Εργασιακός μνημονιακός μεσαίωνας

Ανακοινώσεις ΜέΡΑ25
13 Σεπ, 2019
Φωτογραφία: Ευρωκίνηση

Για άλλη μια φορά, με διαδικασίες fast track, η κυβέρνηση περνάει μέτρα που αναδεικνύουν την νεοφιλελεύθερη ιδεολογία της φέρνοντας τον εργασιακό μνημονιακό μεσαίωνα στην πρώτη γραμμή.

Εργασιακά που ήδη έχουν περάσει με τις τροπολογίες της τελευταίας στιγμής στο επιτελικό κράτος

1. Κατάργηση του βάσιμου λόγου στις απόλυσης: Η Κυβέρνηση σε μια πρώτη ένδειξη καλής θέλησης έναντι του ΣΕΒ έφερε τελευταία στιγμή τροπολογία με την οποία καταργήθηκε η υποχρέωση αναγραφής βάσιμου λόγου απόλυσης, όπως ακριβώς ζητούσε ο ΣΕΒ. Σε περίπτωση δικαστικής διεκδίκησης του εργαζομένου να κηρυχθεί παράνομη η απόλυση του, έπρεπε να αποδειχθεί ο βάσιμος λόγος απόλυσης από το εργοδότη (βάρος απόδειξης) – κάτι τέτοιο πλέον δεν ισχύει.

2. Ευθύνη υπεργολάβου έναντι του εργαζομένου: Η Κυβέρνηση ανανομοθέτησε αυτό που είχε θεσπίσει η προηγούμενη για την ευθύνη σε περίπτωση υπεργολαβίας (outsourcing) όπου έναντι του εργαζομένου ευθυνόταν τόσο ο ίδιος ο εργολάβος αυτός καθαυτός, όσο και ο υπεργολάβος. Δηλαδή σε περίπτωση που μια ιδιωτική επιχείρηση, στην οποία το δημόσιο είχε παραχωρήσει π.χ. την καθαριότητα ενός νοσοκομείου, πτώχευε οι εργαζόμενοί της μπορούσαν να ικανοποιηθούν για τους μισθούς τους και από τον υπεργολάβο (δημόσιο), ενώ τώρα πλέον, μετά την τροπολογία Βρούτση, κάτι τέτοιο δεν υφίσταται.

Εργασιακά στο αναπτυξιακό νομοσχέδιο του Αδώνιδος

1. Θεσπίζεται η εξαίρεση επιχειρήσεων από την εφαρμογή των εθνικών, τοπικών ομοιοεπαγγελματικών και κλαδικών συμβάσεων εργασίας (ρήτρα εξαίρεσης από την υποχρεωτική εφαρμογή των συλλογικών συμβάσεων). Προβλέπεται δηλαδή η δυνατότητα θέσπισης ειδικών όρων που θα εξαιρούν κλάδους και περιοχές από την εφαρμογή ισχυόντων όρων εργασίας. Η διάταξη αφορά εργαζόμενους που απασχολούνται σε “ειδικής κατηγορίας επιχειρήσεις, όπως επιχειρήσεις κοινωνικής οικονομίας, νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού σκοπού και επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα, όπως κατ’ εξοχήν επιχειρήσεις σε καθεστώς προπτωχευτικής ή παραπτωχευτικής ή πτωχευτικής διαδικασίας ή συνδιαλλαγής ή εξωδικαστικού συμβιβασμού ή εξυγίανσης”. Τα κριτήρια για την κατάταξη των επιχειρήσεων σε αυτήν την ειδική κατηγορία θα καθοριστούν με απόφαση του Υπουργού Εργασίας ύστερα από σύμφωνη γνώμη του Ανωτάτου Συμβουλίου Εργασίας. Η εξαίρεση μπορεί μάλιστα να αφορά ακόμα και διαιτητική απόφαση του οργανισμού μεσολάβησης. Το όλο σχέδιο θυμίζει τόσο το ανεφάρμοστο “όραμα” των τοπικών συμφωνιών απασχόλησης, που εμφανίστηκε στα μέσα της δεκαετίας του 90′, όσο και τις ειδικές παραχωρήσεις των γερμανικών συνδικάτων σε βιομηχανικούς τομείς της Γερμανίας, στις συνθήκες της κρίσης το 2008. Παράλληλα συνιστά και πάγιο αίτημα του ΣΕΒ με το οποίο υπονομεύονται οι συλλογικές συμβάσεις και διαμορφώνονται “ειδικές οικονομικές ζώνες” φθηνής εργασίας.

2. Καταργείται η αρχή της ευνοϊκότερης κλαδικής ρύθμισης και τίθενται επιπλέον όροι για την επεκτασιμότητα (να υπάρχει τεκμηρίωση των επιπτώσεων της επέκτασης στην ανταγνωστικότητα και την απασχόληση και κοινοποίηση αυτής στο Ανώτατο Συμβούλιο Εργασίας, ενώ δίνεται και η δυνατότητα εξαίρεσης για επιχειρήσεις με πρόβλημα οικονομικής βιωσιμότητας από την επεκτασιμότητα των ευνοϊκότερων συλλογικών συμβάσεων. Τέλος δίνεται και η εξουσία στον υπουργό εργασίας, ο οποίος με απόφαση του έχει τη δυνατότητα να εξαιρεί επιχειρήσεις από την επεκτασιμότητα μετά από γνώμη της ολομέλειας του Ανωτάτου Συμβουλίου Εργασίας) και διάρκεια των συλλογικών συμβάσεων, δίνοντας προτεραιότητα στις τοπικές ή επιχειρησιακές σε περίπτωση συρροής συμβάσεων (“Κατ’ εξαίρεση στις περιπτώσεις επιχειρήσεων που αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα και βρίσκονται σε καθεστώς προπτωχευτικής ή παραπτωχευτικής ή πτωχευτικής διαδικασίας ή συνδιαλλαγής ή εξωδικαστικού συμβιβασμού ή οικονομικής εξυγίανσης, η επιχειρησιακή συλλογική σύμβαση εργασίας υπερισχύει της κλαδικής, εφόσον στην κλαδική δεν προβλέπονται εξαιρέσεις από την εφαρμογή όρων της”).

Βέβαια οι δύο αυτές ρυθμίσεις για τις οποίες ο ΣΥΡΙΖΑ σήμερα προσπαθεί να το παίξει τιμητής, συνιστούν εφαρμογές και προτάσεις της Επιτροπής Ειδικών Εμπειρογνωμόνων που ο ΣΥΡΙΖΑ είχε συστήσει και εξέδωσε πόρισμα το Σεπτέμβριο του 2016.

3. Ακόμα καθίσταται εξαιρετικά δύσκολη η μονομερής προσφυγή στην Διαιτησία με δυσχερείς προϋποθέσεις.

4. Επίσης το σχέδιο νόμου ενσωματώνει ρυθμίσεις σχετικά με τον συνδικαλιστικό νόμο. Ιδιαίτερα αμφιλεγόμενη είναι η διάταξη που αφορά στη δυνατότητα ηλεκτρονικής ψηφοφορίας για τη λήψη αποφάσεων στις συνδικαλιστικές οργανώσεις. Προβληματισμό δημιουργεί κυρίως όχι τόσο αυτή καθεαυτή η διάταξη, όσο η μετάθεση των όρων και των προϋποθέσεων για την ηλεκτρονική ψηφοφορία και το γενικό μητρώο συνδικαλιστικών οργανώσεων στον εκάστοτε υπουργό εργασίας, ο οποίος αποκτά υπερεξουσίες στη διαμόρφωση του νέου εργασιακού τοπίου. Πέρα από αυτό όμως, επιβάλλοντας στους εργαζόμενους ψηφοφορίες μακριά από οποιαδήποτε συλλογική διαδικασία επιχειρείται να διευκολυνθεί ο έλεγχος τους απευθείας από τους εργοδότες και να υποσκαφθεί ο ίδιος ο πυρήνας της συλλογικής δράσης του συνδικάτου: η ζωντανή συμμετοχή των εργαζομένων στις δημοκρατικές λειτουργίες του, όπως είναι η γενική συνέλευση, η οποία αποτελεί και το πιο γνήσιο και αντιπροσωπευτικό του όργανο. Επιχειρείται ακόμα να διακοπούν οι δεσμοί των ίδιων των εργαζομένων μεταξύ τους, το αναφαίρετο δικαίωμα τους να ενημερώνονται και να συζητούν συλλογικά, να συνδιαμορφώνουν τα αιτήματα τους και το σχέδιο δράσης τους, να οργανώνουν τις απεργιακές και άλλες κινητοποιήσεις τους.

Ο ΣΥΡΙΖΑ που τώρα το παίζει «καμπόσος» με τα εργασιακά μαζί με τη ΝΔ και το ΚΙΝΑΛ ψήφισαν με το 3ο μνημόνιο τη δημιουργία “Γενικού Μητρώου Συνδικαλιστικών Οργανώσεων Εργαζομένων” στο Υπουργείο Εργασίας. Επίσης, ας μην ξεχνάμε, πως ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν αυτός που με τα μνημονιακά του μέτρα θέσπισε το 50+1 των οικονομικά τακτοποιημένων μελών για να αποφασίζουν για την κήρυξη των απεργιών.

Είναι εμφανές πως, παρά το ότι υποτίθεται βγήκαμε από τα μνημόνια κλπ κλπ, τα μνημονιακά προαπαιτούμενα υλοποιούνται και είναι αυτά που διαμορφώνουν έναν – ακόμα πιο δυστοπικό – εργασιακό μεσαίωνα για τους πολίτες.

 

Θέλεις να μαθαίνεις για τις δράσεις του ΜεΡΑ25; Γράψου εδώ.

Μετάβαση στο περιεχόμενο