Το ΜέΡΑ25 ασχολείται με τους πολύ σημαντικούς πυλώνες που σχετίζονται με τα απορρίμματα (κυκλική οικονομία) και την πράσινη ενέργεια. Μέσα από τις θέσεις του προβάλλει με ξεκάθαρο και αναλυτικό τρόπο το πώς θα γίνει η μετάβαση από τη σημερινή χαοτική κατάσταση σε συγκεκριμένες μεθόδους διαχείρισης.
Οι προτάσεις του ΜέΡΑ25:
1. Διαχείριση και αξιοποίηση στερεών αποβλήτων
Η Ελλάδα χρησιμοποιεί κυρίως την υγειονομική ταφή ως βασική μέθοδο διαχείρισης των οικιακών στερεών αποβλήτων. Οι κοινοτικές οδηγίες, αλλά και η ορθολογική διαχείριση των στερεών αποβλήτων, απαιτούν απευθείας εκτροπή των ανακυκλώσιμων υλικών και μετατροπή του ζυμώσιμου κλάσματος για παραγωγή ενέργειας ή/και κομπόστ. Η μείωση του ποσοστού υγειονομικής ταφής με την εισαγωγή νέων μεθόδων διαχείρισης αποβλήτων με υψηλότερη αξία (π.χ. ανακύκλωση, κομποστοποίηση) μπορούν να έχουν σημαντικά περιβαλλοντικά και οικονομικά οφέλη για τη χώρα. Η Ελλάδα μπορεί να αυξήσει το ποσοστό ανακύκλωσης και κομποστοποίησης, και να παράγει περισσότερη ενέργεια μέσω των αποβλήτων.
2. Αξιοποίηση βιομάζας και αποβλήτων
Ο σημερινός τεχνικός πολιτισμός έχει βασιστεί στη χρησιμοποίηση ορυκτών πόρων, όπως είναι το πετρέλαιο και ο γαιάνθρακας. Η ορατή πλέον μελλοντική τους εξάντληση, σε συνδυασμό με την παγκόσμια αλλαγή κλίματος λόγω του φαινομένου του θερμοκηπίου, κάνει επιτακτική ανάγκη την άμεση κατά το δυνατόν αντικατάσταση αυτών των πρώτων υλών με άλλες, ανανεώσιμες. Μεταξύ των ανανεώσιμων πόρων, η βιομάζα αποτελεί ίσως τον πλέον υποσχόμενο για να αποτελέσει τη βάση τόσο για την παραγωγή ενέργειας όσο και υλικών.
3. Διαχείριση υδατικών πόρων και υγρών αποβλήτων
Το νερό είναι απαραίτητο στοιχείο για τη ζωή και την ανθρώπινη δραστηριότητα. Αποτελεί βασικό κοινωνικό αγαθό και από τη φύση του πρέπει η διαχείριση του να έχει δημόσιο χαρακτήρα. Δεν είναι δυνατόν να επιτρέπεται η κερδοσκοπία με αφορμή την ανάγκη του πληθυσμού για επαρκές και καθαρό νερό. Απαιτείται κεντρικός και διατομεακός σχεδιασμός, δεδομένου ότι η διαχείριση υδατικών πόρων και υγρών αποβλήτων αφορά όχι μόνο το περιβάλλον αλλά και την παραγωγική δραστηριότητα (γεωργία και βιομηχανία).
4. Εισαγωγή «καθαρών τεχνολογιών»
Με τις τεχνολογίες αυτές μπορούν να αντικατασταθούν πρώτες ύλες και διεργασίες με νέες που χαρακτηρίζονται από φιλικότητα προς το περιβάλλον.
5. Προώθηση Έξυπνων Δικτύων (smart grids)
Το νερό και η ενέργεια αποτελούν βασικές ανάγκες οιασδήποτε δραστηριότητας, από την απλή διαβίωση μέχρι την πιο σύνθετη παραγωγική δραστηριότητα. Η ορθολογική αξιοποίηση αυτών των δύο, στενά συνυφασμένων πόρων, δημιουργεί σημαντικές επιχειρηματικές προοπτικές. Ορισμένες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας όπως η ηλιακή και η αιολική έχουν το μειονέκτημα ότι δεν έχουν σταθερή απόδοση και δεν αποθηκεύονται εύκολα. Σε συνδυασμό με τη βιομάζα όμως, μπορούν να αναπτυχθούν «έξυπνα δίκτυα» (smart grids) τα οποία διασφαλίζουν σταθερές αποδόσεις, αξιοποιώντας κατά το δυνατόν, όλη την παραγόμενη ενέργεια.
6. Προώθηση της καινοτομίας στον περιβαλλοντικό τομέα
Σε συνεργασία με τα Πανεπιστήμια και τα Ερευνητικά Κέντρα μπορεί να αναπτυχθεί ιδιαίτερα η καινοτομία στον περιβαλλοντικό τομέα. Σήμερα, παράγεται σημαντική νέα τεχνική γνώση, η οποία δεν αξιοποιείται επιχειρηματικά στη χώρα μας. Απαιτείται λοιπόν να ληφθούν μέτρα ώστε να γίνουν έρευνες που θα αποδώσουν οφέλη στην τοπική κοινωνία.
7. Ενεργειακές Κοινότητες
Το ΜέΡΑ25 στηρίζει τις ενεργειακές κοινότητες ευρείας βάσης με ισχυρό κοινωνικό και αναπτυξιακό χαρακτήρα ώστε να έχουν ρόλο καθοριστικό και ρυθμιστικό στην ενεργειακή μετάβαση με προοπτικές βιώσιμης και ορθολογικής ανάπτυξης (βλ. Προστασία Φυσικού Περιβάλλοντος και Δημόσιου Χώρου, Ενεργειακή Πολιτική – Σχεδιασμός). Στο πλαίσιο της ενεργειακής δημοκρατίας στηρίζουμε τη συμμετοχή της ελληνικής υπαίθρου (με έμφαση στον νησιωτικό χώρο) με στόχο τη μεγιστοποίηση των οφελών για την τοπική κοινωνία και την αξιοποίηση του τοπικού φυσικού πλούτου με αξιοπρέπεια, δικαιοσύνη και ισότητα.
Ταυτόχρονα το ΜέΡΑ25 θεωρεί επιτακτική ανάγκη να υποστηριχθεί από την πολιτεία η ανάπτυξη στρατηγικής και εφαρμοσμένης πολιτικής στα παρακάτω πεδία αναφορικά με:
- Οικονομία του υδρογόνου (διακίνηση, αποθήκευση, δίκτυο, βιο-υδρογόνο, τεχνολογία κυψελών καυσίμου κ.ά.).
- Ηλεκτροκίνηση Μέσων Μαζικής Μεταφοράς και Αυτοκινήτων.
- Δίκτυα διανομής ηλεκτρικού ρεύματος. Βελτιστοποίηση του δικτύου με μικρά δίκτυα και μικρές αποκεντρωμένες παραγωγές.
- Εξοικονόμηση ενέργειας γενικά (κτίρια, μεταφορές, βιομηχανία-βιοτεχνία).
- Χωροθέτηση χερσαίων και θαλάσσιων ανεμογεννητριών με απόλυτο σεβασμό στο φυσικό περιβάλλον και τις τοπικές κοινότητες.
- Γεωθερμία.
- Ελληνική και Ευρωπαϊκή νομοθεσία και τάσεις στις περιβαλλοντικές πολιτικές.
- Αποθήκευση ενέργειας από ΑΠΕ (αντλησιοταμίευση, βαρυτική αποθήκευση, χημική αποθήκευση, μπαταρίες).
- Συνεχές ρεύμα υπερυψηλής τάσης – λύση στα προβλήματα απορρόφησης των ΑΠΕ (λόγω στοχαστικότητας).
- Παραγωγή ενέργειας με γεννήτριες με μαγνήτες νεοδυμίου.
- Βιοκλιματικός σχεδιασμός.
- ΣΣΕΔ – Συλλογικά Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης Αποβλήτων.
- Διαλογή στην πηγή αντί για καύση. Σταμάτημα αντιπεριβαλλοντικών πολιτικών αποφάσεων.
- Πλαστικά μιας χρήσης (Βιοδιασπώμενα vs βιοαποικοδομήσιμα) – greenwashing.
- Σύνδεση ανθρώπινων δραστηριοτήτων με την κυκλική οικονομία (καλλιέργεια γης, λίπανση εδάφους, υδάτινοι πόροι, ανάκτηση υλικών).
- Water-energy nexus.
- Βιομηχανική συμβίωση – π.χ. τηλεθέρμανση.
- Διοίκηση εταιρειών παραγωγής ενέργειας και ανακύκλωσης.
- Reduce-reuse-recycle. Permaculture. Αειφορία.
- Βιοπολυμερή.
- Degrowth – αποανάπτυξη.
- Λιτός Βίος – Προσωπική ευθύνη πολίτη.