Ελληνική κυβέρνηση και ΕΚΤ βρίσκονται σε μια άτυπη, ακόμα, διαπραγμάτευση για το νέο νομικό πλαίσιο προστασίας της πρώτης κατοικίας. Από τη μεριά της κυβέρνησης, αυτό που ουσιαστικά προτείνεται είναι ο νόμος Κατσέλη με κάποιες ήσσονος σημασίας αλλαγές στα κριτήρια, η δε χρονική διάρκεια της προστασίας θα είναι στο ένα έτος για όλους και πέντε έτη για τις ευπαθείς κοινωνικά ομάδες.

Από την μεριά της ΕΚΤ, η έγκριση της οποίας είναι απαραίτητη για να προχωρήσει το νέο θεσμικό πλαίσιο προστασίας, εκφράζονται αντιρρήσεις/αμφιβολίες. Στεκόμαστε ιδιαίτερα σε δύο από τα σημεία που έθεσε η ΕΚΤ:

• Δυσμενείς επιπτώσεις στις πωλήσεις δανείων και στις τιτλοποιήσεις, καθώς επιτρέπει σε οφειλές που τιτλοποιούνται βάσει του νόμου 3156/2003, καθώς και σε οφειλές που μεταβιβάζονται βάσει του νόμου για τη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, να ρυθμίζονται και βάσει των διατάξεών του, παρέχει δε νομική προστασία σε ένα ευρύ φάσμα οφειλών που περιλαμβάνουν και τις επιχειρηματικές.
• Αρνητικές επιπτώσεις στα πιστωτικά ιδρύματα, ιδίως όσον αφορά την κεφαλαιακή επάρκεια.

Η ΕΚΤ δηλαδή θεωρεί πως το νομικό πλαίσιο για την προστασία της α’ κατοικίας θα σταθεί τροχοπέδη στους μαζικούς πλειστηριασμούς, κάνοντας την πώληση πακέτων δανείων σε αρπακτικά ταμεία μη ελκυστική, και ταυτόχρονα, κάνει λόγο για αρνητικές επιπτώσεις στην κεφαλαιακή επάρκεια των ελληνικών πιστωτικών ιδρυμάτων.

Τα δύο αυτά σημεία που τονίζει η ΕΚΤ είναι εξόχως αντιφατικά μεταξύ τους. Η δυνατότητα για μαζικούς πλειστηριασμούς – αυτό δηλαδή που επιθυμεί η ΕΚΤ – είναι το γεγονός που θα θέσει σε μεγάλο κίνδυνο την κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών. Ο λόγος είναι πως μια αύξηση της προσφοράς ακινήτων στην ήδη καταρρακωμένη αγορά ακινήτων, μέσω των μαζικών πλειοστηριασμών και δη σε τιμές εξευτελιστικές, καθώς τα αρπακτικά ταμεία αγοράζουν με μεγάλη έκπτωση τα δάνεια, θα ρίξει την αγορά ακινήτων ακόμα πιο χαμηλά, απομειώνοντας έτσι και την αξία των εμπράγματων εξασφαλίσεων των νυν υγιών δανείων, υποβαθμίζοντας την αξία του ενεργητικού των πιστωτικών ιδρυμάτων, αυξάνοντας έτσι μοιραία και τις κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών.

Το ΜέΡΑ25 στέκεται αντίθετο και στις νεοφιλελεύθερες, κοινωνικά ανάλγητες αλλά και οικονομικά ανόητες επιταγές της ΕΚΤ αλλά και στα ημίμετρα της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Το πρόβλημα των κόκκινων δανείων απαιτεί μια ολοκληρωμένη και οικονομικά ορθολογική αντιμετώπιση. Το ΜέΡΑ25 καταθέτει συγκεκριμένη πρόταση για την διαχείριση του προβλήματος των κόκκινων δανείων, με γνώνομα τον σεβασμό στον δανειολήπτη και την α’ κατοικία αλλά την προστασία του ίδιου του τραπεζικού συστήματος και την επαναφορά του στην κανονικότητα.

Η πρόταση του ΜέΡΑ25 για τα κόκκινα δάνεια

Προτείνουμε την ίδρυση Δημόσιας Εταιρείας Αναδιάρθρωσης & Διαχείρισης Ιδιωτικών Χρεών (ΔΕΑΔΙΧ), που θα έχει διττό στόχο: να προφυλάξει  τον δανειολήπτη και την πρώτη κατοικία αλλά και τις τράπεζες, αποκαθιστώντας την κανονική λειτουργία τους ως πιστωτικά ιδρύματα.

1. Σταδιακά  μεταφέρονται στην  ΔΕΑΔΙΧ από τις τράπεζες  τα πιο «κόκκινα» των δανείων. Ως αντάλλαγμα, οι τράπεζες εκδίδουν  υποσχετικές (IOU) ίσης ονομαστικής αξίας που εγγυάται το κράτος, τις οποίες οι τράπεζες  κρατούν στα βιβλία τους ως περιουσιακό στοιχείο, και τις οποίες δεσμεύεται να αποπληρώσει η ΔΕΑΔΙΧ  μακροπρόθεσμα από τα μελλοντικά της έσοδα.

2. Νομοθετείται  μορατόριουμ στους  πλειστηριασμούς (α) πρώτης κατοικίας και (β) καταστημάτων/εμπορικών  χώρων κάτω μιας συγκεκριμένης  αξίας

3. Νομοθετείται  το δικαίωμα των δανειζόμενων, των οποίων τα δάνεια πουλήθηκαν ήδη σε ιδιώτες, να αγοράζουν πίσω τα  δάνειά τους στην ίδια τιμή που τα αγόρασαν οι ιδιώτες

4. Η  ΔΕΑΔΙΧ  δεσμεύεται  να κρατά στα βιβλία της τα «κόκκινα» δάνεια έως ότου η τιμή των δεσμευμένων ακινήτων ξεπεράσει ένα επίπεδο κοντά στην προ της κρίσης τιμή. Έως τότε, οι δανειζόμενοι καταβάλουν ενοίκιο στην ΔΕΑΔΙΧ (για το δικαίωμα να παραμένουν στο σπίτι τους) το ύψος του οποίου προσδιορίζεται από την τοπική κοινωνία (π.χ. Δήμο) με γνώμονα τα εισοδήματά τους και τις τοπικές συνθήκες.

5. Όταν, εν καιρώ, ξεπεραστεί η κρίση της αγοράς  ακινήτων, οι οφειλέτες  θα έχουν το δικαίωμα να  εξαγοράσουν το παλαιό τους δάνειο από την ΔΕΑΔΙΧ είτε με δόσεις είτε με εφάπαξ πληρωμή που αντανακλά στην περίπτωση της πρώτης  κατοικίας ή μικρομεσαίας ιδιοκτησίας εμπορικής χρήσης το κεφάλαιο που οφείλουν (άνευ τόκων και προστίμων). Με την ίδρυση της ΔΕΑΔΙΧ επιτυγχάνονται ταυτόχρονα: η προστασία της πρώτης κατοικίας και των μικρομεσαίων από τα αρπακτικά ταμεία και την απόγνωση, η αποτροπή νέας ύφεσης στην αγορά ακινήτων, τα εναπομείναντα κεφάλαια των τραπεζών και, συνεπώς, η επιστροφή  στη κανονικότητα της παροχής ρευστότητας στην οικονομία από το τραπεζικό σύστημα.

Τομέας Οικονομίας & Οικονομικών ΜέΡΑ25

Θέλεις να μαθαίνεις για τις δράσεις του ΜεΡΑ25; Γράψου εδώ.