Η Black Friday καταφτάνει μαζί με την έξαρση της καταναλωτικής μανίας και την αύξηση της παραγωγής των παγκόσμιων πολυεθνικών. ‘Ομως οι συνέπειες αυτής της καταναλωτικής φρενίτιδας που προϋποθέτει υπερπαραγωγή και κατασπατάληση πολύτιμων φυσικών πόρων είναι καταστροφικές τόσο για την κοινωνία όσο και για το περιβάλλον.
Τα λεγόμενα sweatshops είναι τα εργοστάσια όπου οι εργάτες/εργάτριες, που συχνά είναι ανήλικα παιδιά, δουλεύουν σε συνθήκες σύγχρονης σκλαβιάς, απομονωμένοι και εγκλωβισμένοι, συχνά με αποτέλεσμα τραυματισμούς ή και θάνατο από την απουσία μέτρων ασφαλείας μέσα σε ετοιμόρροπες εγκαταστάσεις.
Οι κοινωνικές επιπτώσεις της αυξημένης παραγωγής αρχίζουν με τα εξαντλητικά ωράρια, τους πενιχρούς μισθούς, την απουσία εργατικών δικαιωμάτων και τελειώνουν με την απόλυτη καταπάτηση ανθρωπίνων δικαιωμάτων, την παιδική εργασία και εκμετάλλευση, τη σεξουαλική παρενόχληση και λεκτική και σωματική βία νεαρών γυναικών, φυσικά με χαμηλότερη αμοιβή συγκριτικά με τους άνδρες.
Οι αγρότες στις εντατικές καλλιέργειες, κυρίως γενετικώς τροποποιημένου βαμβακιού, αλλά και άλλων κλωστικών φυτών, εκτίθενται συχνά σε τοξικές χημικές ουσίες (λιπάσματα και φυτοφάρμακα), με αποτέλεσμα την βραχυπρόθεσμη ή μακροπρόθεσμη εμφάνιση προβλημάτων υγείας, όπως δερματοπάθειες, επιμολύνσεις και καρκίνο. Παράλληλα, δεδομένου ότι οι κανόνες της ελεύθερης αγοράς και των πολυεθνικών που διακινούν το φυτοπολλαπλασιαστικό υλικό δεν εγγυώνται αποζημιώσεις για μειωμένη παραγωγή, πολλές δεκάδες καλλιεργητών, που βρέθηκαν σε απόγνωση λόγω οικονομικής ασφυξίας, τις τελευταίες δεκαετίες έχουν οδηγηθεί σε αυτοχειρία.
Οι θυσίες για να λειτουργήσει το μοντέλο της γρήγορης μόδας αλλά και της υπερκατανάλωσης ηλεκτρονικών σε όφελος πολυεθνικών και αισχροκέρδειας, επεκτείνονται και στο περιβάλλον. Η συνεχόμενη καταστροφή των τοπικών συστημάτων και ολόκληρου του πλανήτη επιβαρύνεται από τις εντατικές καλλιεργητικές πρακτικές, την υπερεκμετάλλευση των τοπικών φυσικών πόρων, τη ρίψη λυμάτων στους υγροτόπους και τις χωματερές, τις τεράστιες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.
Τα στοιχεία από δημοσιεύματα (1) είναι δραματικά:
Έως και το 10% της παγκόσμιας εκπομπής άνθρακα προέρχεται από την κλωστοϋφαντουργία και το 85% των ετήσιων προϊόντων της καταλήγει σε χώρους υγειονομικής ταφής. Κάθε χρόνο παράγονται 50 εκατομμύρια τόνοι ηλεκτρονικών αποβλήτων, με μόνο το 20% αυτών να ανακυκλώνεται.
Τα συνθετικά υφάσματα (χαρακτηριστικά ο πολυεστέρας προερχόμενος από πετρέλαιο και μη βιοαποικοδομήσιμος τελικά) και οι συνθετικές βαφές είναι ουσίες που περιέχουν πολύ βλαβερά χημικά για τον άνθρωπο και το υδάτινο περιβάλλον.
Οι υψηλοί ρυθμοί παραγωγής και τα πρωτοφανή ποσοστά στα οποία οι καταναλωτές πετούν τα ρούχα τους θα οδηγήσουν σε υπερ-συσσώρευση απορριμμάτων και τελικά στη ρύπανση του πλανήτη. Πάνω από 92 εκατομμύρια τόνοι αποβλήτων παράγονται ετησίως από τη βιομηχανία μόδας και 79 τρισεκατομμύρια τόνοι νερού καταναλώνονται. Το 60% των ρούχων που παράγονται δεν θα φορεθούν ποτέ και θα καταλήξουν σε χωματερές, χωρίς να είναι βιοδιασπώμενα ή θα καούν αυξάνοντας τα περιβαλλοντολογικά προβλήματα.
Με διαρκείς διαφημιστικές καμπάνιες το κοινό παρακινείται να αγοράσει περισσότερο ενώ παράλληλα δημιουργείται η εικόνα της φιλικής προς το περιβάλλον εταιρείας, το γνωστό σε όλους μας πράσινο ξέπλυμα. Για παράδειγμα, εκπτωτικά κουπόνια προς τους πελάτες εάν δώσουν τα ρούχα τους για ανακύκλωση σε ειδικά διαμορφωμένους κάδους, χωρίς καμία διαβεβαίωση ότι πρόκειται για ανακυκλώσιμα υλικά.
Απέναντι στο καταναλωτικό μοντέλο της Black Friday προτείνουμε την ενημέρωση, την ανακύκλωση, την επαναχρησιμοποίηση και την απο-μεγέθυνση, σαν προαπαιτούμενα χαρακτηριστικά της βιώσιμης κατανάλωσης και της κυκλικής οικονομίας και εν τέλει ένα πρότυπο καθημερινότητας που στηρίζεται σε παραγωγή και κατανάλωση που δημιουργεί λιτή και αειφόρα ευημερία. Όλα αυτά τα χαρακτηριστικά βρίσκονται στο πρόγραμμα του τομέα του ΜέΡΑ25, του τομέα Προστασίας Περιβάλλοντος και Δημόσιου Χώρου. Στεκόμαστε ενάντια στην έντεχνα σχεδιασμένη υπερκατανάλωση που μεγιστοποιεί τα κέρδη και καταστρέφει την κοινωνία και τον πλανήτη.
https://www.fashionmanifesto.gr/ti-epiptoseis-exoyn-ta-royha-soy-ston-topo-poy-paragontai/
thesafiablog.com/2019/07/08/mpalla-analysis-2/
https://www.maxmag.gr/perivallon/synepeies-tis-yperkatanalosis-sto-perivallon-mia-akomi-black-page/
Θέλεις να μαθαίνεις για τις δράσεις του ΜεΡΑ25; Γράψου εδώ.
