Γιατί το ΜέΡΑ25 θα καταψηφίσει το νομοσχέδιο «ψηφοφόρων β΄ κατηγορίας» για τους Έλληνες του εξωτερικού

Ανακοινώσεις ΜέΡΑ25
09 Δεκ, 2019
Φωτογραφία: Ευρωκίνηση

Το νομοσχέδιο της κυβέρνησης, προϊόν κοπτοραπτικής ανάμεσα στα κόμματα, δημιουργεί «ψηφοφόρους β΄ κατηγορίας» για τους Έλληνες του εξωτερικού, καθ’ ότι —μέσα στις πολλές ατέλειές του— δίνει σε όσους από τους ανθρώπους που σήμερα έχουν ούτως ή άλλως πλήρες συνταγματικό δικαίωμα ψήφου (αλλά πρακτικό κώλυμα απόστασης στην άσκησή του) και πληρούν τις δαιδαλώδες προϋποθέσεις του νομοσχεδίου μια «κουτσουρεμένη ψήφο», κατά την οποία δεν θα μπορούν να επιλέξουν αντιπροσώπους-βουλευτές με σταυρό όπως όλοι μας, αλλά μόνο κόμμα.

Το ότι στα ψηφοδέλτια που θα διαμοιραστούν στους Έλληνες του εξωτερικού θα τυπωθεί το «ψηφοδέλτιο Επικρατείας», δηλαδή τα ονόματα των υποψηφίων βουλευτών Επικρατείας του κόμματος, χωρίς δυνατότητα σταυρού βέβαια, αποτελεί έναν απλό αντιπερισπασμό από την «κουτσουρεμένη ψήφο», αφού όσοι βουλευτές Επικρατείας εκλεγούν θα προκύψουν αποκλειστικά από το συνολικό ποσοστό που θα λάβει ένα κόμμα στις εκλογές, εντός και εκτός Ελλάδος. Στο κυβερνητικό νομοσχέδιο που αναμένεται να ψηφιστεί με «πρωτοφανή πλειοψηφία» βλέπουμε «ψήφο β΄ κατηγορίας», με μισές δυνατότητες (=χωρίς επιλογή και εκλογή βουλευτών), και άρα κατ’ επέκταση «πολίτες β΄ κατηγορίας».

Θυμίζουμε —και αποτελούν βασικό κομμάτι του παρόντος κειμένου— την πρόταση νόμου του ΜέΡΑ25, σύμφωνα με την οποία προτείνεται πλήρες και κανονικό εκλογικό δικαίωμα για τους πρόσφατους Έλληνες μετανάστες στην εκλογική περιφέρεια όπου είναι εγγεγραμμένοι και Εκλογικές Περιφέρειες Ελλήνων του Εξωτερικού για τους μόνιμους αποδήμους στις οποίες θα εκλέγονται με σταυρό εκπρόσωποι του ελληνισμού της διασποράς, και το εκτενές κείμενο όπου παρουσιάζουμε τις τότε δυνατότητες συναίνεσής μας, τις τότε προτάσεις της κυβέρνησης (έκτοτε έχουν αλλάξει αρκετά στοιχεία), και τους λόγους για τους οποίους προσανατολιστήκαμε ήδη τότε στο να καταψηφίσουμε το νομοσχέδιο. Σήμερα, το τελικό νομοσχέδιο επιβεβαιώνει και επιρρωνύει αυτήν την απόφαση.

Σημειώνουμε ότι από την πρώτη φάση επεξεργασίας έχει μεταβληθεί η κυβερνητική πρόταση: επί παραδείγματι, αντί για 30 ή 35 χρόνια απουσίας ως όριο, μετά το οποίο δεν παρέχεται διευκόλυνση της άσκησης του δικαιώματος ψήφου στους μόνιμα αποδήμους και άρα η κυβερνητική πρόταση θα αφορούσε μόνο όσους λείπουν για Χ χρόνια από τη χώρα, τώρα έχει εισαχθεί η ρήτρα της αθροιστικής παρουσίας κατ’ ελάχιστον δύο ετών στην Ελλάδα μέσα στα προηγούμενα 35 χρόνια — οπότε, κάποιος απόδημος δεύτερης, τρίτης ή τέταρτης γενιάς θα μπορεί να ασκεί το δικαίωμα, εφ’ όσον τεκμηριώσει δύο χρόνια αθροιστικής παρουσίας στην Ελλάδα κατά τα τελευταία 35 έτη. Επίσης, στο νομοσχέδιο ΔΕΝ προβλέπεται επιστολική ψήφος σε καμία περίπτωση, κάτι που μας βρίσκει σύμφωνους. Η απλή κατοχή ΑΦΜ δεν μας βρίσκει σε διαφωνία, αντιθέτως την επικροτούμε αφού δίνει τη δυνατότητα χρήσης του TAXISNET: όμως, τα κριτήρια οικονομικής δραστηριότητας που εντάσσονται στο νομοσχέδιο (π.χ. ένσημα για την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος — σε μια χώρα με πρωτοφανή ανεργία! ) μας βρίσκουν όλως αντίθετους.

Ως ΜέΡΑ25 υποχρεούμαστε να καταψηφίσουμε το νομοσχέδιο, κυρίως λόγω των ακόλουθων λόγων, με σειρά προτεραιότητας:

(α) Πρώτο και κύριο, το νομοσχέδιο προβλέπει την δυνατότητα ψήφου από τον τόπο διαμονής, με την ψήφο να προσμετράται βέβαια ως ίση στο εκλογικό αποτέλεσμα, αλλά χωρίς δυνατότητα σταυροδοσίας στις εθνικές εκλογές: οι εκτός επικρατείας εκλογείς θα ψηφίζουν «λίστα επικρατείας», δηλαδή μόνο κόμμα και όχι συγκεκριμένους αντιπροσώπους. Έτσι δημιουργείται μια νέα και άνιση με τους υπολοίπους εκλογείς κατηγορία ψηφοφόρων, οι οποίοι —μόνο εκείνοι— ΔΕΝ θα μπορούν να στείλουν επιλεγμένους αντιπροσώπους στη Βουλή. Δηλαδή έχουμε ίση ψήφο, με μία ψήφο του εσωτερικού να έχει την ίδια βαρύτητα με μια ψήφο του εσωτερικού κάτι το οποίο αρχικά δεν επιθυμούσε ο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά όχι ίδια ψήφο, αφού οι εντός Ελλάδος ψηφίζουν βουλευτές αλλά οι εκτός Ελλάδος μόνο κόμμα.

Φυσικά, το επιχείρημα πως οι απόδημοι «επιλέγουν» τα πρόσωπα των υποψηφίων βουλευτών επικρατείας (η εκλογή των οποίων θα προκύπτει με σειρά κομματικής επιλογής ανάλογα με το ποσοστό του κόμματος πανελλαδικά αλλά και στις εκτός επικρατείας κάλπες, όχι από την ψήφο των Ελλήνων του Εξωτερικού αποκλειστικά) είναι όλως έωλο. Δηλαδή, δημιουργείται μια ομάδα Ελλήνων πολιτών με, ουσιαστικά, μειωμένα εκλογικά δικαιώματα έναντι των υπολοίπων — όχι ως προς την ισότητα της ψήφου τους στο γενικό αποτέλεσμα καθ’ αυτήν, αλλά ως προς το είδος της ψήφου, το οποίο εδώ είναι άλλο και περικεκομμένο, «κουτσουρεμένο». Αυτός ο λόγος επαρκεί από μόνος του για την καταψήφιση του νομοσχεδίου, το καθιστά απαράδεκτο, ασχέτως σύγκρισης με τυχόν άλλες, καλύτερες αντιπροτάσεις του ΜέΡΑ25.

Θυμίζουμε ότι μέχρι σήμερα ο εκτός επικρατείας Έλληνας μπορούσε να πάρει το αεροπλάνο και να ψηφίσει κανονικά, δηλαδή να σταυρώσει συγκεκριμένους αντιπροσώπους, στην εντός Ελλάδος εκλογική του περιφέρεια: με αντάλλαγμα την ευκολία της ψήφου από τον τόπο διαμονής, καλείται τώρα να απωλέσει αυτό το δικαίωμα και να έχει μια συγκριτικά εύκολη αλλά βαθιά «κουτσουρεμένη» ψήφο.

«Ψηφοδέλτιο Επικρατείας» σημαίνει πως οι Έλληνες του εξωτερικού θα είναι οι μόνοι οι οποίοι δεν θα έχουν το δικαίωμα σταυροδοσίας, δηλαδή επιλογής βουλευτών — δικαίωμα που σήμερα διατηρούν, αν επιστρέψουν στην Ελλάδα για να ψηφίσουν. Με την κυβερνητική πρόταση, οι Έλληνες του εξωτερικού θα ψηφίζουν κόμμα, όχι αντιπροσώπους. Αυτό εισάγει απαράδεκτη διάκριση και ανισότητα ανάμεσα στους εντός επικρατείας και στους εκτός επικρατείας εκλογής.

Η ειρωνεία της υπόθεσης είναι ότι ναι μεν δεν θα μπορούν οι Έλληνες του Εξωτερικού να επιλέξουν βουλευτές πλην των… προεπιλεγμένων του ψηφοδελτίου επικρατείας, αλλά στην περίπτωση που βρίσκονται στην Ε.Ε. θα μπορούν κανονικά να σταυροδοτούν υποψηφίους ευρωβουλευτές, και η συμμετοχή τους στα δημοψηφίσματα θα είναι αδιαφοροποίητη με τους εντός Επικρατείας Έλληνες. Δηλαδή, χάνουν ένα κρίσιμης σημασίας δικαίωμα στις εθνικές εκλογές, αλλά το διατηρούν ακωλύτως στις ευρωεκλογές και στα δημοψηφίσματα, κάτι το οποίο απλώς υπογραμμίζει περαιτέρω το πόσο κουτσουρεμένη είναι η ψήφος τους για το εθνικό κοινοβούλιο.

Η κυβέρνηση ανεβάζει επίσης τον αριθμό των βουλευτών επικρατείας από 12 σε 15 (το οποίο θεωρούμε όλως άσχετο με το ζήτημα των αποδήμων, απλό ζήτημα εκλογικού νόμου, και άρα κοροϊδία) και υποχρεώνει τα κόμματα στην παρουσία τουλάχιστον τριών αποδήμων, εκ των οποίων ο ένας πρέπει να βρίσκεται στις τρεις πρώτες θέσεις.

(β) Ο δεύτερος λόγος καταψήφισης αφορά μια πάγια θέση του ΜέΡΑ25, προς την οποία το νομοσχέδιο είναι αντίθετο: ότι, δηλαδή, αφ’ ενός οι πρόσφατοι και προσωρινοί μετανάστες (π.χ. οι φοιτητές ή εργαζόμενοι του εξωτερικού, τα «παιδιά της κρίσης» κ.ο.κ.) πρέπει να διευκολυνθούν στο να μπορούν να ψηφίσουν για την πρότερη, εντός επικρατείας εκλογική τους περιφέρεια, εκλέγοντας τους εκεί βουλευτές, ενώ αφ’ ετέρου οι μόνιμοι απόδημοι (πολλές φορές δεύτερης, τρίτης, ακόμα και τέταρτης γενιάς, ανεξαρτήτως του αν έχουν ή δεν έχουν διαμείνει προσφάτως στην Ελλάδα) θα πρέπει να μπορούν να εκλέγουν τους δικούς τους αντιπροσώπους, σε εκλογικές περιφέρειες αποδήμων Ελλήνων Αυστραλίας, Αμερικής, κ.λπ. Στο νομοσχέδιο δεν υπάρχει ούτε το ένα ούτε το άλλο: αντ’ αυτών, όλοι οι εκτός Επικρατείας Έλληνες χάνουν το δικαίωμα πλήρους ψήφου, με σταυροδοσία (το οποίο είχαν μέχρι σήμερα — εάν ταξίδευαν στην περιφέρεια όπου ήταν εγγεγραμμένοι για τις εκλογές). Το ότι θα παρέχεται στους αποδήμους το «ψηφοδέλτιο Επικρατείας», με τα ονόματα των υποψηφίων βουλευτών επικρατείας και απαγόρευση σταυρού επιλογής, συνιστά κοροϊδία, αφού ακόμα και όσοι βουλευτές Επικρατείας εκλεγούν, θα εκλεγούν επί τη βάσει του ποσοστού του εκάστοτε κόμματος στο σύνολο των ψήφων του, εντός και εκτός επικρατείας, και όχι από τους αποδήμους per se.

(γ) Τρίτον και σε συνέχεια του παραπάνω, η προϋπόθεση της αθροιστικής παρουσίας στην Ελλάδα για δύο χρόνια την τελευταία 35ετία δεν μας λέει τίποτα: δεν την θεωρούμε προϋπόθεση από την οποία θα πρέπει να εξαρτάται ένα δικαίωμα τόσο θεμελιώδες όσο αυτό της ψήφου. Ούτε, βέβαια, η παρουσία στην Ελλάδα για δύο χρόνια αθροιστικά μέσα στην τελευταία 35ετία συνεπάγεται κάποια ιδιαίτερη πρόσδεση της μοίρας του ψηφοφόρου με τις τύχες της χώρας και τη διακυβέρνησή της…

Παράλληλα μας απασχολεί το πώς θα μπορεί ο εκάστοτε υπουργός να «παίξει» με τις προϋποθέσεις των τεκμηρίων για τη συμπλήρωση αυτής της διετίας παρουσίας στην Ελλάδα, κατά την εκτίμησή του σχετικά με το αν συμφέρει το κόμμα του το πλήθος της συμμετοχής στις εκτός Ελλάδος κάλπες.

Στο βαθμό δε που αυτή η διετία τεκμαίρεται ως συναρτώμενη με οικονομική δραστηριότητα στην Ελλάδα, βδελυσσόμαστε τη συνάρτηση άσκησης του εκλογικού δικαιώματος και οικονομικής δραστηριότητας/φορολογίας.

Από τα παραπάνω, είναι κυρίως το (α) που καθιστά πραγματικά αδύνατη τη θετική ψήφο μας. Η παραγωγή ψηφοφόρων «δύο ταχυτήτων» και ουσιωδώς διαφορετικών δικαιωμάτων.

Πέραν τούτων, πρέπει να σημειωθούν οι τρεις νίκες του ΜέΡΑ25 κατά τη διαδικασία επώασης αυτού του νομοσχεδίου — οι αλλαγές που έλαβαν χώρα κατόπιν της πρωτοβουλίας και πίεσής μας:

1. Αναθεωρήθηκε από την κυβέρνηση το άρθρο 54 του Συντάγματος, μεταξύ άλλων προς την κατεύθυνση της μελλοντικής δυνατότητας εκλογικών περιφερειών εκτός Ελλάδος Ελλήνων, όπως επιμένουμε.

2. Συμπεριλαμβάνεται στο νομοσχέδιο η χρήση της πλατφόρμας του TAXISNET για τη δήλωση της εγγραφής στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους εξωτερικού, η οποία όπως έχουμε προτείνει είναι μοναδικά κατάλληλη προς τούτο και η χρήση της πρέπει να επεκταθεί περαιτέρω (όπως με τη δημιουργία ενός Δημόσιου Εξωτραπεζικού Συστήματος Πληρωμών, σύμφωνα με τις Επτά Τομές του ΜέΡΑ25). Άρθρο 4 σχεδίου νόμου, «Για την ταυτοποίηση του εκλογέα γίνεται χρήση των διαπιστευτηρίων εισόδου σε εφαρμογές της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων»).

3. Αποκλείστηκε τελεσιδίκως η χρήση της (συνταγματικά προβλεπόμενης ως δυνατότητας) επιστολικής ψήφου, η οποία για εμάς είναι στην παρούσα φάση δυνητικά αφερέγγυα, καθ’ ότι δεν υπάρχουν εγγυήσεις για τη διασφάλιση του απόρρητου και αδιάβλητου χαρακτήρα της ψήφου.

 

 

Θέλεις να μαθαίνεις για τις δράσεις του ΜεΡΑ25; Γράψου εδώ.

Μετάβαση στο περιεχόμενο