρχές της Αειφόρου Ανάπτυξης και ασφάλειας υγιεινής.
Δημιουργία πλαισίου που θα διασφαλίζει τα εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα των εργαζομένων στον κλάδο του τουρισμού
Αντιμετώπιση της ανεργίας, καταπολέμηση της «μαύρης» εργασίας, βελτίωση των εργασιακών συνθηκών. Για να καταπολεμηθεί η “μαύρη” εργασία καθώς και η εργοδοτική αυθαιρεσία προτείνεται η σύνδεση της άδειας λειτουργίας της κάθε τουριστικής επιχείρησης (ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα δωμάτια, καφέ, εστιατόρια, κ.ά.) με τις θέσεις απασχόλησης που απαιτούνται για τη λειτουργία της.
Σύσταση Αυτοδιαχειριζόμενων Τουριστικών Επιχειρήσεων
Το ΜέΡΑ25 προτείνει τη δημιουργία κινήτρων για τους εργαζόμενους σε επιχειρήσεις του κλάδου που πτώχευσαν προκειμένου να αναλάβουν οι ίδιοι/ες τη λειτουργία της επιχείρησης για να μην κλείσει. Αυτό συνεπάγεται τη δημιουργία του κατάλληλου νομικού, οικονομικού και πολιτικού πλαισίου.
Β. Προτάσεις για την πρωτοβάθμια υγεία
Όλοι οι άνθρωποι χρειάζονται οδοντιατρική φροντίδα καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους και η ιδιωτική οδοντιατρική δαπάνη αντιστοιχεί σε εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ, ένα μεγάλο μέρος των ιδιωτικών δαπανών του πολίτη σε κάθε περίπτωση.
Η οικονομική κρίση που πλήττει τη χώρα από το 2008, δεν θα μπορούσε να μην επηρεάσει τον τομέα της οδοντιατρικής φροντίδας, υποβαθμίζοντας τη στοματική υγεία του κοινωνικού συνόλου, με σημαντικές επιπτώσεις και για τη σωματική και ψυχική υγεία.
Στην Ελλάδα το μοντέλο οδοντιατρικής περίθαλψης χαρακτηρίζεται από την έντονη παρουσία του ιδιωτικού τομέα με μικρή ή καθόλου κρατική συμμετοχή. Η απουσία κεντρικού σχεδιασμού και πολιτικής για τη στοματική υγεία και τα προβλήματα των δημόσιων οδοντιατρικών υπηρεσιών οδηγούν σε αδιέξοδο.
Έχει λοιπόν νόημα, τώρα περισσότερο από ποτέ, να προταθεί ένα ολοκληρωμένο σχέδιο προαγωγής της στοματικής υγείας, με εστίαση στη δημόσια οδοντιατρική που θα προσφέρει φροντίδα και θα ενεργεί ως ποιοτική εναλλακτική λύση στην ιδιωτική οδοντιατρική, ώστε να μην υπάρχουν κοινωνικοί αποκλεισμοί.
Οι πυλώνες στους οποίους θα πρέπει να βασίζεται αυτό το μοντέλο είναι οι επαγγελματίες υψηλού επιπέδου (οδοντίατροι, βοηθοί οδοντίατρου, οδοντοτεχνίτες κ.λπ.), η τεχνολογία αιχμής και η αναδιάρθρωση της υλικοτεχνικής υποστήριξης.
Δ. Προτάσεις για τη δευτεροβάθμια και την τριτοβάθμια υγεία
Ε. Προτάσεις για την Εκπαίδευση των Υγειονομικών
ΣT. Πρόταση για την ψυχική υγεία
Η πρότασή μας είναι ένα νέο μοντέλο φροντίδας που θα είναι τοπικό, διεπιστημονικό και θα δίνει τη δυνατότητα στους Ψυχιάτρους και στους ιατρούς άλλων ειδικοτήτων να συνεργάζονται υπό το πνεύμα και υπό την οργάνωση της συνεχούς αλληλεπίδρασης και του συντονισμού. Οι βασικοί στόχοι είναι οι εξής:
Ζ. Πρόταση για τις εξαρτησιογόνες ουσίες και τη χρήση τους
Η μάστιγα των ναρκωτικών αφαιρεί ζωές και ωθεί νέα παιδιά στη ληστεία γονέων, φίλων και γειτόνων, πλουτίζοντας τις διάφορες μαφίες.
Έχει παρατηρηθεί έλλειψη συγκεκριμένων φαρμάκων σε μόνιμη βάση. Η αιτία αποδίδεται στις φαρμακαποθήκες οι οποίες αγοράζουν τα φάρμακα σε μεγάλες ποσότητες και τα εξάγουν στην Ευρώπη καθώς εκεί στοιχίζουν παραπάνω. Η Ελλάδα είναι μια από τις χώρες που το φάρμακο πουλιέται πιο φτηνά, αλλά ταυτόχρονα βάσει της τιμής που θα δοθεί εδώ καθορίζεται η τιμή άλλων κρατών. Τονίζεται ότι ο έλεγχος για τις ανάγκες της εγχώριας αγοράς στηρίζεται στα στοιχεία που παρέχει ιδιωτική εταιρεία, ενώ θα έπρεπε να λαμβάνονται τα στοιχεία αυτά από την ΗΔΙΚΑ, ως πιο αξιόπιστη πηγή. Ακόμη, υπάρχει καθυστέρηση στην έγκριση και εισαγωγή καινοτόμων φαρμάκων λόγω γραφειοκρατίας. Ως ΜέΡΑ25 προτείνουμε:
Θ. Ζητήματα υγείας και αποκατάστασης ΑμεΑ
Η ανίχνευση και καταγραφή των σοβαρών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν τα ΑμεΑ (Άτομα με Αναπηρία και όχι «με ειδικές ανάγκες») στη χώρα μας, σε συνδυασμό με πολιτική πρόταση για τη βελτίωση των συνθηκών ζωής τους, θα πρέπει να συμπεριλάβει τόσο τη χρόνια αναπηρία όσο και τις δομές επανένταξης/αποκατάστασης. Οι δύο αυτές κατηγορίες είναι συγκοινωνούντα δοχεία με μονόδρομη κατεύθυνση, καθώς οι αστοχίες και ανεπάρκειες της επανένταξης/αποκατάστασης αυξάνουν το φορτίο ως προς τη χρόνια αναπηρία.
Η χρόνια αναπηρία συνήθως έχει μοναδικά χαρακτηριστικά για κάθε ασθενή. Ωστόσο, μια αδρή λειτουργική διάκριση που μπορεί να παράσχει τις κατευθύνσεις στη μετέπειτα χάραξη συγκεκριμένης πολιτικής, είναι αυτή ανάμεσα σε προβλήματα κινητικότητας, όρασης, ακοής, νόησης και της νεοαναδυόμενης κατηγορίας της ανοσοκαταστολής. Η υποκατηγορία της αναπηρίας που αφορά τη νόηση, πρέπει να διακριθεί περαιτέρω στην άνοια, στην ψυχική νόσο και στα αμιγή νευρολογικά σύνδρομα, καθώς καθεμία από αυτές τις τρεις υποπεριπτώσεις έχει διαφορετική φιλοσοφία αντιμετώπισης και ζητούμενα.
Μετά από την αρχική λειτουργική διάκριση που υποβοηθά στον προσδιορισμό των επιμέρους πρακτικών αναγκών, το βασικό ζητούμενο είναι η αναζήτηση και δημιουργία υποδομών στους τομείς της ευκαιρίας προς εργασία, της πρόσβασης σε υπηρεσίες υγείας, της πρόσβασης σε διοικητικές υπηρεσίες του δημοσίου, της πρόσβασης στην πολιτισμική δραστηριότητα και τον αθλητισμό (παθητικής και εξίσου και ενεργητικής), στα μέσα μαζικής μεταφοράς, στην εκπαίδευση (βασική, τριτοβάθμια και συνεχιζόμενη) και βεβαίως, πάνω από όλα, στη συμμετοχή στη δημοκρατία και την αναλογική συμμετοχή σε κάθε θεσμό, αλλά και σε κάθε κόμμα.
Η πολιτική που στηρίζεται αποκλειστικά στα επιδόματα συχνά λειτουργεί αντιπαραγωγικά στο να απαλλάσσει την πολιτεία από άλλες βασικές ευθύνες και προτεραιότητες έναντι των ΑμεΑ.
Η έμπρακτη άρση όλων των εμποδίων θα οδηγήσει, ως «ώριμο φρούτο», στην ισότιμη κοινωνική συμβίωση με τους ΑμεΑ, ώστε η ισότητα, από θεωρητικό δικαίωμα, θα μετατραπεί στην επαναφορά της καθημερινής ζωής αυτών των ανθρώπων σαν να μην είχαν ποτέ αναπηρία.
Ι. Πρόταση για την αντιμετώπιση νέων κυμάτων της πανδημίας κορωνοϊού
Σκοπός η μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα στον έλεγχο της πανδημίας, η εξειδίκευση και αποφυγή οριζόντιων μέτρων, η ελαχιστοποίηση του ανθρώπινου και του οικονομικού κόστους. Η άρνηση να στηριχθεί, οργανωθεί και στελεχωθεί το ΕΣΥ και η μονοσήμαντη επιμονή σε οριζόντια μέτρα αποστασιοποίησης δεν είναι αποτέλεσμα υγειονομικού σχεδιασμού, αλλά προσκόλλησης σε ιδεοληψίες αντιμετώπισης της υγείας ως εμπόρευμα. Η υιοθέτηση της παρακάτω δέσμης μέτρων θα έχει άμεσο, αλλά και μακροπρόθεσμο όφελος που θα παραμείνει στη διάθεση των πολιτών και μετά την πανδημία.
ΙΑ. Πρωτογενής πρόληψη (τι μπορεί να γίνει πριν τη νόσηση από COVID-19)
Σε επίπεδο κεντρικής κυβέρνησης:
Σε επίπεδο πρωτοβάθμιας περίθαλψης, με τη συντονισμένη δράση περιφέρειας, δήμων, ιατρικών συλλόγων, ιατρών πρωτοβάθμιας περίθαλψης, κέντρων υγείας, ΤΟΜΥ, προγράμματος «Βοήθεια στο σπίτι», ομάδων εθελοντών προτείνονται τα εξής:
ΙΒ. Δευτερογενής πρόληψη (τι μπορεί να γίνει μετά τη νόσηση από COVID-19)
Σε επίπεδο ΕΟΔΥ, Δήμων, Περιφέρειας, δομών πρωτοβάθμιας περίθαλψης, ομάδων εθελοντών:
ΙΓ. Νοσοκομειακή περίθαλψη COVID-19
Σε επίπεδο κεντρικής κυβέρνησης και νοσοκομειακής διοίκησης με την αναγκαστική χρήση υλικών, δομών και προσωπικού και από τον ιδιωτικό τομέα:
ΙΔ. Φροντίδα μετά την αρχική ανάρρωση από COVID-19
Σε επίπεδο ΕΟΔΥ, Δήμων, Περιφέρειας, δομών πρωτοβάθμιας περίθαλψης, ομάδων εθελοντών:
Στον σύγχρονο κόσμο μας, δεν μπορούμε να υποτιμήσουμε τον ρόλο που διαδραματίζει η τεχνολογία στη ζωή μας, τη χρησιμότητά της και τα αποτελέσματά της, θετικά και αρνητικά. Το καθήκον μας είναι να ευθυγραμμίσουμε την τεχνολογία στο σύνολό της και ειδικότερα την ψηφιακή της σφαίρα με το γενικό όραμά μας να κάνουμε καλό στην κοινωνία μας.
Με τις προόδους στη ρομποτική και τον αυτοματισμό, βλέπουμε επίσης ένα πολύ μεγάλο πλεόνασμα αξίας και αγαθών που διατίθενται στην κοινωνία μας. Αυτές οι εξελίξεις και οι εφαρμογές έγιναν δυνατές χάρη στο έργο πολλών ανθρώπων και επιστημόνων μετά από μακρόχρονη προσπάθεια. Μέχρι το πρόσφατο παρελθόν, όπου η δημόσια χρηματοδότηση έχει υποστηρίξει πολλές ανακαλύψεις στη βασική επιστήμη – που αργότερα κατέστησαν δυνατές τις τρέχουσες εφαρμογές. Η καλή πίστη του κοινού και των εκπροσώπων του θέτει κεφάλαια και προσπάθεια στην απαραίτητη έρευνα ώστε να μπορεί να βοηθήσει τους άλλους, δημόσιους ή ιδιωτικούς παράγοντες, να δημιουργήσουν εφαρμογές. Αυτή η διαδικασία, ωστόσο, είναι εσφαλμένη. Συχνά τα έργα που χρηματοδοτούνται από την πλειονότητα των πολιτών, καταλήγουν να δημιουργούν πνευματική ιδιοκτησία που κατοχυρώνεται με πατέντα ευρεσιτεχνίας από ιδιωτικούς φορείς. Αυτό συζητείται περαιτέρω στο Ευρωπαϊκό New Deal του DiEM25 και στη μεταγενέστερη έκδοση και έναρξη του σχεδίου «Green New Deal for Europe» και είναι κεντρικό θέμα της πρότασης για το «Universal Basic Dividend».
Το τμήμα κοινής περιοχής με την ψηφιακή τεχνολογία είναι η χρήση της τεχνολογίας για την καλύτερη διαχείριση των επιπτώσεών μας στον πλανήτη, αλλά και της δίκαιης κατανομής της αξίας και των αγαθών. Ένα άλλο κεντρικό μέρος της δουλειάς μας είναι η προστασία των πολιτικών ελευθεριών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και η διασφάλιση ότι η χρήση της τεχνολογίας μας και ιδίως των αναδυόμενων και ισχυρών τεχνολογιών, όπως η τεχνητή νοημοσύνη «ΑΙ», γίνεται με γνώμονα το δημόσιο συμφέρον.
Πιστεύουμε ότι όλοι οι τεχνολόγοι και οι ημιαυτόνομες δημιουργίες τους θα πρέπει να ακολουθούν κανόνες όμοιους με τον όρκο του Ιπποκράτη των ιατρών.
Τέλος, θέλουμε να καταστήσουμε δυνατή την ιδέα της Ισηγορίας μέσω της χρήσης τεχνολογίας. Δηλαδή, όλες και όλοι θα πρέπει να μπορούν να πουν τη γνώμη τους και η συμβολή τους θα πρέπει να αξιολογηθεί με βάση την αξία της χωρίς εμπόδια και προκαταλήψεις.
Η πληροφορική επανάσταση απαιτεί την επεξεργασία νέων στόχων και νέων πολιτικών πρακτικών. Νέα εκπαιδευτική πολιτική, νέο Δίκαιο για τα ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης, νέες μορφές προπαγάνδας ή ακτιβισμού. H επικοινωνία και η ανταλλαγή της πληροφορίας αποτελεί δυνητικά παίγνιο θετικού αθροίσματος (όταν μοιράζεσαι δεν χάνεις, αλλά κερδίζουν δύο) και όχι μηδενικού (ό,τι κερδίζει ο ένας, το χάνει ο άλλος). Κάποιοι διείδαν μέσα από τέτοιου είδους εξελίξεις και διεργασίες, την επανεμφάνιση της υπόθεσης του κομμουνισμού, που κάποιες δεκαετίες πριν, με την πτώση των καθεστώτων του λεγόμενου υπαρκτού σοσιαλισμού, εθεωρείτο αρχαϊσμός. Η «επανάσταση του Διαδικτύου» συνίσταται ουσιαστικά από δύο επαναστάσεις. Η πρώτη ήταν η επανάσταση της επικοινωνίας, η οποία προώθησε οριζόντια τη συνεργασία και την αποκέντρωση. Υπό το πρίσμα αυτό, ήταν κατά κάποιον τρόπο αναρχίζουσα ή με άρωμα ουτοπικού κομμουνισμού. Η δεύτερη φάση, στην οποία ζούμε σήμερα, είναι η επανάσταση των δεδομένων (η οποία προωθεί ένα νέο καταναλωτισμό, τον κεντρικό έλεγχο πάνω σε big data και δημιουργεί νέες μορφές εξουσίας/ισχύος που βασίζονται στη δυνατότητα πρόβλεψης και διαμόρφωσης περιβαλλόντων). Από πολιτική άποψη, πρόκειται για μια αντεπανάσταση (data mining στα social media, γιγάντωση των μηχανισμών επιτήρησης και ελέγχου).
Τα δικαιώματα στον ψηφιακό κόσμο
Η ανάπτυξη των ψηφιακών τεχνολογιών στην εποχή της ιδεολογικής κυριαρχίας του νεοφιλελευθερισμού και των ιδιωτικών υποδομών διαμορφώνει ένα τοπίο στον ψηφιακό κόσμο, όπου βασικά δικαιώματα όπως η ανωνυμία στο διαδίκτυο και η ελεύθερη πρόσβαση στη γνώση δεν υπάρχουν ή περιορίζονται σημαντικά. Οι ηλεκτρονικές προσωπικές δραστηριότητες των πολιτών παρακολουθούνται και επεξεργάζονται από κυβερνήσεις και ιδιωτικούς οργανισμούς χωρίς κανένα δημοκρατικό έλεγχο. Το δικαίωμα πρόσβασης στην πληροφορία ρυθμίζεται κατά το δοκούν χωρίς να υπάρχουν οι κατακτήσεις της ελεύθερης γνώσης προς όφελος των μεγάλων εκδοτικών οίκων και του κεφαλαίου. Σε όλες τις περιπτώσεις το δικαίωμα της ιδιοκτησίας υπερισχύει του δικαιώματος της ελευθερίας της έκφρασης και της προστασίας της ιδιωτικής ζωής.
H πρόσβαση στις ψηφιακές υπηρεσίες ως ανθρώπινο δικαίωμα
Στη σύγχρονη εποχή δεν μπορεί κανείς να συμμετέχει στην εκπαίδευση, την κοινωνική, επαγγελματική και πολιτική ζωή χωρίς κατοχή υπολογιστικών μηχανών και επαρκή πρόσβαση στο διαδίκτυο. Άρα η πρόσβαση στον ψηφιακό κόσμο και το διαδίκτυο έχει αντίστοιχη σημασία με την πρόσβαση σε ηλεκτρικό δίκτυο και δίκτυο νερού: είναι ανθρώπινο δικαίωμα. Ως τέτοιο πρέπει να εξασφαλίζεται σε όλους και όλες χωρίς φυλετικές, ταξικές ή άλλου τύπου διακρίσεις.
Θα πρέπει να τονιστεί η ανάγκη για σύγχρονες υποδομές καλωδίωσης σε όλη τη χώρα, καθώς αυτό σχετίζεται άμεσα με τις δυνατότητες που παρέχονται στον τελικό χρήστη. Είναι πολύ διαφορετική μία «γρήγορη» και σταθερή (χωρίς διακοπές) σύνδεση στο διαδίκτυο, από μία αργή, ενδεχομένως και «σποραδική» σύνδεση. Η πρώτη επιτρέπει την ευκολότερη εξοικείωση και χρήση, ενώ η δεύτερη συχνά οδηγεί σε εκνευρισμό και απόγνωση.
Προφανώς, για αυτό υπάρχουν και πολλά άλλα επιχειρήματα, όπως τεχνολογικά κέντρα και επιχειρήσεις, απομακρυσμένη εργασία, ψηφιακοί νομάδες, πρόσβαση σε κρίσιμες πληροφορίες από επαρχιακά νοσοκομεία, σχολεία και γενικώς δημόσιους φορείς.
Μετά τις αποκαλύψεις Snowden ξεκίνησε μια νέα εποχή, μια εποχή στην οποία ξέρουμε πλέον αυτό που υποπτευόμασταν. Ότι δηλαδή κρατικοί οργανισμοί με τη βοήθεια των διαδικτυακών παρόχων έχουν στήσει ένα τεράστιο δίκτυο παρακολούθησης των πολιτών σε όλους πλέον τους τομείς της ζωής τους. Προβάλλοντας τον μανδύα της «προστασίας από τους τρομοκράτες», έχουν επενδύσει στη δημιουργία ενός κλίματος φόβου ώστε να μπορούν, με νόμιμα ή μη μέσα, να δικαιολογούν την παρακολούθηση των πάντων. Το ΜέΡΑ25 πρέπει να μπει σε αυτόν τον αγώνα ενάντια στη παρακολούθηση κάθε πτυχής της ζωής των πολιτών. Να ενισχύει και να προωθεί τη χρήση της κρυπτογράφησης των δεδομένων και να παλεύει για ένα νομικό πλαίσιο το οποίο θα προστατεύει από κάθε μορφή παρακολούθησης.
Η διαδικτυακή ουδετερότητα είναι η αρχή η οποία προτάσσει πως οι κυβερνήσεις και οι διαδικτυακοί πάροχοι πρέπει να έχουν την ίδια αντιμετώπιση απέναντι σε όλα τα δεδομένα στο διαδίκτυο, χωρίς να διαχωρίζουν χρήστες, περιεχόμενο, πλατφόρμες, εφαρμογές, εξοπλισμό και τρόπους επικοινωνίας. Η διαδικτυακή ουδετερότητα πρέπει να είναι ένα βασικό αίτημα καθώς είναι εκείνη η οποία μπορεί να διασφαλίσει πως ούτε οι κυβερνήσεις ούτε οι εταιρείες θα μπορούν να μας επιτηρούν και να επεμβαίνουν στη ζωή των πολιτών.
Μπορούν να εξαιρεθούν από την απαγόρευση traffic shaping/QoS οι real-time μορφές επικοινωνίας (VoIP/conferencing/εφαρμογές τηλεκπαίδευσης που δεν κάνουν χρήση προ-μαγνητοφωνημένου περιεχομένου) προκειμένου να διασφαλίζεται η απαραίτητη ποιότητα στην επικοινωνία. Στο σημείο αυτό, ενδεχομένως χρειάζεται να οριστούν αυστηρά πλαίσια στα οποία θα επιτρέπονται οι τεχνικές αυτές εάν υπάρχουν φόβοι για κατάχρηση ή «παραθυράκια».
Η πληροφορία είναι δύναμη έλεγε ο Aaron Swartz. Η πληροφορία και η γνώση η οποία βρίσκεται αυτή τη στιγμή στο διαδίκτυο είναι τεράστια. Βιβλία, επιστημονικά περιοδικά, άρθρα. Το μεγαλύτερο μέρος όμως αυτών είναι κάτω από τον έλεγχο των μεγάλων εκδοτικών οίκων και άλλων εταιρειών που εκμεταλλεύονται τα δικαιώματα και πωλούν τη γνώση. Οι πρακτικές αυτές όλο και περισσότερο διευρύνονται στο διαδίκτυο και αφαιρούν από τους χρήστες γνώση ή την κάνουν διαθέσιμη μόνο σε αυτούς που έχουν να πληρώνουν για να την αποκτήσουν. Η ανάγκη για τη στήριξη αδειών όπως αυτές των creative commons ή παρόμοιων που οδηγούν στην ελεύθερη διάθεση της γνώσης είναι επιτακτική.
Θα πρέπει, επίσης, να υπάρξει πρόοδος στην ψηφιοποίηση της Εθνικής Βιβλιοθήκης και άλλων εθνικών πολιτισμικών ιστορικών στοιχείων (μουσική, ταινίες, βιβλία) και ελεύθερη πρόσβαση για όλους στους θησαυρούς της γνώσης.
Ψηφιακοί πόροι για την εκπαίδευση
Θα πρέπει να υπάρχει για όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες, τους εκπαιδευτικούς και τους μαθητές/σπουδαστές/φοιτητές δωρεάν πρόσβαση σε ψηφιακούς πόρους που θα τους δώσει τη δυνατότητα να στηρίξουν τις σπουδές τους και να μπορούν να αυτομορφώνονται.
Η πρόσβαση σε ψηφιακές βιβλιοθήκες θα πρέπει να είναι ελεύθερη σε όσους σπουδάζουν ή εργάζονται στην εκπαίδευση, ανεξαρτήτως βαθμίδας και να είναι προσιτή σε κάθε πολίτη με μικρό αντίτιμο, σε μία στοιχειώδη σειρά απαραίτητων ψηφιακών πόρων.
Η κουλτούρα του ελεύθερου λογισμικού στη παραγωγή κώδικα αλλά και όχι μόνο αποτελεί κίνημα από μόνη της. Η διάδοση και η χρήση ελεύθερου λογισμικού είναι σημαντική όχι μόνο γιατί ενισχύει τη συνεργατική δομή παραγωγής αλλά και επειδή το λογισμικό που παράγεται είναι από τα πιο ασφαλή και πολύ δύσκολο να βρίσκεται υπό τον έλεγχο του κράτους ή τις ιδιωτικές εταιρείες.
Με την μετάβαση στην χρήση ελεύθερου λογισμικού, η σημερινή ετήσια αξία αγοράς αδειών χρήσης (Microsoft) θα μπορέσουμε να διοχετευθεί στην Παιδεία.
Προτείνεται να οργανωθεί έρευνα αποτίμησης για την έως σήμερα προμήθεια αδειών χρήσης από τη Microsoft και να συγκριθεί με τα αντισταθμιστικά οφέλη από την εν λόγω εταιρία. Σημειώνουμε ότι το Ελληνικό Κέντρο Καινοτομίας της Microsoft ιδρύθηκε το 2008 μετά την υπογραφή συμφωνίας Ελληνικού κράτους με τη Microsoft για την αδειοδότηση του ευρύτερου Δημοσίου.
Δημόσιο Λογισμικό και Δημόσια Δεδομένα
Βασικοί άξονες της Ψηφιακής Πολιτικής πρέπει είναι η δημόσια ιδιοκτησία των δεδομένων του λογισμικού και των δικτύων, η συνεισφορά της τεχνολογίας στην ανάπτυξη της χώρας και η διαφύλαξη των προσωπικών δεδομένων των πολιτών από ιδιώτες και δημόσιο.
Λογισμικό που χρησιμοποιείται από το Δημόσιο θα πρέπει να ανήκει στο Δημόσιο. Κρατικά δεδομένα ή/και δεδομένα των πολιτών θα πρέπει να βρίσκεται σε κρατικούς servers μαζί με το λογισμικό που χρησιμοποιείται για την πρόσβαση στα δεδομένα.
Το ανοιχτό λογισμικό οφείλει να πριμοδοτείται για χρήση από το δημόσιο.
Δημόσιες προμήθειες – Υλικό και λογισμικό
Η τρέχουσα τάση είναι οι Δημόσιες προμήθειες και τα έργα πληροφορικής να «πακετάρονται» ώστε να γίνονται τεράστια και να ανατίθενται στις 2-3 μεγάλες εταιρείες του χώρου.
Ωστόσο, σκόπιμο θα ήταν να γίνει η Πληροφορική μοχλός ανάπτυξης της πραγματικής Οικονομίας. Με αυτή τη λογική όσα δημόσια έργα είναι από τη φύση τους μικρά θα πρέπει να μοιράζονται σε μικρές εταιρίες.
Έργα που είναι από την φύση τους μεγάλα θα ήταν σκόπιμο να ανατίθενται σε κοινοπραξίες με την ευρεία συμμετοχή μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Η τρέχουσα τακτική στα Δημόσια Έργα πληροφορικής είναι οι μελέτες του έργου να ανατίθενται στον ίδιο ανάδοχο που θα το εκτελέσει με τη λογική «Γιάννης κερνάει – Γιάννης πίνει». Προτείνουμε οι μελέτες να προηγούνται των έργων και να ανατίθενται, όπως είναι σωστό, σε ανεξάρτητους μελετητές.
Προτείνεται παροχή δωρεάν εκπαίδευσης και καθοδήγησης χρήσης Η/Υ και γενικότερα θεμάτων πληροφορικής από τον Δήμο στους Δημότες του. Για να πλησιάσουμε στην Ψηφιακή διακυβέρνηση ως κοινωνία, πρέπει οι Δημότες να γνωρίζουν και να μπορούν να χρησιμοποιήσουν την Πληροφορική προς όφελος τους και ειδικότερα για την αλληλεπίδρασή τους με τις διαδικτυακές υπηρεσίες πληροφόρησης με τον Δήμο τους.
Κρίνεται χρήσιμο να γίνονται: 1. Δημοσίευση πρακτικών συνεδριάσεων, ψηφοφοριών και αποφάσεων σε μηχαναγνώσιμη μορφή (ανοιχτά δεδομένα). 2. Σύνδεση Δημαρχείου – δημοτικών συμβουλίων για την ανάρτηση αποτελεσμάτων των συνεδριάσεων και των ψηφοφοριών προς τους δημότες μέσω μιας κοινής πλατφόρμας ιδίου σχεδιασμού όπου ο πολίτης – δημότης και φυσικά οι πολίτες ΑμεΑ θα μπορούν να αναζητούν με εύκολο τρόπο και όχι όπως σήμερα με το άνοιγμα πολυσέλιδων αρχείων .pdf.
Οι δυνατότητες των τεχνολογιών πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών έχουν επιτρέψει την απομακρυσμένη διεκπεραίωση πολλών υπηρεσιών. Πλην όμως η ύπαρξη της Ψηφιακής δυνατότητας έχει «ανοίξει την όρεξη» του Δημόσιου Τομέα απαιτώντας το ίδιο όλο και περισσότερες υπηρεσίες από τους πολίτες! Βλέπε: Κτηματολόγιο, ΤΑΠ, Ε9 κοκ.
Το Δημόσιο με τη χρήση της τεχνολογίας θα πρέπει να διευκολύνει τους πολίτες και όχι να τους δυσχεραίνει. Θα πρέπει η ανάσυρση δεδομένων να γίνεται αυτεπάγγελτα από την κάθε υπηρεσία.
Με την ίδια λογική, της εξυπηρέτησης του πολίτη θα πρέπει να υπάρξει μείωση της απαίτησης δικαιολογητικών από παρεμφερείς οργανισμούς, π.χ. Τράπεζες. Επειδή πλέον πολλά δικαιολογητικά είναι ψηφιακά, και άρα ευκολότερο να τα αποκτήσεις, φορείς και οργανισμοί ζητάνε όλο και περισσότερα. Ό,τι ζητείται από τον πολίτη να γίνεται ψηφιακά θα πρέπει να γίνεται – εύκολα – και στον υλικό κόσμο.
Κατοχή δικτύων Τηλεπικοινωνιών
Τα δίκτυα τηλεπικοινωνιών που χρησιμοποιούνται από το Δημόσιο θα πρέπει να ανήκουν στο Δημόσιο (ενσύρματα και ασύρματα). Κάτω από την τρέχουσα πρακτική οι πάροχοι νοικιάζουν τα δίκτυα στο δημόσιο και ανά πάσα στιγμή μπορούν δυνητικά να τα παρακολουθήσουν ή να διακόψουν την υπηρεσία.
Συντήρηση δικτύων Τηλεπικοινωνιών
Η Συντήρηση των δημοσίων δικτύων θα πρέπει να γίνεται κάτω από δημόσια εποπτεία (πχ ΓΓΠΣ) και οι συμβάσεις συντήρησης να μοιράζονται σύμφωνα με την παραπάνω λογική της στήριξης της Μικρο-Μεσαίας Επιχειρηματικότητας.
Έλεγχος χρεώσεων δικτύων Τηλεπικοινωνιών
Τεράστια διαφήμιση γίνεται για το 5G. Η σημασία του για την ανάπτυξη της χώρας είναι σαφώς μικρότερη από την σημασία του για τα ταμεία των τριών εταιρειών τηλεπικοινωνιών, καθώς με τις υψηλότερες ταχύτητες αδειάζουν ταχύτατα τα πακέτα δεδομένων των πελατών τους.
Προτείνεται:
Συμπληρωματικός έλεγχος δικτύων Τηλεπικοινωνιών
Θα πρέπει να υπάρξει ένα μεταβατικό χρονοδιάγραμμα 1-2 ετών για την υποχρεωτική χρήση STIR/SHAKEN στο δημόσιο τηλεφωνικό δίκτυο, με σκοπό τον αποκλεισμό κλήσεων που εκκινούν κυρίως από το εξωτερικό κάνοντας χρήση ελληνικών τηλεφωνικών αριθμών για την υπηρεσία αναγνώρισης καλούσας γραμμής, κλήσεις οι οποίες συνήθως έχουν κακόβουλες προθέσεις (scamming, phishing). Μετά την πλήρη εφαρμογή της διάταξης, οι εθνικοί πάροχοι δεν θα πρέπει να εξυπηρετούν κλήσεις που εκκινούν από δίκτυα του εξωτερικού με ελληνικό αριθμό στην αναγνώριση, εκτός κι αν γίνεται διαπίστευση της ταυτότητας του καλούντος με χρήση του εν λόγω πρωτοκόλλου.
Θα πρέπει να υπάρξει μεταφορά της ευθύνης για διατήρηση συγκεντρωτικού αρχείου μητρώου του Άρθρου 11 του 3471/2006 για εξαίρεση από καμπάνιες τηλεπωλήσεων ή για απευθείας προώθηση προϊόντων και υπηρεσιών (do-not-call registry) από τους παρόχους ηλεκτρονικών επικοινωνιών στην ΕΕΤΤ, και διάθεσή του με API μέσω Internet στους υπόχρεους αναζήτησής του.
Αυτή τη στιγμή ο κάθε πάροχος υποχρεούται να διατηρεί τέτοιο μητρώο μόνο για τους συνδρομητές του. Οι δε εταιρείες που δραστηριοποιούνται σε υπηρεσίες προώθησης υποχρεώνονται θεωρητικά να αναζητούν αυτά τα μητρώα ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Αυτό παρουσιάζει δύο προβλήματα. 1. Η πολυπλοκότητα της διαδικασίας την καθιστά αναξιόπιστη. 2. Ακόμη κι αν λειτουργήσει όπως σχεδιάστηκε, μπορεί να παρέλθει μεγάλο χρονικό διάστημα από τη στιγμή που ένας συνδρομητής ζητήσει την καταχώριση του αριθμού του στο μητρώο μέχρι ο αριθμός να διαβιβαστεί ως τέτοιος στους υπόχρεους (για όσους συμμορφώνονται).
Με τη διατήρηση κεντρικής βάσης δεδομένων άμεσα προσβάσιμης και ενημερώσιμης σε πραγματικό χρόνο, ο σκοπός είναι να αποκτήσει επιτέλους κάποιο νόημα αυτή η διάταξη και να προστατευτούν οι καταναλωτές των υπηρεσιών τηλεφωνίας από τις διαρκώς αυξανόμενες robo-κλήσεις.
Κάλυψη δικτύων Τηλεπικοινωνιών
Η ταχύτητα των δικτύων είναι όντως σημαντική. Η κάλυψη, όμως, σημαντικότερη. Δεν είναι δυνατόν 30 χρόνια μετά το ξεκίνημα της κινητής τηλεφωνίας να μην υπάρχει 100% γεωγραφική και 100% πληθυσμιακή κάλυψη σε φωνή και δεδομένα (κάποιου είδους). Οι τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι θα πρέπει να υποχρεωθούν να παρέχουν πραγματική Πανελλαδική Κάλυψη.
Σε Ιδιώτες αλλά και στο Δημόσιο δεν θα πρέπει να επιτρέπεται το Data Mining, η αυτεπάγγελτη ανάσυρση δεδομένων των πολιτών από μία, ή συνδυασμό περισσότερων βάσεων δεδομένων, παρά μόνο με εισαγγελική παραγγελία (παράδειγμα, όχι απαραίτητα αληθινό: Η τροχαία ανατρέχει στην βάση δεδομένων της ΗΔΙΚΑ για να βρει την διεύθυνσή σου να σου στείλει μία κλήση. Παράδειγμα: Όλοι οι παραγωγοί ρεύματος, τηλεφωνίας κ.λπ.)
Αντιστρόφως, κράτος και ιδιωτικές εταιρείες θα πρέπει να παρέχουν άμεσα και χωρίς παρακώληση στον πολίτη οτιδήποτε δεδομένα τον αφορούν – εφόσον αυτά ζητηθούν.
Η χώρα διαθέτει σημαντικότατους επιστήμονες στους τομείς τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών. Με τη στήριξη της πολιτείας και με συνεργασίες Ιδιωτών και Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων μπορούν να γίνουν πολλά.
Ενδεικτικά οφείλουμε να προωθήσουμε τους εξής άξονες τεχνολογιών:
Στο διαδίκτυο έχουν δημιουργηθεί πολλά κινήματα και κοινότητες αντίστασης, οι οποίες βασίζονται κυρίως στην τεχνολογία για να βρεθούν ένα βήμα μπροστά από τις αντιδραστικές πολιτικές ρυθμίσεις. Όμως, στις περισσότερες περιπτώσεις δεν καταφέρνουν να ορθώσουν μία συνεπή πολιτική φωνή αντίστασης ή να συνδέσουν τον αγώνα τους με τους γενικότερους λαϊκούς και δημοκρατικούς αγώνες. Σημαντικό είναι το προοδευτικό κίνημα του ΜέΡΑ25 να συναντήσει αυτά τα κινήματα και να πάρει εμπειρίες και τρόπους αγώνα από αυτά, αλλά ταυτόχρονα να μπορέσει να τους δώσει πολιτικό χαρακτήρα.
Η Πληροφορική ως εργαλείο εξωτερικής πολιτικής
Θα πρέπει να εξετασθεί σοβαρά εάν η αναγγελία δημιουργίας Datacenter στο Λαύριο εξυπηρετεί πράγματι τα εθνικά συμφέροντα σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα ή αποτελεί έναν πυλώνα ελέγχου και εναγκαλισμού με την πολιτική μιας ιδιωτικής εταιρίας, εν προκειμένω της Microsoft. Ειδικότερα στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και την Ανατολική Μεσόγειο, στην Ελλάδα η ίδρυση ενός βοηθητικού κέντρου που θα αποτελέσει το «δίδυμο» στην εγκατάσταση των αλληλοσυμπληρούμενων datacenters του Ισραήλ.
Ειδικότερα σχετικά με την ιδιοκτησία του λογισμικού Δημόσιου Τομέα – Φορολογικό λογισμικό
Διεκδικώντας ψηφιακή ελευθερία στην εποχή της μαζικής παρακολούθησης
Πώς; Με:
