Α. Οργανωτικές προτάσεις
- Ενιαιοποίηση του ΕΣΥ ως του κεντρικού παρόχου δημόσιας υγείας, με μοναδικούς άλλους δύο τα πανεπιστημιακά νοσοκομεία-εξωτερικά ιατρεία και τις στρατιωτικές δομές υγείας.
- Ενιαιοποίηση των ασφαλιστικών φορέων σε κοινό δημόσιο ασφαλιστικό φορέα ιατρικής περίθαλψης.
- Διοίκηση ΕΣΥ. Η λειτουργία του ΕΣΥ παύει να είναι πεδίο αυθαιρεσιών και βραχύπνοων μικροπολιτικών χειρισμών. Αντικατάσταση του ΚΕΣΥ, από το Σώμα Διοίκησης του ΕΣΥ (ΣΩΔΕΣΥ), το οποίο θα στηρίζεται στη φιλοσοφία των ΔΙΑΣΚΕΠ, με ενδεικτική προτεινόμενη σύνθεση: 1/4 ο Υπουργός Υγείας, 1/4 λοιποί κοινοβουλευτικοί κομματικοί εκπρόσωποι, 1/4 κληρωτοί πολίτες, 1/4 κληρωτοί επαγγελματίες υγείας. Το Σώμα ΕΣΕΣΥ θα είναι ο εκτελεστικός βραχίονας του ΕΣΥ. Ο οργανισμός αξιολόγησης υπηρεσιών υγείας (σήμερα ΟΔΙΠΥ με τη μορφή ΑΕ) θα αναφέρεται αποκλειστικά στο ΣΩΔΕΣΥ. Ίδρυση πειθαρχικού συμβουλίου πανελλαδικής εμβέλειας το οποίο θα αναφέρεται στο ΣΩΔΕΣΥ.
- Σχέση συνεργασίας δημόσιου και ιδιωτικού τομέα (μεταβατικού χαρακτήρα): όχι στις συμβάσεις με ιδιωτικές κλινικές. Σε ατομικό επίπεδο, όλοι οι ιδιώτες γιατροί που πιστοποιούνται στην ΗΔΙΚΑ, ανεξαρτήτως σύμβασης με τον ΕΟΠΥΥ, οφείλουν συγκεκριμένες ώρες απογευματινής εργασίας προς το Δημόσιο, εφόσον απαιτηθεί για την περιοχή άσκησης του έργου τους, στην πρωτοβάθμια περίθαλψη, στα ΤΕΠ και στα τακτικά εξωτερικά ιατρεία των νοσοκομείων ή των κέντρων υγείας, με προκαθορισμένη αμοιβή βάσει του κρατικού τιμολογίου και με φορολογικό ή οικονομικό αντικίνητρο σε πιθανή άρνησή τους.
- Ύπαρξη τουλάχιστον ενός επιδημιολόγου ή επιδημολογικής μονάδας σε όλα τα νοσοκομεία, και επιδημιολογικής υπηρεσίας σε κάθε ΥΠΕ.
- Κοινό πανελλαδικό ηλεκτρονικό σύστημα διασυνδεδεμένο με τον ηλεκτρονικό φάκελο του ασθενούς, καταχώρησης απεικονιστικών-εργαστηριακών εξετάσεων και παραπομπών-εκτιμήσεων. Ψηφιοποίηση όλων των αρχείων σε βάθος πενταετίας. Χρήση ανοικτών προτύπων και ανοιχτού κώδικα.
- Καθολική εφαρμογή διαγνωστικών και θεραπευτικών πρωτοκόλλων.
- Φαρμακευτική υπηρεσία πανελλαδικής εμβέλειας για την προμήθεια των φαρμάκων του ΕΣΥ.
- Αναδιάταξη των υγειονομικών περιφερειών της χώρας σύμφωνα με τις σύγχρονες ανάγκες και τις νέες ρυθμίσεις.
- Μισθολογική αύξηση και ένταξη όλου του υγειονομικού (ιατρικού, νοσηλευτικού, παραϊατρικού) προσωπικού στα βαρέα-ανθυγιεινά.
- Θέσμιση κρατικού φορέα διαχείρισης της κλινικής έρευνας.
Β. Προτάσεις για την πρωτοβάθμια υγεία
- Εξασφάλιση σταθερής χρηματοδότησης της ΠΦΥ ως βασικής ανθρώπινης ανάγκης που καλύπτεται ορθολογικά, συμπεριληπτικά και οικολογικά.
- Γενικές και ειδικές ομάδες διαχείρισης πρωτοβάθμιων περιστατικών, με έμφαση σε δύο άξονες ισοτιμίας, ο ένας μεταξύ οργανικής και ψυχικής υγείας και ο άλλος μεταξύ θεραπείας και ενημέρωσης και πρόληψης στο επίπεδο της κοινότητας.
- Επέκταση του δικτύου ΠΦΥ με έμφαση και στο αστικό περιβάλλον.
- Βασικό κύτταρο της ΠΦΥ θα αποτελεί η Ομάδα Υγείας (ΟΥ) αποτελούμενη από οικογενειακούς γιατρούς (γενικοί ιατροί ή παθολόγοι) και έναν παιδίατρο που έχουν ένα συντονιστή και υποβοηθούνται από τουλάχιστον μια νοσηλεύτρια/ή, μία επισκέπτρια/τη υγείας, και έναν φυσικοθεραπευτή/τρια (ορισμένος αριθμός πολιτών ανά γιατρό), με στελέχωση επαρκή ώστε να καλύπτεται η διημέρευση και η παροχή φροντίδας στο σπίτι όπου κρίνεται αναγκαία. Η ΟΥ δύναται να πλαισιώνεται από άλλες ειδικότητες ανάλογα με την ανάγκη κάθε φορά αλλά και τις ιδιαιτερότητες που παρουσιάζει η περιοχή.
- Ανά ορισμένο αριθμό ΟΥ της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας αναλογεί μια Μονάδα Αναφοράς (ΜΑ) η οποία είναι εξοπλισμένη, μπορεί να κάνει τις εργαστηριακές εξετάσεις που ζητούν οι ΟΥ, διαθέτει ιατρούς ειδικοτήτων και λειτουργεί επί 24ωρης βάσης.
- Πολλές τέτοιες ΟΥ μαζί με τις αντίστοιχες ΜΑ αποτελούν ένα δίκτυο το οποίο μπορεί να συντονίζεται και να επιτελεί όλες τις ενέργειες που απαιτούνται για τη σωστή μεταχείριση κάθε περίπτωσης ασθενούς.
- Κάθε πολίτης θα έχει δικαίωμα για ελεύθερη πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας και φροντίδας που προσφέρονται από τις υπηρεσίες οικογενειακής ιατρικής. Επίσης θα υπάρχει ελεύθερη επιλογή γιατρού, η οποία θα γίνει εφικτή σταδιακά και απευθείας πρόσβαση στον ειδικό εφόσον ο ασθενής έχει διαγνωσμένη ήδη χρόνια νόσο.
- Η ολοκληρωμένη δέσμη υπηρεσιών που θα προσφέρει η ΟΥ δεν θα περιλαμβάνει μόνο συμπτωματική αντιμετώπιση, αλλά και πρόληψη, αγωγή υγείας, προαγωγή υγείας, προσυμπτωματικό έλεγχο, πρόληψη ψυχικής νόσου, κατ’ οίκον φροντίδα υγείας και κατ’ οίκον νοσηλεία, αποκατάσταση, δράσεις στα σχολεία, δράσεις στον χώρο εργασίας και υπηρεσίες δημόσιας υγείας.
- Η όλη διαδικασία όπως περιγράφεται παραπάνω είναι δωρεάν.
- Τα Αγροτικά Ιατρεία, τα Κέντρα Υγείας, οι ΤΟΜΥ και οι τυχόν υπάρχουσες μονάδες ΠΦΥ Οργανισμών, Ταμείων, ΟΤΑ, κ.ά. κατά την ανάπτυξη των ΟΥ ενοποιούνται/ απορροφούνται στο ενιαίο Δίκτυο Μονάδων Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας.
- Οι γιατροί θα εργάζονται στο Δημόσιο Τομέα. Θα πληρώνονται από το δημόσιο, για δε την κλήση σε οικία εκτός ωραρίου θα υπάρχει έξτρα αμοιβή. Επίσης θα αμείβεται και η εφημερία ετοιμότητας.
- Εάν υπάρχει έλλειψη ειδικών, το σύστημα προσωρινά μπορεί να προσλάβει ανειδίκευτους γιατρούς με εμπειρία 5 ετών στο επάγγελμα ή ενός έτους σε νοσοκομείο.
- Προαιρετική αναβάθμιση του ρόλου των φαρμακοποιών με διαδικασία πιστοποίησής τους ως συμβούλων υγείας.
- Πανελλαδικό δίκτυο τηλεϊατρικής αποκεντρωμένου και άυλου χαρακτήρα, το οποίο υπάγεται στο ΕΣΥ, με το οποίο δύναται να συμβάλλεται, ως πάροχος ή ως λήπτης υπηρεσιών, κάθε γιατρός κατόπιν πρόσθετης εξειδίκευσης στη χρήση και τα όρια της τηλεϊατρικής, με ανάλογη προσαρμογή και του υπάρχοντος νομικού πλαισίου.
- Αναδιάταξη της πρωτοβάθμιας υγείας στις δυσπρόσιτες περιοχές με βάση την ορθολογική, συμπεριληπτική, δωρεάν και ασφαλή κάλυψη όλων των πιθανών ιατρικών σεναρίων με ενιαίο συντονισμό ομάδων γενικής υγείας, μονάδων ειδικής πρωτοβάθμιας υγείας, τηλεϊατρικής, κινητών μονάδων και ΕΚΒ και πολυδύναμη εκπαίδευση των διαθέσιμων υγειονομικών.
- Μόνιμα μισθολογικά και μοριοδοτικά κίνητρα σε ορεινούς νομούς/νησιά/σύνορα.
- Σε περιοχές όπου δεν έχει εκδηλωθεί ενδιαφέρον γιατρών για σύμβαση με το δημόσιο θα υπάρχει δυνατότητα σύμβασης με ιδιώτες (στα πλαίσια της Υγειονομικής Περιφέρειας ή της Νομαρχίας).
- Ολοκλήρωση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης με έμφαση στην περίθαλψη της χρόνιας νόσου όχι από τα ψυχιατρικά νοσοκομεία, αλλά μέσα από την ανάπτυξη της ΠΦΥ για ολοκληρωμένη πρόληψη και φροντίδα στην κοινότητα με την ανάπτυξη ανάλογων κυττάρων ψυχικής υγείας. βλ. και ΣΤ)
- Ολοκληρωμένο σχέδιο προαγωγής της στοματικής υγείας με εστίαση στη δημόσια οδοντιατρική που θα προσφέρει φροντίδα και θα ενεργεί ως ποιοτική εναλλακτική λύση στην ιδιωτική οδοντιατρική, ώστε να μην υπάρχουν κοινωνικοί αποκλεισμοί. (βλ. και Γ)
Όλοι οι άνθρωποι χρειάζονται οδοντιατρική φροντίδα καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους και η ιδιωτική οδοντιατρική δαπάνη αντιστοιχεί σε εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ, ένα μεγάλο μέρος των ιδιωτικών δαπανών του πολίτη σε κάθε περίπτωση.
Η οικονομική κρίση που πλήττει τη χώρα από το 2008, δεν θα μπορούσε να μην επηρεάσει τον τομέα της οδοντιατρικής φροντίδας, υποβαθμίζοντας τη στοματική υγεία του κοινωνικού συνόλου, με σημαντικές επιπτώσεις και για τη σωματική και ψυχική υγεία.
Στην Ελλάδα το μοντέλο οδοντιατρικής περίθαλψης χαρακτηρίζεται από την έντονη παρουσία του ιδιωτικού τομέα με μικρή ή καθόλου κρατική συμμετοχή. Η απουσία κεντρικού σχεδιασμού και πολιτικής για τη στοματική υγεία και τα προβλήματα των δημόσιων οδοντιατρικών υπηρεσιών οδηγούν σε αδιέξοδο.
Έχει λοιπόν νόημα, τώρα περισσότερο από ποτέ, να προταθεί ένα ολοκληρωμένο σχέδιο προαγωγής της στοματικής υγείας, με εστίαση στη δημόσια οδοντιατρική που θα προσφέρει φροντίδα και θα ενεργεί ως ποιοτική εναλλακτική λύση στην ιδιωτική οδοντιατρική, ώστε να μην υπάρχουν κοινωνικοί αποκλεισμοί.
Οι πυλώνες στους οποίους θα πρέπει να βασίζεται αυτό το μοντέλο είναι οι επαγγελματίες υψηλού επιπέδου (οδοντίατροι, βοηθοί οδοντίατρου, οδοντοτεχνίτες κ.λπ.), η τεχνολογία αιχμής και η αναδιάρθρωση της υλικοτεχνικής υποστήριξης.
- Συγκρότηση διαρκούς Εθνικού Επιστημονικού Συμβουλίου Στοματικής Υγείας στο Υπουργείο Υγείας
- Διεύθυνση Στοματικής Υγείας στην Κεντρική Υπηρεσία του Υπουργείου Υγείας με τη συμμετοχή οδοντιάτρων του ΕΣΥ και αντικείμενο: Την οργάνωση και τον συντονισμό επιχειρησιακών σχεδίων, τη στελέχωση των Διευθύνσεων στον Τομέα ΠΦΥ στις ΥΠΕ με Συντονιστές Οδοντίατρους, που θα έχουν ως αντικείμενο την εφαρμογή των εθνικών σχεδιασμών και την εποπτεία των δράσεων για την Πρωτοβάθμια Οδοντιατρική Φροντίδα και τη διασφάλιση των βασικών επιπέδων στήριξης με τον καθορισμό κοινών κανόνων σε ολόκληρη την εθνική επικράτεια.
- Μόνιμη Διάσκεψη μεταξύ Κράτους, Περιφερειών και Δήμων για τον προσδιορισμό των τεχνικών μεθόδων.
- Λειτουργική διασύνδεση των κατάλληλα στελεχωμένων οργανικών μονάδων, σε κεντρικό και περιφερειακό επίπεδο, των οδοντιατρικών υπηρεσιών του ΠΕΔΥ και άλλων συναρμόδιων φορέων. Αρμοδιότητα αυτών των διασυνδεδεμένων δομών, θα είναι ο σχεδιασμός, η εφαρμογή, η παρακολούθηση και η αξιολόγηση των παρεχόμενων υπηρεσιών, διαδικασίες που θα πραγματοποιούνται μέσα από δράσεις, βάσει συγκεκριμένων επιχειρησιακών σχεδίων, προς επίτευξη συγκεκριμένων στόχων.
- Πρόληψη και Αγωγή Στοματικής Υγείας
- Επένδυση στην προληπτική οδοντιατρική.
- Καθιέρωση υποχρεωτικής και δωρεάν διαδικασίας πρόληψης και αγωγής της στοματικής υγείας.
- Πρόσληψη και συμμετοχή ιατρών, παιδίατρων και οδοντιάτρων στην υπηρεσία της δημόσιας υγείας.
- Προγράμματα πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας πρόληψης (μαιευτήρια, προσχολικές δομές, σχολεία) σύμφωνα με τις εθνικές κατευθυντήριες γραμμές για την προώθηση της στοματικής υγείας και την πρόληψη των στοματικών ασθενειών στην αναπτυξιακή ηλικία (παιδιά και έφηβοι).
- Δημόσιο σύστημα οδοντιατρικής περίθαλψης, με τη σταδιακή οργάνωση του ΠΕΔΥ, με πλήρεις υπηρεσίες για όλους τους κατοίκους της ελληνικής επικράτειας, παιδιά και ενήλικες, με προτεραιότητα στις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού.
- Οδοντιατρικά τμήματα σε κάθε νοσοκομείο και Κέντρο Υγείας τα οποία θα στελεχώνονται από έναν ή περισσότερους οδοντιάτρους και νοσηλευτικό προσωπικό, ανάλογα με τη ζήτηση των υπηρεσιών αυτών, θα είναι εφοδιασμένα, με όλο τον αναγκαίο και σύγχρονο εξοπλισμό, θα δέχονται ασθενείς, στα τακτικά πρωινά και απογευματινά οδοντιατρεία, θα συμμετέχουν στο πρόγραμμα εφημεριών και θα ασκούν κυρίως προληπτική οδοντιατρική, πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια οδοντιατρική περίθαλψη, και αντιμετώπιση εκτάκτων περιστατικών.
- Όλες οι οδοντιατρικές εργασίες, οι διαγνωστικές εξετάσεις και οι τοποθετήσεις προσθετικών, εμφυτευμάτων κ.λπ. θα γίνονται δωρεάν.
- Οι οδοντίατροι όπως και το λοιπό προσωπικό θα ενημερώνονται δια βίου και θα εκπαιδεύονται, συνεχώς (με ευθύνη του Κέντρου Ερευνών, Συνεχιζόμενης Εκπαίδευσης και Ενημέρωσης των ιατρών, οδοντιάτρων, φαρμακοποιών νοσηλευτών, λοιπών ειδικοτήτων και του κοινού).
- Εξειδικευμένα οδοντιατρικά κέντρα για καινοτόμες εξειδικευμένες τεχνικές σε πανεπιστημιακά νοσοκομεία μεγάλων πόλεων, στα οποία θα παραπέμπουν οι οδοντίατροι, για ειδικές εφαρμογές και ειδικές θεραπευτικές μεθόδους, σε συνεργασία με τους γναθοχειρουργούς και στοματολόγους.
Δ. Προτάσεις για τη δευτεροβάθμια και την τριτοβάθμια υγεία
- Επαναστελέχωση των νοσοκομείων με βάση τα υπάρχοντα οργανογράμματα.
- Νοσοκομειακή διοίκηση: η σύνθεση των ΔΣ των νοσοκομείων θα αποτελείται υποχρεωτικά από τον Διευθυντή ή εκπρόσωπο ιατρικής υπηρεσίας, από τον πρόεδρο ή εκπρόσωπο του Επιστημονικού Συμβουλίου, από τη διευθύνουσα ή εκπρόσωπο της νοσηλευτικής υπηρεσίας, από τον διευθυντή ή εκπρόσωπο διοικητικών υπηρεσιών, από εκπρόσωπο της φαρμακευτικής υπηρεσίας, από εκπρόσωπο των κέντρων υγείας και των περιφερειακών ιατρείων, από εκπρόσωπο πολιτών και από εκπρόσωπο του Ιατρικού Συλλόγου και από έμμισθο αντικειμενικά διοριζόμενο επί θητεία πιστοποιημένο γνώστη διοίκησης νοσοκομείων που αναλαμβάνει τον ρόλο εκπροσώπησης που σήμερα έχει ο σημερινός πρόεδρος. Ανάλογη σύνθεση προς εξασφάλιση ευελιξίας και δημοκρατικότητας των αποφάσεων, με άξονες την ισορροπία ανάμεσα στις ανάγκες α) του ασθενούς, β) της πολιτείας και γ) του εργαζόμενου.
- Οι πανεπιστημιακοί ιατροί θα γίνουν πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης με κατάργηση του δικαιώματος διατήρησης ιδιωτικού ιατρείου (η αλλαγή του καθεστώτος αυτού θα είναι για τους νεοπροσλαμβανόμενους, ενώ για αυτούς που δουλεύουν ήδη θα υπάρχει μεταβατική περίοδος και παράλληλη αύξηση αποδοχών).
- Κατάργηση των απογευματινών ιατρείων εντός νοσοκομείων επί πληρωμή (και εδώ θα υπάρξουν μεταβατικές διατάξεις και παράλληλη αύξηση αποδοχών.
- Τα γενικά νοσοκομεία δεν πρέπει να νοσηλεύουν ειδικές και έντονα μεταδοτικές παθήσεις. Ύπαρξη ειδικών νοσοκομείων λοιμωδών νοσημάτων, για τη νοσηλεία του και εξειδικευμένες υγειονομικές δράσεις που αφορούν τα λοιμώδη νοσήματα (εκπαίδευση, ερεύνα κ.λπ.). Ανάλογα τέτοια νοσοκομεία μικρότερης μεγέθους πρέπει να υπάρχουν ανά περιφέρεια και να μπορεί να γίνεται νοσοκομείο ειδικού σκοπού σε περίπτωση πανδημίας.
- Υποχρεωτική καθιέρωση ώρας ενημέρωσης συγγενών σε κάθε κλινική,
- Ενοποίηση – επικαιροποίηση- εξορθολογισμός οργανισμών νοσοκομείων,
- Θέσπιση νέου καθηκοντολογίου των εργαζομένων.
- Μονάδα τεχνητού νεφρού και αιμοδοσίας σε κάθε νοσοκομείο.
Ε. Προτάσεις για την Εκπαίδευση των Υγειονομικών
- Αξιολόγηση των γιατρών σε τριετή βάση και των λοιπών επαγγελματιών υγείας σε ετήσια βάση.
- Θέσπιση Περιφερειακών Ακαδημιών Δια Βίου Μάθησης Υγειονομικών ανά ΥΠΕ.
- Θα εκπαιδεύονται πτυχιούχοι υγειονομικοί που δεν θα λαμβάνουν τίτλους MSc και PhD, οπότε δεν θα επικαλύπτονται με τις λειτουργίες των πανεπιστημίων, αλλά οι εκπαιδευόμενοι θα λαμβάνουν πιστοποιητικό εκπαίδευσης που θα μετράει για την επαγγελματική τους εξέλιξη. Τα προγράμματα θα αφορούν ειδικευμένους και ειδικευόμενους γιατρούς, αλλά και υγειονομικούς όλων των ειδικοτήτων (νοσηλευτές, τραυματιοφορείς, ιατρικούς επισκέπτες, διασώστες, παρασκευαστές κ.λπ.).
- Δημιουργία τετραετούς πανεπιστημιακής σχολής από την οποία θα αποφοιτούν διασώστες.
- Εισαγωγή του κώδικα δεοντολογίας ως μάθημα σε όλες τις Ιατρικές Σχολές.
- Εκπαίδευση όλων των επαγγελματιών υγείας στη βασική διατροφολογία.
- Οι θέσεις ειδικοτήτων να καθορίζονται από τις επιδημιολογικές ανάγκες της Ελληνικής επικράτειας.
- Συνυπευθυνότητα στη συμπλήρωση του βιβλίου εκπαίδευσης των ειδικευόμενων, ώστε η μη τήρηση των προβλεπόμενων εκπαιδευτικών διαδικασιών θα βαρύνει τόσο τον εκπαιδευόμενο όσο και τον Δ/ντή.
- Συνεχιζόμενη εκπαίδευση νοσηλευτ(ρι)ών στα πρότυπα της εκπαίδευσης ειδικευομένων ιατρών και απόκτηση νοσηλευτικής ειδικότητας για ένα ή δύο χρόνια, με αύξηση του αριθμού και των θέσεων ειδικευόμενων νοσηλευτ(ρι)ών.
- Επικουρικά της εκπαίδευσης προτείνεται να ενημερώνονται σε τακτά χρονικά διαστήματα τα καθηκοντολόγια και οι κανόνες λειτουργίας όλων τον Νοσοκομείων, ΚΥ και των λοιπών δημοσίων ιατρικών δομών.
ΣT. Πρόταση για την ψυχική υγεία
Η πρότασή μας είναι ένα νέο μοντέλο φροντίδας που θα είναι τοπικό, διεπιστημονικό και θα δίνει τη δυνατότητα στους Ψυχιάτρους και στους ιατρούς άλλων ειδικοτήτων να συνεργάζονται υπό το πνεύμα και υπό την οργάνωση της συνεχούς αλληλεπίδρασης και του συντονισμού. Οι βασικοί στόχοι είναι οι εξής:
- Ψυχιατρική θεραπεία σε καθεστώς νοητικής συγχύσεως (ακούσια νοσηλεία ψυχικά πάσχοντος): Στην Ελλάδα, είναι απαραίτητη η πλήρης απεμπλοκή της διαδικασίας της ακούσιας νοσηλείας από τις αστυνομικές αρχές (με την ισχύουσα τακτική μεταφοράς του ασθενούς στο Γενικό Νοσοκομείο με χειροπέδες). Ο όρος «ακούσια νοσηλεία» (1992) αντικαθίσταται από τον όρο «Ψυχιατρική θεραπεία σε καθεστώς νοητικής συγχύσεως». Το προβλεπόμενο Δικαστήριο του νόμου 2071/1992 διατηρείται.
- Μονάδες παρέμβασης στην κρίση: Οι Μονάδες παρέμβασης στην κρίση σχετίζονται άμεσα με την ακούσια ψυχιατρική περίθαλψη i) στην κοινότητα (Community Treatment Orders) –η οποία υιοθετείται από το πρόγραμμά μας– και ii) στο Γενικό Νοσοκομείο. Η Μονάδα παρέμβασης στην κρίση θα αντιστοιχεί στη ΜΑ της ΠΦΥ και θα παρεμβαίνει την οποιαδήποτε στιγμή του 24ώρου απαιτείται.
- Κέντρα Πρόληψης της Ψύχωσης: Θεσμοθέτηση και λειτουργία των Κέντρων Έγκαιρης Παρέμβασης στην Ψύχωση. Το Κέντρο Έγκαιρης Παρέμβασης στην Ψύχωση θα αντιστοιχεί στη ΜΑ της ΠΦΥ. Η σύνδεση και η συμμετοχή όλων των βαθμίδων του ΕΣΥ θα γίνεται μέσω ενιαίου συστήματος πληροφορικής, όπως περιγράφεται στον σχεδιασμό της ΠΦΥ.
- Depot αντιψυχωσική αγωγή: Θεσμοθέτηση των Depot Clinics ως Μονάδες ενσωματωμένες i) στη λειτουργία των Κέντρων Έγκαιρης Παρέμβασης στην Ψύχωση, ii) σε κάθε Μονάδα Ψυχικής Υγείας (σε όλες οι βαθμίδες του Ε.Σ.Υ.). Κάθε Μονάδα Ψυχικής Υγείας, σε όλες της βαθμίδες του Ε.Σ.Υ., θα έχει ενσωματώσει στη λειτουργία της μία Depot Clinic. Σε κάθε ιδιωτική κλινική και κάθε ιδιωτικό ιατρείο Ψυχιάτρου αντιστοιχεί μια Depot Clinic (εικονική ή με αντίστοιχη υποδομή).
- Θεσμοθέτηση πλαισίου εκπαίδευσης στην Ψυχοθεραπεία και άσκησης της: Θα θεσμοθετηθεί κρατικός φορέας που θα πιστοποιεί τα κέντρα εκπαίδευσης στις ψυχοθεραπείες, καθώς και τα προγράμματα εκπαίδευσης που παρέχονται. Ένας τέτοιος φορέας δεν υπάρχει. Είναι ιδιαίτερης σημασίας να υπάρξει σαφής προσδιορισμός των προϋποθέσεων για να χρησιμοποιεί κάποιος τον τίτλο του ψυχοθεραπευτή.
- Κοινοτική Ψυχιατρική: Η Μονάδα Αναφοράς της ΠΦΥ (και τα Κέντρα Ψυχικής Υγείας), τα Κέντρα πρόληψης της Ψύχωσης, οι Depot Clinics, τα εξωτερικά ιατρεία των δημοσίων νοσοκομείων θα αποτελούν τους βασικούς κόμβους του δικτύου κοινοτικής Ψυχιατρικής.
- Ψυχιατρική και νευροαναπτυξιακές διαταραχές: Δημιουργία δημόσιων δομών εξειδικευμένων στις νευροαναπτυξιακές διαταραχές για παιδιά και ενήλικες ασθενείς. Σε αυτές τις δομές θα εξυπηρετείται ένα ποσοστό των ασθενών, ενώ θα υπάρχει εποπτεία για τις συνταγογραφήσεις και για τον εισηγητικό φάκελο ΚΕΠΑ. Επίσης θα αποτελούν κέντρα εκπαίδευσης στις διαταραχές αυτές.
- Ψυχιατρικές Κλινικές στο Γενικό Νοσοκομείο: Στις Ψυχιατρικές Κλινικές θα νοσηλεύονται (ακουσίως ή εκουσίως) μόνον οι ψυχώσεις κατά το πρώτο ψυχωσικό επεισόδιο ή κατά τις υποτροπές (πρωτογενείς, δευτερογενείς ή σε συννοσηρότητα), η ανθεκτική κατάθλιψη, οι διαταραχές της συμπεριφοράς εξαιτίας χρήσης ψυχοτρόπων ουσιών με ή χωρίς delirium, οι ασθενείς με αυτοκτονικότητα και οι ασθενείς που πάσχουν από νευρολογικό και ψυχιατρικό νόσημα.
- Κοινωνική επανένταξη ασθενών: Επανέλεγχος των επιδομάτων και των συντάξεων και ενίσχυση του οικονομικού ποσού του επιδόματος/συντάξεως για τους ψυχωσικούς ασθενείς για τους οποίους, βάσει της κλινικής τους εικόνας δεν προβλέπεται η προοπτική επαναπόκτησης της λειτουργικότητας σε όλους τους τομείς της ζωής (παλαιοί ιδρυματοποιημένοι). Δυνατότητα εκπαίδευσης και απόκτησης δεξιοτήτων από την πλευρά των χρονίων ψυχωσικών ασθενών ειδικά εκείνων ικανοποιητικής λειτουργικότητας.
- Ηλεκτρονικός φάκελος ασθενούς – Συντονισμός Δημόσιου Συστήματος Υγείας με ιδιωτικό τομέα: Ο ηλεκτρονικός φάκελος ασθενούς προϋποθέτει τον συντονισμό του δημοσίου συστήματος υγείας (όλων των βαθμίδων) και του ιδιωτικού τομέα με την από κοινού χρήση συστημάτων πληροφορικής που θα ενημερώνουν την πορεία νόσου έπειτα από κάθε ψυχιατρική εκτίμηση. Ειδικό τμήμα του ηλεκτρονικού φακέλου θα πρέπει να αφορά στο ΚΕΠΑ.
- Ψυχιατρική και αντιμετώπιση των διαταραχών συμπεριφοράς εξαιτίας της χρόνιας εξάρτησης από ουσίες: Οι διαταραχές της συμπεριφοράς εξαιτίας της χρόνιας εξάρτησης από ψυχοτρόπες ουσίες θα αποποινικοποιηθούν. (Βλ. και Ζ) Θα καταργηθεί ο ΟΚΑΝΑ ενώ μετά από αξιολόγηση δομές όπως το ΚΕΘΕΑ είτε θα παύσουν να αδειοδοτούνται είτε θα υπαχθούν, με σαφές οργανωτικό πλάνο, στο δημόσιο σύστημα υγείας.
- Ψυχιατρική και σωφρονιστικά ιδρύματα: Τα σωφρονιστικά ιδρύματα θα πρέπει να ανήκουν σε ένα ευρύτερο δίκτυο υπηρεσιών με άμεση διασύνδεση μεταξύ αυτών. Οι υπεύθυνες μονάδες για την αντιμετώπιση της χρόνιας εξάρτησης από ψυχοτρόπες ουσίες και τα Κέντρα Πρόληψης της Ψύχωσης θα πρέπει να βρίσκονται σε άμεση διασύνδεση με το συγκεκριμένο σύστημα. Το εκάστοτε άτομο (ο πάσχων), με την αποφυλάκιση του, θα παραπέμπεται σε Ψυχίατρο στην κοινότητα (στον δημόσιο ή ιδιωτικό τομέα) και θα παρακολουθείται συστηματικά.
- Ψυχιατρική και ΜΚΟ: Αυστηρή αξιολόγηση κάθε ΜΚΟ Ψυχικής Υγείας. Οριστική κατάργηση όσων ΜΚΟ Ψυχικής Υγείας δεν συνεισφέρουν στο δημόσιο συμφέρον και ένταξη αυτών που έχουν αποδεδειγμένα παράξει έργο στο ΕΣΥ.
- Ψυχιατρική και προσφυγική κρίση: Οι πρόσφυγες/μετανάστες οι οποίοι θα εκδηλώνουν την οποιαδήποτε ψυχική διαταραχή και θα εξετάζονται είτε στο δημόσιο σύστημα είτε στον ιδιωτικό τομέα, θα έχουν ενεργό ηλεκτρονικό φάκελο οπότε θα υπάρχει συνέχεια στην ιατρική παρακολούθηση (κατά την πορεία νόσου).
Ζ. Πρόταση για τις εξαρτησιογόνες ουσίες και τη χρήση τους
Η μάστιγα των ναρκωτικών αφαιρεί ζωές και ωθεί νέα παιδιά στη ληστεία γονέων, φίλων και γειτόνων, πλουτίζοντας τις διάφορες μαφίες.
- Σήμερα υπάρχουν πολλαπλές δομές που αντιμετωπίζουν τις ουσιοεξαρτήσεις, τόσο δημόσιες όσο και ΜΚΟ που όμως χρηματοδοτούνται κατά κύριο λόγο από το κράτος, αλλά δε συντονίζονται ούτε έχουν κοινή πολιτική. Προτείνεται λοιπόν η δημιουργία ενός δημόσιου φορέα, όπως είναι το ΕΣΥ, για τις ουσιοεξαρτήσεις, και ένταξη όλων των δημόσιων δομών σε αυτόν. Οι ΜΚΟ θα αξιολογηθούν και θα ενταχθούν σε αυτόν τον φορέα ή θα παύσει η χρηματοδότησή τους, και οι πόροι αυτοί θα κατευθυνθούν σε δημιουργία νέων δομών, που θα πληρούν το κριτήριο της θεραπευτικής αποτελεσματικότητας. Αυτή η πρόταση, θα επιτρέψει την ενιαία και αποτελεσματική θεραπευτική αντιμετώπιση του προβλήματος των ουσιοεξαρτήσεων.
- Διακριτή πανελλαδική διοικητική δομή για τις εξαρτησιογόνες ουσίες, λόγω του πολύπλοκου κοινωνικοοικονομικού και νομικού προβλήματος των ουσιοεξαρτήσεων. Διατηρείται πάντως η δυνατότητα μονάδες αυτής της υπηρεσίας να συστεγάζονται στα νοσοκομεία.
- Δημιουργία πολλών μικρών μονάδων του ΕΣΥ που θα παρέχουν ηρωίνη και αντίστοιχες οπιώδεις ουσίες σε όποιον τις ζητήσει (υπό καθεστώς ανωνυμίας, σε ασφαλή και υγειονομικά άψογο χώρο) με παράλληλη ενίσχυση των κέντρων απεξάρτησης για εκείνους που το επιλέξουν. [Με αυτόν τον τρόπο, πτωχεύουν μιας δια παντός οι έμποροι ηρωίνης, τερματίζονται οι θάνατοι από την ηρωίνη, εξασφαλίζεται ο τερματισμός της εμπορευματοποίησης της και σταματά η καταλήστευση των χρηστών από τους εμπόρους και των συγγενών, φίλων και γειτόνων από τους χρήστες].
- Έμφαση στην πρόληψη, κατά των ουσιοεξαρτήσεων. Πολλά άτομα, κυρίως σε νεαρές ηλικίες, που καταλήγουν χρήστες υποφέρουν από αδιάγνωστες ψυχικές διαταραχές ή/και από σοβαρά ψυχοκοινωνικά προβλήματα (οικογενειακά, βίας κ.λπ.). Η ύπαρξη σχολικών ψυχολόγων σε κάθε σχολείο, καθώς και αποτελεσματικής Πρωτοβάθμιας Ψυχικής Υγείας, θα εντοπίζει και θα αντιμετωπίζει τέτοια προβλήματα, βελτιώνοντας βιοψυχοκοινωνικά τη ζωή των ατόμων αυτών και προσλαμβάνοντας έτσι την κατάληξη στη χρήση ουσιών.
- Ένα άλλο μέτρο πρόληψης για τις εξαρτησιογόνες ουσίες είναι η σωστή ενημέρωση για τους δυνητικούς κινδύνους των ουσιών καθώς και για τις πραγματικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι χρήστες. Αυτή η ενημέρωση θα πρέπει να γίνεται κατά τη σχολική εκπαίδευση σε όλες τις τάξεις. Δυστυχώς σήμερα η ενημέρωση αυτή είναι ανεπαρκής και πολλοί πολίτες που πιστεύουν ότι έχουν μια σαφή αντίληψη περί των ουσιοεξαρτήσεων στην πραγματικότητα έχουν πολύ ελλιπή κατανόηση. Πιο εμφανές παράδειγμα είναι ο αλκοολισμός, που η αντίληψη των περισσότερων επηρεάζεται έντονα από το τι είναι κοινωνικά αποδεκτό και τι όχι, παρά από την επιστημονική πραγματικότητα.
- Επειδή το σωφρονιστικό σύστημα δεν έχει καταφέρει να περιορίσει τη χρήση και τη διακίνηση ουσιών εντός του, οι φυλακές αποτελούν μέρη που η χρήση και η διακίνηση ουσιών είναι πολύ συχνό φαινόμενο με αποτέλεσμα την επιδείνωση των ουσιοεξαρτήσεων και των εξαρτημένων ατόμων. Προτείνεται λοιπόν μαζί με τη μεταρρύθμιση του σωφρονιστικού συστήματος να δοθεί ουσιαστική έμφαση στην ψυχιατρική και ψυχολογική υποστήριξη των εγκλείστων. Επίσης πρέπει να δοθεί έμφαση στη δικαστική ψυχιατρική καθώς ένας μη αμελητέος αριθμός εγκλείστων έχει μείζονες ψυχικές διαταραχές ή ουσιοεπαγώμενες ψυχικές διαταραχές, που προκαλούν την παραπτωματική συμπεριφορά τους και, ειδικά όταν αφορούν άτομα κατώτερων κοινωνικοοικονομικών στρωμάτων, ούτε μεριμνούν οι ίδιοι αλλά ούτε τους προσφέρεται ποτέ ψυχιατρική εκτίμηση από την πολιτεία όταν συλλαμβάνονται για κάποιο αδίκημα. Η διάγνωση ψυχικής διαταραχής, στις περιπτώσεις που υπάρχει, είναι κομβική τόσο για την εκδίκαση της υπόθεσής τους, όσο και για την υγεία τους με αποτέλεσμα να στερούνται και τα δύο αγαθά, αυτό της αντικειμενικότερης δίκης και αυτό της θεραπείας που χρειάζονται.
- Οι καταχρήσεις ουσιών δεν είναι διαταραχές σαν τις άλλες ασθένειες που θεραπεύονται με κάποιο φάρμακο, αλλά στην αντιμετώπισή της διαδραματίζει πολύ σημαντικό ρόλο η αποκατάσταση της ψυχικής ισορροπίας, η αποκατάσταση μια ομαλής ζωής, και η βελτίωση των διαπροσωπικών σχέσεων του ατόμου. Για αυτό είναι απαραίτητο κομμάτι της, η θεραπεία, η ψυχοθεραπευτική υποστήριξη και η ψυχοκοινωνική αποκατάσταση των χρηστών, τομείς στους οποίους πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση.
- Έμφαση στην υποστήριξη και την ενημέρωση των οικογενειών των χρηστών. Είναι άτομα που αφ’ ενός έχουν και τα ίδια τραυματιστεί ψυχικά από το πρόβλημα του να έχουν έναν χρήστη στην οικογένεια, και αφετέρου ανάλογα με τη στάση τους, μπορούν να συμβάλλουν σημαντικά ως συνθεραπευτές στην προσπάθεια απεξάρτησης ή να αποτελέσουν παράγοντες ανάσχεσης της θεραπευτικής προόδου.
- Δημιουργία και ενίσχυση δομών που θα φροντίζουν για την επαγγελματική αποκατάσταση και την κοινωνική ενσωμάτωση των χρηστών. Η διακοπή των ουσιών συνήθως δεν είναι το πιο δύσκολο μέρος της αντιμετώπισης της εξάρτησης. Το πιο δύσκολο είναι η πρόληψη της υποτροπής, δηλαδή το πώς ο ασθενής δεν θα ξανακαταλήξει στην κατάχρηση ουσιών. Εδώ τον πιο σημαντικό προστατευτικό ρόλο παίζει η αποκατάσταση του περιεχομένου της ζωής του ασθενούς, επειδή χωρίς μια στοιχειωδώς ικανοποιητική ζωή που να τον γεμίζει, ο πρώην χρήστης θα ξανακαταλήξει στις ουσίες. Αυτό το περιεχόμενο ζωής, δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς την εύρεση εργασίας και την κοινωνική επανένταξη.
- Οι βενζοδιαζεπίνες και οι συναφείς ουσίες (xanax, lexotanil, stilnox, κ.λπ.) είναι φάρμακα που θεωρούνται ναρκωτικά από τον νόμο, επειδή σε αντίθεση με τα περισσότερα φάρμακα, προκαλούν εξάρτηση. Δυστυχώς η κατάχρηση τους στην Ελλάδα δεν είναι καθόλου αμελητέα. Και ενώ οι οι ασθένειες στις οποίες ενδείκνυνται η χορήγησή τους είναι σχεδόν αποκλειστικά ψυχιατρικές και νευρολογικές, συνήθως συνταγογραφούνται από ιατρούς άλλων ειδικοτήτων, για να καλυφθούν παρά να θεραπευτούν ψυχικές διαταραχές ή κοινωνικά προβλήματα. Το αποτέλεσμα είναι πολλοί ασθενείς να καταλήγουν στην εξάρτηση από αυτά τα φάρμακα. Για αυτό θα έπρεπε το δικαίωμα συνταγογράφησης βενζοδιαζεπινών να το έχουν μόνο συγκεκριμένες ειδικότητες.
- Αποποινικοποίηση της χρήσης κάνναβης.
- Ένταξη των ιατρικά εγκεκριμένων σκευασμάτων σε ειδικό συνταγολόγιο επί ενδείξεων σε ασθένειες που αποδεδειγμένα έχει θεραπευτικό όφελος.
- Σύνταξη οδικού χάρτη για νομιμοποίηση της παραγωγής της κάνναβης προς κάθε χρήση
Έχει παρατηρηθεί έλλειψη συγκεκριμένων φαρμάκων σε μόνιμη βάση. Η αιτία αποδίδεται στις φαρμακαποθήκες οι οποίες αγοράζουν τα φάρμακα σε μεγάλες ποσότητες και τα εξάγουν στην Ευρώπη καθώς εκεί στοιχίζουν παραπάνω. Η Ελλάδα είναι μια από τις χώρες που το φάρμακο πουλιέται πιο φτηνά, αλλά ταυτόχρονα βάσει της τιμής που θα δοθεί εδώ καθορίζεται η τιμή άλλων κρατών. Τονίζεται ότι ο έλεγχος για τις ανάγκες της εγχώριας αγοράς στηρίζεται στα στοιχεία που παρέχει ιδιωτική εταιρεία, ενώ θα έπρεπε να λαμβάνονται τα στοιχεία αυτά από την ΗΔΙΚΑ, ως πιο αξιόπιστη πηγή. Ακόμη, υπάρχει καθυστέρηση στην έγκριση και εισαγωγή καινοτόμων φαρμάκων λόγω γραφειοκρατίας. Ως ΜέΡΑ25 προτείνουμε:
- Πάγια λύση στο ζήτημα της έλλειψης βασικών φαρμάκων με την υποχρέωση αύξησης του διατηρούμενου στοκ, αυστηροποίηση της νομοθεσίας κάλυψης κατά προτεραιότητα των αναγκών των Ελλήνων ασφαλισμένων με βάση τα στοιχεία της ΗΔΙΚΑ.
- Απλούστευση διαδικασιών εισαγωγής καινοτόμων φαρμάκων.
- Επανεξέταση προς μείωση της συμμετοχής των ασφαλισμένων σε συνδυασμό με αυστηροποίηση του ελέγχου της υπερσυνταγογράφησης και την καθολική ενεργοποίηση θεραπευτικών πρωτοκόλλων.
- Επανεξέταση των κριτηρίων ένταξης στην κατηγορία ΜΗΣΥΦΑ, θέσπιση διαρκούς διαδικασίας επαναξιολόγησης και επικαιροποίηση του καταλόγου τους, επιστημονική αξιολόγηση των διαφημίσεων προς το κοινό, πλαίσιο ελέγχου των ηλεκτρονικών πωλήσεων, με βασικό κριτήριο την ασφάλεια και τη διόρθωση στρεβλώσεων.
- Επανασύσταση εθνικής φαρμακοβιομηχανίας με σκοπό την κάλυψη των αναγκών φαρμάκων, αλλά και τη δυνατότητα άμεσης κινητοποίησης προς κάλυψη απρόβλεπτων έκτακτων αναγκών (π.χ. πανδημία).
Θ. Ζητήματα υγείας και αποκατάστασης ΑμεΑ
Η ανίχνευση και καταγραφή των σοβαρών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν τα ΑμεΑ (Άτομα με Αναπηρία και όχι «με ειδικές ανάγκες») στη χώρα μας, σε συνδυασμό με πολιτική πρόταση για τη βελτίωση των συνθηκών ζωής τους, θα πρέπει να συμπεριλάβει τόσο τη χρόνια αναπηρία όσο και τις δομές επανένταξης/αποκατάστασης. Οι δύο αυτές κατηγορίες είναι συγκοινωνούντα δοχεία με μονόδρομη κατεύθυνση, καθώς οι αστοχίες και ανεπάρκειες της επανένταξης/αποκατάστασης αυξάνουν το φορτίο ως προς τη χρόνια αναπηρία.
Η χρόνια αναπηρία συνήθως έχει μοναδικά χαρακτηριστικά για κάθε ασθενή. Ωστόσο, μια αδρή λειτουργική διάκριση που μπορεί να παράσχει τις κατευθύνσεις στη μετέπειτα χάραξη συγκεκριμένης πολιτικής, είναι αυτή ανάμεσα σε προβλήματα κινητικότητας, όρασης, ακοής, νόησης και της νεοαναδυόμενης κατηγορίας της ανοσοκαταστολής. Η υποκατηγορία της αναπηρίας που αφορά τη νόηση, πρέπει να διακριθεί περαιτέρω στην άνοια, στην ψυχική νόσο και στα αμιγή νευρολογικά σύνδρομα, καθώς καθεμία από αυτές τις τρεις υποπεριπτώσεις έχει διαφορετική φιλοσοφία αντιμετώπισης και ζητούμενα.
Μετά από την αρχική λειτουργική διάκριση που υποβοηθά στον προσδιορισμό των επιμέρους πρακτικών αναγκών, το βασικό ζητούμενο είναι η αναζήτηση και δημιουργία υποδομών στους τομείς της ευκαιρίας προς εργασία, της πρόσβασης σε υπηρεσίες υγείας, της πρόσβασης σε διοικητικές υπηρεσίες του δημοσίου, της πρόσβασης στην πολιτισμική δραστηριότητα και τον αθλητισμό (παθητικής και εξίσου και ενεργητικής), στα μέσα μαζικής μεταφοράς, στην εκπαίδευση (βασική, τριτοβάθμια και συνεχιζόμενη) και βεβαίως, πάνω από όλα, στη συμμετοχή στη δημοκρατία και την αναλογική συμμετοχή σε κάθε θεσμό, αλλά και σε κάθε κόμμα.
Η πολιτική που στηρίζεται αποκλειστικά στα επιδόματα συχνά λειτουργεί αντιπαραγωγικά στο να απαλλάσσει την πολιτεία από άλλες βασικές ευθύνες και προτεραιότητες έναντι των ΑμεΑ.
Η έμπρακτη άρση όλων των εμποδίων θα οδηγήσει, ως «ώριμο φρούτο», στην ισότιμη κοινωνική συμβίωση με τους ΑμεΑ, ώστε η ισότητα, από θεωρητικό δικαίωμα, θα μετατραπεί στην επαναφορά της καθημερινής ζωής αυτών των ανθρώπων σαν να μην είχαν ποτέ αναπηρία.
- Το όραμά μας είναι η αυτονομία του κάθε πολίτη της χώρας, όπως διαμορφώνεται από το «άθροισμα»: <Εργασιακή ικανότητα> + <«επίδομα» χορηγούμενο με αυτοματοποιημένο τρόπο (στην πορεία θα εξεταστεί η συνεπεξεργασία του ύψους του με την πρόταση του ΜέΡΑ25 που αφορά το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα)> + <παροχή προσωπικού βοηθού>.
- Ευαισθητοποίηση: εισαγωγή στο σχολείο βιωματικής δραστηριότητας ή/και επιδοτούμενου σεμιναρίου ενηλίκων με ζητούμενο την προσομοίωση της καθημερινότητας φέροντας μορφές αναπηρίας.
- Δίκτυο προσωπικών βοηθών εκτός ή και εντός σπιτιού, που να περιλαμβάνει τον παρατηρητή των αναγκών (με αποτύπωση, εκτός του νευροφυσιολογικού χαρακτήρα της αναπηρίας, και των άλλων παραγόντων, όπως π.χ. λειτουργικών εξόδων), τον διαμεσολαβητή των αναγκών και την παροχή ψυχικής υποστήριξης ανεξαρτήτως του αν η αναπηρία είναι νοητική ή σωματική.
- Σύσταση υπηρεσίας στον ΟΑΕΔ που θα ταιριάζει θέσεις εργασίας και εργασιακή ικανότητα των ΑμεΑ που τη διατηρούν έστω και μερικώς.
- Το ΚΕΠΑ να πάψει να κρίνει «ποσοστά αναπηρίας», αλλά να προσδιορίζει και να αναθεωρεί το είδος και τον βαθμό της εργασιακής ικανότητας, με σκοπό να το διαθέτει προς τον ΟΑΕΔ και προς το δίκτυο προσωπικών βοηθών.
- Ολοκλήρωση προσαρμογής ΓΟΚ με πρόβλεψη ειδικού ΕΣΠΑ.
- Δωρεάν χρήση όλων των ΜΜΜ και καλλιτεχνικών δραστηριοτήτων με την ανάλογη πρόβλεψη π.χ. ράμπες στα λεωφορεία.
Ι. Πρόταση για την αντιμετώπιση νέων κυμάτων της πανδημίας κορωνοϊού
Σκοπός η μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα στον έλεγχο της πανδημίας, η εξειδίκευση και αποφυγή οριζόντιων μέτρων, η ελαχιστοποίηση του ανθρώπινου και του οικονομικού κόστους. Η άρνηση να στηριχθεί, οργανωθεί και στελεχωθεί το ΕΣΥ και η μονοσήμαντη επιμονή σε οριζόντια μέτρα αποστασιοποίησης δεν είναι αποτέλεσμα υγειονομικού σχεδιασμού, αλλά προσκόλλησης σε ιδεοληψίες αντιμετώπισης της υγείας ως εμπόρευμα. Η υιοθέτηση της παρακάτω δέσμης μέτρων θα έχει άμεσο, αλλά και μακροπρόθεσμο όφελος που θα παραμείνει στη διάθεση των πολιτών και μετά την πανδημία.
ΙΑ. Πρωτογενής πρόληψη (τι μπορεί να γίνει πριν τη νόσηση από COVID-19)
Σε επίπεδο κεντρικής κυβέρνησης:
- Μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης.
- Εφαρμογή μέτρων προστασίας σε επίπεδο πληθυσμού.
- Περιοδικός μαζικός διαγνωστικός έλεγχος (rapid test συμπληρούμενα από μοριακά τεστ στα θετικά δείγματα), ανά τακτά χρονικά διαστήματα, με σκοπό την ανάλογη εξειδίκευση των περιοριστικών μέτρων και τον μετριασμό της οριζόντιας αποστασιοποίησης, με ίδρυση κέντρων διάγνωσης τα οποία θα δύνανται να μετατρέπονται σε εμβολιαστικά κέντρα.
- Διαρκής κυλιόμενη επιδημιολογική καταγραφή ανά νομό για την έγκαιρη ανίχνευση εξάρσεων και έγκαιρη λήψη πρόσθετων μέτρων.
- Εκστρατείες εκπαίδευσης/ πληροφόρησης/ εξήγησης κινδύνου στον πληθυσμό.
- Διαφάνεια δεδομένων και διαρκής πολιτική διαβούλευση.
- Εμβολιασμός πληθυσμού.
Σε επίπεδο πρωτοβάθμιας περίθαλψης, με τη συντονισμένη δράση περιφέρειας, δήμων, ιατρικών συλλόγων, ιατρών πρωτοβάθμιας περίθαλψης, κέντρων υγείας, ΤΟΜΥ, προγράμματος «Βοήθεια στο σπίτι», ομάδων εθελοντών προτείνονται τα εξής:
- Στρωματοποίηση του πληθυσμού σε ομάδες κινδύνου και ακολούθως προτεραιότητα στα άτομα υψηλού κινδύνου (ευπαθείς ομάδες).
- Εντατική φαρμακολογική και λοιπή αντιμετώπιση των συννοσηρών καταστάσεων που είναι παράγοντες κινδύνου στην COVID-19.
- Μείωση της ανισότητας ως προς την περίθαλψη, εξασφάλιση πρόσβασης στις δομές και βοήθειας στο σπίτι.
- Διαχείριση των επιπτώσεων των μέτρων πρωτογενούς πρόληψης στην ψυχική υγεία του πληθυσμού.
ΙΒ. Δευτερογενής πρόληψη (τι μπορεί να γίνει μετά τη νόσηση από COVID-19)
Σε επίπεδο ΕΟΔΥ, Δήμων, Περιφέρειας, δομών πρωτοβάθμιας περίθαλψης, ομάδων εθελοντών:
- Εξασφάλιση της παροχής λοιπών βασικών υπηρεσιών περίθαλψης.
- Συνεχιζόμενη θεραπεία περιπατητικών ασθενών με άλλες ευαίσθητες καταστάσεις.
- Διαφορική διάγνωση μεταξύ COVID-19 και άλλων λοιμώξεων.
- Διάγνωση και ταχύς εντοπισμός και επιβεβαίωση κρουσμάτων.
- Διαλογή ασθενών προς άμεση νοσηλεία.
- Ιχνηλάτηση των επαφών.
- Εκπαίδευση ασθενών και οικογένειας.
- Παροχή απλού εξοπλισμού (π.χ. οξύμετρα και μάσκες υψηλής προστασίας).
- Κατ’ οίκον φροντίδα.
- Εξασφάλιση δομών παραμονής σε μόνωση για ασυμπτωματικά κρούσματα για προστασία της οικογένειας.
- Απλή παρακολούθηση των κρουσμάτων σε απομόνωση.
- Ιατρική υποστηρικτική θεραπεία με επισκέψεις στο σπίτι και διαδικτυακή παρακολούθηση και έγκαιρη διάγνωση πιθανής επιδείνωσης της νόσου.
- Τηλεφωνική/διαδικτυακή συμβουλευτική.
- Οικιακή υποστήριξη, προμήθεια τροφίμων και φαρμάκων για όσους/ες βρίσκονται σε απομόνωση. Παράδοση βασικών αγαθών στο σπίτι.
- Αναρρωτική άδεια, εργασιακή εξασφάλιση και οικονομική στήριξη οικογένειας.
- Διαχείριση των επιπτώσεων των μέτρων δευτερογενούς πρόληψης στην ψυχική υγεία.
ΙΓ. Νοσοκομειακή περίθαλψη COVID-19
Σε επίπεδο κεντρικής κυβέρνησης και νοσοκομειακής διοίκησης με την αναγκαστική χρήση υλικών, δομών και προσωπικού και από τον ιδιωτικό τομέα:
- Ενίσχυση προσωπικού ΕΣΥ.
- Αύξηση προσωπικού ΕΣΥ.
- Αύξηση κλινών.
- Άμεση προμήθεια και παροχή νέων φαρμάκων.
- Διαρκής ενημέρωση και εκπαίδευση ιατρικού προσωπικού.
- Απρόσκοπτη παροχή υλικών νοσηλείας και μέσων προστασίας.
ΙΔ. Φροντίδα μετά την αρχική ανάρρωση από COVID-19
Σε επίπεδο ΕΟΔΥ, Δήμων, Περιφέρειας, δομών πρωτοβάθμιας περίθαλψης, ομάδων εθελοντών:
- Εξασφάλιση δομών αποκατάστασης ασθενών (π.χ. μετά από παρατεταμένη νοσηλεία ή παραμονή στη ΜΕΘ).
- Σύσταση Ιατρείων Παρακολούθησης της μετα-οξείας COVID-19.
- Διαδικτυακή και τηλεφωνική παρακολούθηση στην κοινότητα μέχρι την πλήρη ίαση.
- Διαχείριση των επιπτώσεων των μέτρων φροντίδας μετά τη νόσο στην ψυχική υγεία.