Λαυρεωτικά, η πρώτη φούσκα στην Ελλάδα

Ανακοινώσεις ΜέΡΑ25
22 Νοέ, 2018

Το 1864 η γαλλική εταιρεία Ρου – Σερπιέρι αναλαμβάνει την εκμετάλλευση των ορυχείων του Λαυρίου. Προϊόντος του χρόνου προκύπτουν διαφορές μεταξύ της εταιρείας και της κυβέρνησης Κουμουνδούρου, με κεντρικό σημείο αιχμής τις «εκβολάδες», τα υπολείμματα δηλαδή των μεταλλευμάτων που βρίσκονταν επί του εδάφους.

Η αντιπολίτευση με τον Επαμεινώνδα Δεληγιώργη υποστήριζε ότι οι εκβολάδες ήταν εθνικές και η εταιρεία είχε δικαίωμα μόνο εξόρυξης και όχι εκμετάλλευσης των υπέργειων μεταλλευμάτων. Τότε ξεκινά και η φημολογία ότι το Λαύριο έκρυβε ποταμούς χρυσού.

Η διένεξη οξυνόταν, η εταιρεία απειλούσε ότι θα φέρει τις γαλλικές και ιταλικές κανονιοφόρους, η κυβέρνηση Κουμουνδούρου πέφτει και πρωθυπουργός πλέον ο Δεληγιώργης αναλαμβάνει την επίλυση του ζητήματος. Η φημολογία περί αμύθητου πλούτου εξακολουθεί και η εταιρεία Σερπιέρι βεβαίως δεν έχει κανένα λόγο να βάλει φρένο καθώς κάτι τέτοιο θα μείωνε την τιμή των μετοχών της.

Η κυβέρνηση αναζητά αγοραστή των μετοχών της εταιρείας κι αυτός βρίσκεται στο πρόσωπο του εκ Κωνσταντινουπόλεως ορμώμενου τραπεζίτη Ανδρέα Συγγρού με τις μετοχές να μεταβιβάζονται στην τράπεζά του, την «Τράπεζαν Κωνσταντινουπόλεως». Η νέα μεταλλουργική εταιρεία προχωρεί σε μετοχοποίησή της και τότε μανία απόκτησης μετοχών καταλαμβάνει τους πάντες, ακόμη και αυτούς με τα μικρότερα βαλάντια. Μετοχές αξίας 200 δρχ. πωλούνται 310 δρχ., περιουσίες φτιάχνονται σε μία νύχτα αλλά κανείς δεν ασχολείται με το κατά πόσον υπάρχει το ανάλογο αντίκρισμα εντός των μεταλλείων. Οι εγγραφές για την αγορά μετοχών του Λαυρίου αποτελούν τις πρώτες χρηματιστηριακές πράξεις που έγιναν στην Αθήνα. Χρηματιστήριο δεν υπήρχε αλλά υπήρχε το καφενείον «Η ωραία Ελλάς» στη γωνία των οδών Ερμού και Αιόλου, το οποίο εκτελούσε χρέη Χρηματιστηρίου.

Η απότομη, πυρετώδης άνοδος θα φέρει μοιραία κάθετη πτώση όταν η ζήτηση παύει. Οι μέτοχοι καταστρέφονται και αδιάψευστος μάρτυρας είναι το στοιχείο ότι στη διετία 1873-1875 διπλασιάστηκαν οι πτωχεύσεις. Το γεγονός χαρακτηρίζεται ως η μεγαλύτερη μεταφορά κεφαλαίου στην Ελλάδα από τις κατώτερες τάξεις στις ανώτερες.

Ο Εμμανουήλ Ροΐδης, θύμα κι αυτός της χρηματιστηριακής απάτης και αυταπάτης, μέσω της εφημερίδας του “Ασμοδαίος” γράφει στη στήλη Σκνίπες:

«Η πλουτολογική επιστήμη εξηκρίβωσε προ πολλού εκ τίνων στοιχείων συνίσταται ο υπό των μεγάλων πλην τιμίων τραπεζιτών και εμπόρων συσσωρευθείς πλούτος. Κατά τας ακριβεστέρας αναλύσεις, τα τάλαντα των Στεφάνοβικ, Ροδοκανάκη, Σίνα, Ράλλη και των τοιούτων συνίστανται εξ ίσων περίπου δόσεων φιλοπονίας, φειδούς, αγχινοίας και τύχης. Υποβαλόντες και ημείς εκ περιεργείας εις τοιαύτην χημικήν ανάλυσιν μίαν λίραν του στρατηλάτου*, εύρομεν αυτήν απαρτιζομένην εκ των ακολούθων στοιχείων:

Δάκρυον ορφανού 0,02

Στεναγμοί χήρας 0,01

Πείνα συνταξιούχου 0,01

Εύνοια Τούρκου 0,03

Ελαστικότης κώδικος 0,05

Νωθρότης εισαγγελέως 0,03

Ευήθεια μετόχου 0,85»

*στρατηλάτης=Συγγρός

Θέλεις να μαθαίνεις για τις δράσεις του ΜεΡΑ25; Γράψου εδώ.

Μετάβαση στο περιεχόμενο