Χαιρετισμός του Συντονιστή Τομέα Αυτοδιοίκησης, Πολυχρόνη Καράμπελα, στο Συνέδριο της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ).

Αξιότιμες κυρίες, Αξιότιμοι κύριοι. Καλησπέρα σε όλες και όλους!
Κυρίες και κύριοι δήμαρχοι, στελέχη της αυτοδιοίκησης, σας ευχαριστούμε για την πρόσκληση.

Εκ μέρους του ΜέΡΑ25 χαιρετίζουμε σήμερα το ετήσιο τακτικό συνέδριο σας – ένα συνέδριο προεκλογικό αλλά κρίσιμο και για πολλούς άλλους λόγους. Και ελπίζουμε οι εργασίες του συνεδρίου να αποβούν γόνιμες και να συνδράμουν και στην ανταλλαγή καλών πρακτικών και εργαλείων, αλλά και στην αντιμετώπιση κοινών συστημικών προβλημάτων.

Η αυτοδιοίκηση – όπως πολύ καλά γνωρίζετε κι εσείς – έχει μια σειρά από χρονίζοντα προβλήματα και βλέποντας κανείς τις θεματικές του συνεδρίου μπορεί εύκολα να αντιληφθεί, πως τα τελευταία χρόνια των πολλαπλών κρίσεων έχουν χτυπήσει την αυτοδιοίκηση ασύμμετρα και αδικαιολόγητα. Φυσικά με σοβαρές ευθύνες του κεντρικού κράτους, που είναι πρόθυμο να μεταφέρει ευθύνες και αρμοδιότητες προς την τοπική αυτοδιοίκηση, αλλά απρόθυμο να μεταφέρει και τους αντίστοιχους πόρους όπως αυτοί έχουν θεσμοθετηθεί κι από τον «Καλλικράτη».

Στον αντίποδα αυτής της διαχρονικής πολιτικής επιλογής της κεντρικής εξουσίας, και μέσα σε αυτά τα περιοριστικά πλαίσια, βλέπουμε την αυτοδιοίκηση και ιδιαιτέρως τους δήμους να δίνουν μάχη για να σταθούν δίπλα στους δημότες και να συνεχίσουν να λειτουργούν.
Το είδαμε και στην πανδημία.

Το βλέπουμε και τώρα και με την ενεργειακή κρίση.

Αυτό η κυβέρνηση το παρουσιάζει σαν θετικό, ως κάτι που δείχνει την ανθεκτικότητα των δήμων. Όμως, η ανθεκτικότητα αυτή θα πρέπει να παραδεχθούμε πως βρίσκεται υπό απειλή. Όχι μόνο από τις πολλαπλές κρίσεις των τελευταίων ετών, αλλά και από τη διαχείριση αυτών (ή την έλλειψη διαχείρισης αυτών) από την κυβέρνηση.

Και δυστυχώς αυτή η κατάσταση δεν είναι κάτι απολύτως καινούργιο. Έρχεται σε συνέχεια πολλών μεταρρυθμίσεων που χειροτέρεψαν τις συνθήκες στην αυτοδιοίκηση. Θα πρέπει λοιπόν να είμαστε ειλικρινείς για τα εμπόδια και τα προβλήματα που έχουν να αντιμετωπίσουν οι δήμοι και να μην κλείνουμε τα μάτια μας, νομίζοντας πως είναι σωστό ή λογικό να μην επιλύονται αυτά ποτέ. Θα πρέπει να λάβουμε υπόψη την υποχρηματοδότηση και υποστελέχωση που υπάρχει αυτή τη στιγμή στην αυτοδιοίκηση και τι αντίκτυπο έχει κάτι τέτοιο σε πεδία όπως π.χ. η πολιτική προστασία, με την κλιματική κρίση μάλιστα να καθιστά αυτή τη συζήτηση πιο επίκαιρη από ποτέ.

Τώρα ένα από τα σημαντικότερα θέματα που θα συζητηθούν αυτές τις μέρες στο συνέδριο είναι φυσικά η μελέτη της ΕΕΤΑΑ (Ελληνικής Εταιρείας Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης) για ένα νέο σύστημα κατανομής των ΚΑΠ (Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων).
Εμείς θα παρακολουθήσουμε με προσοχή αυτές τις συζητήσεις, τις προτάσεις, τους προβληματισμούς, καθώς είναι ξεκάθαρο πως χρειάζονται σημαντικές ριζοσπαστικές λύσεις και αλλαγές στην αυτοδιοίκηση και σε οικονομικό και σε θεσμικό επίπεδο και η μελέτη αυτή είναι μία πολύ σημαντική πρωτοβουλία. Αλλά πως μπορεί να γίνει αναθεώρηση των ΚΑΠ χωρίς να θιγούν τα σημερινά επίπεδα χρηματοδότησης κάποιων δήμων; Και πως είναι δυνατόν να ικανοποιηθούν τα αιτήματα χρηματοδότησης των δήμων αν δεν αυξηθούν ουσιαστικά τα κονδύλια που είναι καθηλωμένα με τους μνημονιακούς νόμους;

Αυτές τις μέρες θα γίνει επίσης λόγος για ανάπτυξη, απορροφητικότητα, αναπτυξιακά προγράμματα και χρηματοδοτικά εργαλεία.
Για εμάς κανένα πρόγραμμα ανάπτυξης δεν θα πετύχει αν η αυτοδιοίκηση παραμένει υποστελεχωμένη.

Καμία ανάπτυξη δεν μπορεί να έρθει όταν η εξουσία είναι συγκεντρωμένη στις επιτροπές, τους αναπτυξιακούς οργανισμούς και τους ιδιώτες.

Καμία σοβαρή ανάπτυξη δεν μπορεί να υπάρξει, αν δεν είναι ταυτόχρονα κοινωνικά δίκαιη, πράσινη, αποτελεσματική και με τη συμμετοχή της κοινωνίας στη λήψη αποφάσεων.

Τέλος, θα ήθελα να αναφερθώ σε κάτι που θα έπρεπε να μας απασχολεί όλους και όλες εδώ και σίγουρα απασχολεί ένα πολύ μεγάλο κομμάτι αυτοδιοικητικών και δημοτών.

Θα μιλήσει σε λίγο ο Υπουργός Εσωτερικών και θα έλεγα είναι σημαντικό να θυμηθούμε πως ο κύριος Βορίδης προεκλογικά μιλούσε για την ανάγκη να υπάρξουν «παρεμβάσεις στο κράτος και στους θεσμούς» ώστε να μην έρθει η Αριστερά στην εξουσία.

Και μετά ως υπουργός παραδεχόταν πως με το νέο εκλογικό σύστημα θα υπάρξει αποκλεισμός της αριστεράς από την αυτοδιοίκηση, λέγοντας μάλιστα πως «εκλογές θα γίνονται μονίμως στην Ελλάδα για να χάνει η Αριστερά».

Με τις αυτοδιοικητικές εκλογές να απέχουν λιγότερο από έναν χρόνο δεν γίνεται να μην μιλήσουμε για αυτό το τσεκούρι στη δημοκρατία.

Στον βωμό μιας υποτιθέμενης «κυβερνησιμότητας» βλέπουμε την κατάργηση της ανεξαρτησίας των κοινοτήτων, την αλλοίωση της λαϊκής βούλησης -έχοντας το 43% των δημοτών να εκλέγει το 60% των εδρών- και φυσικά έχουμε την επαναφορά του ορίου του 3% και άλλα πολλά.

Η ΚΕΔΕ όφειλε να έχει πιέσει με όλες της τις δυνάμεις για να μην εφαρμοστεί αυτό το σύστημα.

Όφειλε να έχει πιέσει για την υιοθέτηση της απλής ανόθευτης αναλογικής με έμμεση εκλογή δημάρχου, να έχει πιέσει για να επιστρέψει η εξουσία από τις επιτροπές στα συμβούλια, να έχει πιέσει για να θεσμοθετηθούν και να λειτουργούν κοινότητες και συνελεύσεις γειτονιάς.

Όφειλε να μην έχει συμπορευτεί με την κυβέρνηση σε τέτοιο βαθμό.

Αλλά και σήμερα και μέσα από το συνέδριο και τις συζητήσεις που θα λάβουν χώρα αυτές τις μέρες εδώ στον Βόλο, η ΚΕΔΕ οφείλει να παλέψει ώστε η αυτοδιοίκηση να είναι όντως αυτοδιοίκηση και να μην μετατρέπεται σε όχημα του κεντρικού κράτους.

Για εμάς, στο ΜέΡΑ25, απαιτείται μια αυτοδιοίκηση:

• δημοκρατική, με τις αποφάσεις να λαμβάνονται στα δημοτικά συμβούλια.
• συμμετοχική, με συνελεύσεις γειτονιάς και κοινοτήτων και συμμετοχικό προϋπολογισμό σε κάθε δήμο.
• δημόσια, με τις υπηρεσίες να ανακτούν τον δημόσιο και κοινωνικό τους χαρακτήρα και να στελεχώνονται επαρκώς ώστε να μπορούν να ανταποκρίνονται στις ανάγκες του κοινωνικού συνόλου.
• πράσινη, με κάθε επενδυτικό και αναπτυξιακό πρόγραμμα να λειτουργεί βάσει των αρχών της εγγύτητας και της κυκλικής οικονομίας.
• Δεν γίνεται να έχουμε εθνικό σχέδιο που προωθεί την καύση απορριμμάτων.
• συμπεριληπτική, με πρόβλεψη για προσβασιμότητα και συμπερίληψη σε κάθε πτυχή της καθημερινότητας των πολιτών.
• και κοινωνικά δίκαιη, με την κατανομή των πόρων να γίνεται βάσει των κοινωνικών αναγκών και όχι προς όφελος ιδιωτικών συμφερόντων.

Κλείνοντας, θα ήθελα και πάλι να σας ευχηθώ εκ μέρους του ΜέΡΑ25, οι εργασίες του συνεδρίου να αποβούν γόνιμες. Φυσικά θα παρακολουθήσουμε με προσοχή τις προτάσεις και τα συμπεράσματα που θα προκύψουν, έχοντας, βέβαια, κατά νου πως οι διαπιστώσεις από μόνες τους δεν αρκούν. Απαιτείται πρόγραμμα αγωνιστικών διεκδικήσεων – για μια ακηδεμόνευτη αυτοδιοίκηση!

Καλές εργασίες! Καλή συνέχεια!

Θέλεις να μαθαίνεις για τις δράσεις του ΜεΡΑ25; Γράψου εδώ.