Η κυβέρνηση Μητσοτάκη βάζει οριστική ταφόπλακα στο Εθνικό Σύστημα Υγείας, καταργώντας την πλήρη και αποκλειστική απασχόληση των γιατρών σε αυτό. Πλέον, οι γιατροί θα μπορούν να εργάζονται το πρωί στον Ευαγγελισμό και το απόγευμα σε κάποιο από τα ιδιωτικά – κερδοσκοπικά σούπερ μάρκετ υγείας της CVC και λοιπών αρπακτικών. Προς ολοταχώς για την ιδιωτικοποίηση της υγείας δηλαδή!
Τί σημαίνει όμως αυτό στην πράξη; Αντιλαμβανόμαστε ως κοινωνία τις επιπτώσεις να μετατραπεί η υγεία σε εμπόρευμα για τους έχοντες και όχι δικαίωμα για όλους;
Ας δούμε λοιπόν τι αποτυπώνουν τα στοιχεία της μέχρι τώρα διεθνούς εμπειρίας, εξετάζοντας τέσσερις δείκτες που αξιολογούν τα συστήματα υγείας διαφόρων χωρών – με διαφορετικό βαθμό κρατικής παρεμβατικότητας – και μετρούν τα κόστη τους.
Αξιολόγηση Συστημάτων Υγείας
Αρχίζουμε από τον δείκτη που μετρά τη θνησιμότητα που οφείλεται στο Σύστημα Υγείας. Ο συγκεκριμένος δείκτης του ΟΟΣΑ ταξινομεί ποιοτικά τα συστήματα υγείας των χωρών – μελών του ανάλογα με το πλήθος των θανάτων ανά εκατό χιλιάδες κατοίκους που οφείλονται σε ασθένειες ή έκτακτες καταστάσεις των οποίων οι θεραπείες είναι ευρέως διαδεδομένες και οι ασθενείς θα μπορούσαν να σωθούν εάν δέχονταν τις κατάλληλες θεραπευτικές παρεμβάσεις και φαρμακευτική αγωγή. Με λίγα λόγια αξιολογεί τα κατά χώρες συστήματα υγείας ανάλογα με το πόσους αφήνουν να πεθάνουν επειδή ήταν φτωχοί και αδυνατούσαν να καταβάλλουν τα κόστη της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης.
Σε σύνολο τριανταοκτώ χωρών λοιπόν, η Ελλάδα, βρίσκεται στην 17η θέση με 69 μη αναπόφευκτους θανάτους ανα 100.000 κατοίκους, με τον μέσο όρο να βρίσκεται στο ύψος 73 μη αναπόφευκτων θανάτων. Στον πίνακα παρατηρούμε πως οι χώρες με πολύ υψηλό βαθμό ιδιωτικοποιημένης υγείας, όπως οι ΗΠΑ και η Χιλή, βρίσκονται χαμηλά στη λίστα της μη αναπόφευκτης θνησιμότητας, χαμηλότερα και από την μνημονιακή Ελλάδα, με 75 θανάτους για τη Χιλή και 88 για τις ΗΠΑ! Η εντεινόμενη ιδιωτικοποίηση ενός ανελαστικού αγαθού, όπως η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη ουσιαστικά αποκλείει μερίδες του πληθυσμού από την πρόσβαση τους σε αυτήν.
Επίσης, σύμφωνα με τον Π.Ο.Υ. και τον ΟΟΣΑ, η κατάταξη των συστημάτων υγείας έντεκα χωρών μελών τους, που γίνεται λαμβάνοντας υπόψη παραμέτρους όπως την αποδοτικότητα του συστήματος, την προσβασιμότητα σε αυτό σε σχέση με το κόστος του, την ποιότητα της παρεχόμενης φροντίδας και το επίπεδο υγείας των πολιτών, η κατάταξη για το έτος 2013 έχει ως εξής:
Παρατηρούμε πως τελευταίο ανάμεσα στα συστήματα υγείας των ανεπτυγμένων αυτών έντεκα χωρών είναι οι ΗΠΑ, οι οποίες ναι μεν παρέχουν ικανοποιητική ποιότητα φροντίδας, κατατασσόμενες στην 5η θέση (όχι ιδιαίτερα υψηλά βέβαια αν αναλογιστούμε το κόστος αυτού που του συστήματος υγείας), αλλά αυτή η φροντίδα είναι πολύ δύσκολα προσβάσιμη, το δυσκολεύει κάτι που λέγεται χρήμα όπως θα δούμε αμέσως παρακάτω.
Κόστος Συστημάτων Υγείας
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του ΟΟΣΑ (2015) το πιο κοστοβόρο σύστημα υγείας παγκοσμίως είναι εκείνο των ΗΠΑ. Το αμερικανικό σύστημα υγείας, με τον πλήρως ιδιωτικοποιημένο κλάδο της ασφάλισης υγείας και τον κατά συντριπτική πλειοψηφία ιδιωτικοποιημένο κλάδο παροχής υπηρεσιών υγείας, με το κράτος να παρέχει απλώς μερική επιδότηση των ασφαλίστρων σε επιλεγμένους δικαιούχους, φιγουράρει στην κορυφή της λίστας των πιο ακριβών συστημάτων υγείας των χωρών μελών του ΟΟΣΑ:
Το δυσθεώρητο 16,9% του ΑΕΠ των ΗΠΑ δαπανείται στον κλάδο της υγείας, με την αμέσως δεύτερη σε δαπάνη Ιαπωνία να βρίσκεται στο 11,2%.
Η κατά κεφαλήν δαπάνη υγείας στις ΗΠΑ ανέρχεται για το έτος 2015 στα 9.451$ PPP (όπου PPP – Purchase Power Parity – νόμισμα σταθμισμένο αναφορικά με την αγοραστική του δύναμη, δηλαδή τα ποσά υποδηλώνουν ίδια αγοραστική δύναμη), με τα μισά, το 50,88% για την ακρίβεια, να τα πληρώνει ιδιωτικά ο ασφαλισμένος από την τσέπη του. Στη Γαλλία λόγου χάρη, η κατά κεφαλήν δαπάνη είναι 4.407$PPP, με τον ασφαλισμένο να δαπανά περί τα 960$PPP από την τσέπη του, γύρω στο 21% δηλαδή της κατά κεφαλήν δαπάνης. Στην Ελλάδα η συνολική δαπάνη υγείας ανέρχεται στο 8,2% ως ποσοστό του ΑΕΠ, 2245$ PPP είναι η κατά κεφαλήν δαπάνη, ενώ ο έλληνας πληρώνει περίπου 880$ PPP ετησίως από την τσέπη του.
Παρατηρούμε πως στα συστήματα υγείας όπου το κράτος έχει ισχυρο ρόλο, είναι αποδοτικότερα και μάλιστα διττά: και μακροοικονομικά, ως δαπάνη δηλαδή της κοινωνίας συνολικά, δημόσιας και ιδιωτικής οικονομίας, και μικροοικονομικά, ως ιδιωτική δαπάνη του ασφαλισμένου. Το μοντέλο υγείας των ΗΠΑ, το πιο ιδιωτικοποιημένο σύστημα υγείας στον κόσμο, που η Ολιγαρχία θέλει να εισάγει στην Ελλάδα – και το πολιτικό της προσωπικό θεσμοθετεί στη Βουλή, είναι ταυτόχρονα το πιο κοστοβόρο παγκοσμίως και από τα λιγότερο αποδοτικά όσον αφορά τον ρόλο που πρέπει να επιτελεί το σύστημα υγείας.
Η υγεία δεν είναι εμπόρευμα, είναι αγαθό που πρέπει να ελέγχεται απόλυτα και να παρέχεται από την οργανωμένη δημοκρατική πολιτεία. Οτιδήποτε άλλο μας πηγαίνει αιώνες πίσω!
Αλέξης Σμυρλής – Διευθυντή ΚΟ ΜέΡΑ25
Θέλεις να μαθαίνεις για τις δράσεις του ΜεΡΑ25; Γράψου εδώ.
