Για το νέο σύστημα παιδείας

Αρθρογραφία
03 Ιαν, 2019

Μετά από τρία χρόνια διακυβέρνησης από τον ΣΥΡΙΖΑ, επιτέλους παρουσιάστηκε  το προοδευτικό σύστημα για το οποίο είχε πλέξει το εγκώμιο τόσο πολύ η «Αριστερά στην Εξουσία». Δυστυχώς, παρά τα καλά που έχει η πρόταση του Υπουργείου, υπάρχουν πολύ σημαντικά αρνητικά που καλούμαστε τώρα να αποκαλύψουμε. Φυσικά χαιρετίζω τις προσπάθειες εκσυγχρονισμού της Παιδείας αλλά δεν μου επιτρέπει η συνείδησή μου να αδιαφορήσω για τα πισωγύρισματα… Γιατί δεν μπορεί να προοδεύσει η χώρα μας αν δεν θίξουμε τις τρύπες της, που δυστυχώς είναι πολλές στον συγκεκριμένο τομέα. Και μάλιστα αυτές τις τρύπες όχι μόνο τις γνωρίζουμε όλοι μας αλλά και τις καταγγέλλουμε. Μένουμε όμως μόνο στην καταγγελία μέχρι να πέσουμε οι ίδιοι μέσα σε αυτές και τότε να επαναστατήσουμε!

Αρχικά όσον αφορά την αντικατάσταση των Λατινικών από την Κοινωνιολογία πολλά έχουν λεχθεί αλλά λίγα είναι αυτά που είναι απαραίτητο να ειπωθούν: Πρώτον είναι πράγματι αλήθεια ότι ο τρόπος διδασκαλίας των Λατινικών στην Γ τάξη του Λυκείου δεν ήταν και δεν είναι (ειδικά τα τελευταία χρόνια) ο καλύτερος. Και με τα «τελευταία χρόνια» εννοώ από την στιγμή που η Λατινική Γλώσσα σταμάτησε να διδάσκεται στην Β Λυκείου. Η εξαναγκασμένη αποστήθιση κειμένων μετέτρεψε το μάθημα των Λατινικών σε έναν κρύο εφιάλτη που μόνο βάσανο αποτελούσε για τους πιεσμένους μαθητές. Αν το δούμε από χρησιμοθηρική σκοπιά, τα Λατινικά μπορεί να ήταν ένας δύσκολος δρόμος αλλά ήταν ένας δρόμος που αναμφισβήτητα οδηγούσε στο Άριστα. Και μην γελιόμαστε κανέναν μαθητή δεν ενδιαφέρει τι θα μάθει αλλά πιο πολύ τον ενδιαφέρει αυτό που θα μάθει να του δώσει μεγάλο βαθμό. Αυτή είναι η κοινωνία μας δυστυχώς.

Ας ξεχάσουμε τώρα τα όσα αφορούν την αριστεία… και ας δούμε ότι η Κοινωνιολογία παρά το ότι αποτελεί ένα μάθημα πολύ σημαντικό, είναι στον μεγαλύτερο βαθμό ξένο προς τον μαθητή. Δεν είναι ότι φταίει το μάθημα. Σε αυτό το φαινόμενο ευθύνη έχει η απολιτικοποίηση των εφήβων. Και θα πει κανείς ότι με την Κοινωνιολογία μπορούν οι μαθητές να γίνουν κριτικά σκεπτόμενοι πολίτες. Ξεχνά όμως ότι αυτή η διαδικασία πρέπει να γίνει αυτόβουλα από τον μαθητή και όχι επειδή οι επιταγές και οι ανάγκες της χρονιάς το επιβάλλουν.

Καλό είναι να διδάσκεται η Κοινωνιολογία σε ενισχυμένη βάση αλλά δεν είναι δυνατόν να μην διδάσκονται καθόλου τα Λατινικά και να αντικαθίστανται από ένα δήθεν πιο προοδευτικό και πιο σύγχρονο μάθημα. Σύμφωνα μάλιστα με τον Πρόεδρο της ΟΛΜΕ, ο οποίος μίλησε στο Θέμα 104,6, το νέο σύστημα είναι ρουλέτα, με άλλα λόγια ένα σύστημα τύχης.

«Ακόμα και οι μαθητές που θα περάσουν σε σχολές χαμηλής ζήτησης δεν θα ξέρουν μέχρι τα μέσα του έτους αν το έχουν πετύχει. Το παιδί πότε θα ξεκινήσει να προετοιμάζεται, το Σεπτέμβριο ή το Φεβρουάριο; Γιατί τότε θα ξέρει αν πέτυχε την εισαγωγή του σε μια σχολή χαμηλής ζήτησης» τόνισε ο Νίκος Παπαχρήστος, πρόεδρος της ΟΛΜΕ (πηγή: Άλφα Βήτα).

Και μιλώντας μάλιστα για το θέμα μας, δηλαδή τα Λατινικά και την Κοινωνιολογία, ανέφερε ότι «η πρώτη εκτίμηση δείχνει ότι έγινε με βάση τους καθηγητές που είχε. Είναι γνωστό ότι υπάρχει έλλειψη φιλολόγων, ενώ οι κοινωνιολόγοι είναι πολλοί».

Η ειρωνεία σε όλο της το μεγαλείο. Δεν υπάρχουν σύμφωνα με αυτές τις πληροφορίες φιλόλογοι και υπάρχουν κοινωνιολόγοι αλλά η γενικότερη παιδεία τόσο στο Γυμνάσιο όσο και στο Λύκειο απωθεί τους μαθητές από το να γίνουν φιλόλογοι. Προσπαθούμε δηλαδή να λύσουμε το πρόβλημα μονιμοποιώντας το!

Αυτό συμβαίνει φυσικά γιατί λίγοι θα είναι αυτοί που θα επιλέξουν να σπουδάσουν κάτι πάνω στις ανθρωπιστικές σπουδές αφού δεν θα έχουν πάρει την κατάλληλη ενημέρωση για το τι είναι τα Αρχαία ή τι είναι τα Λατινικά! Όταν λοιπόν δεν διδάσκονται όπως πρέπει την Αρχαία Κλασική Γραμματική είναι φυσικό και επόμενο να μην επιλέξουν να σπουδάσουν πάνω σε αυτήν. Αλλά και αν το κάνουν, θα φτάσουν στο πανεπιστήμιο με ελλιπείς γνώσεις πάνω στο αντικείμενο τους. Και θα είναι γνώσεις που χωρίς αυτές δεν θα μπορούν να συνεχίσουν τις σπουδές τους και τελικώς θα τις παρατήσουν, μονιμοποιώντας το πρόβλημα της έλλειψης φιλολόγων. Η λύση όμως σε αυτό βρίσκεται και πάλι στα δικά σας μέτρα… καταργήστε τα Λατινικά και από τα Πανεπιστήμια (!)…

Λύση φυσικά και δεν είναι να καταργηθούν τα Λατινικά! Λύση είναι να γίνουν πιο φιλικά προς τον μαθητή και ταυτόχρονα να ανοιχθεί σε αυτόν η ευρεία πνευματική και ιστορική προσφορά τους. Αυτό μπορεί να γίνει (βάσει τωρινών συνθηκών) μόνο με την μείωση των κειμένων, την μικρή ενίσχυση γραμματικής και συντακτικού αλλά και την θέσπιση του Άγνωστου Λατινικού Κειμένου (δύο σειρών με λίγη βαθμολογική αξία) με χρήση γνώριμου λεξιλογίου στον μαθητή που θα προέρχεται από το διδαγμένο κείμενο. Έτσι τα Λατινικά θα αποκτήσουν ουσία και θα γίνουν ένα θερμό μάθημα για τον μαθητή που θα του ελκύει μια περιέργεια και έναν θαυμασμό. Δεν είναι λοιπόν λύση η κατάργηση των Λατινικών αλλά η επίλυση του προβλήματος έγκειται στην αναθεώρηση του τρόπου διδασκαλίας.

Η Κοινωνιολογία θα μπορούσε να αποτελέσει ωστόσο μάθημα κλειδί για τις Νομικές- Πολιτικές- Κοινωνικές Σπουδές ως μάθημα επιλογής.

Η Ελλάδα θα είναι η μόνη χώρα του, προτύπου του Υπουργείου, Δυτικού Κόσμου που δεν θα έχει τα Λατινικά ως μάθημα διδασκαλίας. Θα είναι η χώρα που γέννησε τις Κλασικές Σπουδές και την ίδια στιγμή θα είναι η χώρα που πρώτη τις κατήργησε. Θα είναι επίσης η χώρα που ενώ έχει εκ γεννήσεως, ορισμού και υπάρξεως τις ανθρωπιστικές αξίες, τις καταλύει στο πλαίσιο μιας νέας ιδεολογίας (κακού) αριστερού τρόπου σκέψης. Δεν είναι αυτή η πραγματικά αριστερή, φιλελεύθερη και κοινωνικά συμφέρουσα παιδεία.

Είναι απαραίτητο να τονίσω όμως ότι οι υποστηρικτές αυτής της αριστεράς που απαρνιέται το παρελθόν και την ιστορία της, που δεν σέβεται τις αξίες και τα ήθη και που απότομα και απολυταρχικά αλλάζουν την κοινωνία, θα δουν ότι στην πράξη οδηγούν σε αποτελέσματα αντίθετα από αυτά που διακήρυξαν. Δεν είναι προοδευτικοί… είναι απλώς καθυστερημένοι…

Μια πραγματική σοσιαλιστική μεταρρύθμιση στηρίζεται στις κλασικές αξίες, στον δρόμο της επιστήμης και των σύγχρονων αναγκών που προχωρά και κάνει την κοινωνία να αλλάζει αυτοβούλως!

Συνεχίζοντας, νομίζω ότι οφείλω να χαιρετήσω την μείωση των μαθημάτων γενικής παιδείας στην Γ Λυκείου και την δίκαιη αύξηση των διδακτικών ωρών της έκθεσης αλλά δεν μπορώ λόγω λογικής να χαιρετήσω τις νέου τύπου ενδοσχολικές εξετάσεις που μοιάζουν πάρα πολύ με τις γνώριμες πανελλήνιες.

Σύμφωνα αρχικά με τους πίνακες του Υπουργείου το 2018 οι μαθητές στις απολυτήριες εξετάσεις εξετάστηκαν σε τέσσερα μαθήματα Γενική Παιδείας με θέματα από τους διδάσκοντες καθηγητές, επιτηρητές καθηγητές της συγκεκριμένης ειδικότητας και βαθμολογητή τον καθηγητή του μαθήματος. Με το νέο σύστημα, που θα μπει σε εφαρμογή το 2020, οι μαθητές θα εξετάζονται σε τέσσερα μαθήματα, εκ των οποίων τα τρία θα είναι ομάδας προσανατολισμού και το άλλο θα είναι η γνωστή σε όλους Έκθεση. Τα θέματα θα μπαίνουν από επιτροπές ομάδων σχολείων, η επιτήρηση θα γίνεται από καθηγητές διαφορετικής ειδικότητας και η βαθμολόγηση θα γίνεται από την επιτροπή ομάδας.

Αξιότιμη πληροφορία είναι επίσης ότι ο βαθμός του απολυτηρίου καθορίζει την πρόσβαση σε σχολές ελεύθερης πρόσβασης αλλά και το 10% του βαθμού εισαγωγής μέσω πανελληνίων!

Με άλλα λόγια το «ελεύθερης πρόσβασης» είναι αέρας κοπανιστός αφού ο βαθμός του απολυτηρίου θα καθορίζεται από εξετάσεις των οποίων τα θέματα θα εκδίδουν επιτροπές.

Τι είναι όμως οι πανελλήνιες;

Εξετάσεις πανελλαδικού χαρακτήρα με κοινά θέματα για όλους με σκοπό την εισαγωγή σε ΑΕΙ ή ΤΕΙ. Τα θέματα εκδίδονται από ειδική επιτροπή (ΚΕΕ).

Η μόνη διαφορά είναι ότι οι προβλεπόμενες απολυτήριες δεν θα έχουν κοινά θέματα για όλους δημιουργώντας προβλήματα αξιοκρατίας και δικαιοσύνης. Η υπόσχεση κοινού βαθμού δυσκολίας είναι μια ασήμαντη πληροφορία καθώς το πρόβλημα θα παραμένει και θα διαιωνίζεται όσο τα θέματα δεν είναι απολύτως ίδια. Είναι απαράδεκτο να γίνετε λόγος για δικαιοσύνη στην αριστεία και στην συνέχεια να εμφανίζεται ως δίκαιη αυτή η μεταρρύθμιση.

Η λύση σε αυτό είναι κατά την ταπεινή μου άποψη μία και μοναδική. Κατάργηση των απολυτηρίων εξετάσεων στην Γ Λυκείου αφού έτσι και αλλιώς οι μαθητές και οι καθηγητές δεν δίνουν σημασία σε αυτές, μπροστά στις Πανελλήνιες.

Αντί για την κατάργηση των πανελληνίων μας παρουσιάσατε τις διπλές πανελλήνιες αποδεικνύοντας πόσο πίσω μπορείτε να μας πάτε και πόσο αργά δύναται μια χώρα να προοδεύσει.

Δεν μπορούμε να προσπεράσουμε όμως και την διπλή κατάθεση μηχανογραφικών. Το Υπουργείο θεωρεί ότι οι μαθητές είναι αρκετά ώριμοι να κάνουν μια επιλογή που από την μια δεν μπορεί να αλλάξει ενώ από την άλλη θα καθορίσει κατά πολύ την ζωή τους. Έχουν περάσει τρείς μήνες από τότε που εγώ έδωσα πανελλήνιες και μπορώ να εγγυηθώ καλύτερα από την καθένα ότι οι μαθητές δεν έχουν αποφασίσει τι θέλουν να σπουδάσουν μέχρι να δουν τους βαθμούς ή μέχρι να τελειώσουν τις εξετάσεις. Οι πιο πολλοί από αυτούς βλέπουν τους βαθμούς τους και αναλόγως πράττουν ενώ οι αντίθετες περιπτώσεις είναι ελάχιστες. Και αυτά συμβαίνουν προς το τέλος της Γ Λυκείου! Πως λοιπόν ο κ.Γαβρόγλου ζητά να αποφασίσουν τα παιδιά τι θέλουν να κάνουν στην ζωή τους από την Β Λυκείου;!

Δεν είναι, φίλες και φίλοι, θέμα υπευθυνότητας, είναι θέμα ανωριμότητας της ηλικίας.

Και θα μου πείτε ότι τον Φεβρουάριο μπορεί τελικά ο μαθητής να επιλέξει να δώσει πανελλήνιες αλλά εγώ θα σας πω ότι δεν προλαβαίνει να καλύψει ούτε την μισή ύλη έτσι ώστε το επίπεδο του να είναι ανάλογο των απαιτήσεων των Πανελλαδικών Εξετάσεων.

Και τελειώνοντας θα ήθελα να σχολιάσω ως πρώην μαθητής την συνέντευξη του κ. Γαβρόγλου στην εκπομπή «Από Νωρίς» στο καναλάνι Έψιλον. Ο Υπουργός Παιδείας προχώρησε μέσα από αυτήν την εκπομπή σε μια σειρά από ανακρίβειες και ουτοπίες παραπληροφόρησης: Αρχικά στο ερώτημα μιας μαθήτριας Β Λυκείου για την κατάργηση της επιλογής του πέμπτου μαθήματος ο Υπουργός απάντησε εσφαλμένα. Παραθέτω την στιχομυθία:

Μαθήτρια: Είμαι μαθήτρια της Δευτέρας Λυκείου, έχω πρώτη προτίμηση την Ιατρική και δεύτερη τα Τμήματα Φυσικής. Γιατί με το Νέο Σύστημα μου αφαιρείται την επιλογή του πέμπτου μαθήματος με την οποία θα μπορούσα σε περίπτωση αποτυχίας μου στην Ιατρική να επιλέξω την δεύτερη επιλογή μου. Παρακαλώ απαντήστε μου συγκεκριμένα!

Υπουργός: Βεβαίως και θα σου απαντήσω συγκεκριμένα. Καταρχάς για να καταλάβουν οι ακροατές σας τι είναι αυτό. (εδώ υπάρχει ένα σχόλιο της δημοσιογράφου). Η ζωή δεν εξαρτάται μόνο από τις εισαγωγικές εξετάσεις, θα μου επιτρέψετε να σας πω για αυτό όλοι πρέπει κυρίως οι γονείς…(με κινήσεις με τα χέρια εννοεί να χαλαρώσουν).

Δημοσιογράφος: Η αγωνία όμως μιας μαθήτριας Δευτέρας Λυκείου αυτή είναι κύριε Γαβρόγλου…

Υπουργός: Θα σας πω… είναι μια αγωνία η οποία εντείνεται πάρα πολύ από ένα σύστημα που δεν έχει Τρίτη Λυκείου, από ένα σύστημα που πολλοί γονείς δεν ξέρουν τι να κάνουνε και κάνουν σπασμωδικές κινήσεις… Να απαντήσω όμως στο ερώτημα… Κοιτάξτε… Τι γινότανε μέχρι τώρα; Εγώ έπαιρνα τέσσερα μαθήματα, μπορούσα να πάω να δώσω στην Ιατρική πχ, και είχα την δυνατότητα να πάρω και ένα ακόμη μάθημα για να μου «ανοίξει» κι άλλη σχολή και κυρίως είναι τα φυσικομαθηματικά ή τα πολυτεχνειακά. Αυτό το πέμπτο μάθημα που έπαιρνα καταρχήν ήταν από την γενική παιδεία, δεν ήταν του ιδίου περιεχομένου και ιδίου βάθους όπως είναι τα άλλα τέσσερα άρα πρώτο παιδαγωγικό πρόβλημα…

Δημοσιογράφος: Ποιο παιδαγωγικό πρόβλημα; Δεν ανοίγουν οι ορίζοντες;

Υπουργός: Όχι, θα σας πω. Το δεύτερο… Εγώ λέω ότι πρέπει να αποφασίσουμε αν θέλουμε να ακολουθήσουμε την πορεία της Υγείας ή την Φυσικομαθηματική, ή της Υγείας ή το Πολυτεχνικό. Ξέρετε ότι έχουμε στο Πολυτεχνείο παιδιά που ήταν να πάνε Ιατρική και κατέληξαν Πολιτικοί Μηχανικοί… Κάτι δεν πήγε καλά εδώ… γιατί σας το λέω αυτό; Θα είχε δίκιο η κοπέλα εάν τυχόν είχε λίγες επιλογές στα τμήματα Υγείας. Στα τμήματα Υγείας έχει άπειρες επιλογές, έχει τις Ιατρικές, έχει τις Νοσηλευτικές (που τώρα είναι Πανεπιστημιακές), έχει την Βιολογία, έχει την Χημεία, έχει τις Βιοϊατρικές Επιστήμες καταλάβατε; Δεν είναι μόνο η Ιατρική!

Ο Υπουργός έκανε ένα τεράστιο λάθος! Η κοπέλα ήταν στην Ομάδα Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών που σημαίνει ότι είχε Βιολογία Προσανατολισμού στο πρόγραμμα της. Σύμφωνα με το μέχρι φέτος πρόγραμμα σπουδών, ως πέμπτο μάθημα για να ανοίξει κανείς το Πεδίο Υγείας από την Ο.Π. Θετικών Σπουδών ήταν η Βιολογία Προσανατολισμού και όχι η Γενικής Παιδείας. Η Βιολογία Γενικής Παιδείας άνοιγε τα Παιδαγωγικά (από όλα τα Πεδία) αλλά και τα περί Υγείας (από Ο.Π. Ανθρωπιστικών Σπουδών, Ο.Π. Σπουδών Οικονομίας και Πληροφορικής).

Με το Νέο Σύστημα πράγματι χάνεται αυτή η δυνατότητα και περιορίζονται οι επιλογές. Δεν αποτελεί απάντηση το ότι: και Τα Υγείας έχουν επιλογές! Νομίζω κανέναν δεν αφορά, με όλο τον σεβασμό, τι επιλογές θα κάνει ένας υποψήφιος, είτε είναι κάποιος Υπουργός είτε όχι.

Επιπρόσθετα όμως το Πεδίο Υγείας και Ζωής έχει ελάχιστες επιλογές κάτω από δεκαέξι χιλιάδες μόρια (εξαιρώντας τα Παιδαγωγικά και αυτά που έχουν Ειδικό Μάθημα). Σε περίπτωση μιας κακοτυχίας λοιπόν το συγκεκριμένο Πεδίο είναι προς αποφυγή.

Και θα μου πείτε υπάρχει η Δασολογία, Τεχνών Ήχου και Εικόνας, Περιβάλλοντος, Ιστορία και Φιλοσοφία της Επιστήμης, Θεάτρου, Επιστήμες Τροφίμων και Διατροφής και Γεωπονία κλπ. Όλα αυτά όμως δεν έχουν καμία σχέση με Ιατρική, Βιολογία, Χημεία αλλά… και Φυσική (που ήθελε  η μαθήτρια).

Ζήτημα δεν είναι να σπουδάσουμε κάτι αλλά να σπουδάσουμε κάτι που να μας αρέσει ή τουλάχιστον να έχει σχέση με αυτό που θέλουμε.

Αντιθέτως με το πέμπτο μάθημα, από τα Θετικά θα μπορούσε να δηλώσει Πολυτεχνεία που ποικίλουν σε βαθμολογίες αλλά και Φυσικομαθηματικά. Όλα αυτά… επειδή έτσι ήθελε και επειδή αυτό επιθυμούμε ως προγραμματισμό!

Δυστυχώς το Υπουργείο δεν επέτρεψε σε αυτήν την κοπέλα να κάνει αυτό που θέλει… έστω και καταλάθως.

Παρόλαυτα για να μην κάνουμε κακοήθη κριτική, είναι πολύ καλό που θεσμοθετήθηκαν απογευματινά μαθήματα για Κρατικά Πτυχία Γλωσσομάθειας και Πληροφορικής. Σε αυτό χειροκροτώ!

Συνεπώς και συνοπτικά, το νέο σύστημα είναι κάτι παραπάνω από ειρωνικό καθώς από την μία ευαγγελίζεται την ελεύθερη πρόσβαση και την κατάργηση των Πανελληνίων ενώ από την άλλη θεσμοθετεί τις ενδοσχολικές εξετάσεις με θέματα επιτροπής, όπως ακριβώς στις πανελλαδικές. Την ίδια στιγμή το 10% του βαθμού των Πανελληνίων θα είναι προϊόν μιας άδικης και αναξιοκρατικής διαδικασίας! Είναι όμως επίσης τραγικό για το μέλλον καθώς δημιουργεί εμπόδια στην μετέπειτα εκπαίδευση και ανοίγει τον δρόμο για την λανθασμένη αμφισβήτηση των κλασσικών σπουδών ανά τον κόσμο.

Ο τόπος μας έχει ζήσει καλές και κακές μέρες. Καλές όταν ήταν μονιασμένος και κακές όταν ήταν διχασμένος. Και ήταν διχασμένος όταν υπήρχε έκπτωση των ηθικών και κοινωνικών  αξιών. Όλα αυτά γράφονταν στο βιβλίο της ιστορίας σε ατέλειωτες μαύρες σελίδες. Αυτές τις μέρες γράφτηκε άλλη μια τέτοια σελίδα από έναν αριστερόχειρα που έγραψε με το δεξί του χέρι…

 

του Φώτη Κυζάκη, μέλους ΜέΡΑ25 και φοιτητή Πολιτικών Επιστημών στο ΑΠΘ

Θέλεις να μαθαίνεις για τις δράσεις του ΜεΡΑ25; Γράψου εδώ.

Μετάβαση στο περιεχόμενο