Τα τελευταία χρόνια η οικονομική κρίση και η ολοένα μεταβαλλόμενη πραγματικότητα έχει επηρεάσει και τις επικοινωνιακές στρατηγικές που υιοθετούν τα πολιτικά κόμματα. Πλέον οι δαπάνες που αφιερώνονται έχουν μειωθεί και στόχος είναι να καταφέρουν να πείσουν όσους περισσότερους ψηφοφόρους με το μικρότερο δυνατόν κόστος. Πλέον οι καμπάνιες πολλές φορές στερούνται πρωτοτυπίας και σκέψης ενώ αποσκοπούν στο να αυξήσουν οπαδούς προσπαθώντας να στρέψουν το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης σε θέματα που έχουν υπεροχή έναντι των αντιπάλων τους ανεξάρτητα αν είναι τόσο σημαντικά για τους ψηφοφόρους όσο οι επικοινωνιολόγοι τους τα παρουσιάζουν.
Παράλληλα, στοχεύοντας στον αποπροσανατολισμό των πολιτών χρησιμοποιούν με αθέμιτο, ορισμένες φορές, τρόπο τις δυνατότητες που τους προσφέρουν τα κοινωνικά μέσα δικτύωσης. Για παράδειγμα, πολλά κόμματα έχουν χρησιμοποιήσει τρόλς, χρήστες δηλαδή που πληρώνονται από ένα κόμμα για να απαντούν μέσω ψεύτικων προφίλ που δημιουργούν στα social media σε αντίστοιχα τρόλς άλλων κομμάτων ή να μπαίνουν και μέσω των ψεύτικων προφίλ να επιτίθενται σε πολιτικούς και στελέχη αντίπαλων παρατάξεων. Έτσι, με τη χρήση οργανωμένων “στρατών” τα κόμματα προσπαθούν να κερδίσουν πόντους στη διαδικτυακή πολιτική σκακιέρα χωρίς μεγάλο κόστος και να βγουν νικητές σ’ αυτό τον ιδιότυπο πόλεμο των τρόλς.
Ταυτόχρονα, τα επικοινωνιακά team των παρατάξεων καταφέρνουν να στρέψουν αλλού την προσοχή των πολιτών και τους κάνουν πιόνια σ’ αυτό τον διαδικτυακό πόλεμο απομακρύνοντάς τους από όσα είναι σημαντικά και από αποφάσεις που λαμβάνονται και αφορούν τη ζωή τους και επηρεάζουν την καθημερινότητά τους. Στις μέρες μας, ο στόχος της προσέλκυσης ψηφοφόρων έχει οδηγήσει σε δομικές αλλαγές γενικότερα την επικοινωνιακή στρατηγική των κομμάτων που σαν στόχο έχουν να παραμένουν οι πολίτες όσο το δυνατόν λιγότερο ενημερωμένοι για θέματα ζωτικής σημασίας. Συχνότατο φαινόμενο αποτελούν οι μάχες εντυπώσεων των πολιτικών σε τηλεοπτικούς και ραδιοφωνικούς σταθμούς και στο διαδίκτυο με στελέχη να κάνουν μεγαλόστομες δηλώσεις που αποσκοπούν στο να είναι ελλιπώς ενημερωμένοι οι πολίτες. Η προπαγάνδα που κρύβεται πίσω από αυτές τις δηλώσεις έχει μοναδικό στόχο να συγκεντρώσει την προσοχή των ακροατών και να την απομακρύνει από σοβαρότερα θέματα.
Έτσι, πολλοί ξεχνούν ή δίνουν λιγότερη σημασία σε αποφάσεις που λαμβάνονται και επηρεάζουν έντονα τη ζωή τους, για παράδειγμα περικοπές μισθών ή συντάξεων, αλλαγές στη φορολογία κλπ, με το επίκεντρο της προσοχής τους να είναι η λεκτική αντιπαράθεση που μπορεί να είχαν στελέχη αντίπαλων παρατάξεων στη Βουλή, σ’ ένα τηλεοπτικό παράθυρο ή στο διαδίκτυο. Η τακτική αυτή που υποδεικνύεται από την εποχή μας και την οικονομική κρίση που έχει αναγκάσει τα κόμματα να αναζητούν και να έχουν βρει στο πρόσωπο των trols, συνεργάτες που εφαρμόζουν την στρατηγική τους, χτυπώντας τους αντιπάλους με χαμηλό κόστος, έχει αλλάξει ριζικά τον τομέα της στρατηγικής επικοινωνίας στην εποχή των μνημονίων με τα κόμματα και τους επικοινωνιολόγους να ψάχνουν τρόπους που θα αυξήσουν τους οπαδούς τους και τη πιθανή δεξαμενή ψηφοφόρων τους αποπροσανατολίζοντας το κοινό από σημαντικά θέματα. Ταυτόχρονα, οι πολίτες που παραμένουν μερικώς ενημερωμένοι είναι πιο εύκολα χειραγωγήσιμοι και γι’ αυτό μπορούν να πέσουν θύματα της πολιτικής προπαγάνδας των κομματικών επιτελείων.
της Φωτεινής Μπακαδήμα, Υπεύθυνη Τομέα Εργασίας & Κοινωνικής Αλληλεγγύης ΜέΡΑ25, Υποψήφια Ευρωβουλευτής ΜέΡΑ25
Θέλεις να μαθαίνεις για τις δράσεις του ΜεΡΑ25; Γράψου εδώ.