Διάγραμμα. Συνολικό δημόσιο Χρέος σε δισ. €, χωρισμένο σε τρία βασικά μέρη: Εσωτερικό (το διακρατούν εσωτερικοί θεσμικοί παράγοντες) και Εξωτερικό, σε δάνεια και ομόλογα, 2003-2018, Ελλάδα
Πηγή: Υπ. Οικονομικών, Τράπεζα της Ελλάδας
Πριν από λίγες μέρες στον εγχώριο τύπο, διαβάσαμε δηλώσεις του κ. Κλάους Ρέγκλινγκ επικεφαλής του ευρωπαϊκού μηχανισμού διάσωσης, ESM, ότι το ελληνικό χρέος είναι βιώσιμο. Συγκεκριμένα, σε συνέντευξη που παραχώρησε σε αυστριακό μέσο ενημέρωσης, το στέλεχος του ESM φέρεται να υποστήριξε ότι η Ελλάδα έχει δανειστεί με πολύ χαμηλά επιτόκια, γεγονός το οποίο την καθιστά ικανή να αποπληρώνει τις δόσεις των ογκοδέστατων δανείων που μας προσφέρθηκαν απλόχερα προς αποπληρωμή των παλαιότερων υποχρεώσεών μας, τις οποίες δεν μπορούσαμε να εξυπηρετήσουμε.
Εδώ όμως υπάρχει κάτι το οποίο χρήζει αποσαφήνισης. Τι σημαίνει αυτή η δήλωση; Προφανώς, σημαίνει ότι το υφιστάμενο χρέος μας δεν χρειάζεται αναδιάρθωση ή κάποιου είδους διευθέτηση. Κατά συνέπεια, δεν πρόκειται να βγούμε ουσιαστικά σύντομα από την πολιτική που χάραξαν τα Μνημόνια! Η «αναδιάρθρωση» του PSI (Οκτ. 2011-Μάρτ. 2012) δεν κατόρθωσε να μειώσει ουσιαστικά το μέγεθος του χρέους, παρά μόνο συνέβαλλε στο να το επιμηκύνει αλλά και κάτι περισσότερο σημαντικό, να μεταβάλλει το είδος του. Τι εννοούμε με αυτό;
Το δημόσιο χρέος μπορεί να διαχωριστεί σε Εσωτερικό, δηλαδή σε αυτό που βαραίνει θεσμούς (τράπεζες, ασφαλιστικά ταμεία κτλ) ή και φυσικά πρόσωπα της χώρας μας, καθώς και Εξωτερικό, δηλαδή το τμήμα το οποίο έχουν αναλάβει οι αντίστοιχοι θεσμικοί παράγοντες (τράπεζες, ταμεία, ιδιώτες κτλ) εκτός χώρας. Εδώ όμως κρύβεται μια πολύ σημαντική παρατήρηση. Το εξωτερικό χρέος, μετά το PSI και την κύρωση του 2ου Μνημονίου (13 Φεβρουαρίου 2012), μετατράπηκε σταδιακά από ομόλογα σε δάνεια (κυρίως μέσω του ESM), τα οποία έχουν εγκριθεί από τα κοινοβούλια των ευρωπαϊκών χωρών και κατ᾽ επέκταση βαραίνουν τους ευρωπαίους φορολογούμενους. Με άλλα λόγια, το κόστος του ελληνικού δανεισμού των Μνημονίων φορτώθηκε στις πλάτες τους ώστε να αποβαρυνθούν τα τραπεζικά ιδρύματα που το κατείχαν προηγουμένως.
Οι δύο διακεκομμένες γραμμές του Διαγράμματος αφορούν την περίοδο εφαρμογής του PSI, τότε που έλαβε χώρα αυτή η σοβαρότατη μετατροπή και από χρέος των τραπεζών μεταλλάχθηκε σε χρέος των λαών της Ευρώπης. Μέχρι και σήμερα, το συνολικό δημόσιο χρέος παραμένει σε πολύ υψηλά επίπεδα (356 δισ. €/Σεπτ. 2018) και όπως είναι προφανές, όσοι αναφέρονται στη «βιωσιμότητά» του, υπονοούν ότι η λιτότητα και οι προηγούμενες περικοπές θα πρέπει να παραμείνουν σε ισχύ.
Κατά συνέπεια, η δήλωση του κ. Ρένγκλινγκ σημαίνει ότι το ελληνικό χρέος και τα δάνεια για τη «διάσωση» της ελληνικής οικονομίας από την κρίση, θα συνεχίσουν να βαραίνουν τους ευρωπαίους φορολογούμενους και να δεσμεύουν τους προϋπολογισμούς των ελληνικών κυβερνήσεων. Την ίδια άποψη φαίνεται να συμμερίζονται και τα δύο μεγάλα κόμματα, με τον ΣΥΡΙΖΑ, που είχε πριν το 2015 στην αιχμή της πολιτικής του ρητορείας το χρέος, να μη κάνει πλέον καμία αναφορά σε αυτό. Το ΜέΡΑ25 συνεχίζει να αναγνωρίζει ως κύριο πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας το υψηλότατο δημόσιο χρέος, το οποίο γεννά τις βάναυσες πολιτικές λιτότητας μέσω των τεράστιων πρωτογενών πλεονασμάτων, προτείνοντας τη γενναία αναδιάρθρωσή του ως τη μόνη οικονομικά ορθολογική και κοινωνικά ωφέλιμη λύση.
Τομέας Οικονομίας & Οικονομικών ΜέΡΑ25
Θέλεις να μαθαίνεις για τις δράσεις του ΜεΡΑ25; Γράψου εδώ.