Τα ΕΑΣ ιδρύθηκαν το 2014 μετά τη συγχώνευση του 2004, των:

• ΑΕ Ελληνικού Πυριτιδοποιείου & Καλυκοποιείου γνωστότερης ως “ΠΥΡΚΑΛ”
• ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΟΠΛΩΝ ΑΕ γνωστότερης ως “ΕΒΟ”
• Συνδυάζοντας τον σύγχρονο και προηγμένης τεχνολογίας μηχανολογικό εξοπλισμό, εγκατεστημένο στα 4 εργοστάσια τους, με ένα άρτια εκπαιδευμένο και διαθέτον υψηλή τεχνογνωσία ανθρώπινο δυναμικό, τα ΕΑΣ προσφέρουν προϊόντα και υπηρεσίες υψηλών ποιοτικών προδιαγραφών.

Τα ΕΑΣ δραστηριοποιούνται σε:

Ανάπτυξη & Παραγωγή:

• Όπλων φορητού οπλισμού
• Οπλικών συστημάτων
• Πυραυλικών συστημάτων
• Πυρομαχικών
• Παρελκόμενων & Ανταλλακτικών όπλων φορητού οπλισμού
• Αναβάθμιση και εκσυγχρονισμό όπλων & οπλικών συστημάτων
• Συντήρηση οπλικών & πυραυλικών συστημάτων
• Έλεγχο, αξιολόγηση, συλλογή, αποστρατικοποίηση απαξιωμένων πυρομαχικών

Βλητικές δοκιμές και ελέγχους:

• Πυρομαχικών
• Όπλων
• Υλικών

Η έδρα και τα κεντρικά γραφεία των ΕΑΣ βρίσκονται στον Υμηττό, Αττικής.

Τρία απο τα εργοστάσια των ΕΑΣ βρίσκονται στην περιοχή της Αττικής ενώ το τέταρτο απο αυτά στο Αίγιο Αχαϊας.

Το ανθρώπινο δυναμικό των ΕΑΣ ανέρχεται σε 500 άτομα.

Ο κύριος μέτοχος των ΕΑΣ είναι το Υπουργείο Οικονομικών ενώ η εταιρεία εποπτεύεται από το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας.

Αμυντικές Δαπάνες

Η Ελλάδα είναι το «καλό παιδί» του ΝΑΤΟ, βρισκόμαστε πάνω από το όριο του 2% στις αμυντικές δαπάνες, όριο που έχει θέσει το ΝΑΤΟ για τα μέλη του, με τη μερίδα του λέοντος των οπλικών μας συστημάτων να είναι εισαγόμενα. Συγκεκριμένα: Αμερικανοί, Γερμανοί και Γάλλοι καταλαμβάνουν τη μερίδα του λέοντος, διαθέτοντας το 74% των όπλων που αγοράσαμε την περίοδο 1998 – 2008. Αν και το ποσοστό της συμμετοχής των Αμερικανών βαίνει μειούμενο μετά την είσοδο της χώρας στην ΕΕ, συνολικά αντιστοιχεί στο 41,3% των πωλήσεων στη δεκαετία. Πρόκειται για 4,8 δισ. δολάρια από τα 11,6 δισ. δολάρια (σε σταθερές τιμές ’90) της 10ετίας. Σε αυτό δεν περιλαμβάνονται το υποκατασκευαστικό έργο, που αναλαμβάνουν ελληνικές εταιρείες και τα αντισταθμιστικά ωφελήματα. Μερικές χρονιές, μάλιστα, τα ποσοστά των ΗΠΑ είναι πολύ πιο πάνω από το μέσο όρο:

• Το 1998, μετά την κρίση των Ιμίων, φτάνουν το 58%
• Το 2003 και το 2004, έτη προετοιμασίας για τους Ολυμπιακούς Αγώνες, κατέλαβαν το 68% και το 52% αντίστοιχα

Γερμανική προέλευση έχει το 20,3% των όπλων της χώρας, με το 1998 το ποσοστό τους να είναι 30% στο σύνολο των αμυντικών δαπανών του έτους, το 2006 με 68% και το 2008 με 59%. Οι μεγάλες αγορές από το Βερολίνο αφορούν στα άρματα Leopard 2HEL και τα υποβρύχια Type 214.

Το ποσοστό των Γάλλων βρίσκεται στο 12% τη δεκαετία και αφορά κυρίως σε αγορές μαχητικών αεροσκαφών.

Το μεγάλο θέμα: τα Αντισταθμιστικά Ωφελήματα

Με τον όρο αντισταθμιστικά ωφελήματα (AΩ) εννοείται το σύνολο των ανταποδοτικών πράξεων που πραγματοποιούνται από τον προμηθευτή οπλικών συστημάτων, ως αντιστάθμισμα μιας συγκεκριμένης προμήθειας των Ενόπλων Δυνάμεων. Στόχος τους είναι η δημιουργία ελληνικής προστιθέμεvης αξίας και η μεταφορά πολύτιμης τεχνογνωσίας σε εγχώριες βιομηχανίες, ώστε εμμέσως να επιστρέφεται στη χώρα μέρος των τεραστίων κονδυλίων που δαπανώνται για τους αμυντικούς εξοπλισμούς. Αρμόδια για να παρακολουθεί την υλοποίηση των αντισταθμιστικών οφελών (offsets) είναι n νεοσυσταθείσα ΓΓΟΣΑΕ, στην οποία υπάγεται n ΓΔΕ του ΥΠΕΘΑ.

To 1995, o τότε υφυπουργός Άμυνας K. N. Κουρής εξέδωσε κατευθυντήριες οδηγίες υπό μορφή εγκυκλίου για την υλοποίηση των AΩ. To πλαίσιο αυτό δεν απέχει ισχύ νόμου και, όπως αποδεικνύεται εκ του αποτελέσματος, δεν δεσμεύει τη ΓΔΕ, αφού n υπηρεσία έχει τη δυνατότητα να επιτυγχάνει (με υπουργική έγκριση) την αποδοχή συναλλαγών που δεν πληρούν τους όρους και τις προϋποθέσεις για την υλοποίηση offsets. Σύμφωνα με τις ισχύουσες από 1.5.1995 κατευθυντήριες οδηγίες, οι βασικές επιδιώξεις του ΥΠΕΘΑ για την υλοποίηση των AΩ είναι:

• H υποβοήθηση της αμυντικής βιομηχανίας και η ανάπτυξη-ενίσχυση επιχειρηματικών δραστηριοτήτων στην Ελλάδα που συμβάλλουν στην αναβάθμιση της τεχνολογικής και παραγωγικής υποδομής της χώρας
• H ενίσχυση των Ενόπλων Δυνάμεων μέσω της παροχής υλικού και υπηρεσιών
• H μείωση του κόστους των αμυντικών υλικών, διά της εμμέσου επιστροφής μέρους ή του συνόλου των σχετικών δαπανών

Προς τις παραπάνω κατευθύνσεις, το ΥΠΕΘΑ σε συνεργασία με το υπουργείο Ανάπτυξης επεξεργάζεται ρύθμιση που θα προβλέπει ότι συγκεκριμένο ποσοστό των εξοπλισμών θα χρηματοδοτεί προγράμματα έρευνας, τεχνολογίας και πρακτικών εφαρμογών, ώστε οι αμυντικοί εξοπλισμοί να διασυνδεθούν με τη σύγχρονη τεχνολογία και την καθημερινή οικονομική δραστηριότητα. H υποχρέωση παροχής ΑΩ ισχύει για προμήθειες στις οποίες το ύψος του συναλλαγματικού μέρους της σύμβασης προμήθειας υπερβαίνει το ισόποσο των 400.000.000 δραχμών (συνάλλαγμα θεωρείται κάθε τραπεζογραμμάτιο που καταβάλλεται σε οίκο με έδρα το εξωτερικό). Την υποχρέωση υποβολής προσφοράς ΑΩ έχει o υποψήφιος προμηθευτής που υποβάλλει την τεχνική και οικονομική προσφορά.

Εξαίρεση αποτελούν οι περιπτώσεις ανάθεσης σε ελληνική κατασκευαστική εταιρεία προμήθειας με συναλλαγματικό μέρος που υπερβαίνει το προαναφερόμενο όριο. Στις περιπτώσεις αυτές, την υποχρέωση υποβολής προσφοράς έχει o ξένος οίκος, αποδέκτης του συναλλαγματικού μέρους της σύμβασης προμήθειας. Σε περιπτώσεις πολυετών συμβάσεων, όπως για την “εν συνέχεία υποστήριξη (FOS)” οπλικών συστημάτων, συμβάσεις, πλαίσιο κτλ., υποχρέωση για παροχή ΑΩ ισχύει όταν n αρχική παραγγελία υπερβαίνει το ισόποσο των 200.000.000 δρχ.. Στις περιπτώσεις αυτές n υποχρέωση ΑΩ αναφέρεται στο συνολικό ύψος της πολυετούς σύμβασης. Οι συναλλαγές ΑΩ εμπίπτουν στις ακόλουθες κατηγορίες:

• Κατηγορία I: Συναλλαγές που σχετίζονται αποκλειστικά με το υπό προμήθεια αμυντικό υλικό
• Κατηγορία ΙΙ: Συναλλαγές που σχετίζονται με αμυντικά υλικά και υπηρεσίες, εκτός αυτών που εμπίπτουν στην κατηγορία I

Ύψος και κατανομή των offsets

To συνολικό ποσοστό των ΑΩ πρέπει να είναι τουλάχιστον το 60% του συναλλαγματικού μέρους της σύμβασης προμήθειας. Τουλάχιστον το ήμισυ της πιστωτικής αξίας των offsets πρέπει να καλύπτεται με συναλλαγές που αφορούν αγορές (από τον προμηθευτή) αμυντικών προϊόντων ή παραγωγή νέων (αμυντικών) προϊόντων. Σε περιπτώσεις προμηθειών που το προϋπολογιζόμενο ύψος υπερβαίνει το ισόποσο των 30.000.000 δολαρίων, το ύψoς των ΑΩ αυξάνεται σε ποσοστό που εξαρτάται από το είδος και το ύψος της προμήθειας και καθορίζεται σαφώς στους ειδικούς όρους της διακήρυξης. Ως αποδεκτά ΑΩ θεωρούνται οι συναλλαγές που υπάγονται στα ακόλουθα είδη:

• Αγορές (από τον προμηθευτή) ελληνικών αμυντικών προϊόντων ή υπηρεσιών
• Παραγωγή νέων αμυντικών προϊόντων ή υποσυγκροτημάτων, με άδεια εκμετάλλευσης και απορρόφηση-αγορά (από τον προμηθευτή) μέρους της νέας παραγωγής
• Άμεσες επενδύσεις του προμηθευτή στην Ελλάδα
• Παροχές (από τον προμηθευτή) κεφαλαιουχικού εξοπλισμού στην κρατική αμυντική βιομηxαvία
• Συναλλαγές που δεν εμπίπτουν στα παραπάνω είδη και γίνονται αποδεκτές κατόπιν ειδικής συμφωνίας

Η διεθνής πρακτική

Ο θεσμός των ΑΩ σε όλες τις τεχνολογικά ανεπτυγμένες ευρωπαϊκές χώρες χρησιμοποιείται αποκλειστικά και μόνο για την ουσιαστική αντιστάθμιση της εκροής συναλλάγματος που συνεπάγεται n υλοποίηση των εξοπλιστικών προγραμμάτων, την παροχή έργου στη βιομηχανία και την αναβάθμιση της τεχνολογικής και παραγωγικής υποδομής. Τo ύψος των ΑΩ είναι συνήθως της τάξεως του 200% επί της συνολικής συναλλαγματικής αξίας του αντίστοιχου εξοπλιστικού προγράμματος. Οι αντισταθμιστικές συναλλαγές (για την εξαγωγή βιομηχανικών προϊόντων) συμφωνούνται και υπογράφονται πριν από την κατακύρωση του εξοπλιστικού προγράμματος. H διαχείριση των Ω γίνεται από υπηρεσίες αναπτυξιακών υπουργείων (Εθνικής Οικονομίας, Βιομηχανίας) και όχι από διευθύνσεις του υπουργείου Άμυνας.

Η στάση του ΜέΡΑ25

Τα αντισταθμιστικά ωφελήματα επιτελούν διττό ρόλο λοιπόν: οικονομικό και εθνικό/αμυντικό. Τα τελευταία χρόνια, με την απαξίωση των ΕΒΟ και ΠΥΡΚΑΛ που συναποτελούν την ΕΑΣ, αυτά έχουν μειωθεί, παρότι είμαστε όπως είπαμε το καλό παιδί του ΝΑΤΟ αναφορικά με τις δαπάνες. Απαιτείται άμεσα να επαναδιαπραγματευθούν όλες οι συμβάσεις με σκοπό την μεγιστοποίηση των αντισταθμιστικών ωφελημάτων τόσο από οικονομικής άποψης – θέσεις εργασίας, προστιθέμενη αξία – τόσο και από εθνικής/αμυντικής, καθώς η χώρα μόνο έτσι μπορεί να αποκτήσει τεχνολογική υποδομή πάνω στο θέμα και ουσιαστικά να ελαττώσει τους βαθμούς εξάρτησης από τις «μεγάλες δυνάμεις» που αυτή τη στιγμή ελέγχουν συντριπτικά τις εισροές της άμυνάς μας, τα οπλικά συστήματα.

Δυστυχώς δεν είμαστε αισιόδοξοι. Γνωρίζουμε πως η κυβέρνηση Μητσοτάκη είναι α πριόρι συνθηκολογημένη, ακολουθεί το δόγμα του ΝΑΙ ΣΕ ΟΛΑ και δεν πρόκειται να προβεί στο αυτονόητο: να επαναδιαπραγματευθεί τις συμβάσεις με στόχο να ενισχυθούν τα ΕΑΣ. Για αυτό δεν μπορούμε παρά να καταψηφίσουμε τις επιλογές της κυβέρνησης.

Θέλεις να μαθαίνεις για τις δράσεις του ΜεΡΑ25; Γράψου εδώ.