Συνέντευξη του Γραμματέα του ΜέΡΑ25, Γιάνη Βαρουφάκη, στην Εφημεδία των Συντακτών.
Πώς σας φάνηκε η νέα «ποσοτική χαλάρωση της ΕΚΤ, που εντάσσει και τα ελληνικά ομόλογα στις αγορές της κεντρικής τράπεζας, καθώς κι οι πρόσφατες αποφάσεις του Eurogroup που η κυβέρνηση λέει ότι «της έλυσαν τα χέρια»…
Ο ιστορικός του μέλλοντος (όπως και στην περίπτωση της ευρωπαϊκής ηγεσίας στην αρχή της κρίσης, το 2010) θα αναφέρεται στο πιο πρόσφατο Eurogroup, σε συνδυασμό με τις κινήσεις της ΕΚΤ, ως άλλη μία Ιστορική Ήττα της Ευρώπης.
Όπως και το 2010 έτσι και σήμερα η Ευρωπαϊκή ηγεσία επιμένει να αντιμετωπίζει μια γενικευμένη πτώχευση ως εάν να επρόκειτο για έλλειψη ρευστότητας. Να το πω απλά: Όση ρευστότητα και να προμηθεύσει η ΕΚΤ στους τραπεζίτες για να τα δανείσουν σε επιχειρήσεις, όσες επιμηκύνσεις και να δώσουν στις πληρωμές φόρων ή δόσεων, όσα νέα δάνεια και να δοθούν, δεν θα βοηθήσει σε τίποτα όταν τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν χρεοκοπία.
Εκεί που άλλες κυβερνήσεις τονώνουν δημοσιονομικά τις οικονομίες τους με τεράστια ποσά, π.χ. η Αμερικανική κυβέρνηση $850 δις, η Βρετανία 350 δις λίρες, η Σιγκαπούρη και το Hong Kong χρηματοδοτούν απ’ ευθείας πολίτες, η ΕΕ αποφασίζει μία δημοσιονομική τονωτική ένεση κάτω του 0,001% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ. Με αυτό το δεδομένο, όσες πιστωτικές γραμμές και αναβολές πληρωμών (δάνεια δηλαδή) και να ανακοινώσουν Eurogroup και ΕΚΤ μια τρύπα στο νερό θα πετύχουν.
Ερχόμενος στην εγχώρια κατάσταση, παρατηρώ με θλίψη τα Μνημονιακά φερέφωνα να ζητωκραυγάζουν που η ΕΚΤ εντάσσει τα ελληνικά ομόλογα στις αγορές της, λες και αυτό θα ωφελήσει το ελληνικό δημόσιο. Γιατί δεν θα ωφεληθεί το κράτος; Πρώτον, η ΕΚΤ αγοράζει μόνο από τα funds, τα οποία βέβαια θα κερδίσουν. Δεύτερον, η ΕΚΤ δεν μπορεί να αγοράσει αρκετά (αγοράζει το πολύ το 1/3 των ομολόγων που ήδη βρίσκονται στην αγορά) ώστε να βοηθήσει το κράτος μας ωθώντας τα επιτόκια δανεισμού σε βιώσιμο επίπεδο.
Τέλος, έλυσε πραγματικά τα χέρια της κυβέρνησης το Eurogroup ως προς τα πρωτογενή πλεονάσματα; Για να καταλάβουμε την αφροσύνη αυτής της κυβερνητικής δήλωσης αρκεί το εξής παράδειγμα. Το 2009 η General Motors αδυνατούσε να αποπληρώνει τα χρέη της. Αν δεν είχαν κουρευτεί τα χρέη της προληπτικά (κατά 90%), θα είχε κλείσει και θα κουρεύονταν τα χρέη της κατά… 100%. Κάτι αντίστοιχο ισχύει σήμερα με τα πρωτογενή πλεονάσματα: Το Eurogroup αρνήθηκε στην κυβέρνηση να προβεί στο προληπτικό κούρεμα των πρωτογενών πλεονασμάτων που θα επέτρεπε την απαραίτητη δημοσιονομική τονωτική ένεση ώστε να μην καταρρεύσει εντελώς η οικονομία. Αλλά, όταν θα καταρρεύσει, το Eurogroup θα αποδεχθεί ότι δεν θα υπάρξουν πρωτογενή πλεονάσματα. Η κυβέρνηση, δηλαδή, θριαμβολογεί για την απαγόρευση προληπτικού/θεραπευτικού κουρέματος πλεονασμάτων επειδή της επιτρέπουν το μεταθανάτιο κούρεμα. Συγχαρητήρια κ.κ. Μητσοτάκη και Σταϊκούρα!
Όλα θα τελεστούν στη βάση της ευελιξίας που προβλέπει το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Την ίδια στιγμή ο κ. Τσακαλώτος είπε πως δεν θα έπρεπε να ισχύει τώρα το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Ενα σχόλιο.
Ποτέ δεν θα έπρεπε να ισχύει το εν λόγω Σύμφωνο, το οποίο καταργεί τη δυνατότητα των κυβερνήσεων να χρησιμοποιούν τον κρατικό προϋπολογισμό ως αμορτισέρ κραδασμών που πλήττουν τους πολλούς. Πέραν τούτου, αυτό που έχει ενδιαφέρον, και καταδεικνύει την ασέλγεια του τελευταίου Eurogroup επί των ευρωπαίων πολιτών, είναι το ότι δεν τόλμησαν ούτε καν να ενεργοποιήσουν την πρόβλεψη του ίδιου του Συμφώνου για αναστολή των περιορισμών του σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Γιατί; Επειδή το διευθυντήριο της ΕΕ προτιμά να θυσιαστεί η πλειοψηφία των ευρωπαίων στο βωμό της Νέας Ύφεσης από το να επιτρέψουν στις κυβερνήσεις βαθμούς ελευθερίας που μπορούν, εν δυνάμει, να μεταφέρουν μέρος του πλούτου προς την πλειοψηφία των πολιτών.
Εφόσον η κυβέρνηση δε δείχνει να πρόκειται να νομοθετήσει τα μέτρα που προτείνει το ΜεΡΑ25 (όπως είπατε πως θα πρέπει να κάνει άμεσα), ποιες βλέπετε να είναι οι συνέπειες;
Νέα Ύφεση βάθους -10% του εθνικού εισοδήματος που θα πλήξει ανισοβαρώς τους αδύναμους. Επί πλέον, μεγάλο ψαλίδισμα της ικανότητας της οικονομίας να ανακάμψει όταν αρθούν τα περιοριστικά μέτρα.
Στη Συνέντευξη Τύπου (ΣΤ), σε σχετική ερώτησή μας αν ηχογραφούσαν και άλλοι ΥΠΟΙΚ απαντήσατε λέγοντας πως «Είναι δυνατόν να πιστεύετε πως δεν το έκαναν; Πώς θα αποδείκνυε ο Σοιμπλε στη Μέρκελ ότι είπε αυτά που είχαν συμφωνήσει;». Σας ξαναρωτώ θέλοντας μία πιο σαφή, παρακαλώ, απάντηση: Τους βλέπατε να ηχογραφούν; Και αν ναι, τότε γιατί ο κ. Ντράγκι επέλεξε να αναφερθεί μόνο στις δικές σας ηχογραφήσεις;
Και βέβαια τους έβλεπα να πατούν το κουμπί του κινητού τους, όπως έκανα κι εγώ. Και πολύ καλά έκαναν. Θα ήταν μέγιστη ανευθυνότητα να μην είχαν μια καταγραφή του τί ειπώθηκε για μετέπειτα χρήση, για το αρχείο τους. Όσο για τον κ. Ντράγκι, αναφέρθηκε σε μένα για έναν απλό λόγο: Επειδή είχα δηλώσει στους New York Times ότι μαγνητοφωνούσα, σε μια προσπάθεια να πιέσω προς την τήρηση επίσημων πρακτικών. Αυτό που τους ξένισε, λοιπόν, δεν είναι ότι κατέγραφα τις συζητήσεις – κάτι που όλοι έκαναν – αλλά, πρώτον, το ότι δημοσιοποίησα το απαράδεκτο της μη τήρησης πρακτικών και, δεύτερον, ότι ήμουν έτοιμος να πληροφορήσω τους πολίτες της Ευρώπης για το τι πραγματικά γινόταν εκεί μέσα.
Οταν μετά το Eurogroup της Ρήγας σας συκοφάντησαν, αλλά και μετά το Eurogroup της 11ης Μαΐου δεν τηρησαν τη συμφωνία γιατί δε βγάλατε αμέσως τις ηχογραφήσεις; Ειπατε στη ΣΤ πως πιστεύατε ότι το Eurogroup θα άλλαζε. α) Δεν πιστεύατε τότε πως θα “κερδίζατε” (άρα και η Ελλάδα) πολύ περισσότερα αν τα δημοσιοποιούσατε τότε, από το να φέρετε απλώς μέσα σας την ελπίδα για μια αλλαγή; Και β) το γώριζε τότε ο πρωθυπουργός κ. Τσίπρας ότι υπήρχαν αυτές οι ηχογραφήσεις;
Ίσως να ήμουν υπεραισιόδοξος. Θεώρησα σημαντικό να ενημερώσω τους πολίτες για το τί συνέβαινε στο Eurogroup μέσα από τις σελίδες του βιβλίου μου, η αξιοπιστία του οποίου δεν αμφισβητήθηκε δεδομένης της κοινής γνώσης ότι βασίστηκε στις ηχογραφήσεις – οι οποίες θα μπορούσαν ανά πάσα στιγμή να δημοσιοποιηθούν. Δυστυχώς, ο δημόσιος διάλογος απεδείχθη τοξικότερος, και η ισηγορία περισσότερο απούσα, απ’ όσο εκτίμησα.
Όσο για τον κ. Τσίπρα, και βέβαια γνώριζε ότι ηχογραφούσα. Αν δεν το έκανα θα με επέπληττε – και πολύ καλά θα έκανε (γιατί πως αλλιώς θα μπορούσαμε να ανατρέξουμε στο τι είχε ειπωθεί;). Και δεν ήταν μόνο ο Πρωθυπουργός που το ήξερε. Στην προσπάθειά μου να ενημερώνω το Υπουργικό Συμβούλιο έδωσα εντολή να σταλεί στικάκι με την πλήρη ηχογράφηση του Eurogroup της Ρήγα σε κάθε υπουργό. Όπερ και εγένετο.
Μία κάπως “προβοκατόρικη” ερώτηση (το διευκρινίζω για να μη νομίσετε ότι η ερώτηση ενέχει προσωπική άποψη): πώς ξέρουμε εότι όσα δίνετε στη δημοσιότητα δεν είναι επιλεγμένα αποσπάσματα και όχι όλοι οι διάλογοι;
Καθόλου προβοκατόρικη η ερώτησή σας. Θεμιτή θα την χαρακτήριζα. Ευτυχώς μπορείτε να την απαντήσετε μόνη σας ακούγοντας τα ηχητικά για να διαπιστώσετε ότι ξεκινούν από την αρχή κάθε συνεδρίασης και τελειώνουν στο τέλος τους – συν το ότι υπάρχει συνεχής ροή χωρίς κανένα cut.
Τέλος, είπατε ότι δεν υπάρχουν ακόμη αντιδράσεις. Αυτό δεν είναι “φυσιολογικό” εφόσον εκτίθενται ανεπανόρθωτα. Γιατί πιστεύετε δεν αντιδρούν;
Πρώτον, επειδή γνωρίζουν ότι θα χάσουν σε όποιο δικαστήριο και να με πάνε – κάτι που θα τους εκθέσει ακόμα πιο πολύ. Δεύτερον, επειδή ο κυνισμός τους είναι τέτοιος που σκέφτονται: «Πολτοποιώντας την πρώτη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, τελειώσαμε με την Ελλάδα – ιδίως τώρα που κυβερνάται από τους υποτακτικούς μας. Καλό είναι για εμάς να ακούν οι Ιταλοί, οι Ισπανοί, οι Γάλλοι κλπ πως λειτουργούμε εντός του Eurogroup εναντίον Υπουργού Οικονομικών που τολμά να τα βάλει μαζί μας.» Θέλω να ελπίζω, και το πιστεύω, ότι σφάλουν.
Δημοσιεύτηκε στην “Εφημερίδα των Συντακτών” την 21η Μαρτίου 2020
Θέλεις να μαθαίνεις για τις δράσεις του ΜεΡΑ25; Γράψου εδώ.
