Κύριε Χατζηδάκη, γνωρίζετε πολύ καλά τον πολιτικό μου πολιτισμό. Αν μου ζητούσε η κυρία να μιλήσει, θα της έδινα τον λόγο. Όταν ο Πρόεδρος όμως καταστρατηγεί τον Κανονισμό της Βουλής, θα έπρεπε όλοι μας να νιώσουμε προσβεβλημένοι. Δεν θα είχα κανένα πρόβλημα. Τόσες φορές μου έχουν ζητήσει συνάδελφοι, από όλα τα κόμματα, να προηγηθούν από μένα. Και το έχω δεχτεί. Ο κύριος αυτός εδώ δεν δικαιούται να θεωρείται αυτή τη στιγμή Προεδρεύων του Κοινοβουλίου, γιατί καταστρατήγησε τη διαδικασία πλήττοντας τον κοινοβουλευτισμό. Δεν με ενδιαφέρει να μιλήσω τώρα ή σε δέκα λεπτά. Κι αν μου ζητήσετε εσείς ή οποιοσδήποτε συνάδελφος τον λόγο αύριο, μεθαύριο ή τη σειρά μου, θα σας τη δώσω και το ξέρετε, γιατί το κάνω τρία χρόνια τώρα.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, το πανεπιστήμιο είναι πολύ σημαντικό ζήτημα για να αναλωνόμαστε με αυτό τον τρόπο.

Κυρία Υπουργέ, έχετε και τη δική μας συμπαράσταση σε αυτό τον χαρακτηρισμό πολύ άδικα σας έγινε. Ο πολιτικός πολιτισμός για μας είναι στο dna μας είναι πρωταρχικό ζήτημα. Θα ήθελα να πω ότι δυστυχώς επειδή παρακολουθώ πολύ προσεκτικά τις συζητήσεις που γίνονται στο πλαίσιο αυτού του νομοσχεδίου για το πανεπιστήμιό μας, για το δημόσιο πανεπιστήμιο, αυτές τις μέρες πρέπει να πω ότι αυτός ο διάλογος έτσι όπως έχει μετεξελιχθεί μοιάζει με διάλογο κωφών. Δεν είναι διάλογος. Είναι μια ακολουθία από επιθετικούς μονολόγους. Δεν τιμά το Κοινοβούλιο και τον τρόπο με τον οποίο αυτό το Κοινοβούλιο πρέπει να αντιμετωπίσει το πανεπιστήμιό μας.

Θα μου επιτρέψετε ένα σχόλιο, πριν μπω στην ουσία του πανεπιστημίου.

Κυρία Κεραμέως, θα ήθελα πάρα πολύ να απαντήσετε στον λόγο μου γιατί θα σας μιλήσω πιο πολύ ως πανεπιστημιακός και λιγότερο ως Πρόεδρος Κοινοβουλευτικής Ομάδας. Θα με ενδιέφερε η τοποθέτησή σας, πραγματικά.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, έχετε παρατηρήσει ότι η κακοφωνία μέσα στην ολομέλεια της Βουλής, ο θόρυβος είναι αντιστρόφως ανάλογος των διαφορών που έχουν τα δύο μεγάλα κόμματα; Όσο λιγότερες είναι οι διαφορές τόσο μεγαλύτερη η φασαρία που δημιουργούν οι αρχηγοί των κομμάτων. Λες και προσπαθούν να συγκαλύψουν το ότι δεν διαφέρουν πάρα πολύ.

Ακούσαμε τον κ. Τσίπρα πριν να σας καταδικάζει για την πρώτη κατοικία. Ποιος έφερε τους πλειστηριασμούς και ποιος έβαλε τη βάση για τον «Ηρακλή»; Ο ΣΥΡΙΖΑ. Να σας καταδικάζει για τα ζητήματα της ενέργειας, τα κόκκινα δάνεια κλπ. Μαζί ψηφίσατε χτες, προχτές, η Νέα Δημοκρατία, ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ τους ειδικούς φόρους ενέργειας σε μια περίοδο ενεργειακής φτώχειας, σύμφωνα με όλους. Θα έπρεπε ο θόρυβος που δημιουργείται εδώ σε ένα καλά λειτουργούν Κοινοβούλιο να είναι αντίστοιχος των πραγματικών διαφορών και όχι αντιστρόφως ανάλογος.

Κυρία Κεραμέως, έρχομαι στο πανεπιστήμιο τώρα. Είμαι τελευταίος που θα πω ότι το πανεπιστήμιο λειτουργεί όπως θα έπρεπε να λειτουργεί και ότι δεν χρειάζονται μεταρρυθμίσεις. Θέλω, όμως, να σας δώσω ένα παράδειγμα μιας μεταρρύθμισης που κάνετε με το νομοσχέδιό σας. Είναι ένας χώρος που πρέπει να μεταρρυθμιστεί. Δεν διαφωνούμε σε αυτό. Πάρτε την παιδαγωγική επάρκεια. Το γεγονός εμένα πάντα μου έκανε πολύ αρνητική εντύπωση. Εδώ τελειώνει κάποιος φυσικός και θεωρείται ότι μπορεί να πάει σε ένα Γυμνάσιο να διδάξει φυσική. Εγώ δεν θεωρώ ότι μπορεί. Γιατί άλλο να ξέρεις φυσική κι άλλο να ξέρεις να διδάσκεις φυσική. Τι θα έπρεπε να γίνει; Αν θέλετε να κάνετε μια σοβαρή γενναία μεταρρύθμιση σε αυτόν τον τομέα θα έπρεπε να έχετε το πολιτικό σθένος και να εισπράξετε και το πολιτικό κόστος να πείτε στους απόφοιτους φυσικής, μαθηματικών, φιλολογίας «Ξέρεις κάτι; Για να πας να διδάξεις σε λύκειο μετά, θα πρέπει να κάνεις για ένα χρόνο έναν ειδικό μεταπτυχιακό τίτλο στο παιδαγωγικό τμήμα της σχολής, του πανεπιστημίου Αθηνών, Θεσσαλονίκης» σε ένα παιδαγωγικό τμήμα, όπως γίνεται για παράδειγμα στην Αγγλία που πρέπει να κάνεις ένα diploma of education αν είσαι μαθηματικός, για να μπορείς να διδάξεις.

Εδώ τι κάνουμε; Έχουμε τα παιδαγωγικά τμήματα, έχουμε παιδαγωγικά μαθήματα στα τμήματα φυσικής, οικονομικών, τα οποία δεν μετράνε σε τελική ανάλυση και τελικά ποιος αποφασίζει ποιος θα διδάξει και ποιος δεν θα διδάξει; Ο ΑΣΕΠ. Άσχετο. Δεν θα έπρεπε να είναι θέμα του ΑΣΕΠ να δίνει τη δυνατότητα σε έναν φυσικό να διδάσκει Φυσική.

Και τι κάνετε στο νομοσχέδιο σας; Καταργείτε την επάρκεια ακόμα και αυτών που έχουν φοιτήσει σε παιδαγωγικά τμήματα και λέτε πρέπει να πάρουν ένα άλλο χαρτί, από κάπου αλλού, με μια άλλη διαδικασία. Αυτό, θα μου επιτρέψετε να πω ότι, δεν είναι μεταρρύθμιση, είναι αντιμεταρρύθμιση. Αποδομείτε αυτό που υπάρχει, χωρίς να οικοδομείτε κάτι που θα έπρεπε να υπάρχει, οπότε δείχνετε μια -θα μου επιτρέψετε να χρησιμοποιήσω τη λέξη- διστακτικότητα -κάποιοι θα έλεγαν δειλία, εγώ λέω διστακτικότητα- να μεταρρυθμίσετε πράγματα που πρέπει να μεταρρυθμιστούν. Αλλά δείχνετε μια απίστευτη απερισκεψία, ένα μεγάλο θάρρος, εκεί που πάτε να κατεδαφίσετε πράγματα που θα έπρεπε να διατηρηθούν ως κόρη οφθαλμού.

Γενικότερα, όταν αντιμετωπίζουμε ένα τόσο ογκώδες νομοσχέδιο το ζητούμενο για όλες και όλους εμάς στο Κοινοβούλιο θα έπρεπε να είναι ένα: Η παραγωγή και η διάχυση της δύσκολης γνώσης. Αυτό κάνει το πανεπιστήμιο. Παράγει και διαχέει στην κοινωνία δύσκολη γνώση. Αυτή είναι η δουλειά μας στο πανεπιστήμιο.

Θα επικεντρωθώ σε τέσσερα ζητήματα, σχετικά με την παραγωγή και τη διάχυση της δύσκολης γνώσης: Στη διοίκηση των πανεπιστημίων, στη γνώση αυτή καθ’ αυτή που είναι το προϊόν του δημόσιου πανεπιστημίου, στους φοιτητές και στο προσωπικό -μέλη ΔΕΠ και ερευνητές.

Πριν το κάνω αυτό, θα ήθελα να κάνω ένα σχόλιο, κυρία Κεραμέως και γενικότερα συνάδελφοι της συμπολίτευσης: Εσείς ήρθατε εδώ, από την αρχή της κοινοβουλευτικής σας θητείας, υποσχόμενοι ένα επιτελικό κράτος. Βλέπω, όμως, κυρία Κεραμέως, ότι καταθέτετε ένα νομοσχέδιο το οποίο δεν συνάδει με αυτήν την υπόσχεση. Κάνετε micromanagement. Είναι σαν να έχει γραφτεί από μια Υπουργό Παιδείας που θέλει να λύσει όλα τα προβλήματα του πανεπιστημίου από το Υπουργείο Παιδείας. Διατάξεις, υποδιατάξεις, παραϋποδιατάξεις, που προσδιορίζουν και καθορίζουν τα πάντα μέσα στο πανεπιστήμιο. Αυτός είναι ο χειρότερος συνδυασμός υδροκεφαλισμού, κρατισμού από τη μια μεριά και μιας αγοραίας αντίληψης, στην οποία θα έρθω αμέσως μετά.

Ξεκινάμε, όμως, τώρα από τη διοίκηση. Πάμε στα ζητήματα της διοίκησης. Κυρία Κεραμέως, η ακαδημαϊκή ελευθερία, η ελευθερία του διδάσκοντα, του ερευνητή, δεν είναι μια πολυτέλεια, δεν είναι ένα προνόμιο για μας τους καθηγητές. Είναι προαπαιτούμενο για την παραγωγή της δύσκολης και χρήσιμης γνώσης. Η σημερινή αιρετική σκέψη είναι η επιστημονική αλήθεια του μέλλοντος, το οποίο σημαίνει ότι το πανεπιστήμιο πρέπει να θεραπεύει αιρετική σκέψη αν είναι να προσφέρει επιστημονικά χρήσιμη -και οικονομικά χρήσιμη- γνώση στο μέλλον.

Ο νόμος – πλαίσιο του 1982, που εισήγαγε η πρώτη Κυβέρνηση του Ανδρέα Παπανδρέου -και καλό θα ήταν να υπάρχει ένα ΠΑΣΟΚ να υπερασπιστεί εκείνον το σπουδαίο νόμο πλαίσιο του 1982, αλλά δεν υπάρχει, δυστυχώς, αυτό είναι ένα απόκομμα που έχει μείνει- τι έκανε; Εισήγαγε μια πολύ σημαντική τομή, την οριζόντια από τα κάτω διαχείριση των πανεπιστημίων εντός της κοινότητας εκείνων που θεραπεύουν το κάθε γνωστικό αντικείμενο. Από εσάς βλέπουμε μια αντικατάσταση της οριζόντιας από τα κάτω διαχείρισης, με μια κάθετη από τα πάνω διαχείριση εναντίον της κοινότητας εκείνων που θεραπεύουν το γνωστικό αντικείμενο, κόντρα στην κοινότητα των διδασκόντων της ακαδημαϊκής κοινότητας.

Γιατί το λέω αυτό; Πάρτε το Συμβούλιο Διοίκησης -να το δούμε λίγο ήρεμα και ψύχραιμα. Προτείνετε να εκλέγονται έξι μέλη του Συμβουλίου Διοίκησης, όπως σήμερα εκλέγονται τα μέλη της Συγκλήτου κ.λπ., και μετά θα κάθονται γύρω από ένα τραπέζι με τον Πρύτανη και θα διορίζουν πέντε. Δηλαδή, για φανταστείτε το αυτό λίγο πώς θα λειτουργεί. Θα έχεις τον καθηγητή Βιολογίας, την καθηγήτρια από το Πολυτεχνείο, καθηγητές Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, καθηγητή Φιλοσοφίας -έξι άτομα, με διαφορετικά γνωστικά αντικείμενα, ως επί το πλείστον, μεταξύ τους- και τι θα κάνουν; Μεταξύ τους θα επιλέξουν πέντε άτομα, τα οποία θα προστεθούν σε αυτούς τους έξι, για να γίνουν οι έντεκα του Συμβουλίου Διοίκησης.

Τι σημαίνει αυτό; Πρώτον, το ξέρετε αυτό γιατί έτσι είναι η ανθρώπινη φύση, ο καθένας και η καθεμία μας έχουμε την τάση –δεν είναι κριτική αυτό, περιγραφή είναι- να αναπαράγουμε τις δικές μας προκαταλήψεις, απόψεις, δηλαδή τον εαυτό μας. Για παράδειγμα, αν ήμουν εγώ ένας από τους έξι θα επέλεγα κάποιον από το Σικάγο Ελληνοαμερικανό, από το Λονδίνο, με του οποίου τα χνώτα ταιριάζουμε, έτσι γίνεται. Δεν είναι παράλογο, είναι απολύτως λογικό αυτό. Και τελικά θα έχεις έξι ανθρώπους, με εντελώς διαφορετικά γνωστικά αντικείμενα, να διορίζουν άλλους πέντε, που μπορεί και αυτοί να έχουν εντελώς διαφορετικά γνωστικά αντικείμενα κι έτσι συγκροτείται ένα Συμβούλιο Διοίκησης. Αυτοί οι πέντε, δηλαδή, από τους έντεκα, δεν έχουν εκλεγεί από ανθρώπους με το ίδιο γνωστικό αντικείμενο με αυτούς. Άρα, ποιος τους κρίνει; Εγώ που είμαι οικονομολόγος θα κρίνω έναν γιατρό; Μπορώ να τον κρίνω, αν μου δώσετε το δικαίωμα με το νόμο και μου το επιβάλλετε, θα το κάνω, αλλά, κατ’ αρχάς, αυτό σημαίνει ότι η ιατρική κοινότητα δεν επιλέγει άνθρωπο που θα είναι στο Συμβούλιο Διοίκησης για να εκφράζει απόψεις που έχουν να κάνουν με τις ιατρικές σχολές. Αυτό είναι παράλογο, κυρία Υπουργέ.

Και τι θα κάνει αυτό το Συμβούλιο Διοίκησης; Ωραία, λοιπόν, συγκροτείται. Μετά τι θα κάνει; Θα διορίζει –λέει- τους κοσμήτορες.  Θα έρχεται, δηλαδή, αυτό το ετερογενές συνονθύλευμα ανθρώπων, ο βιολόγος, ο ένας, ο άλλος, κ.λπ. και θα διορίζουν τον κοσμήτορα της Σχολής Οικονομικών Επιστημών –και αναφέρομαι στις οικονομικές επιστήμες γιατί τις ξέρω καλά. Με άλλα λόγια, ο κοσμήτορας των οικονομικών επιστημών, ο κοσμήτορας της γεωλογίας, θα έχει διοριστεί από ανθρώπους που δεν έχουν καμία σχέση με τις οικονομικές επιστήμες ή με τη γεωλογία.

Είναι δυνατόν να το υποστηρίζετε αυτό; Από πάνω προς τα κάτω; Δεν είναι η κριτική μας μια κριτική που βασίζεται σε ένα πνεύμα αντιρρησίας. Δεν υπάρχει λογική συνέπεια σε αυτό που λέτε, πέραν της χειραγώγησης του πανεπιστημίου και της δημιουργίας μιας ασφυκτικής κλίκας διοικούντων, managers.

Πάμε τώρα στο προϊόν του πανεπιστημίου, που για μας πρέπει να είναι η δύσκολη αιρετική γνώση, γιατί μόνο αυτή προσφέρει αξία είτε χρήσης είτε βιωματική είτε αργότερα και ανταλλακτική στη μελλοντική κοινωνία, στην κοινωνία του μέλλοντος. Θέλω να σας δώσω ένα συγκεκριμένο παράδειγμα. Ένας πολύ σπουδαίος μαθηματικός, ο Leonard Dickson -πέθανε το 1954- από τους πιο σημαντικούς ανθρώπους της θεωρίας των αριθμών, κυρία Κεραμέως, λίγο πριν πεθάνει, στα απομνημονεύματά του είχε γράψει, στο Πανεπιστήμιο του Cambridge: «Ευχαριστώ το Θεό -είχε πει- που η θεωρία των αριθμών -το γνωστικό του αντικείμενο- δεν έχει μαγαριστεί ακόμα από καμία εφαρμογή κι έτσι κανένας επιχειρηματίας δεν νοιάζεται γι’ αυτά που κάνω». Αυτό το είπε ο Dickson για τη θεωρία των αριθμών.

Ξέρετε, η θεωρία των αριθμών τελικά απεδείχθη ότι έχει εφαρμογές. Ο Dickson δεν το πίστευε, νόμιζε ότι ήταν σαν το σκάκι. Το σκάκι είναι πάρα πολύ ενδιαφέρον, ακονίζει το μυαλό, αλλά είναι παντελώς άχρηστο. Όποιος επιχειρηματίας ή όποιος στρατηγός εφαρμόσει στρατηγικές στη βάση του σκακιού είναι επικίνδυνος, σωστά; Έτσι νόμιζε ο Dickson για τη θεωρία των αριθμών. Όμως, αυτήν τη στιγμή, στο λάπτοπ που έχετε μπροστά σας, κυρία Κεραμέως, δεν θα λειτουργούσε το web banking σας ή η ψηφιοποίηση των υπηρεσιών του δημοσίου, τίποτα δεν θα λειτουργούσε στο διαδίκτυο χωρίς την κρυπτογράφηση που στηρίχτηκε –χτίστηκε- πάνω στη θεωρία των αριθμών που ένας από τους εφευρέτες της θεωρούσε ότι δεν είχε καμία εφαρμογή.

Γιατί το λέω αυτό; Γιατί αν ο κ. Dickson σπούδαζε παλιά και ερευνούσε σ’ ένα σύστημα σαν αυτό που δημιουργεί – φτιάχνει- ο νόμος σας, δεν θα είχε πρόσβαση σε μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών, σε διδακτορικό ούτε καν θα τον προσλάμβαναν -σε καμία περίπτωση δεν θα τον προσλάμβαναν- γιατί το γνωστικό του αντικείμενο δε θα έβρισκε ποτέ χρηματοδότηση ούτε από την αγορά ούτε και κάποιος φοιτητής θα πήγαινε να δώσει δίδακτρα για να σπουδάσει κάτι που ο ίδιος ο καθηγητής Dickson θεωρούσε ότι δεν έχει καμία απολύτως εφαρμογή στην οικονομία και στην κοινωνία.

Αυτό, κυρία Κεραμέως, είναι το παράδοξο της δύσκολης γνώσης. Είναι το παράδοξο της μονάκριβης, ανεκτίμητης, δύσκολης γνώσης. Και ποιο είναι το παράδοξο;

Επιτρέψτε μου να το πω επακριβώς: Η γνώση που τελικά δημιουργεί τεράστια κέρδη -γιατί τα κέρδη που προέκυψαν από τις θεωρίες του Ντίξον είναι στα τρισεκατομμύρια δολάρια ή και ευρώ, εάν θέλετε, σήμερα- η γνώση, λοιπόν, που προκύπτει από το ερευνητικό έργο του Ντίξον, η οποία τελικά δημιουργεί τεράστια κέρδη, δεν θα είχε παραχθεί ποτέ εάν η έρευνα του ερευνητή κρινόταν στη βάση της πιθανότητας να είναι επικερδής.

Η δύσκολη γνώση είναι κάτι σαν την πραγματική καλοσύνη, μόνο ως αυτοσκοπός μπορεί να υπάρξει.  Δηλαδή το να είσαι καλός άνθρωπος δεν μπορεί να ισχύει όταν θέλεις κάτι να κερδίσεις, είναι αυτοσκοπός, «κάνεις το καλό και το ρίχνεις στον γιαλό». Έτσι και η έρευνα και η σοβαρή γνώση, δεν μπορούν να έχουν ωφελιμιστικά κίνητρα. Η πραγματικά ακριβή και δύσκολη γνώση είναι αυτή η οποία γίνεται για τον εαυτό της ως αυτοσκοπός. Η εμπορευματοποίηση της έρευνας μετατρέπει ένα ανεκτίμητο προϊόν σε μια απαξιωμένη υπηρεσία.

Επανέρχομαι, λοιπόν, κυρία Υπουργέ. Η ακαδημαϊκή ελευθερία δεν είναι πολυτέλεια, δεν είναι προνόμιο για εμάς τους πανεπιστημιακούς. Η ακαδημαϊκή ελευθερία από την εξουσία του κεφαλαίου, η πραγματική ελευθερία από την εξουσία του κράτους είναι προαπαιτούμενο για την επιστημονική γνώση.

Η αιρετική άποψη του σήμερα, όπως είπα και πριν, είναι η επιστημονική κατάκτηση του αύριο. Όμως, οι μάνατζερς από τη μια μεριά, είτε είναι μάνατζερς στον ιδιωτικό τομέα είτε στον δημόσιο, και οι αγορές από την άλλη δεν θα χρηματοδοτήσουν ποτέ την αιρετική σκέψη που θα παράξει τη σοβαρή, πανάκριβη, σημαντική επιστημονική γνώση.

Θα με ρωτήσετε: Καλά, δεν πιστεύετε στη διασύνδεση της οικονομίας με το πανεπιστήμιο; Την πιστεύουμε. Να σας δώσω, όμως, παραδείγματα για το πώς την βλέπουμε εμείς. Λέμε ναι στην πρακτική εξάσκηση των προπτυχιακών, ναι στο να υπάρχουν διδακτορικά, αυτό που λέτε εσείς βιομηχανικά διδακτορικά, όπου κάποιος δουλεύει και σε μια επιχείρηση, σε ένα εργοστάσιο, σε μια φαρμακοβιομηχανία και ταυτόχρονα κάνει το διδακτορικό του ή το διδακτορικό της στο πανεπιστήμιο. Λέμε ναι στα spinoffs. Εμένα μου αρέσει να βλέπω καθηγητές, ιδίως του Πολυτεχνείου, να κάνουν spinoffs και αυτό το οποίο βγαίνει από το εργαστήριό τους στο Πολυτεχνείο να καταλήγει στην αγορά. Λέμε ναι και στη δια βίου εκπαίδευση. Λέμε, όμως, όχι στη διασύνδεση της πρακτικής των προπτυχιακών με τη βαθμολογία τους. Δεν επιτρέπεται στο πανεπιστήμιο να εκχωρεί, να κάνει subcontracting, τη βαθμολόγηση του φοιτητή στην επιχείρηση στην οποία απασχολείται στη διάρκεια της πρακτικής του εξάσκησης. Λέμε όχι στην επίβλεψη του διδακτορικού φοιτητή από κάποιον επιχειρηματία ή κάποιον που δουλεύει για μια επιχείρηση. Λέμε όχι στην εξέλιξη του καθηγητή του Πολυτεχνείου ανάλογα με τα πόσα χρήματα έβγαλε η spinoff εταιρεία του ή της.

Όσον αφορά τη δια βίου εκπαίδευση ξέρουμε πολύ καλά πού πάει το πράγμα. Οι μισθοί έχουν καταρρεύσει στα πανεπιστήμια από το 2012 και εξωθείτε –όχι μόνο εσείς, αλλά όλες οι κυβερνήσεις από το 2012- τους πανεπιστημιακούς να βρίσκουν και κάποιον άλλο τρόπο για να συμπληρώσουν τον μισθό τους. Όταν, όμως, γίνεται αυτό, δεν είναι σοβαρή η δια βίου εκπαίδευση. Ξέρετε πότε είναι σοβαρή; Όταν το πανεπιστημιακό τμήμα θεωρεί ότι είναι υποχρέωσή του να εκπαιδεύει για παράδειγμα τους καθηγητές της μέσης εκπαίδευσης της περιοχής στις τελευταίες εξελίξεις στην τεχνολογία, στην οικονομική επιστήμη, στην κοινωνιολογία, στη βιολογία, χωρίς όμως πληρωμή. Να πηγαίνουν δηλαδή καθηγητές της δευτεροβάθμιας σε πανεπιστημιακά τμήματα για να ενημερώνονται δια βίου. Αυτή είναι η πραγματική χρήση της δια βίου εκπαίδευσης για εμάς. Την ώρα που βάζεις μέσα το κίνητρο της πληρωμής εκφυλίζεται η όλη διαδικασία και  έχεις καθηγητές πανεπιστημίου που προσποιούνται ότι εκπαιδεύουν δια βίου κάποιους και κάποιους που προσποιούνται ότι εκπαιδεύονται από τους καθηγητές. Αυτό σας το λέω από προσωπική εμπειρία σε διάφορες χώρες του κόσμου.

Φεύγω τώρα από τη διοίκηση και πηγαίνω στους φοιτητές. Πώς τους θέλουμε; Τους θέλουμε πελάτες ή τους θέλουμε μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας;  Βλέπω από το νομοσχέδιό σας ότι εδώ γίνεται εκ μέρους σας ένας διμέτωπος αγώνας για να εισάγετε παντού δίδακτρα.

Θα ήταν πιο έντιμο εκ μέρους σας να κάνετε αυτό που έκανε η κυβέρνηση του Τόνι Μπλερ στην Αγγλία, όχι πως το συνιστώ, πάλι κόντρα θα ήμασταν. Όμως, θα ήταν πιο έντιμο εκ μέρους σας να κάνετε αυτό που έκανε η κυβέρνηση του Μπομπ Χοκ στην Αυστραλία το 1989 και να πείτε: «Εισάγουμε δίδακτρα». Και να εξηγήσετε στον ελληνικό λαό πώς θα μπορέσουν να πληρωθούν αυτά τα δίδακτρα από τους φτωχότερους, ιδίως, φοιτητές και φοιτήτριες.

Εσείς δεν το κάνετε αυτό. Tι κάνετε; Το εισάγετε από την πίσω πόρτα, από δύο πίσω πόρτες, η μια είναι τα μεταπτυχιακά -γνωρίζουμε πολύ καλά ότι πλέον λόγω του πληθωρισμού πτυχίων αν δεν έχεις μεταπτυχιακό δεν πιάνεις δουλειά- και η άλλη είναι τα ξενόγλωσσα προπτυχιακά προγράμματα σπουδών και τα θερινά τμήματα.

Κυρία Κεραμέως, ξέρω πολύ καλά πώς λειτουργεί. Σε πρώτη φάση θα πείτε ότι όποιος φοιτητής ή όποια φοιτήτρια θέλει να ενταχθεί το καλοκαίρι για να περάσει ένα μάθημα πιο γρήγορα ώστε να τελειώνει πιο γρήγορα, ας πληρώσει κάτι, ας έρθει το καλοκαίρι, να πληρώσουμε και τον καθηγητή ή την καθηγήτριά του για τους καλοκαιρινούς μήνες για να τελειώνουμε. Έτσι γίνεται σε χώρες που έχω δουλέψει. Μετά, όταν έχεις εισάγει δίδακτρα για ένα τρίτο εξάμηνο ουσιαστικά, είναι πάρα πολύ εύκολο αυτή η λογική να επεκταθεί και στα άλλα εξάμηνα και είναι πιο εύκολο για κάποια σαν κι εσάς που θέλετε να εισάγετε δίδακτρα. Όμως, άμα το θέλετε, κάντε το. Δεν χρειάζεται λίγο-λίγο, να έχουμε αυτό το μαρτύριο της σταγόνας, δίδακτρα λίγο από εδώ, λίγο από εκεί.

Όσον αφορά τα ξενόγλωσσα θα σας πω τι θα γίνει. Είμαι σίγουρος ότι το έχετε σκεφτεί και το θέλετε, αλλά πείτε το κιόλας, ας είμαστε ειλικρινείς, για να το συζητήσουμε, να κάνουμε μια αντιπαράθεση επί πολιτικών και ακαδημαϊκών βάσεων. Βάζεις ένα ξενόγλωσσο μάθημα οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, στο ΕΚΠΑ και έρχεται φοιτητής από τη Νιγηρία ή φοιτήτρια από την Ινδονησία να σπουδάσει εδώ αντί να πάει στην Ολλανδία και δίνει κάποια χρήματα. Το επόμενο στάδιο ξέρετε ποιο θα είναι; Θα πείτε -αν όχι εσείς, οι μετά από εσάς- «δίνουμε το δικαίωμα σε ξένους να αγοράζουν θέσεις στα πανεπιστήμια, γιατί δεν δίνουμε το δικαίωμα και σε Έλληνες και Ελληνίδες να αγοράζουν θέσεις στο ίδιο τμήμα, αντί να πηγαίνουν στο ιδιωτικό κολέγιο;» Είναι πάρα πολύ εύκολο. Η σφήνα μπαίνει μέσα και λίγο-λίγο θα φέρετε δίδακτρα παντού. Πείτε το, ώστε να κάνουμε την κουβέντα, γιατί θα πρέπει όλοι να πληρώνουν δίδακτρα. Αυτή είναι η νοοτροπία σας, αυτή είναι η ιδεολογία σας, αυτός είναι ο στόχος σας. Το φέρνετε από την πίσω πόρτα. Φέρτε το από την μπροστά πόρτα για να το συζητήσουμε και να θέσουμε το ερώτημα.

Αν έχετε το κουράγιο πείτε: «Πιστεύω ότι όλοι πρέπει να πληρώνουν δίδακτρα». Εμείς θα σας απαντήσουμε:

Όχι, δεν πρέπει να πληρώνει δίδακτρα κανείς για τρεις λόγους:

Πρώτον, αναποτελεσματικότητα. Όταν η επιλογή των φοιτητών γίνεται στη βάση της οικονομικής επιφάνειας της οικογένειας, τότε εισάγεις στρεβλώσεις, χάνεις ταλέντα, χάνεις εν δυνάμει γνώση που δεν θα παράξει το παιδί το οποίο δεν είχε τα χρήματα να μπει μέσα.

Δεύτερος λόγος, μακροοικονομικές επιπτώσεις. Κοιτάξτε στις χώρες που εισήχθησαν δίδακτρα με τον τρόπο που το κάνετε λίγο-λίγο εσείς από την πίσω πόρτα ποιο είναι το αποτέλεσμα. Το αποτέλεσμα είναι ένα νέο κύμα κόκκινων φοιτητικών δανείων, μέσω δανεισμού της οικογένειας και δανεισμού των φοιτητών με τεράστιες μακροοικονομικές επιπτώσεις. Αυτή τη στιγμή είναι τρισεκατομμύρια τα κόκκινα φοιτητικά δάνεια στις Ηνωμένες Πολιτείες και στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ουσιαστικά λίγο-λίγο πάτε να δημιουργήσετε ένα νέο τσουνάμι κόκκινων δανείων μέσα από τα δίδακτρα. Μπορεί να μην το έχετε καταλάβει αυτό, αλλά εκεί πάει η λογική του νομοσχεδίου σας.

Τρίτον, η διάβρωση της ποιότητας των προγραμμάτων σπουδών. Κυρία Κεραμέως, για ακούστε αυτό και πείτε μου πού έχω άδικο. Όταν λες  σ’ ένα παιδί -πάρτε για παράδειγμα ένα μεταπτυχιακό από αυτά που θα βάλετε δίδακτρα τώρα που δεν υπήρχαν ή ένα ξενόγλωσσο προπτυχιακό- όταν, λοιπόν, λες σ’ ένα παιδί ότι θα δώσεις τρία, πέντε ή οκτώ χιλιάρικα, και είναι σφιγμένα τα πράγματα, δεν δικός σας γιός ή κόρη ή η δικιά μου κόρη –για να βάλω κι εμένα μέσα- που έχουμε μια άνεση, αμέσως αρχίζει και δηλητηριάζεται το μυαλό του παιδιού. Σκέφτεται: «Η οικογένειά μου δίνει αυτά τα λεφτά. Τι πτυχίο να κάνω που θα μου επιτρέψει να τα πάρω πίσω;» Ξέρετε ποιο είναι το πρόβλημα εδώ; Κανένα παιδί σήμερα δεν ξέρει τι γνώσεις θα του ή θα της αποφέρουν έσοδα σε δέκα χρόνια. Παλιά πήγαιναν όλοι στο Πολυτεχνείο. Τελικά όσοι είχαν πτυχίο από το Πολυτεχνείο άνοιγαν σουβλατζίδικα. Μετά πήγαιναν όλα να κάνουν χρηματοοικονομικά, ήταν η μόδα. Όλα τα παιδιά νόμιζαν ότι αν κάνουν χρηματοοικονομικά θα λύσουν το οικονομικό τους πρόβλημα. Έγινε και το κραχ του χρηματιστηρίου και έμειναν άνεργοι, άνοιγαν σουβλατζίδικα ή δούλευαν στην e-food.

Και τι κάνουν; Τελικά ακολουθούν προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς τίτλους σπουδών όχι αυτούς που αγαπάνε, όχι αυτούς στους οποίους θα μπορούν να διαπρέψουν, αλλά αυτούς που νομίζουν ότι αν τους πάρουν θα βρουν δουλειά, που δεν θα βρουν δουλειά. Είναι ο ορισμός της αναποτελεσματικότητας αυτή η νοοτροπία.

Και το άλλο που κάνετε; Δίνετε τη δυνατότητα στα τμήματα μας στα πανεπιστήμια να κάνουμε ότι κάνει η «Procter & Gamble», η «Unilever» με τα απορρυπαντικά. Πηγαίνετε σε ένα Σκλαβενίτη, πηγαίνετε σε ένα Μαρινόπουλο, σε ένα σούπερ μάρκετ και πάρτε όλα τα διαφορετικά απορρυπαντικά αυτών των μεγάλων πολυεθνικών εταιρειών, κάντε μια χημική ανάλυση, έχουν ακριβώς το ίδιο πράγμα μέσα. Το ένα είναι με μπλε κόκκους, το άλλο είναι με κόκκινους. Αυτό κάνετε.

Στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών, στο δικό μου Τμήμα, στο ΕΚΠΑ είχαμε πτυχίο Οικονομικών Επιστημών. Θα έχουμε πτυχίο Οικονομικών με ολίγη Χρηματοοικονομικών. Θα έχουμε πτυχίο Χρηματοοικονομικών με ολίγη Οικονομικών. Θα έχουμε πτυχίο Αναπτυξιακής Οικονομικής με ολίγη Χρηματοοικονομική και Λογιστική.

Με άλλα λόγια το ίδιο μενού, αυτά που κάνουν έτσι αλλιώς τα παιδιά θα τα πακετάρουμε με διαφορετικούς τρόπους, όπως η «Procter & Gamble» και η «Unilever» τα απορρυπαντικά και θα έχουμε μια προμετωπίδα, μια βιτρίνα με τριάντα πτυχία ανά τμήμα και τα παιδιά θα διαλέγουν αυτό του οποίου ο τίτλος ακούγεται καλύτερος, όπως εμείς όταν πηγαίνουμε στο σούπερ-μάρκετ διαλέγουμε το απορρυπαντικό που μας ταιριάζουν τα χρώματά του. Αυτό είναι κατακερματισμός των προγραμμάτων σπουδών και είναι απαξίωση του πανεπιστημίου.

Κάποιοι από εσάς οι πιο νεοφιλελεύθεροι θέλετε να σκέφτεστε τους φοιτητές ως πελάτες, γιατί στο μυαλό σας τι είναι και η γνώση; Μια υπηρεσία είναι, η οποία έχει αξία στον βαθμό που έχει τιμή, έτσι όπως είχε πει ο Όσκαρ Ουάιλντ: «Οι κυνικοί και οι νεοδημοκράτες και οι νεοφιλελεύθεροι ξέρετε τα πάντα για τις τιμές και τίποτα για τις αξίες». Τα πάντα είναι ίδια. Αξίες και τιμές είναι το ίδιο πράγμα για εσάς.

Έστω ότι είναι πελάτες, κυρία Κεραμέως, είναι από τους πελάτες που έχουν πάντα άδικο εξ ορισμού. Εδώ βλέπω τον Κλέωνα, ο πατέρας του είναι γιατρός. Όταν πας σε έναν γιατρό, εξ ορισμού δεν ξέρεις, γι’ αυτό πας στον γιατρό, εάν ήξερες δεν θα πήγαινες στον γιατρό. Υπάρχει αυτό που λέμε στα οικονομικά ασυμμετρία πληροφόρησης.

Κυρία Κεραμέως, όταν υπάρχει αυτή η ασυμμετρία πληροφόρησης και έρχεται το παιδί στο πρώτο έτος, με τί έρχεται; Ξέρετε, έχω δεκαετίες εμπειρίας. Βλέπω τους φοιτητές και τις φοιτήτριες να έρχονται. Ξέρετε με τί έρχονται; Έρχονται με προκαταλήψεις στο μυαλό τους. Κάποιος τους είπε κάποτε ότι αν κάνουν αυτό το μάθημα θα βγάλουν λεφτά, ότι ο Κέϋνς ήταν ηλίθιος, ενώ ο Χάγκεν ήταν πανέξυπνος ή ανάποδα -δεν έχει καμία σημασία- ή ότι ο Μαρξ τα είχε πει όλα, τα είχε λύσει όλα τα προβλήματα πριν εκατό χρόνια και δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα και οι μαρξιστές σήμερα απλά αναπαράγουμε αυτά που έλεγε ο Μαρξ. Έρχονται με προκαταλήψεις.

Η δική μας η δουλειά ως δάσκαλοι δεν είναι να εξυπηρετήσουμε τις ορέξεις τους. Αν ήταν πελάτες, αν είχα εστίαση, στόχος μου θα ήταν να εξυπηρετήσω τις ορέξεις τους, γιατί ο πελάτης ξέρει πάντα καλύτερα. Στο πανεπιστήμιο ποτέ δεν ξέρει εξ ορισμού,. Αν ήξερε, δεν θα ήταν φοιτητής πρώτου έτους ή φοιτήτρια.

Ένας καλός δάσκαλος στο Χάρβαρντ και στο Κέϊμπριτζ -και αυτό ισχύει στο Χάρβαρντ και στο Κέϊμπριτζ-  ξέρετε τι στόχο έχει; Να απελευθερώσει τις φοιτήτριες και τους φοιτητές από τις προκαταλήψεις που τους έχει βάλει η κοινωνία στο μυαλό τους με τις οποίες φτάνουν στο αμφιθέατρο, στην αίθουσα διδασκαλίας. Αυτός είναι ο στόχος.

Όταν όμως εσείς τους βλέπετε ως πελάτες και πρέπει να πληρώσουν κιόλας, τότε τι γίνεται; Αντί να απελευθερώνονται οι φοιτητές από τις προκαταλήψεις τους υποδουλώνεται το πανεπιστήμιο, ο δάσκαλος στην ανάγκη να εξυπηρετεί τις προκαταλήψεις του φοιτητή. Αυτό κάνετε με την χυδαία εμπορευματοποίηση που εισάγετε λίγο – λίγο από την πίσω πόρτα, από την μπρος πόρτα.

Έρχομαι τώρα στο θέμα των φοιτητικών συλλόγων. Ξέρετε εμείς έχουμε διαφοροποιηθεί ως ΜέΡΑ25. Είμαστε κάθετα υπέρ της πολιτικοποίησης του φοιτητικού κινήματος και εναντίον της κομματικοποίησης του φοιτητικού κινήματος. Είναι μια θέση δική μας. Μπορεί να έχουμε άδικο, μπορεί να έχουμε δίκιο. Αυτό που κάνετε με τις ηλεκτρονικές ψηφοφορίες για τους φοιτητικούς συλλόγους, τι είναι; Αποστειρώνετε το πανεπιστήμιο από το διάλογο.

Εμείς στο ΜέΡΑ25 έχουμε ηλεκτρονικές ψηφοφορίες μεταξύ μας. Γιατί; Γιατί είμαστε πολιτικό κόμμα και δεν κάνουμε τίποτα άλλο όλη μέρα από το να συνεδριάζουμε, να μιλάμε, να συγκρουόμαστε και κάνουμε και μια ηλεκτρονική ψηφοφορία.

Η διαδικασία της ψηφοφορίας σε ένα φοιτητικό σύλλογο είναι κομμάτι του διαλόγου, της τριβής, της ζύμωσης. Χωρίς αυτό δεν έχει καμία αξία το ποιος θα εκλεγεί στους φοιτητικούς συλλόγους.

Σε τελική ανάλυση, κυρία Κεραμέως, ποιοι είμαστε εμείς, εσείς, εγώ, το Κοινοβούλιο, η Κυβέρνηση, οι καθηγητές, να λέμε στους φοιτητές και στο φοιτητικό κίνημα πώς θα διαχειρίζονται τους φοιτητικούς τους συλλόγους; Δεν έπρεπε να είναι κομμάτι καν του νομοσχεδίου σας το πώς «τρέχει» ένας φοιτητικός σύλλογος. Έξω το κράτος από τους φοιτητικούς συλλόγους, έξω τα κόμματα –για εμένα-, έξω οι επιχειρήσεις και όλη η δύναμη στους αυτόνομους φοιτητικούς συλλόγους. Είναι κομμάτι της εκπαιδευτικής διαδικασίας πολιτικοποίησης και ωρίμανσης των φοιτητριών και των φοιτητών μας.

Έρχομαι στο προσωπικό, μέλη ΔΕΠ, ερευνητές. Το μοντέλο της κάθετης από τα πάνω διοίκησης που εισάγετε, σε συνδυασμό με την εμπορευματοποίηση που περιέγραψα των πτυχίων, αλλά και της έρευνας, δημιουργούν ασφυκτικές συνθήκες στο προσωπικό, στα μέλη ΔΕΠ, στους ερευνητές, ένα προσωπικό που άγεται και φέρεται σε τελική ανάλυση από βραχύβιες αναγνώσεις των ορέξεων μιας αγοράς που δεν ξέρει τι θέλει από το πανεπιστήμιο. Σας έδωσα πριν το παράδειγμα με τη θεωρία αριθμών.

Τελικά αυτό που θα καταλήξει να συμβαίνει στα πανεπιστήμιά μας ως αποτέλεσμα του νομοσχεδίου σας είναι μια ταξική διαστρωμάτωση μέσα στο πανεπιστήμιο. Πάνω-πάνω θα είναι το Συμβούλιο Διοίκησης. Κάποιος θα είναι από το Σικάγο μέσα εκεί, κάποιος θα είναι μεγαλοκαθηγητής νομικής ή ιατρικής. Αυτές οι δύο σχολές κυριαρχούν και δυναστεύουν. Το ξέρετε καλά αυτό. Η μεσαία τάξη θα είναι οι καθηγητές πρώτης βαθμίδας που θα έχουν μεν αυξημένη εξουσία απέναντι στους πιο κάτω, αλλά αυξημένη εξουσία επί ποίου πράγματος; Επί ενός «φέουδου» το οποίο θα είναι απολύτως απαξιωμένο. Κάτω από τη μεσαία τάξη των καθηγητών πρώτης βαθμίδας, όπως πριν το 1982, πριν από εκείνον τον φωτισμένο νόμο-πλαίσιο του Ανδρέα Παπανδρέου, θα έχουμε τους «βαστάζους» των καθηγητών, τους εξευτελιζόμενους, αν θέλετε, «προλετάριους» που κάποια στιγμή μπορεί και να γίνουν μόνιμοι ελέω πρωτοβάθμιων. Κάτω από τους «προλετάριους» το «πρεκαριάτο» των ερευνητών, των ανθρώπων που είναι με εξάμηνα συμβόλαια, που κάποτε πληρώνονται, κάποτε δεν πληρώνονται και δουλεύουν σε ερευνητικά προγράμματα τα οποία δεν έχουν σχεδόν καμία επιστημονική αξία.

Κυρία Κεραμέως, εδώ θέλω να κάνω μια αντίστιξη μεταξύ του αμερικανικού-βρετανικού μοντέλου και του ευρωπαϊκού. Το ευρωπαϊκό μοντέλο είναι αδύνατο να το υπερασπιστεί άνθρωπος ο οποίος ξέρει πώς λειτουργούν τα πανεπιστήμια. Σκεφτείτε ποια είναι η διαφορά. Όταν είσαι στις Ηνωμένες Πολιτείες ή στη Βρετανία και είσαι καθηγητής βιολογίας –που δεν είμαι, αλλά λέμε-, ερευνάς κάτι που θεωρείς ότι είναι πολύ σπουδαίο για την ανθρωπότητα και για εσένα ως ερευνητή και λες στο research council, στο ερευνητικό ινστιτούτο το οποίο δίνει τα χρήματα για την έρευνα: «Κοιτάξτε τι έχω κάνει μέχρι τώρα, ποια είναι τα αποτελέσματα της έρευνάς μου μέχρι τώρα. Πιστεύω ότι βλέποντας όλες αυτές τις εξελίξεις στην επιστήμη, αν μου δώσετε 200.000 ευρώ, 500.000 ευρώ, αν μου επιτρέψετε να προσλάβω και δύο-τρεις μεταδιδακτορικούς, θα μπορέσουμε μέσα σε δύο χρόνια να πετύχουμε αυτό» και κρίνεσαι από αντίστοιχους συναδέλφους βιολογίας κ.λπ. στη βάση της δικής σου πρότασης.

Τι γίνεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση; Κάτι που συγγνώμη, αλλά είναι κατάπτυστο. Βγαίνει από τις Βρυξέλες μια προκήρυξη και λέει: «Ποιοι καλοί συνάδελφοι πανεπιστημιακοί θέλετε να ερευνήσετε το λειρί του κόκορα, το οποίο φύεται στη Μολδαβία;». Ξαφνικά έχεις τριακόσιους καθηγητές οι οποίοι ασχολούνται ή λένε ότι το μόνο πράγμα που θέλουν όλη τους τη ζωή να ερευνήσουν είναι το λειρί του κόκορα της Μολδαβίας, γιατί έτσι μόνο θα πάρουν χρηματοδότηση.

Είναι απαράδεκτο να μην υπάρχει δυνατότητα στους ερευνητές μας να έχουν σταθερό εργασιακό περιβάλλον, να κρίνονται πανεπιστημιακά, να μην αναρωτιούνται εάν θα έχουν ασφαλιστική κάλυψη, να ξέρουν ότι για δύο χρόνια θα είναι εξασφαλισμένη η χρηματοδότηση και να μπορούν να αιτούνται ερευνητικά προγράμματα που να έχουν σχέση με το ταλέντο τους, μ’ αυτό που μπορούν να προσφέρουν, όχι μ’ αυτό που τους λένε οι Βρυξέλες.

Κλείνω, κύριε Πρόεδρε. Ελπίζω να με ανεχθείτε, γιατί πραγματικά μιλάω ως καθηγητής πολύ περισσότερο απ’ ό,τι ως Γραμματέας του ΜέΡΑ25. Τώρα, όμως, θα μιλήσω και λίγο πολιτικά, κυρία Υπουργέ, γιατί αν το δούμε λίγο πιο ιστορικά και σφαιρικά, στη Νέα Δημοκρατία ως κόμμα ποτέ δεν συμβιβαστήκατε με δύο καινοτόμες προοδευτικές νομοθετικές τομές της πρώτης κυβέρνησης του Ανδρέα Παπανδρέου. Η μία ήταν το πραγματικά φεμινιστικό οικογενειακό δίκαιο του 1983 και είδαμε τον ρεβανσισμό σας με τη συνεπιμέλεια. Το άλλο ήταν βεβαίως ένα χρόνο πριν, το 1982, ο πολύ σπουδαίος νόμος-πλαίσιο του Ανδρέα Παπανδρέου.

Διαβάσαμε και στα wikileaks τις εντολές της Αμερικανικής Πρεσβείας για πράγματα τα οποία τώρα κάνετε στο νομοσχέδιό σας. Μέχρι τώρα έχουμε δει την κυρία Κεραμέως εν δράσει. Σας έχουμε δει να βάζετε τα ΜΑΤ στις σχολές. Εσείς θεωρείτε ότι αυτήν τη στιγμή το πρόβλημα της βίας έχει εκλείψει. Εγώ δεν το βλέπω. Οι συνάδελφοί μου στο πανεπιστήμιο μού λένε ότι τα πράγματα είναι χειρότερα από ποτέ.

Εγώ σας έλεγα από την αρχή: Ναι στη φύλαξη, όχι στα ΜΑΤ, όχι στην αστυνομία στο πανεπιστήμιο. Δεν θα επιστρέψω σ’ αυτό. Με την ελάχιστη βάση από τη μια μεριά και τις προσλήψεις αποφοίτων κολεγίων στο δημόσιο, στα σχολεία, «αβαντάρετε» τα κολέγια της συμφοράς, που υπάρχουν στα κολέγια αυτά της συμφοράς πολύ καλοί διδάσκοντες, παιδιά με διδακτορικά λαμπρά, όμως την ώρα που αρχίζουν να δουλεύουν σ’ αυτά τα κολέγια, τους βάζουν να δουλεύουν τριάντα ώρες την εβδομάδα. Ξέρετε τι σημαίνει ένας ερευνητής να διδάσκει τριάντα ώρες την εβδομάδα; Τον στύβετε, του στύβετε το μυαλό. Σε πέντε χρόνια έχει καεί το μυαλό του, δεν μπορεί να κάνει έρευνα ξανά. Καταστρέφετε ανθρώπους με διδακτορικά, προωθώντας τα κολέγια μ’ αυτόν τον τρόπο.

Γενικότερα θα μου επιτρέψετε να πω κάτι που έχω πει άλλη μία φορά, δεν νομίζω να το άκουσε κανένας εκτός από εσάς. Θα το πω άλλη μία φορά, γιατί μήτηρ πάσης μαθήσεως είναι η επανάληψη.

Κυρία Κεραμέως, αυτό δεν είναι προσωπικά για εσάς. Αυτό ισχύει για όλες τις κυβερνήσεις που έχω δει τα τελευταία δέκα χρόνια. Βλέπουν οι κυβερνήσεις μας το δημόσιο πανεπιστήμιο όπως πριν το 1948 έβλεπαν τα τεχνικά κολέγια στη Βομβάη και στην Καλκούτα οι γραφειοκράτες Βρετανοί αποικιοκράτες από το India House του Aldwych του Λονδίνου απ’ όπου κυβερνούσαν την Ινδία.

Γιατί το λέω αυτό; Διότι τα δικά σας παιδιά δεν θα πάνε στο δημόσιο πανεπιστήμιο, γενικά τα παιδιά της τάξης ακόμα και της δικής μου. Βάζω και εμένα μέσα, για να είμαι ξεκάθαρος. Η κοινωνική μας τάξη στέλνει τα παιδιά της εκτός ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος από τα 14-15. Όταν ένα παιδί προσανατολίζεται για IB, έχει φύγει από το ελληνικό σύστημα. Οι γραφειοκράτες στο India House του Λονδίνου δεν θα πήγαιναν ποτέ τα παιδιά τους στο τεχνικό κολέγιο της Καλκούτας για να σπουδάσουν. Γιατί να στείλουν κονδύλια στο τεχνικό κολέγιο της Καλκούτας, ώστε να υπάρξει σοβαρή έρευνα και διδασκαλία; Έτσι το βλέπετε κι εσείς.

Ελάχιστες δαπάνες, λοιπόν, για τα παιδιά της ελληνικής Καλκούτας που πηγαίνουν στο δημόσιο πανεπιστήμιο, ελάχιστη παιδεία, δίδακτρα για πρόσβαση ακόμα και σ’ αυτήν την ελάχιστη παιδεία, υποτυπώδης έρευνα μόνο στον βαθμό που βρίσκονται χορηγοί ή αυτά τα ανόητα ευρωπαϊκά προγράμματα. Αυτή είναι η ουσία, αυτό είναι το περιτύλιγμα το οποίο εξηγεί το περιεχόμενο του νομοσχεδίου σας, κυρία Κεραμέως.

Εγώ θεωρώ ότι είναι λάθος και απρεπές να σας χαρακτηρίζει η Αντιπολίτευση αποτυχημένη Υπουργό Παιδείας. Για εμένα, για το ΜέΡΑ25, είστε ένας κρίκος της αλυσίδας Σουφλιά-Σπηλιωτόπουλου-Διαμαντοπούλου-Γαβρόγλου. Κοινό στόχο είχε αυτή η μεταρρύθμιση όλου του μνημονιακού τόξου την πολιτική διαχείριση της απαξίωσης ενός δημόσιου πανεπιστημίου για το οποίο η άρχουσα τάξη δεν ενδιαφέρεται πια, γιατί τα παιδιά της δεν πηγαίνουν σ’ αυτό.

Μπορεί τελικά να αποδειχθείτε η πιο αποτελεσματική απ’ όλους αυτούς τους Υπουργούς Παιδείας που ανέφερα ως προς τον στόχο της κατεδάφισης ό,τι απέμεινε από το δημόσιο πανεπιστήμιο, το οποίο ακόμα λόγω του ηρωισμού των μελών ΔΕΠ και πολλών φοιτητών, ιδίως μεταπτυχιακών, σε πείσμα της πολιτικής ηγεσίας του τόπου, συνεχίζει να παράγει αξίες ακόμα, αξίες που βεβαίως δεν σας αφορούν, αξίες που εμείς στο ΜέΡΑ25 θα στηρίξουμε με όλες μας τις δυνάμεις, αξίες που για να στηριχθούν σε τελική ανάλυση, πρέπει να σταματήσει αυτή η ιστορία, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι. Βγαίνει ένας Υπουργός Παιδείας –δεν είναι προσωπική κριτική, όλοι οι Υπουργοί Παιδείας, όσο θυμάμαι- και κάθε Υπουργός Παιδείας ήθελε να υπάρχει και ένας νόμος-πλαίσιο με το όνομά του ή το όνομά της. Ε, δεν γίνεται αυτό το πράγμα. Θα μου πείτε: «Πώς μπορεί να γίνει διαφορετικά;». Εμείς από το προεκλογικό μας πρόγραμμα έχουμε εξηγήσει.

Να υπάρξει ένα πραγματικό Συμβούλιο Παιδείας, το οποίο όμως να μη διορίζεται από εμάς, τα κόμματα. Το ένα τρίτο να διορίζεται από εμάς, τα κόμματα. Τα δύο τρίτα να είναι κληρωτά μέλη της πανεπιστημιακής, της εκπαιδευτικής κοινότητας, αλλά και ένορκοι.

Σας ευχαριστώ.

Θέλεις να μαθαίνεις για τις δράσεις του ΜεΡΑ25; Γράψου εδώ.