Η βουλευτής Α’ Αθηνών, Αγγελική Αδαμοπούλου, κατέθεση ερώτηση στους υπουργούς Μεταναστευτικής Πολιτικής κ. Νότη Μηταράκη και Υγείας, κ.Βασίλειο Κικίλια σχετικά με τα μέτρα πρόληψης και αντιμετώπισης της πανδημίας του κορωνοϊού στα ακριτικά νησιά.
Καθώς η πανδημία του κορωνοϊού έχει ήδη εξαπλωθεί σε ολόκληρη την Ευρώπη, οι αιτούντες άσυλο που ζουν στα κέντρα φιλοξενίας παραμένουν εξαιρετικά ευάλωτοι. Σήμερα διαβιούν σε ακατάλληλες συνθήκες στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου πάνω από 42.000 αιτούντες άσυλο, σε δομές με συνολική δυναμικότητα 6.178 ατόμων και, παρόλο που είναι εκτεθειμένοι σε πολλούς κινδύνους, δεν έχουν ενταχθεί στον υγειονομικό σχεδιασμό της χώρας.
Οι τρεις θεμελιώδεις οδηγίες του ΕΟΔΥ για τον περιορισμό εξάπλωσης της νόσου – μένουμε σπίτι, αποφεύγουμε τον συνωστισμό, φροντίζουμε την προσωπική μας υγιεινή – δεν μπορούν να εφαρμοστούν εκεί όπου δεν προβλέπονται ειδικοί ξενώνες φιλοξενίας, όπου οι συνθήκες διαμονής είναι ο ορισμός του συνωστισμού και της συμφόρησης των κέντρων φιλοξενίας και όπου οι χώροι υγιεινής είναι ανεπαρκείς ως ανύπαρκτοι. Η αποφυγή συνωστισμού δεν μπορεί να ισχύσει, όπως και η υγιεινή, όταν υπάρχουν χώροι όπου αναλογεί μία βρύση ανά 1.300 ανθρώπους, μια τουαλέτα και ένα douche ανά 200. Ως εκ τούτου, το ενδεχόμενο εκθετικής αύξησης των κρουσμάτων φαντάζει εφιαλτικό και προκαλεί έντονη ανησυχία από τους κινδύνους που ελλοχεύουν, δεδομένου μάλιστα ότι πολλοί από τους νεοεισερχόμενους αιτούντες άσυλο προέρχονται από το Ιράν – μια χώρα με υψηλή διασπορά του ιού – ενώ η υλοποίηση των μέτρων καραντίνας και η εφαρμογή στην πράξη του συγκεκριμένου σχεδίου για την αποφυγή μετάδοσης της νόσου, θα είναι ιδιαίτερα δυσχερής.
Ειδικότερα, και σύμφωνα με πρόσφατα δημοσιεύματα, στο νησί της Λέρου οι κάτοικοι κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου υπογραμμίζοντας την ιδιαιτερότητα του νησιού, που φιλοξενεί σε κοινόχρηστο σχεδόν χώρο, 4.500 πρόσφυγες και τους ασθενείς του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου του νησιού. Το hot spot, είναι ένας περιφραγμένος χώρος, εντός του θεραπευτηρίου όπου δεν υπάρχει οργανωμένο ιατρείο. Με τα περιστατικά ασχολείται ο γιατρός της ναυτικής βάσης, η οποία επίσης είναι δίπλα στο hot spot. Η μοναδική βάρδια ασθενοφόρου στο νησί δεν διαθέτει καν θερμομέτρηση, ενώ επίσης, το ΕΚΑΒ στη Λέρο, δεν μπορεί να διαχειριστεί τις κλήσεις, με αποτέλεσμα να μην γνωρίζει τι περιστατικό παραλαμβάνει κάθε φορά. «Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να πηγαίνουν να παραλάβουν κρούσμα κορωνοϊού και να μην το γνωρίζουν, άρα να μην έχουν φορέσει τις στολές και τις μάσκες». Ο κύκλος εργασίας και ο όγκος των περιστατικών που διαχειρίζονται οι διασώστες του Τομέα ΕΚΑΒ Λέρου είναι τεράστιος καθώς εξυπηρετούν: το Γ.Ν. Λέρου, το Τμήμα Οξέων Ψυχιατρικών περιστατικών Δωδεκανήσου, το Τμήμα ΤΑΜΕΑ και το Γηροκομείο Λέρου, διακομιδές από τα νησιά ΠΑΤΜΟ, ΑΡΚΙΟΥΣ, ΛΕΙΨΟΥΣ, ΑΓΑΘΟΝΗΣΙ προς Γ.Ν. Λέρου. Διακομιδές προς ΚΑΛΥΜΝΟ (Αξονικές), ΚΩ (Μαιευτικά περιστατικά) ΡΟΔΟ και ΑΘΗΝΑ ακτοπλοϊκά και αεροδιακομιδές, τους κατοίκους του νησιού και τους τουρίστες. Αντιλαμβάνεστε λοιπόν ότι υπάρχει ένα τραγικά υποστελεχωμένο Κέντρο Υγείας με ελάχιστους αγροτικούς γιατρούς, δεν έχει γίνει ειδική εκπαίδευση σε ιατρικό νοσηλευτικό προσωπικό και οδηγούς ασθενοφόρων και την ίδια στιγμή, συστεγάζονται χιλιάδες άνθρωποι πρόσφυγες και ασθενείς, χωρίς ουσιαστική ιατρική φροντίδα. Ιατρείο δε εντός του hot spot στην ουσια δεν τπάρχει!
Οι κάτοικοι και οι εργαζόμενοι σε hot spot και στο ψυχιατρείο επιβεβαιώνουν ότι μετά τη λήψη των πρώτων μέτρων, ήρθε κοντέινερ στο hot spot, ώστε να απομονώνονται εκεί τα ύποπτα περιστατικά. Υποστηρίζουν όμως, ότι αυτό δεν αρκεί. «Τα τεστ που έχουμε στο Ιατρικό Κέντρο είναι ελάχιστα. Αποκλείεται να εξετάζονται όλα τα ύποπτα κρούσματα. Έχουμε μόνο μία βάρδια των ΕΚΑΒ. Τι να πρωτοκάνεις με ένα ασθενοφόρο;» επιμένουν οι κάτοικοι. Λένε ότι όλα τα περιστατικά που έχουν φτάσει στο Ιατρικό Κέντρο είναι βρογχοπνευμονίες. Και πως το ξέρουν αν έχουν τόσα λίγα τεστ;».
Σύμφωνα με πληροφορίες του tvxs.gr, η μοναδική βάρδια ασθενοφόρου στο νησί, δεν διαθέτει καν θερμομέτρηση, ενώ επίσης, το ΕΚΑΒ στη Λέρο, δεν μπορεί να διαχειριστεί τις κλήσεις, με αποτέλεσμα να μην γνωρίζει τι περιστατικό παραλαμβάνει κάθε φορά. «Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να πηγαίνουν να παραλάβουν κρούσμα κοροναϊού και να μην το γνωρίζουν, άρα να μην έχουν φορέσει τις στολές και τις μάσκες» λέει επαγγελματίας στον χώρο της υγείας, που έχει εργαστεί σε πολλά ακριτικά νησιά. Ήδη όμως, εδώ και χρόνια το ΕΚΑΒ έκρουε το καμπανάκι του κινδύνου για την τραγική υποστελέχωση νοσοκομείων και ΕΚΑΒ στα νησιά. Σε παλαιότερη ενημέρωση του ΕΚΑΒ Λέρου διαβάζουμε: «Στην Λέρο η δευτεροβάθμια φροντίδα είναι χωρισμένη σε δύο μέρη: To Γενικό Νοσοκομείο και το Ειδικό Ψυχιατρικό νοσοκομείο που καλύπτει τις ανάγκες της Υγειονομικής Περιφέρειας σε θέματα ψυχικής υγείας. Ο κύκλος εργασίας και ο όγκος των περιστατικών που διαχειρίζονται οι διασώστες του Τομέα ΕΚΑΒ Λέρου είναι τεράστιος καθώς εξυπηρετούν: Διακομιδές από τα νησιά ΠΑΤΜΟ, ΑΡΚΙΟΥΣ, ΛΕΙΨΟΥΣ, ΑΓΑΘΟΝΗΣΙ προς Γ.Ν. Λέρου. Διακομιδές προς ΚΑΛΥΜΝΟ (Αξονικές), ΚΩ (Μαιευτικά περιστατικά) ΡΟΔΟ και ΑΘΗΝΑ ακτοπλοϊκά και αεροδιακομιδές. Τους κατοίκους του νησιού και τους τουρίστες. Το Γ.Ν. Λέρου, το Τμήμα Οξέων Ψυχιατρικών περιστατικών Δωδεκανήσου, το Τμήμα ΤΑΜΕΑ και το Γηροκομείο Λέρου, τα δύο Κέντρα Φιλοξενίας προσφύγων (ΛΑΚΚΙ ΠΙΚΠΑ και ΛΕΠΙΔΑ) και τις Διακομιδές από το Φαρμακονήσι με πλοία της FRONTEX – και του ΛΙΜΕΝΙΚΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ», έγραφε η ανακοίνωση το 2017.
«Αντιλαμβάνεστε λοιπόν, τι σημαίνει αυτό στις σημερινές συνθήκες; Όταν δεν θωρακίζονται οι υγειονομικές μονάδες και γίνεται το ΕΚΑΒ δούρειος ίππος; Όταν έχουμε ένα τραγικά υποστελεχωμένο Κέντρο Υγείας με ελάχιστους αγροτικούς γιατρούς; Όταν δεν έχει γίνει ειδική εκπαίδευση σε ιατρικό νοσηλευτικό προσωπικό και οδηγούς ασθενοφόρων; Και την ίδια στιγμή, συστεγάζονται χιλιάδες άνθρωποι πρόσφυγες και ασθενείς, χωρίς ουσιαστική ιατρική φροντίδα! Φωνάζουμε τώρα, γιατί όταν θα μετρήσουμε τα πρώτα κρούσματα, θα είναι πια πολύ αργά» συνεχίζει η ενημέρωση του ΕΚΑΒ Λέρου.
Στο δε νησί της Τήλου προσανατολίζονται σε συνολικό λοκ-ντάουν και «κλείσιμο των συνόρων του νησιού» λόγω των τραγικών ελλείψεων σε υγειονομικό προσωπικό. «Δεν έχουμε μάσκες, γάντια, καμία υγειονομική υποδομή και γιατρούς, πως θα αντιμετωπίσουμε τον κορονοϊό;», δήλωσε στην Εφ.Συν η δήμαρχος Τήλου, Μαρία Καμμά, κάνοντας έκκληση να αποσταλεί άμεσα στο ακριτικό νησί ιατρικό προσωπικό, τουλάχιστον ένας γιατρός με ειδικότητα κι ένας νοσηλευτής.
Η μοναδική εξειδικευμένη νοσηλεύτρια που βρίσκεται στο νησί είχε συμμετάσχει στον πρόσφατο διαγωνισμό για τις 2000 προσλήψεις στην Υγεία δηλώνοντας ως πρώτη επιλογή την Τήλο, αλλά τελικά στους πίνακες που ανακοινώθηκαν διορίζεται στη Λέρο. Στην Τήλο υπάρχει μόνο ένας αγροτικός γιατρός και μία νοσηλεύτρια δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και η δήμαρχος με τους κατοίκους εκπέμπουν SOS.«Στα μικρά νησιά που έχουν 80% και πλέον ευπαθείς ομάδες μας έχουν αφήσει στο έλεος του Θεού», τόνισε χαρακτηριστικά στην εφημερίδα.
Πολλάκις έχει επισημανθεί το διαχρονικό πρόβλημα ελλείψεων σε ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό που αντιμετωπίζουν τα μικρά νησιά στα Δωδεκάνησα και η απόγνωση των δημάρχων Σύμης, Τήλου και Κάσου.
Παρά τις εντατικές προσπάθειες των υγειονομικών υπηρεσιών και των εθελοντών για την ενημέρωση των αιτούντων άσυλο αναφορικά με την πανδημία και τους τρόπους στοιχειώδους προφύλαξής τους, σε συνδυασμό με τη δέσμη των δώδεκα μέτρων που εξαγγέλθηκε από κυβερνητικής πλευράς, οι οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων ανησυχούν ότι τα άτομα αυτά δεν θα έχουν πρόσβαση στις απαραίτητες υπηρεσίες για την πρόληψη και την αντιμετώπιση της επιδημίας.
Τα μέλη της Επιτροπής των Πολιτικών Ελευθεριών του Ευρωκοινοβουλίου τονίζουν ότι οι πάνω από 42.000 αιτούντες άσυλο βρίσκονται σε εξαιρετικά ευάλωτη κατάσταση και χρειάζεται η εκκένωση με προτεραιότητα πληθυσμού υψηλού κινδύνου (ηλικιωμένοι και όσοι έχουν προϋποθέσεις) τονίζοντας την ανάγκη άμεσης αποσυμφόρησης, με μετεγκατάσταση σε κατάλληλες δομές στην ενδοχώρα, κατά προτεραιότητα των ευπαθών ομάδων, των παιδιών και όσων έχουν χρόνια προβλήματα υγείας.
Με βάση τα παραπάνω, ερωτώνται οι κ. Υπουργοί,
- Προτίθεται το Υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής να προβεί στην εκκένωση πληθυσμού υψηλού κινδύνου, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων ηλικίας άνω των 60 ετών, των ατόμων με αναπνευστικά προβλήματα, και άλλων χρόνιων ασθενειών, αλλά και των παιδιών και στη μεταφορά τους στην ενδοχώρα;
- Με ποια μέτρα προτίθεστε να καλύψετε τις ελλείψεις που παρατηρούνται στα ακριτικά νησιά ενόψει των κινδύνων δραματικής εξάπλωσης της πανδημίας που ελλοχεύουν; Προτίθεται το Υπουργείο Υγείας να προβεί στην πρόσληψη ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού και διασωστών του ΕΚΑΒ και στην ειδικότερη εκπαίδευσή τους για την επαρκή στελέχωση των Νοσοκομείων και των Κέντρων Υγείας, καθώς και στην προμήθεια ασθενοφόρων του ΕΚΑΒ, ώστε να αυξηθούν οι βάρδιες, και λοιπού απαραίτητου εξοπλισμού;
- Με ποια μέσα προτίθεστε να διασφαλίσετε την πρόσβαση των ατόμων αυτών στις απαραίτητες υπηρεσίες για την πρόληψη και την αντιμετώπιση της επιδημίας, τον έλεγχο τήρησης των κανόνων υγιεινής και των μέτρων προφύλαξης γενικότερα, κάτω από τις συγκεκριμένες χαοτικές συνθήκες διαβίωσης στα ΚΥΤ και στα Κέντρα φιλοξενίας των προσφύγων;
- Θα διατεθούν πρόσθετοι οικονομικοί πόροι για την αύξηση της ικανότητας νοσηλείας και της εντατικής θεραπείας των νοσούντων, προερχομένων από τις δομές φιλοξενίας;
Αγγελική Αδαμοπούλου, Βουλευτής ΜέΡΑ25 Α’ Αθηνών
Θέλεις να μαθαίνεις για τις δράσεις του ΜεΡΑ25; Γράψου εδώ.