Παιδεία

Προοίμιο

Το ΜέΡΑ25 αντιλαμβάνεται την εκπαίδευση ως έναν από τους σημαντικότερους χώρους που σκιαγραφούν την πολιτική και κοινωνική του φυσιογνωμία, δεδομένου ότι εκτιμά πως η ελευθερία, η πρόοδος και η χειραφέτηση της ανθρωπότητας περνάει για αιώνες μέσα από τη γνώση και την εκπαίδευση. Στο ΜέΡΑ25 διακρίνουμε ανάμεσα στην πληροφορία και τη διαχείριση της πληροφορίας, που προϋποθέτει άλλες δεξιότητες. Διακρίνουμε ανάμεσα στην τυπική εκπαίδευση και την ουσιαστική μόρφωση, όπως και ανάμεσα στη γνώση και τη σοφία.

Τα Μνημόνια, η οικονομική κρίση, η κλιματική κρίση και η κρίση της πανδημίας με τη βιοπολιτική διαχείρισή της, φαινόμενα μεταξύ τους συνδεδεμένα, βάλλουν εναντίον της βιολογικής υπόστασης του ανθρώπου και κάθε έκφανσης της ανθρώπινης ζωής. Η εμπορευματοποίηση (commodification) και η χρηματιστικοποίηση (financialisation) που κυριαρχούν σε παγκόσμιο επίπεδο, υπηρετούν το δόγμα του νεοφιλελευθερισμού οδηγώντας στην εξαθλίωση και τον ευτελισμό κάθε βασικού και δημόσιου αγαθού, μετατρέποντας το σε προϊόν εμπορεύσιμο και αγοραίο. Από τον κανόνα αυτό δεν θα μπορούσε να ξεφύγει η Παιδεία. Το ίδιο δόγμα προωθεί εσκεμμένα την ψευδή θέση ότι η αγορά της Παιδείας μπορεί να παρέχει ισότιμη πρόσβαση στο πλέγμα της εξουσίας! Ωστόσο, σε πείσμα του νεοφιλελευθερισμού, το ΜέΡΑ25 συνεχίζει να πρεσβεύει ότι η δωρεάν και δημόσια Παιδεία ανήκει στη σφαίρα των κοινών και δημόσιων αγαθών.

Σε μια εποχή κοσμογονικών αλλαγών, στην Ελλάδα η εκπαίδευση εξακολουθεί να παραμένει προσκολλημένη σε αγκυλώσεις του παρελθόντος. Θεωρούμε ότι τόσο τα αντικείμενα της εκπαίδευσης όσο και η εκπαιδευτική διαδικασία, οφείλουν να επανασχεδιαστούν, προσαρμοσμένα στις πραγματικές ανάγκες του πολίτη και της κοινωνίας, σε ένα πιο δημοκρατικό, ισότιμα συμμετοχικό, συνεργατικό, μαθητοκεντρικό και αντιαυταρχικό σχολείο, διαμορφώνοντας διαδικασίες ευχάριστης και χειραφετητικής μάθησης σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης και στη δια βίου μάθηση. Αποσκοπώντας σε μια κοινωνία ελεύθερων, δημοκρατικών, δημιουργικών, και κοινωνικά ευαισθητοποιημένων πολιτών, και όχι σε μια μάζα πειθαρχημένων υπηρετών του συστήματος με μόνο σκοπό την αύξηση του προσωπικού και εθνικού εισοδήματος.

Η σημερινή τριτοβάθμια εκπαίδευση είναι ένας χώρος που πιο εύκολα υφίσταται νεοφιλελεύθερες αλλοιώσεις μέσα από την εξαγορά και τη συναλλαγή των μελών της ακαδημαϊκής κοινότητας με το σύστημα εξουσίας. Η κατάσταση αυτή προκαλεί θλίψη και αγανάκτηση. Στο ΜέΡΑ25 θεωρούμε πρωταρχική ανάγκη να υπάρχει αξιοκρατία στην επιλογή των μελών ΔΕΠ στα ΑΕΙ της χώρας και δίνουμε έμφαση στο ήθος των ακαδημαϊκών μας.

Στο πλέγμα της Παιδείας εντάσσουμε, επίσης, την Έρευνα. Η έρευνα στην Ελλάδα είναι επιτακτική ανάγκη να αναπτυχθεί δυναμικά και να διασυνδεθεί λειτουργικά με όλες τις παραγωγικές δυνατότητες της χώρας. Η ανάπτυξη της έρευνας έχει σημαντικές συνέργειες με την ανάπτυξη της εκπαίδευσης. Η χαμηλή ποιότητα της έρευνας μεταφράζεται σε υποβάθμιση του εκπαιδευτικού συστήματος. Η έρευνα πρέπει να τονωθεί όχι μόνο σε επίπεδο τεχνολογικών, αλλά κυρίως ανθρωπιστικών/κοινωνικών επιστημών. Η καλλιέργεια των ανθρωπιστικών σπουδών είναι κεφαλαιώδους σημασίας για ένα κόμμα που επιθυμεί να έχει ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα.

Στο ΜέΡΑ25 θεωρούμε ότι η υποβάθμιση της Παιδείας και της μόρφωσης στο πλαίσιο της χρεοδουλοπαροικίας σε απλό «προϊόν» που ο «προϋπολογισμός» επαρκεί ή δεν επαρκεί να προσφέρει, είναι εσκεμμένη και συστηματοποιημένη και η ανατροπή της προς όφελος μίας ανθρωποκεντρικής, χειραφετητικής Παιδείας απαιτεί τη συναίνεση όλων των εμπλεκομένων, της κοινωνίας και των πολιτικών συντελεστών. Αναγνωρίζουμε, βέβαια, ότι ειδικά στα μνημονιακά χρόνια έχει γίνει μία σημαντική αποεπένδυση στην Παιδεία, την οποία θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε με αύξηση των πόρων που επενδύονται στην Παιδεία στην κατεύθυνση ενίσχυσης των υποδομών και υποστήριξης των πολιτικών που θα πραγματώσουν το όραμα για την Παιδεία.

ΔΙΑΣΚΕΠ Μόρφωσης και Εκπαίδευσης

Το ΜέΡΑ25 θα θεσμοθετήσει Διαβουλευτικό Συμβούλιο Κληρωτών και Εκλεγμένων Πολιτών (ΔΙΑΣΚΕΠ) Μόρφωσης και Εκπαίδευσης που θα χαράσσει την πολιτική για την Παιδεία μέσα από συνεχή, αποκομματικοποιημένο διάλογο. Για την ακηδεμόνευτη λειτουργία του ΔΙΑΣΚΕΠ Μόρφωσης και Εκπαίδευσης, τα μέλη του θα αποτελούνται από 300 πολίτες, εκ των οποίων οι 100 θα προκύπτουν με κλήρωση ανάμεσα στους ενεργούς εκπαιδευτικούς κάθε βαθμίδας, οι 100 θα επιλέγονται με κλήρωση και κυλιόμενες διετείς θητείες από τον συνολικό πληθυσμό της χώρας, ενώ ο υπόλοιποι 100 θα ορίζονται από τα κοινοβουλευτικά κόμματα ανάλογα με την εκλογική τους δύναμη.

Βασικές θέσεις του ΜέΡΑ25 για την εκπαίδευση

Διαβάζουμε τη μεγάλη εικόνα και επιδιώκουμε ριζικές μεταρρυθμίσεις, που θα επιτρέψουν στο εκπαιδευτικό σύστημα να πάρει μπροστά με νέο τρόπο. Οποιεσδήποτε σημειακές αλλαγές έχουν προσωρινό εμβαλωματικό χαρακτήρα και δεν εξυπηρετούν τη χειραφετητική επανίδρυση της Παιδείας.

Η οικονομική κατάσταση σχολείων και ΑΕΙ είναι δραματική. Παρ’ όλο που γνωρίζουμε ότι η Οικονομία είναι ένας μόνο παράγοντας και τα οικονομικά μεγέθη δεν δίνουν από μόνα τους λύσεις, απαιτούμε άμεση και επαρκή χρηματοδότηση για τον ανασχεδιασμό και την επανίδρυση της Παιδείας.
Πιστεύουμε ότι εκπαίδευση δεν σημαίνει αποκλειστικά μάθηση και γνώση. Είναι πρωτίστως ανάγκη του ατόμου και της κοινωνίας για ζωή, συμμετοχή, πολιτειότητα και χτίσιμο αξιών. Στις επιδιώξεις μας είναι να μετατρέψουμε τον παθητικό χαρακτήρα της ελληνικής εκπαίδευσης σε ενεργητικό και ερευνητικό.
Θέλουμε σχολεία ζωντανά, φυσική συνέχεια της οικογενειακής ζωής, της γειτονιάς, της πόλης, του χωριού, της κοινότητας που θα λειτουργούν ως χώροι πρόληψης, φροντίδας και θεραπείας από τη βία. Σχολεία με χώρο για το συναίσθημα, τα πρόσωπα και τις υποκειμενικότητες, διαδικασία που θα μας επιτρέψει να συνδέσουμε καλύτερα τη μάθηση με τον τόπο, τη γειτονιά, την κάθε κοινότητα. Προσέγγιση θεμάτων τοπικής ιστορίας, τοπικών οικονομικών συντελεστών, τοπικών οικοσυστημάτων, παραδόσεων, κ.α. θα επιτρέψουν στους ανθρώπους να συνδεθούν οργανικά με το περιβάλλον τους, να το κατανοήσουν και να θελήσουν να εργαστούν για αυτό. Έτσι, η τοπικότητα γίνεται ένα συμπληρωματικό σκαλοπάτι για το ζωντάνεμα παραμελημένων τοπικών πλουτοπαραγωγικών δυνατοτήτων, οι οποίες παραμένουν σημαντικές, παρ’ όλη την επί δεκαετίες απαξίωση και ενίοτε βανδαλισμό τους.
Θεωρούμε ότι η γνώση δεν είναι μόνο εργαλείο κοινωνικής και επαγγελματικής επιτυχίας. Τα σχολεία μας δεν είναι μόνο χώροι μάθησης, αλλά χώροι ζωντανών σχέσεων και ζυμώσεων της κοινότητας. Προωθούμε μία Παιδαγωγική που θα ελευθερώνει τον άνθρωπο από τις ταξικές διακρίσεις και θα εστιάζει στις ανάγκες των μικρών να ψηλώσουν ανάλογα, προς όφελος όλης της κοινότητας.
Είμαστε πεπεισμένοι ότι η εκπαίδευση έχει ταξικό πρόσημο. Ο καλύτερος δείκτης για τη σχολική και την επαγγελματική επιτυχία είναι η κοινωνικοοικονομική κατάσταση και το μορφωτικό επίπεδο της οικογένειας. Μέσα από το δωρεάν δημόσιο σχολείο, στόχος μας είναι να ανατρέψουμε αυτό το δεδομένο, με ενέργειες που αντλούν την έμπνευσή τους από την κριτική παιδαγωγική. Γιατί αποτελεσματική εκπαίδευση για όλους σημαίνει άρση των αποκλεισμών και των ανισοτήτων μέσω της άρσης ή της άμβλυνσης των ποικίλων παραγόντων που τους ενισχύουν (ταξικοί, γεωγραφικοί, οικογενειακοί, προσωπικοί).
Πιστεύουμε πως όλα τα παιδιά και όλοι οι νέοι του τόπου μας αδιακρίτως τοπικής και κοινωνικοοοικονομικής προέλευσης αξίζουν το καλύτερο. Επιζητούμε άριστα σχολεία και όχι σχολεία αριστείας, γιατί δεν πιστεύουμε στα σχολεία αριστείας και υψηλού πολιτισμικού κεφαλαίου που απευθύνονται σε λίγους. Στηρίζουμε την ανάγκη για δωρεάν, δημόσια, μη ταξική και διευρυμένη Παιδεία για όλους!
Ενισχύουμε τη Νεοελληνική Παιδεία καθώς πιστεύουμε ότι πρέπει να αποκτήσει νέο στόχο με το άνοιγμά της όχι μόνο τοπικά, αλλά και σε όλη την Ευρώπη και τον κόσμο. Για να γίνει αυτό πράξη, θα πρέπει να αναδειχθούν οι πανανθρώπινες και διαχρονικές αξίες του ελληνικού πολιτισμού και της ελληνικής γλώσσας. Πρέπει να αποκτήσουμε εξωστρέφεια τόσο στην έννοια της Παιδείας μας (ευρύτερη έννοια), όσο και στην έννοια της εκπαίδευσης (ειδικότερη έννοια). Θα πρέπει να αναδείξουμε την πρωτοπορία της Νεοελληνικής Παιδείας σε διάφορους τομείς των Γραμμάτων, της Επιστήμης, των Τεχνών κ.λπ. Να στηρίξουμε τη διδασκαλία και τη χρήση της γλώσσας μας και να αναδείξουμε το όραμά μας για την ελληνική γλώσσα και γραμματεία σε παγκόσμιο επίπεδο, ειδικά με τη βοήθεια του διαδικτύου και της ομογένειας.
Έρευνα για την εκπαίδευση: Είναι ανάγκη να αποκτήσουμε μια πραγματική εικόνα των μηχανισμών και των παραγόντων που επιδρούν στην εκπαιδευτική διαδικασία, να μελετήσουμε σε βάθος την ελληνική εκπαιδευτική πραγματικότητα, να αποτυπώσουμε την ένταση και τις συνέργειες που τροφοδοτούν τα φαινόμενα, να καταγράψουμε τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά δεδομένα, για να μπορέσουμε να διαμορφώσουμε προτάσεις που θα συνιστούν ουσιαστικές παρεμβάσεις. Διαφορετικά οποιοσδήποτε διάλογος για την εκπαίδευση θα παραμένει στο επίπεδο των παράλληλων μονολόγων και των διαισθητικών ή πελατειακών προσεγγίσεων.
Εκπαίδευση στην Έρευνα: Παράλληλα με την προώθηση της εκπαιδευτικής έρευνας, η εξοικείωση εκπαιδευτικών και μαθητών με ερευνητικές δεξιότητες αποτελούν αντίδοτο στη βερμπαλιστική, παθητική ημιμάθεια, που αποτελεί το μέχρις στιγμής κατεξοχήν ενδημικό είδος του εκπαιδευτικού μας συστήματος. Το ερευνητικό στοιχείο αποτελεί ουσιαστικό στοιχείο της ενεργού μάθησης. Και μπορεί να ενσωματωθεί σε διδακτικές πρακτικές ακόμα και από το επίπεδο του νηπιαγωγείου. Η πειραματική ψηλάφηση του Φρενέ είναι ένας από τους τρόπους της εξοικείωσης του μαθητή με την ενεργητική έρευνα.
Για τη λειτουργική σύνδεση του σχολείου με την κοινωνική ζωή θεωρούμε ότι το σχολείο πρέπει να εκπαιδεύει τα παιδιά και τους νέους στα κοινωνικά και οικονομικά φαινόμενα που ορίζουν τη ζωή τους, στη δικαιοσύνη που διέπει τους κανόνες της ανθρώπινης συνύπαρξης, στη διαμόρφωση συνθηκών ικανοποιητικής Υγείας για όλους και στην εξοικείωση με τη σύγχρονη τεχνολογία. Για το λόγο αυτό ενισχύουμε τον ψηφιακό εγγραμματισμό των παιδιών, από πολύ νωρίς, ώστε οι νέοι να μπαίνουν στην ψηφιακή εποχή με τα απαιτούμενα εφόδια και την απαιτούμενη κατανόηση της ψηφιακής εποχής.
Τόσο η εξοικείωση με τις ερευνητικές δεξιότητες, όσο και η διασύνδεση του σχολείου με την κοινότητα απαιτούν και προϋποθέτουν έναν επαναπροσανατολισμό του εκπαιδευτικού μας συστήματος σε όλες τις βαθμίδες του από την αφηρημένη και γενικευτική αντίληψη για τη γνώση προς την αντίληψη της γνώσης-δράσης. Η σύνδεση της εκπαίδευσης με την τοπικότητα και το ενδιαφέρον για τον συγκεκριμένο, φυσικό, κοινωνικό, οικονομικό, ανθρωπογενή χώρο, μέσα στον οποίο διεξάγεται η εκπαιδευτική διαδικασία και η σύνδεσή της με αυτόν αποτελεί βασικό στοιχείο του οράματός μας για την εκπαίδευση και πιστεύουμε ότι μπορεί να αποτελέσει έναν δυναμικό παράγοντα προς την ανατροπή των συγκεντρωτικών, βερμπαλιστικών και υδροκέφαλων παθολογιών που μαστίζουν την εκπαίδευση και αναπαράγονται μέσω αυτής.
Θεωρούμε επιτακτικά αναγκαίο, σε επίπεδο πραγματικό αλλά και συμβολικό, να επανέλθει το ακαδημαϊκό άσυλο στα Πανεπιστήμιά μας, και θεωρούμε σημαντικό να υπάρχει λειτουργική σύνδεση του Πανεπιστημίου με την κοινωνία με τη λογική των ανοιχτών προς την κοινωνία και τα κινήματα ΑΕΙ. Είμαστε αντίθετοι με την επιβολή αστυνομικών σωμάτων στα ΑΕΙ και θεωρούμε ότι οποιοδήποτε σώμα ασφάλειας θα πρέπει να εξαρτάται και να λογοδοτεί αποκλειστικά και μόνο στην ακαδημαϊκή κοινότητα, των φοιτητών συμπεριλαμβανομένων.

Εγκάρσιες αρχές για όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης

Οι εγκάρσιες αρχές αφορούν ζητήματα που διαπερνούν όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης και έχουν πιο ειδικό χαρακτήρα από τις βασικές μας αρχές, περιγράφοντας και εξειδικεύοντας σε ένα βαθμό προτάσεις για τον τρόπο λειτουργίας της εκπαίδευσης που οραματιζόμαστε.

Απαιτείται η απαλλαγή του συστήματος από κομματικά συμφέροντα και η δημιουργία ενός σχολείου αξιοποίησης των ενδιαφερόντων των παιδιών, μέσω της θεωρίας και της πράξης. Η νεοελληνική εκπαίδευση κινείται συνήθως με καθυστέρηση δεκαετιών σε σχέση με τις αντίστοιχες διεθνείς καλές πρακτικές και είναι εγκλωβισμένη στη στείρα απομνημόνευση και αναπαραγωγή γνώσης.
Η Παιδαγωγική είναι το κύριο μέλημά μας, γιατί αυτή αφορά ουσιαστικά τη ζωή μέσα στα σχολεία, καθώς αναφέρεται στις συνθήκες και τις σχέσεις που αναπτύσσονται στο πεδίο μεταξύ μαθητών και διδασκόντων. Δεν λησμονούμε ότι η διάκριση Διδακτικής και Παιδαγωγικής είναι θεμελιώδης για την πράξη της εκπαίδευσης.
Για να λειτουργήσουν σωστά τα σχολεία μας απαιτείται μείωση των μαθητών ανά τάξη με όριο τους 20 μαθητές. Η μείωση των μαθητών, όμως, χωρίς την υιοθέτηση μίας χειραφετητικής Παιδαγωγικής δεν μπορεί από μόνη της να έχει τα προσδοκώμενα αποτελέσματα.
Τα σχολεία για να λειτουργήσουν σωστά χρειάζονται εκπαιδευτικό, βοηθητικό και διοικητικό προσωπικό, δηλ. μόνιμους διοικητικούς και τεχνικούς υπαλλήλους. Χρειάζονται, επίσης, πλήρη, κατάλληλα, λειτουργικά κτίρια και υποδομές για όλες τις κατηγορίες μαθητών και ΑμεΑ με ανάλογη αισθητική, πλήρη και μοντέρνο εξοπλισμό που για τη λειτουργία τους απαιτούν μόνιμο προσωπικό καθαρισμού που θα έχει στη διάθεσή του κατάλληλα μέσα για υγιεινή και καθαριότητα. Σε ό,τι αφορά την καθαριότητα και τον καθαρισμό των κτιρίων ξεκινάμε την περιβαλλοντική αγωγή και την ανακύκλωση από το νηπιαγωγείο.
Επιδιώκουμε υποδομές και πρόσβαση σε υλικές και ψηφιακές βιβλιοθήκες για την τάξη και για τη δια βίου εξέλιξη των εκπαιδευτικών. Για όλα τα μαθήματα και για τα ειδικά μαθήματα Αισθητικής Αγωγής, Πληροφορικής, Εργαστηριακών και Τεχνικών εφαρμογών, Ξένων Γλωσσών θεωρούμε ότι πρέπει να υπάρχουν εργαστήρια/τάξεις σύγχρονα εξοπλισμένες.
Δεν επιζητούμε σχολεία αριστείας και υψηλού πολιτισμικού κεφαλαίου για λίγους, επιζητούμε σχολεία για όλους επιδιώκοντας να αμβλύνουμε τις ταξικές, οικονομικές και γεωγραφικές ανισότητες. Χρησιμοποιούμε τους «καλύτερους» εκπαιδευτικούς μας στις πιο δύσκολες και απομακρυσμένες περιοχές, εκεί που έχουμε τα χαμηλότερα αποτελέσματα. Γνωρίζουμε ότι η εκπαίδευση έχει μεταξύ άλλων και γεωγραφικές συντεταγμένες και φροντίζουμε για τα νησιά και τις δυσπρόσιτες περιοχές της χώρας μας.
Προβλέπουμε ένα σχολικό ψυχολόγο λειτουργικά συνδεδεμένο με κάθε σχολείο, ο οποίος θα καλύπτει μέχρι και 100 μαθητές, το μέγιστο, σε μία σχολική μονάδα και ο οποίος θα συνεργάζεται με τις ανάλογες δημόσιες δομές. Θα εντοπίζει προβλήματα ενδοσχολικής βίας, παραβατικής συμπεριφοράς, ουσιοεξαρτήσεων και διάφορα οικογενειακά προβλήματα, όπως ενδοοικογενειακή βία, κακοποίηση, προβληματικές οικογενειακές σχέσεις, ουσιοεξαρτήσεις γονέων. Έτσι, ο σχολικός ψυχολόγος θα συμβάλλει στην έγκαιρη αντιμετώπισή τους, θα παραπέμπει στις αρμόδιες κοινωνικές υπηρεσίες και δομές υγείας και θα συνδράμει τους μαθητές στα κοινωνικά και οικογενειακά αυξανόμενα προβλήματα που βιώνουν.
Ειδική μέριμνα θα πρέπει να δοθεί ώστε ο ρόλος του ψυχολόγου στο σχολείο να μην οδηγήσει στην ιατροποίηση καταστάσεων σύμφυτων με την προσωπική και τη συλλογική ζωή των ατόμων. Ο ρόλος του ψυχολόγου δεν θα είναι αποκλειστικά θεραπευτικός, αλλά, επίσης, προληπτικός, επιμορφωτικός και εκπαιδευτικός. Εκπαιδευτικός σε συνεργασία με τους διδάσκοντες για τη διδασκαλία στην τάξη μαθημάτων ερωτικής διαπαιδαγώγησης και φύλου, ενημέρωσης για τις ψυχικές διαταραχές ή μαθήματα κοινωνικής αγωγής και αγωγής του πολίτη. Θα συμβάλλει δε και προς την εκπαίδευση και κατάρτιση των εκπαιδευτικών και των γονέων των σχολείων. Σε ένα σχολείο ανοιχτό στην κοινότητα η συμβολή του θα μπορεί να αγγίξει τη γειτονιά και την κοινότητα.
Επιδιώκουμε επαρκή επιστημονικά κέντρα διάγνωσης-αξιολόγησης-στήριξης ΑμεΑ και παιδιών με ειδικές μαθησιακές ανάγκες για δωρεάν διάγνωση, ψυχολογική, θεραπευτική και επιμορφωτική στήριξη για παιδιά, οικογένειες και εκπαιδευτικούς που θα καλύπτουν όλες τις βαθμίδες. Έτσι υποβοηθείται ουσιαστικά η Παιδεία και η κοινωνία, αλλά κυρίως οι οικογένειες, που στις σημερινές συνθήκες επιβαρύνονται με δυσβάσταχτα κόστη.
Όσο και αν το νεοφιλελεύθερο αφήγημα ξεκίνησε προωθώντας τη θέση ότι ο σχολικός εκφοβισμός (bullying) είναι κάτι που συμβαίνει στο σχολείο, γνωρίζουμε ότι τα όρια της ενδοσχολικής βίας βρίσκονται έξω από αυτό. Με το κατάλληλο πνεύμα, τις κατάλληλες τεχνικές και βαθιά σύνδεση εκπαιδευτικών, μαθητών και γονέων και τη βοήθεια επαγγελματιών ψυχικής υγείας μπορούμε να κάνουμε τα σχολεία μας χώρους πρόληψης, φροντίδας και θεραπείας από τη βία. Με χρήση εναλλακτικών διδακτικών πρακτικών πρέπει να δοθεί στην πράξη έμφαση σε τομείς όπως η κοινωνικοποίηση των παιδιών, η ενσυναίσθηση, η συναισθηματική ανάπτυξη, ο βιωματικός-παιγνιώδης χαρακτήρας της εκπαίδευσης, παράλληλα με τη γνωστική ανάπτυξη.
Θέλουμε να υπάρχουν συνεργατικές τάξεις και συνεργατικοί σύλλογοι εκπαιδευτικών. Ζητήματα όπως η Αισθητική Αγωγή, η Αγωγή του Πολίτη, η Δημοκρατία στην καθημερινή ζωή, η ερωτική αγωγή προϋποθέτουν ευρεία συνεργασία μεταξύ όλων των εκπαιδευτικών κάθε σχολείου. Ο όρος «ερωτική αγωγή» δεν προτείνεται ως μία εξουδετεροποιημένη χρήση του όρου «σεξ», αλλά βασίζεται στη μακραίωνη χρήση της ελληνικής λέξης «έρωτας» καθώς πιστεύουμε ότι καλύπτει μία παιδαγωγική διδασκαλία με διεπιστημονικό χαρακτήρα, και όχι μόνο ένα βιολογικό φαινόμενο. Αλλά ένα φαινόμενο που έχει ρίζες στη μυθολογία των λαών, στη θρησκειολογία, την ψυχολογία, τη φιλοσοφία, την αισθητική, την κοινωνιολογία κοκ.
Οι εκπαιδευτικοί πρέπει να συνδέονται λειτουργικά με το επαγγελματικό/σχολικό περιβάλλον για να είναι σε θέση να φέρνουν αποτελέσματα. Ζητάμε οργανικές θέσεις για όλα τα μαθήματα ειδικοτήτων, ώστε οι εκπαιδευτικοί να μην αφήνουν το έργο τους ημιτελές σε βάρος των ίδιων και των μαθητών τους. Να μην μετακινούνται ανάμεσα σε πολυάριθμες μονάδες σε βάρος της παιδαγωγικής συνοχής και της επικοινωνίας με μαθητές και συλλόγους.
Θεωρούμε πως η Αισθητική Αγωγή πρέπει να είναι άξονας σε όλη την εκπαίδευση, ιδιαιτέρως την υποχρεωτική, με Μουσικούς, Εικαστικούς και Θεατρολόγους για δράσεις εντός του σχολείου. Οι ώρες διδασκαλίας Αισθητικής Αγωγής θα πρέπει να είναι τέτοιες που να επιτρέπουν στους μαθητές επιλογή συνδυασμού καλλιτεχνικών μαθημάτων. Δεν αποδυναμώνουμε, κατ’ επιλογήν και κατά περίπτωση, εκπαιδευτικούς ειδικοτήτων για να εξυπηρετήσουμε συντεχνίες. Όλες οι ειδικότητες είναι απαραίτητες για να φτιάξουμε ένα πολυφωνικό σχολείο.
Χρειάζεται να περάσουμε στην πράξη από το δασκαλοκεντρισμό στην οργανωμένη ομαδοσυνεργατική διδασκαλία, στην οποία ο εκπαιδευτικός πρέπει να είναι ο συντονιστής και να ασκεί επικουρικό ρόλο στο να ανοίγει τους ορίζοντες των παιδιών ήδη από την προσχολική ηλικία. Όλοι οι συντελεστές του σχολείου οφείλουν να συμβάλλουν εξίσου στη διαμόρφωση του σχολικού προγράμματος και της διδασκαλίας.
Θέλουμε οι μαθητές να έχουν επιλογή μαθημάτων ήδη από το Δημοτικό, για μάθηση διαφοροποιημένη και αυτοκατευθυνόμενη. Με κατάλληλη χρήση της εκπαιδευτικής τεχνολογίας και αγγίζοντας τα ενδιαφέροντά τους, μπορούμε να επιτύχουμε ένα περιβάλλον μάθησης πιο ισότιμο, πιο ευχάριστο για όλους και πιο αποτελεσματικό.
Κομβικό σημείο της μεταμόρφωσης της εκπαίδευσης είναι το πρακτικό πέρασμα στην ολιστική και διαθεματική προσέγγιση όλων των μαθημάτων, έτσι ώστε να μην υπάρχει κατακερματισμός της γνώσης, αποστήθιση ή ερωτήματα της μορφής: «Πού είστε στην ύλη;». Ένα παράδειγμα διαθεματικότητας είναι η Γεωγραφία. Γεωγραφία δεν διδασκόμαστε μια φορά την εβδομάδα. Διδασκόμαστε πάντα και μέσα από διάφορα αντικείμενα: Ιστορία και Γεωγραφία, π.χ. είναι άρρηκτα συνδεδεμένες.
Θέλουμε να δημιουργηθούν δημόσιες και δωρεάν παιδικές και νεανικές κατασκηνώσεις, που θα λειτουργούν την περίοδο των διακοπών, χωρίς να επιβαρύνονται υπέρμετρα οι γονείς και τα παιδιά να παρκάρονται παθητικά και άπραγα μπροστά σε οθόνες.
Μέσα στο πλαίσιο των προτάσεών μας για έρευνα εντάσσουμε και την Οργάνωση της ψηφιακής εκπαίδευσης. Η μετάβαση στην ψηφιακή και εξ αποστάσεως εκπαίδευση έγινε στη διάρκεια της παγκόσμιας πανδημίας μέσα σε συνθήκες που ξέφευγαν σημαντικά από τα δεδομένα της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης και ενέτειναν τους ταξικούς διαχωρισμούς. Η βίαιη αυτή μετάβαση χαράσσει δρόμους για τη μεταφορά της φυσικής τάξης στον ψηφιακό κόσμο. Στηρίζοντας απερίφραστα τη φυσική τάξη, ως πραγματικό χώρο ανταλλαγών της ομάδας, δεν θα αμελήσουμε να εργαστούμε με έμπνευση και δημιουργικότητα για τη λειτουργία της σε ψηφιακό περιβάλλον με βασικό μέλημα να μην μεταφέρουμε στον ψηφιακό χώρο τις παθογένειες και την ταξικότητα της ελληνικής εκπαίδευσης (π.χ. μετωπική διδασκαλία, δασκαλοκεντρικό μοντέλο, αποκλεισμό οικονομικά αδυνάτων κοκ.).
Θεωρούμε ότι πρέπει να υπάρχει συνεχής μελέτη και ανταλλαγή με όλες τις χώρες για αξιοποίηση επιτυχημένων προτάσεων εναλλακτικής εκπαίδευσης και εφαρμογή πιλοτικών/πειραματικών προγραμμάτων που θα συμβάλλουν σε μια διαρκή εξέλιξη, επικαιροποίηση και αναβάθμιση της εκπαίδευσης. Στην προσπάθεια αυτή οφείλουν να αναμιχθούν και να συμβάλλουν όλες οι βαθμίδες εξίσου.

Ακολουθούν μία σειρά από στοιχεία που εμβαθύνουν και επεξηγούν τις θέσεις μας με ταξινόμηση ανά βαθμίδα ή κατηγορία εμπλεκομένων.

Α/θμια και Β/θμια εκπαίδευση

Το Νηπιαγωγείο είναι η πρώτη βαθμίδα της εκπαίδευσης κι ένας από τους βασικότερους μετά την οικογένεια θεσμούς κοινωνικοποίησης, με βασική επιδίωξή του την ολόπλευρη ανάπτυξη των παιδιών, την υποστήριξη της ανάπτυξης όλων των ικανοτήτων και τη συναισθηματική και κοινωνική ενδυνάμωση των παιδιών, με μία ολιστική παιδαγωγική προσέγγιση επιστημονικά τεκμηριωμένη.
Διαφωνούμε με την πρόσφατη κυβερνητική προσέγγιση, η οποία εμφανίζεται πρόθυμη να προωθήσει πρακτικές κατακερματισμού των μαθημάτων στο Νηπιαγωγείο, με τη θεσμοθέτηση διακριτών γνωστικών αντικειμένων – μαθημάτων. Με αυτόν τον τρόπο θα επέλθει μία δομική αλλαγή του προγράμματος του Νηπιαγωγείου και ο κατακερματισμός γνώσεων και δεξιοτήτων. Η αντικατάσταση της διαθεματικής προσέγγισης της γνώσης από διακριτά γνωστικά αντικείμενα αγνοεί τα ιδιαίτερα αναπτυξιακά χαρακτηριστικά της ηλικίας και κινείται σε μη επιστημονικά τεκμηριωμένες κατευθύνσεις.
Το χρόνιο αίτημα για δίχρονη υποχρεωτική προσχολική αγωγή, απαιτούσε και απαιτεί πολιτική βούληση, χτύπημα των κερδοσκοπικών συμφερόντων δημάρχων και ιδιωτών, διορισμούς νηπιαγωγών, εκτεταμένο πρόγραμμα στέγης και υποδομών. Η προηγούμενη κυβέρνηση, θεσμοθέτησε μεν το δίχρονο νηπιαγωγείο, αλλά δεν το στήριξε επαρκώς, επιτρέποντας να λειτουργεί παράλληλο δίκτυο στην προσχολική αγωγή. Αποτελεί κοινωνική κι εκπαιδευτική απαίτηση, η εφαρμογή της υποχρεωτικής διετούς φοίτησης στο Νηπιαγωγείο σε κάθε Δήμο της χώρας.
Διεκδικούμε μικρό αριθμό νηπίων ανά τμήμα, μη εκμετάλλευση του διδακτικού ωραρίου των νηπιαγωγών, αμιγή ολοήμερα τμήματα με εναλλασσόμενη βάρδια, ίδρυση τμημάτων ένταξης στα νηπιαγωγεία, ικανή χρηματοδότηση.
Θέλουμε ενίσχυση της ενεργού μάθησης και της μαθητοκεντρικής προσέγγισης, που εξατομικεύει τη διαδικασία μάθησης και αναδεικνύει την προσωπικότητα του μαθητή και το σεβασμό της διαφορετικότητας.
Το ενιαίο βιβλίο δεν εξυπηρετεί την ενεργό μάθηση και δεν διευκολύνει τη συνεργατικότητα. Για τις ηλικίες αυτές επιλέγουμε «πολλαπλό βιβλίο». Με το πολλαπλό βιβλίο η εκπαίδευση θα επικεντρώνεται στην επιμέρους μαθησιακή στοχοθεσία, και όχι στην κάλυψη κάποιας «ύλης». Πρέπει πλέον να πάψει η αποστήθιση και να αντικατασταθεί με εργασίες ατομικές ή ομαδικές, που οδηγούν τους μαθητευόμενους σε ουσιαστική μάθηση.
Πρέπει να εφαρμόσουμε πλέον στα σχολεία μας βιωματικές μεθόδους και διαθεματικές δραστηριότητες, σχέδια εργασίας και εκπαιδευτικά παιχνίδια με στόχο η μάθηση να γίνεται ευχάριστα, αλλά και να μην υπάρχει κατακερματισμός της γνώσης. Η βιωματική μάθηση ενισχύει, επίσης, τη σύνδεση του παιδιού και του σχολείου με το τοπικό περιβάλλον και την τοπική κοινότητα.
Μέσα στο σχολείο πρέπει να υπάρχουν έμπρακτες δημοκρατικές διαδικασίες στη λήψη αποφάσεων με την ισότιμη συμμετοχή όλων (π.χ. μέσα από συχνές σχολικές συνελεύσεις, συμβούλια της τάξης και συμβούλια εκπαιδευτικών), έτσι ώστε οι μαθητές να καλλιεργούν το δημοκρατικό τους φρόνημα, να αναπτύσσουν κριτική στάση, αλλά και να προκύπτει συμμετοχή και συναίνεση στη διαμόρφωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας, του προγράμματος και της σχολικής ζωής.
Επιθυμούμε ενεργοποίηση των μαθητών στην αναζήτηση της γνώσης και στην αλληλοδιδασκαλία, ενώ θέλουμε ο ρόλος του εκπαιδευτικού να μετατοπιστεί από τη μετωπική διδασκαλία στην εμψύχωση των μαθητών, στο συντονισμό και στην καθοδήγησή τους, ώστε να διευκολύνεται η διαδικασία της μάθησης.
Όσον αφορά τα αντικείμενα, είναι σημαντικό να εμπλουτιστούν με νέα που παρέχουν συγκεκριμένα εφόδια και δεξιότητες, όπως οικολογική ευαισθητοποίηση και δράσεις, στοιχεία αρχιτεκτονικής, εργαστήρια κατασκευών και τεχνών, μαγειρική, κηπουρική, οικιακή και παγκόσμια οικονομία, κοινωνιολογία, δημιουργική γραφή, επιχειρείν, design, νεωτεριστικές ιδέες, γνωριμία με τα επαγγέλματα, άθληση, διατροφή και υγεία κοκ.
Θεωρούμε ότι πρέπει να γίνει εκτεταμένη χρήση της τεχνολογίας ως υποστηρικτικού βοηθήματος στην εκπαιδευτική διαδικασία και να δοθεί στήριξη για την αγορά τεχνολογικού εξοπλισμού στα σχολεία, στους εκπαιδευτικούς και τους μαθητές.
Προτείνουμε την επέκταση/αναβάθμιση/δημιουργία ενιαίας ψηφιακής συνεργατικής πλατφόρμας πολλαπλών χρήσεων όπως: κοινωνική δικτύωση ειδικού σκοπού, βοηθητικό υλικό για τα μαθήματα (videos, animations, έντυπα, tutorials, ασκήσεις ει δυνατόν με δυνατότητα αυτόματης διόρθωσης ή παραπομπής σε σχετική θεωρία και με διαδραστικά στοιχεία), εφαρμογή ημερολογίου για τον συντονισμό της τάξης, δυνατότητες conferencing, ώστε τα δεδομένα των συμμετεχόντων να μη διαβιβάζονται σε τρίτους φορείς (βλ. webex). Η πλατφόρμα θα πρέπει να δίνει έμφαση στη συνεργατικότητα, και πέρα από το επίσημο περιεχόμενο, σκοπός θα είναι αυτό να μπορεί να παραχθεί και από διδάσκοντες αλλά και από μαθητές, και να διαμοιράζεται σε όλους τους εγγεγραμμένους χρήστες. Να δοθεί δηλ. έμφαση στους μαθητές ως παραγωγούς περιεχομένου, και όχι καταναλωτές, με ενθάρρυνση συνεργειών μεταξύ σχολικών μονάδων κ.λπ. Η πλατφόρμα θα μπορεί, επίσης, να χρησιμοποιηθεί και για διοικητικούς λόγους, π.χ. συναινέσεις γονέων για εκδρομές ή επικοινωνία με γονείς.
Για την καλλιέργεια των ειδικών δεξιοτήτων των μαθητών προτείνουμε τη δημιουργία ομάδων ενδιαφέροντος, καθώς και τη δημιουργία μαθητικών κοινοτήτων με επικοινωνία και ανταλλαγές μεταξύ σχολικών μονάδων.
Η ενεργοποίηση των πάρκων κυκλοφοριακής αγωγής των δήμων, όπου υπάρχουν, μπορεί να είναι ένα σημαντικό όπλο στη μάχη για τη διαμόρφωση σωστής κυκλοφοριακής παιδείας. Οι υποδομές υπάρχουν στους περισσότερους δήμους της χώρας όπως επίσης και το εκπαιδευτικό πρόγραμμα, που είχε διαμορφωθεί από το ΑΠΘ. Για το λόγο αυτό θα πρέπει να ενθαρρυνθεί η συμμετοχή των εκπαιδευτικών σε προγράμματα κυκλοφοριακής αγωγής και να γίνει ένταξη του μαθήματος στο πρόγραμμα της Α/θμιας τουλάχιστον εκπαίδευσης.
Στις τάξεις εφαρμόζουμε διαδικασίες αξιολόγησης και αυταξιολόγησης ως εργαλείο για αναστοχασμό και βελτίωση του αποτελέσματος, παρά ως ατομικό βραβείο ή ποινή.
Επιθυμούμε να διευρυνθεί ο θεσμός του ολοήμερου σχολείου σε όλη την υποχρεωτική εκπαίδευση να σταματήσουν να δίνονται στα παιδιά εργασίες για το σπίτι, πέραν ίσως από κάποια σχέδια εργασίας που απαιτούν ομαδική συνεργασία ή συνάντηση με την κοινότητα.
Προωθούμε για απολυτήριο Λυκείου ένα τεστ τύπου GCSE ή SAT στο τέλος της 12ετούς υποχρεωτικής εκπαίδευσης που προτείνουμε. Το τεστ θα μπορεί να δώσει οποιοσδήποτε, οποτεδήποτε και θα αποτελεί κριτήριο για την εισαγωγή στα ΑΕΙ των μαθητών ΓΕΛ και ΕΠΑΛ. Οι εξετάσεις αυτές μπορούν να δίνονται σε διάφορες περιόδους μέσα στο χρόνο (4 φορές το χρόνο ή περισσότερες) και οι μαθητές θα κατοχυρώνουν το βαθμό τους.
Ενισχύουμε τα «θεματικά» σχολεία, όπως τα «μουσικά», τα «καλλιτεχνικά» γιατί μόνο θετικός είναι ο έως τα σήμερα απολογισμός τους. Αξίζει να ξαναδούμε να λειτουργούν «αθλητικά» σχολεία. Καλλιεργώντας τον αθλητισμό προβάλλουμε στα παιδιά και στην κοινωνία τα αποτελέσματα της συλλογικής και οργανωμένης προσπάθειας. Όλα αυτά τα σχολεία, καίτοι θεματικά, είναι σχολεία πλουραλισμού και όχι σχολεία εξειδίκευσης και καμία σχέση δεν έχουν με τα πειραματικά και πρότυπα σχολεία της φαντασίωσης των αρίστων!
Οι θετικές επιστήμες πρέπει να διδάσκονται όχι μόνο για την πρακτική και οικονομική τους διάσταση, αλλά και γιατί ανήκουν στις ισχυρότερες απελευθερωτικές δυνάμεις της ανθρώπινης σκέψης, που θέλει να αποκρυπτογραφήσει και να κατανοήσει το φυσικό κόσμο. Δεν ξεχνάμε, επίσης, ότι σήμερα ο πολίτης καλείται να πάρει θέση για ζητήματα επιδημιολογίας, μακροοικονομίας, παγκόσμιας κλιματικής αλλαγής, ασύρματων τηλεπικοινωνιακών συστημάτων και εν γένει σύνθετων τεχνικών ζητημάτων.
Ο θεσμός των Εργαστηριακών Κέντρων Φυσικών Επιστημών και των υπευθύνων εργαστηρίων φυσικών στη Β/θμια εκπαίδευση πρέπει να αναβαθμιστεί. Οι εργαστηριακές επιδόσεις των μαθητών μπορούν να αξιολογούνται μαζί με τις θεωρητικές επιδόσεις τους.
Η φυσική αγωγή φροντίζει την υγεία των παιδιών και των νέων, και διαμορφώνει το χαρακτήρα και την προσωπικότητά τους. Μαθαίνει τα παιδιά να αγωνίζονται, να βάζουν στόχους και να τους κατακτούν. Ανακαλύπτει και ενθαρρύνει τα ταλέντα των μαθητών στον αθλητισμό. Προτείνουμε να υπάρχει φυσική αγωγή σε όλες τις βαθμίδες και τάξεις, καθώς και να διοργανώνονται αθλητικές δραστηριότητες εντός και εκτός της σχολικής μονάδας.
Η παρέλαση αποτελεί έναν απαρχαιωμένο θεσμό, μιλιταριστικής έμπνευσης. Θεωρούμε ότι ένας τέτοιος θεσμός, μεταξικής προέλευσης, το μόνο που εξυπηρετεί είναι την στρατιωτικοποίηση της παιδικής συνείδησης, που οδηγεί δυνητικά στη συνειδησιακή πειθάρχηση της νεολαίας μας. Η ιστορική μνήμη μπορεί να κρατηθεί ζωντανή, με την ορθή διδασκαλία του μαθήματος της Ιστορίας, που μέσω της αναπαραγωγής της ιστορικής αλήθειας, θα γαλουχήσει τους μαθητές, καθώς και με ευφάνταστες ενδοσχολικές εκδηλώσεις ιστορικής μνήμης με συμμετοχή των μαθητών. Τα σχολεία, τα πανεπιστήμια, τα κάθε είδους εκπαιδευτήρια χρειάζονται επαρκείς και κατάλληλα εξοπλισμένες αθλητικές δομές και οικονομική ενίσχυση των αθλητικών δραστηριοτήτων τους.
Από την Α/θμια κιόλας εκπαίδευση τα παιδιά θα πρέπει να έρχονται σε επαφή με τη συμβουλευτική σπουδών και καριέρας, η οποία θα συστηματοποιείται στο Γυμνάσιο και στις πρώτες τάξεις του Λυκείου. Στο πλαίσιο της συμβουλευτικής σπουδών και καριέρας θα πρέπει να υπάρχει χώρος για την παρουσίαση όλων των επαγγελμάτων, χωρίς κοινωνικές προκαταλήψεις και στερεότυπα και να ευνοούνται μέσα στο ελληνικό παράδειγμα παραδοσιακά επαγγέλματα που τείνουν να εκλείψουν.
Θεωρούμε επίσης σημαντικό να εντάξουμε στα αναλυτικά προγράμματα και των δύο βαθμίδων πρακτικά μαθήματα, μαθήματα που καλλιεργούν τεχνικές δεξιότητες και εφαρμοσμένες τέχνες που συνδέονται με την καθημερινή ζωή και την απόλαυση της καθημερινής ζωής (ξυλουργική, ηλεκτρολογικά, υδραυλικά, σιδηροκατασκευές – αλουμινοκατασκευές, ελαιοχρωματισμοί, κηπουρική – βοτανολογία, μουσική, χορός, ζωγραφική, χειροτεχνία, αγγειοπλαστική, γλυπτική, μαγειρική, ραπτική, πρώτες βοήθειες και φροντίδα υγείας …)
Το θέμα της έλλειψης σχολικής στέγης έχει οδηγήσει σε σχολικά κτίρια που καταρρέουν ή βρίσκονται στεγασμένα σε κοντέινερ εδώ και πολλά χρόνια σε κεντρικούς και περιφερειακούς Δήμους. Τέτοιου είδους προβλήματα υπάρχουν σε όλη τη χώρα. Θα πρέπει να υπάρξει άμεσα ειδική μέριμνα για τη συντήρηση των παλαιών κτιρίων και/ή την ανακατασκευή τους στις περιοχές όπου παρουσιάζονται αυτά τα προβλήματα και δεν είναι εύκολη η ανεύρεση χώρου για να χτιστούν καινούρια σχολεία.
Στα σχολεία πρέπει να συνεργάζονται πολλαπλές ειδικότητες επιστημόνων της υγείας (γιατροί, διατροφολόγοι, ψυχολόγοι, οδοντίατροι, οφθαλμίατροι) ώστε να υπάρχει συστηματική παρακολούθηση της υγείας κάθε παιδιού, μέσα από συστηματικούς ελέγχους. Το κράτος πρέπει να καθιερώσει δωρεάν προληπτικές, εξειδικευμένες εξετάσεις για όλους τους μαθητές, και την εξασφάλιση της παρουσίας αθλητιάτρου σε όλες τις αθλητικές δραστηριότητες και τους αγώνες.
Πιστεύουμε ότι επιβάλλεται να συζητήσουμε για τα θρησκευτικά ή καλύτερα τη μελέτη των θρησκειών, τη θρησκειολογία. Όχι λοιπόν θρησκευτικά ως ομολογιακό μάθημα για ΧΟ, αλλά ως μάθημα που μπορεί να έχει νόημα για όλους άθεους και ένθεους και να αποτελέσει σημείο επαφής, και όχι διάστασης, μεταξύ αλλόθρησκων και αλλοεθνών μαθητών.
Θεωρούμε ότι πρέπει να υπάρξει μετατόπιση του κέντρου βάρους των μαθημάτων Α/θμιας και Β/θμιας από την τεχνική εμβάθυνση στη λειτουργική/πολιτισμική διασύνδεση: π.χ. Λογοτεχνία, Φιλοσοφία – Επιστημολογία, Αρχές της Δημοκρατίας, Ιστορία των Ιδεών, Πολιτισμός, Τέχνες, Ανθρωπολογία, Κοινωνιολογία, Αρχιτεκτονική, Γεωγραφία των Πόλεων, Οικονομία, Ανθρώπινα Δικαιώματα.
Προτείνουμε προς εξέταση ένα μοναδικό τύπο λυκείου, το Ενιαίο Πολυκλαδικό Λύκειο, με τρία χρόνια φοίτησης ή τέσσερα για τους κλάδους ειδίκευσης, με τους αντίστοιχους κύκλους και κλάδους σπουδών, προσαρμοσμένα ανανεωμένα αναλυτικά προγράμματα και αναβαθμισμένη τη διδασκαλία των θετικών επιστημών.

Μεταδευτεροβάθμια και Δια βίου μάθηση

Πρέπει να δώσουμε το χώρο και το κύρος που απαιτείται στη Δια βίου μάθηση, ώστε όλα τα μέλη της κοινότητας να μπορούν να αναπτύσσονται και να προοδεύουν σε όλη τη διάρκεια της ζωής τους. Δεν πρέπει να αφήσουμε τη Δια βίου μάθηση ανέλεγκτη στα χέρια κερδοσκόπων.
Ζητούμε έλεγχο και αξιολόγηση από κρατικό φορέα των ιδιωτικών δομών Δια Βίου Μάθησης, ώστε να πληρούν συγκεκριμένα κριτήρια ποιότητας της κατάρτισης που παρέχουν, να ελέγχεται εάν ο εργαστηριακός εξοπλισμός τους και γενικότερα οι υποδομές τους είναι επαρκείς για την εκπαίδευση των μαθητών τους, έτσι ώστε να αποφεύγεται η εκμετάλλευση εύπιστων και αδαών πολιτών.
Φροντίζουμε οι εξετάσεις της μεταδευτεροβάθμιας τεχνικής και τεχνολογικής εκπαίδευσης να γίνονται συχνά με διαφανείς και αδιάβλητες διαδικασίες, που να εξασφαλίζουν ικανούς και αξιόπιστους επαγγελματίες. Οι εξετάσεις για τις αδειοδοτήσεις γίνονται σήμερα από δημόσιο φορέα (ΕΟΠΠΕΠ) που χρησιμοποιεί επαγγελματίες βαθμολογητές. Πρέπει ο έλεγχος σε αυτές τις δομές να είναι επαρκής, ώστε να μην παρατηρούνται φαινόμενα διαφθοράς. Πρέπει, επίσης, οι εξετάσεις να γίνονται ομαλά ανά τακτά διαστήματα, ώστε να μην εμποδίζονται και να μην καθυστερούν οι νέοι επαγγελματίες στην ένταξή τους στο επάγγελμα.
Οφείλουμε να προωθήσουμε τη Δια βίου Μάθηση μέσω εκτενούς ενημέρωσης, που μπορεί να ξεκινήσει από το σχολείο.
Προτείνουμε τη δημιουργία ενημερωτικής πλατφόρμας σχετικά με τις δομές και τις ευκαιρίες Δια Βίου Μάθησης, με τη συνεργασία της Γενικής Γραμματείας Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης και Δια Βίου Μάθησης και του Ιδρύματος Νεολαίας Δια Βίου Μάθησης, έτσι ώστε οι ενδιαφερόμενοι να μπορούν εύκολα να βρίσκουν τις προσφερόμενες ευκαιρίες.
Προτείνουμε επιδοτήσεις προγραμμάτων επιμόρφωσης και Δια Βίου Μάθησης μέσω του ΟΑΕΔ. Προτείνουμε δωρεάν απογευματινά προαιρετικά προγράμματα, δωρεάν διδασκαλία ξένων γλωσσών, Η/Υ, και καλλιτεχνικών μαθημάτων στις γειτονιές, και σε κλειστά κτίρια του Δήμου ή των διαφόρων Υπουργείων. Δωρεάν λαϊκό ανοιχτό πανεπιστήμιο σε όλες τις μεγάλες πόλεις για τη μόρφωση, την ευχαρίστηση και την καλλιέργεια των ανθρώπων. Τα μαθήματα/συναντήσεις θα μπορούν να γίνονται τα απογεύματα σε σχολικούς χώρους ή άλλους δημοτικούς χώρους και χώρους της γειτονιάς. Αυτός είναι και ένας τρόπος να χρησιμοποιηθούν τα αναρίθμητα κτίρια δωρεών που χειμάζουν στα Υπουργεία, το Πανεπιστήμιο Αθηνών κοκ.
Αύξηση της χρηματοδότησης των δημόσιων ΙΕΚ ώστε να λειτουργούν κανονικά από την αρχή της σχολικής χρονιάς, αλλά και για να ανανεώσουν τον εργαστηριακό τους εξοπλισμό που χρησιμοποιούν και γενικά τις υποδομές τους. Προτείνουμε επίσης αύξηση της αποζημίωσης των καθηγητών των δημόσιων ΙΕΚ.
Εκσυγχρονισμός ειδικοτήτων, ανανέωση αναλυτικών προγραμμάτων και ανανέωση της τράπεζας θεμάτων.

Γ/θμια εκπαίδευση

Απαιτούμε ελεύθερη πρόσβαση χωρίς δίδακτρα όλων των παιδιών, χωρίς διακρίσεις, στο δημόσιο πανεπιστήμιο, ένα πανεπιστήμιο εμπλουτισμένο με νέο ανθρώπινο δυναμικό που με προσήλωση στη διδασκαλία και την έρευνα θα μορφώνει, θα εκπαιδεύει και θα διαπαιδαγωγεί. Η πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση θα πρέπει να είναι ελεύθερη για όλες και όλους χωρίς ταξικά, κοινωνικά, φυλετικά, εθνοτικά, γεωγραφικά και άλλα κριτήρια. Αναγνωρίζοντας πως η εδραίωση διδάκτρων στα μεταπτυχιακά και η πρόσφατη υιοθέτηση διδάκτρων στα ξενόγλωσσα προπτυχιακά αποτελούν επίθεση στη δωρεάν και δημόσια παιδεία, προτείνουμε την ενίσχυση των πανεπιστημίων της χώρας, ώστε να μην υπάρχουν δίδακτρα σε κανένα επίπεδο σπουδών. Ας διδαχτούμε από τη δραματική κατάσταση της εμπορευματοποίησης της Παιδείας σε χώρες όπως οι ΗΠΑ όπου μεσήλικες άνθρωποι βρίσκονται δέσμιοι σπουδαστικών δανείων και δεν ορίζουν ελεύθερα την καριέρα τους.
Απαιτείται ανασχεδιασμός του Χάρτη της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης με μείωση Τμημάτων, συγκέντρωσή τους σε οργανωμένους διαθεματικούς χώρους με τις κατάλληλες υποδομές (campuses). Ο σχεδιασμός θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις προοπτικές ανάπτυξης και ανάγκες της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας, τόσο εθνικά όσο και τοπικά.
Σε ό,τι αφορά το θέμα της διάρκειας των σπουδών, η γενική αντίληψη είναι ότι η θέση στο Πανεπιστήμιο που έχει κατακτηθεί με εξετάσεις δεν μπορεί να χάνεται για κανένα λόγο. Ο φοιτητής θα πρέπει να μπορεί να διακόπτει τις σπουδές του, ή σε περίπτωση ασθένειας και αδυναμίας φοίτησης να δικαιολογεί την παύση των σπουδών του. Και αυτό για λόγους καθαρά διαχείρισης των υλικών πόρων των ΑΕΙ.
Στην τριτοβάθμια εκπαίδευση θα πρέπει να δίνεται στους φοιτητές ενισχυμένη η δυνατότητα να μπορούν να αλλάξουν κατεύθυνση εάν διαπιστώσουν ότι δεν τους ταιριάζουν ή δεν τους ενδιαφέρουν οι σπουδές που επέλεξαν.
Θέλουμε την προώθηση ερευνητικών, συνεργατικών και βιωματικών πρακτικών μάθησης στην Γ/θμια, που οι φοιτητές θα χρειαστούν στη μετέπειτα ζωή τους.
Ειδικότερα εάν πρόκειται για φοιτητές σχολών που συνδέονται με την εκπαίδευση θα χρειαστούν δεξιότητες, που θα τους επιτρέψουν να χρησιμοποιήσουν εργαλεία όπως τα διαθεματικά σχέδια μέσα στις τάξεις τους. Δεν μπορούμε να ζητάμε από ανθρώπους που κατά τα 16 χρόνια της εκπαίδευσής τους έμαθαν να σχετίζονται με τη μάθηση με έναν παραδοσιακό μετωπικό τρόπο αποστηθίζοντας έτοιμη γνώση, να έχουν την δυνατότητα να οργανώσουν και να εμπνεύσουν έναν ριζικά διαφορετικό χειρισμό της γνώσης.
Προτείνουμε την αντικατάσταση του μοναδικού συγγράμματος που αποτελεί και σημείο συναλλαγής των διδασκόντων και διαφόρων εκδοτών με εκτενή βιβλιογραφία. Χρειαζόμαστε ελεύθερη πρόσβαση σε βιβλιοθήκες, υλικές και ψηφιακές για όλους τους φοιτητές, ερευνητές και δια βίου εκπαιδευόμενους με δανειστικές δημόσιες πανεπιστημιακές βιβλιοθήκες 24/7 και επαρκή υλικοτεχνικό εξοπλισμό για φοιτητές και διδάσκοντες.
Απαιτούμε διαφάνεια και λογοδοσία στην εκλογή μελών ΔΕΠ, ουσιαστική αξιολόγησή τους από την ακαδημαϊκή κοινότητα με ελεγχόμενα κριτήρια και ενδεχόμενη αντικατάστασή τους εάν η αξιολόγηση τους κρίνει ανεπαρκείς και οι ίδιοι δεν συμμορφώνονται στις απαιτήσεις της κοινότητας.
Θα πρέπει να αποφύγουμε τον τεχνοκρατισμό και να εξασφαλίσουμε ένα ανθρωποκεντρικό-μαθητοκεντρικό Πανεπιστήμιο με σκοπό την ολόπλευρη ανάπτυξη της προσωπικότητας του φοιτητή που θα δίνει έμφαση στην κοινωνική, ηθική, φιλοσοφική και κριτική του σκέψη.
Στα ΑΕΙ είναι επιβεβλημένη η ανάγκη να ενσωματωθούν σε όλα τα τμήματα μαθήματα ιστορίας των επιστημών, φιλοσοφίας, ιστορίας, λογοτεχνίας και να ενισχυθούν οι διαθεματικές και διατμηματικές συνεργασίες.
Απαιτούμε ισότητα στην κατανομή κονδυλίων για τα ΑΕΙ με βάση τις ανάγκες τους και όχι το κύρος που διαθέτουν παραδοσιακά (δηλ. εν πολλοίς στερεοτυπικά) ή συντεχνιακά. Υπάρχουν τρόποι για να διασφαλίσουμε τη μέγιστη διαφάνεια και ισότητα στην κατανομή των κονδυλίων στα διάφορα Πανεπιστήμια, Σχολές και Τμήματα.
Το πανεπιστήμιο έχει τεράστιο πρόβλημα λόγω της υποχρηματοδότησής του που οδηγεί βαθμιαία στην υποβάθμισή του. Ειδικά τα καλλιτεχνικά τμήματα (όπως το Τμήμα Μουσικών Σπουδών στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο κ.α.) θα πρέπει να έχουν επαρκή κονδύλια για την πρακτική εφαρμογή του αντικειμένου σπουδών από τους φοιτητές. Στις εφαρμοσμένες τέχνες τα πρότζεκτ, οι παραστάσεις και οι εκδηλώσεις είναι μέρος των σπουδών των φοιτητών και πρέπει να χρηματοδοτούνται επαρκώς.
Σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας, όπως στα νησιά π.χ., υπάρχει μεγάλο πρόβλημα στέγης για τους φοιτητές. Τα καταλύματα είναι σπάνια και πολύ ακριβά. Θα πρέπει να υπάρχει μέριμνα ώστε να υπάρχει ικανός αριθμός φοιτητικών εστιών για τους φοιτητές που αναγκάζονται να απομακρυνθούν από την οικογενειακή στέγη.
Θα πρέπει τα Πανεπιστήμια της επαρχίας να συνδέονται με τις τοπικές κοινότητες. Με τον τρόπο αυτό οι άνθρωποι συνδέονται με τις τοπικές κοινωνίες, ανταποδίδουν τη φιλοξενία και ενδεχομένως αποφασίζουν να παραμείνουν και να υπηρετήσουν τον τόπο.

Αξιολόγηση – Εξεταστικό σύστημα – Πιστοποιήσεις

Πριν να αποτιμήσουμε την αξία των εκπαιδευτικών πραγμάτων πρέπει να βεβαιωθούμε ότι έχουμε κάνει ό,τι είναι δυνατόν για να προσδώσουμε τη μέγιστη αξία στο εκπαιδευτικό σύστημα και τους εμπλεκόμενους σε αυτό. Κάτι τέτοιο μπορεί μόνο να επιτευχθεί με την ευρεία συμμετοχή όλων σε επίπεδο προσδιορισμού στόχων και ανασχεδιασμού του συστήματος. Θα απαιτηθεί πολλή δουλειά και χρόνος, για να οδηγηθούμε σε κάποια σοβαρή αξιολόγηση, αρχικώς, του εκπαιδευτικού συστήματος, και, στη συνέχεια, των σχολικών μονάδων, κάτι που σοβαροί επιστήμονες επισημαίνουν εδώ και δεκαετίες. Δυστυχώς, η αξιολόγηση που έγινε κατά το παρελθόν ήταν προσχηματική, μερική, είχε υψηλό κόστος και δεν φαίνεται να άφησε κάποια χρήσιμη παρακαταθήκη. Ο κίνδυνος να χρησιμοποιηθούν οι διαδικασίες αξιολόγησης ως ένας ακόμα μηχανισμός τιθάσευσης και υπακοής, καθώς και ενίσχυσης της ήδη σοβαρής ταξικής διαστρωμάτωσης στην εκπαίδευση, παραμένει πάντα επικίνδυνα υπαρκτός στις παρούσες συνθήκες.
Αναφορικά με την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών το ΜέΡΑ25 έχει απόλυτη επίγνωση του γεγονότος ότι με τις κυβερνήσεις που έχουμε και την κουλτούρα του παραγοντισμού που υπάρχει σε όλο το κράτος και χαρακτηρίζει τη λειτουργία του ΥΠΑΙΘ οποιαδήποτε αξιολόγηση των εκπαιδευτικών αυτή τη στιγμή, αφενός, θα μπορούσε να οδηγήσει σε μεγάλες εντάσεις με την εκπαιδευτική κοινότητα που κατασυκοφαντείται ασταμάτητα, ενώ κυρίως είναι αναμενόμενο να προωθήσει αποκλειστικά τα παιδιά της εξουσίας, όπως γινόταν πάντα με τις κυβερνήσεις Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ που κυβέρνησαν επί δεκαετίες, αλλά και με την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ.
Λόγω ατελούς διοικητικού και εργασιακού πλαισίου μπορεί πράγματι να υπάρξουν στην εκπαίδευση περιπτώσεις ατόμων ακατάλληλων για το ευαίσθητο έργο που καλούνται να προσφέρουν, παρόλο που διαθέτουν τα απαιτούμενα τυπικά προσόντα. Για την εξέταση μεμονωμένων περιπτώσεων εκπαιδευτικών που κρίνονται ακατάλληλοι για το ευαίσθητο έργο τους προτείνεται να συσταθεί από το ΔΙΑΣΚΕΠ ειδικό θεσμικό πλαίσιο, που θα ενισχύσει το ήδη υπάρχον, θωρακίζοντας το από κάθε είδους παρεκτροπές και ελλείψεις και οργανώνοντας τους τρόπους μετακίνησης όσων κριθούν ακατάλληλοι για την μάχιμη εκπαίδευση σε άλλες θέσεις, όπου μπορούν να προσφέρουν χωρίς τον κίνδυνο να επιβαρύνουν με δυσλειτουργικές συμπεριφορές το σχολικό περιβάλλον.
Θέλουμε ως κοινωνία της γνώσης να αφήσουμε πίσω την αποστήθιση και να αποποινικοποιήσουμε το λάθος. Ας καταργήσουμε τους βαθμούς στο σχολείο και να τους υποκαταστήσουμε με ένα σύστημα αναφοράς, που θα έχει νόημα για το δάσκαλο, τον μαθητή και την οικογένεια. Προωθούμε τη διαμορφωτική και περιγραφική αξιολόγηση των μαθητών, ώστε να είναι εφικτή η απεικόνιση της πορείας τους σε όσο το δυνατόν περισσότερες διαστάσεις της προσωπικότητάς τους.
Στη συντριπτική της πλειονότητα η ελληνική κοινωνία που έχει υποφέρει βαθιά από φαινόμενα παραγοντισμού, οικογενειοκρατίας και ευνοιοκρατίας θεωρεί τις πανελλήνιες εξετάσεις τη μόνη αντικειμενική αξιολόγηση που υπάρχει. Μέλημά μας είναι να διαφυλάξουμε οποιοδήποτε σύστημα προτείνεται όπως αυτά που αντλούν την έμπνευσή τους από το σύστημα του GCSE ή του SAT ώστε να περιβληθούν με την εμπιστοσύνη που έχουν σήμερα οι πανελλήνιες.
Δεν επιθυμούμε καμία ειδική κατηγορία υποψηφίων πέρα εκείνων που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα υγείας. Γενικότερα ζητάμε να καταργηθεί κάθε πλάγιος τρόπος εισόδου στα ΑΕΙ. Οι ειδικές μαθησιακές δυσκολίες μπορούν να αντιμετωπιστούν ανάλογα στις εξετάσεις τύπου GCSE ή SAT, με τρόπους που θα αποφασίσουν επιστήμονες και εκπαιδευτικοί της Ειδικής Αγωγής.
Το δημόσιο σχολείο θα πρέπει να δίνει τη δυνατότητα στους μαθητές όλων των βαθμίδων να μαθαίνουν καλά τουλάχιστον δύο ξένες γλώσσες. Αυτό σημαίνει αναγκαστικά επαρκές πρόγραμμα ωρών για όλες τις διδασκόμενες ξένες γλώσσες. Συμπληρωματικά, θα πρέπει να δίνει το δικαίωμα δωρεάν συμμετοχής όλων των μαθητών στις εξετάσεις πιστοποίησης για το Κρατικό Πιστοποιητικό Γλωσσομάθειας.
Πέρα από το δικαίωμα δωρεάν εξέτασης για την απόκτηση Κρατικού Πιστοποιητικού Γλωσσομάθειας, ήδη από το δημοτικό, θα πρέπει στους μαθητές των μουσικών σχολείων να χορηγείται δίπλωμα αρμονίας στην Γ Λυκείου δεδομένου ότι το μάθημα της αρμονίας είναι εξεταζόμενο μάθημα για την εισαγωγή στο Μουσικό Πανεπιστήμιο και το επίπεδο που μπορεί να παρέχουν ειδικά τα Μουσικά Σχολεία είναι επαρκές.

Αντισταθμιστική αγωγή – Ειδική αγωγή – Ειδικά σχολεία

Δίνουμε ιδιαίτερη σημασία στην αντισταθμιστική εκπαίδευση με στόχο την ένταξη και επανένταξη μαθητών στη διαδικασία μάθησης, τη μείωση της μαθητικής διαρροής, την επιτυχή ολοκλήρωση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης και την αύξηση των ποσοστών πρόσβασης στη δεύτερη βαθμίδα της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Στηρίζουμε κάθε θεσμική δυνατότητα προς αυτή την κατεύθυνση, όπως είναι η ενισχυτική διδασκαλία, η πρόσθετη διδακτική στήριξη, η κατ’ ιδίαν διδασκαλία σε ασθενείς και κρατούμενους και η διδασκαλία στα τμήματα δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που λειτουργούν στο πλαίσιο οργανισμών θεραπείας, Σχολείων Δεύτερης Ευκαιρίας και Ειδικών Καταστημάτων Κράτησης Νέων. Προτείνουμε τη θεσμοθέτηση μίας Τάξης Ένταξης, δηλαδή την ύπαρξη ενός εκπαιδευτικού Ειδικής Αγωγής για κάθε 60-100 μαθητές σε όλη τη βασική Εκπαίδευση με σκοπό την έγκαιρη και αποτελεσματική αντιμετώπιση μαθησιακών δυσκολιών εντός της σχολικής μονάδας.
Πιστεύουμε ότι πρέπει να υπάρχει στήριξη των ΑμεΑ και των παιδιών με ειδικές μαθησιακές ανάγκες έτσι ώστε να μπορούν να εντάσσονται αρμονικά στο σχολικό περιβάλλον. Θέλουμε πραγματική ένταξη των ΑμεΑ στα σχολεία και τα Πανεπιστήμιά μας. Θέλουμε κτίρια και σχολές προσπελάσιμες από τα ΑμεΑ.
Τα άτομα που έχουν ζητήματα δυσλεξίας και μαθησιακών δυσκολιών δεν καταφέρνουν να ξεδιπλώσουν όλο το δυναμικό τους, ενώ συχνά μέσα στο σχολείο περιθωριοποιούνται καθώς δεν τους δίνεται ο κατάλληλος τρόπος να αντιληφθούν πράγματα που δυσκολεύονται να καταλάβουν ή να απομνημονεύσουν. Για ένα σχολείο συμπερίληψης θα πρέπει η διδασκαλία στις τάξεις να προσαρμοστεί και στο δικό τους τρόπο μάθησης και λειτουργίας.
Πρέπει να προβλέψουμε ικανά σε αριθμό και πυκνότητα επιστημονικά κέντρα για δωρεάν ψυχολογική και θεραπευτική στήριξη για παιδιά και οικογένειες, αλλά και για στήριξη και επιμόρφωση των εκπαιδευτικών.
Το σχολείο χρειάζεται ειδικό παιδαγωγικό υλικό και προσαρμοσμένη διδασκαλία σε μικρές ομάδες για τα παιδιά της τάξης ένταξης, τις τάξεις υποδοχής και τα παιδιά με μαθησιακές και ειδικές ανάγκες.

Εκπαίδευση προσφύγων

Ιδιαίτερη μέριμνα οφείλουμε να δείξουμε και στα προσφυγόπουλα που προσπαθούν να ξεκινήσουν μια νέα ζωή στην Ελλάδα. Οφείλουμε να αναγνωρίσουμε τις ιδιαίτερες ανάγκες τους και τις ανάγκες των οικογενειών τους, να τους εντάξουμε μέσα στις τάξεις και τις γειτονιές μας με κάθε δυνατό τρόπο. Υπάρχουν πολλές προσπάθειες που έχουν γίνει μέχρι σήμερα και αρκετές από αυτές μπορούν να αποτελέσουν καλές πρακτικές.
Προτείνουμε την ίδρυση και λειτουργία επαρκών σχολικών μονάδων Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης για κάθε βαθμίδα (Α/θμιας και Β/θμιας).

Φροντιστήρια

Σε ένα υγιές εκπαιδευτικό σύστημα το σύνολο της εκπαίδευσης πρέπει να καλύπτεται από το δωρεάν δημόσιο σύστημα. Η μεγάλη ανάπτυξη της φροντιστηριακής εκπαίδευσης είναι στοιχείο σοβαρής παθογένειας και έχει υπέρμετρο κόστος για τις οικογένειες και τα παιδιά. Είναι σαφές ότι τα σημαντικά ελλείμματα της δημόσιας εκπαίδευσης ωθούν τους ανθρώπους στα φροντιστήρια. Οφείλουμε, ωστόσο, σεβασμό στους φροντιστηριακούς εκπαιδευτικούς και στην πράξη έχουμε να διδαχθούμε και από τα δύο μέρη ανταλλάσσοντας γνώσεις και απόψεις με τους χιλιάδες εκπαιδευτικούς της φροντιστηριακής παιδείας.
Τα φροντιστήρια και όλες οι Δομές Ιδιωτικής Εκπαίδευσης θα πρέπει να λειτουργούν με βάση ένα σαφές νομικό πλαίσιο, που θα διασφαλίζει την παρεχόμενη ποιότητα εκπαίδευσης και τα δικαιώματα των εργαζομένων σε αυτές τις δομές.
Προτείνουμε για το θέμα των ιδιαίτερων μαθημάτων την κατάρτιση μητρώου εκπαιδευτικών που θα διασφαλίζει τα τυπικά προσόντα όσων παρέχουν ιδιαίτερα μαθήματα και οι οποίοι οφείλουν να υπόκεινται στις ανάλογες φορολογικές και ασφαλιστικές υποχρεώσεις.

Καλλιτεχνική εκπαίδευση

Ενισχύουμε τα «θεματικά» σχολεία (μουσικά, καλλιτεχνικά, αθλητικά). Διευκολύνουμε τη μετάβαση από την Α/θμια στα «θεματικά» Γυμνάσια/Λύκεια για όσους μαθητές το επιθυμούν.
Δίνουμε στα παιδιά σε όλα τα σχολεία τη δυνατότητα εξειδικευμένης καλλιτεχνικής εκπαίδευσης με ειδικές παιδαγωγικές μεθόδους.
Θέλουμε να αναβαθμιστεί η αισθητική αγωγή περιλαμβάνοντας όλες τις τέχνες, με έμφαση στη δημιουργικότητα και στη γνωριμία με τις διάφορες καλλιτεχνικές εκφάνσεις. Θέλουμε τα σχολεία να υπολοποιούν συχνές καλλιτεχνικές δράσεις και να αξιοποιηθούν οι τέχνες ως υποστηρικτικό εκπαιδευτικό εργαλείο.

Επαγγελματική εκπαίδευση, Επάγγελμα και Εργασία

Η αγορά εργασίας αλλάζει με ασύλληπτους ρυθμούς ανατρέποντας όλα όσα γνωρίζαμε για την εργασία και τη σύνδεσή της με τις σπουδές και την καριέρα. Τι θα σημαίνει εργασία και επάγγελμα μετά την πανδημία; Θα υπάρχει τρόπος ο απόφοιτος της υποχρεωτικής εκπαίδευσης να αναζητήσει αύριο εργασία; Οφείλουμε να διερευνήσουμε σοβαρά τον τρόπο με τον οποίο συνδέονται στην πράξη οι σπουδές με την αγορά εργασίας. Να μετρήσουμε το βαθμό σύνδεσής τους και να αποκτήσουμε θέσεις πάνω σε διαρκή αιτήματα όπως π.χ. τα ζητήματα των επαγγελματικών δικαιωμάτων.
Είναι χρέος μας να στηρίξουμε πραγματικά το κύρος των τεχνικών επαγγελμάτων. Να υπερασπιστούμε ενεργά και ως κοινωνία τη δουλειά του κάθε επαγγελματία, του κάθε εργάτη και τεχνίτη.
Επιθυμούμε να αναβαθμιστεί η δημόσια επαγγελματική εκπαίδευση και να αποκατασταθεί το κύρος των αποφοίτων, έτσι ώστε οι κοινωνίες μας να έχουν τους επαγγελματίες που χρειάζονται. Στο ίδιο πλαίσιο του Ενιαίου Πολυκλαδικού Λυκείου, που προτείνουμε και το οποίο έχει ήδη δοκιμαστεί στο παρελθόν, προτείνουμε ορισμένα πειραματικά ΕΠΛ, όπου θα δοκιμαστούν νέες μέθοδοι επαγγελματικής Β/θμιας εκπαίδευσης, πριν να γενικευτεί η οποιαδήποτε μεταρρύθμιση.
Ας πάψουμε να κάνουμε ότι πιστεύουμε ακόμα πως οι σπουδές φέρνουν κοινωνική και επαγγελματική επιτυχία. Και ακόμα λιγότερο προσωπική ευτυχία ή κοινωνική ευημερία. Ας στηρίξουμε δυναμικά την ανάγκη της κοινωνίας για μόρφωση και πολιτειότητα και ας κάνουμε τις κοινότητές μας υποδείγματα ενσυνείδητων και υπεύθυνων πολιτών.

Μαθητές

Φέρνουμε στο σχολείο τις ιστορίες των παιδιών και τα μαθαίνουμε να συνδέονται μεταξύ τους, με τον τόπο τους, με τις επιθυμίες και τα συναισθήματά τους.
Κάνουμε τα σχολεία μας χώρους δημοκρατίας και αλληλεγγύης και καθοδηγούμε τους μαθητές να εκφράζουν τις απόψεις τους, να ακούν τις απόψεις των άλλων και να συναποφασίζουν.
Στηρίζουμε τις μαθητοκεντρικές, συνεργατικές τάξεις.
Αποποινικοποιούμε το λάθος.
Καταργούμε τη βαθμολογία και υιοθετούμε εναλλακτικούς τρόπους αναφοράς της εξέλιξης των μαθητών.
Προτείνουμε την προαγωγή των παιδιών από τάξη σε τάξη χωρίς προαγωγικές εξετάσεις και αποσυνδέουμε την Γ/θμια εκπαίδευση από το σχολείο, ώστε το σχολείο να είναι μεν η γέφυρα με την κοινωνία και το επάγγελμα, αλλά όχι αναγκαστικά με το Πανεπιστήμιο.
Δεν φορτώνουμε τα παιδιά με εργασίες για το σπίτι.
Ζητάμε ολοήμερο σχολείο για όλη την υποχρεωτική εκπαίδευση.
Δημιουργούμε σχολικές τραπεζαρίες για σίτιση των παιδιών σε όλα τα σχολεία όλων των βαθμίδων. Φροντίζουμε έτσι για την υγεία των παιδιών και για την εκπαίδευσή τους στη σωστή διατροφή.

Εκπαιδευτικοί

Ζούμε μία βιοπολιτική άσκηση εξουσίας, που καθιστά τους εκπαιδευτικούς υποτελείς και αναλώσιμους, εξαφανίζει τη νέα γενιά επιστημόνων σπρώχνοντάς τους στο εξωτερικό και αποδυναμώνει την Ελλάδα οικονομικά, κοινωνικά, πολιτισμικά. Στην Ελλάδα μένουν όσοι δέχονται υποβάθμιση της εργασίας τους, εξαντλητικά ωράρια και ασθενικές αποδοχές. Η εκπαιδευτική πολιτική που στηρίζεται σε αναπληρωτές, ωρομίσθιους και ορισμένου χρόνου εκπαιδευτικούς είναι πληγή για το σχολείο και τα παιδιά μας.
Τα προγράμματα βασικών σπουδών των εκπαιδευτικών οφείλουν να τους εξοικειώνουν με ερευνητικές, ομαδοσυνεργατικές και βιωματικές πρακτικές, που θα χρειαστεί οι ίδιοι να εφαρμόσουν στις τάξεις τους. Πρέπει να τελειώνουμε με τον παραδοσιακό μαζικό τρόπο της μετωπικής «παράδοσης». Προτείνουμε την πολύπλευρη επαγγελματική και ακαδημαϊκή στήριξη των εκπαιδευτικών όλων των βαθμίδων με ταυτόχρονη απαίτηση για ένα υψηλό επίπεδο απόδοσής τους.
Ενθαρρύνουμε και στηρίζουμε οικονομικά τους εκπαιδευτικούς ώστε να αποκτήσουν μεταπτυχιακούς τίτλους, να συμμετέχουν σε επιμορφώσεις, σεμινάρια και σε επιστημονικά συνέδρια που αφορούν τις εξελίξεις στην επιστήμη τους, καθώς και τις εξελίξεις στη διδακτική και την παιδαγωγική σε συνεργασία με Πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα. Θεσμοθετούμε και ενθαρρύνουμε τις εκπαιδευτικές άδειες.
Απαιτούμε δίκαιη και ισότιμη μεταχείριση για όλους τους εκπαιδευτικούς μόνιμους και μη. Σήμερα, υπάρχουν εκπαιδευτικοί που μετακινούνται ανάμεσα σε πολυάριθμες μονάδες σε βάρος της παιδαγωγικής συνοχής και της επικοινωνίας με μαθητές και συλλόγους. Εμείς θέλουμε οι εκπαιδευτικοί να συνδέονται λειτουργικά με το επαγγελματικό/σχολικό περιβάλλον. Ζητάμε οργανικές θέσεις για όλα τα μαθήματα ειδικοτήτων, ώστε οι εκπαιδευτικοί να μην αφήνουν το έργο τους ημιτελές σε βάρος των ίδιων και των μαθητών τους.
Ζητάμε να έχουμε ικανοποιημένους και όχι εξουθενωμένους δασκάλους. Επιμορφώνουμε τους εκπαιδευτικούς με βάση τις πραγματικές τους ανάγκες και με τον τρόπο που αυτοί κρίνουν αποτελεσματικό. Δίνουμε δυνατότητα για συνεργατική επιμόρφωση και αυτομόρφωση. Γι’ αυτό θα πρέπει να τους παρέχουμε τα υλικά μέσα, εξοπλισμό, εποπτικό υλικό και πρόσβαση σε βιβλιοθήκες.
Για τη διαρκή επιμόρφωση των εκπαιδευτικών σε διάφορους τομείς προτείνουμε να γίνεται εκτενής χρήση της αλληλοδιδασκαλίας. Το πρόσφατο παράδειγμα της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης έδειξε ότι αυθόρμητα και εντελώς ισότιμα δημιουργήθηκαν ομάδες προώθησης υλικού και στήριξης για την εξ αποστάσεως στα κοινωνικά μέσα. Αυτή η τεράστια δεξαμενή γνώσης που είναι οι ίδιοι οι εκπαιδευτικοί δεν πρέπει να πηγαίνει χαμένη και οι εκπαιδευτικοί να επιμορφώνονται σε βαρετές μετωπικές διαλέξεις.
Για λόγους ισότητας και δικαιοσύνης εξαλείφουμε πλήρως κάθε κατηγοριοποίηση εκπαιδευτικών σε διαφορετικές κατηγορίες και κύρος. Δεν υπάρχουν δευτερεύοντες ρόλοι στην τάξη. Οι μαθητές και οι δάσκαλοί τους έχουν όλοι δικαίωμα σε πρωτεύουσα θέση ο καθένας με τη δική του προσωπικότητα και τη δική του δυνατότητα προσφοράς.
Εντάσσουμε ισότιμα τους δασκάλους και τους καθηγητές ΑμεΑ στην Α/θμια και τη Β/θμια εκπαίδευση. Καταργούμε την υποχρέωση της αρτιμέλειας για τους εκπαιδευτικούς Α/θμιας και Β/θμιας. Αυτό θα μας βοηθήσει να ανοίξουμε πραγματικά τα σχολεία μας στα ΑμεΑ και να φέρουμε σε επαφή όλη την εκπαιδευτική κοινότητα με την ύπαρξη και τις ανάγκες των ΑμεΑ.
Οι τάξεις υποδοχής δεν θα πρέπει να αποκλείουν τους εκπαιδευτικούς ξένης γλώσσας που εκ των πραγμάτων γνωρίζουν καλύτερα από οποιαδήποτε άλλη ειδικότητα τις ανάγκες της εκμάθησης δεύτερης γλώσσας.
Αναζητούμε τον πιο πρόσφορο τρόπο μέσα από τη συναίνεση και την αποδοχή για να συμφιλιώσουμε τους εκπαιδευτικούς με το καινούργιο ειδικά μετά τη σημερινή κρίση. Κατανοούμε τη δυσκολία και τη δυσπιστία τους στη νέα δυστοπία, αλλά χωρίς δάσκαλο δεν μπορεί να υπάρξει εκπαίδευση.

Εργασιακά δικαιώματα δημόσιων/ιδιωτικών εκπαιδευτικών και Ερευνητών

Οι εκπαιδευτικοί ειδικά και λόγω πληθωριστικής παραγωγής από τα Πανεπιστήμια/συντεχνίες μπαίνουν σε μία μάζα άνεργων, νεόπτωχων σε μόνιμο καθεστώς στέρησης και διαρκή αναμονή. Υπάρχει ανάγκη για απόλυτη υπεράσπιση του ανθρώπινου δυναμικού, μέσα από τη διατήρηση όλων των θέσεων εργασίας, της αύξησής του και της κατάργησης των ευέλικτων μορφών εργασίας με τη μετατροπή των ευέλικτων θέσεων σε οργανικές, μεταξύ άλλων και ως αγώνας κατά της νεοφιλελεύθερης βαρβαρότητας.
Στηρίζουμε τη σταθερή εργασία και ζητάμε αξιοπρεπείς μισθούς για τους εκπαιδευτικούς. Δεν δημιουργούμε αποκλεισμούς και στεγανά που κουβαλούν οι εργαζόμενοι σε όλη την επαγγελματική ζωή τους. Εξασφαλίζουμε ισονομία στις εργασιακές συνθήκες όλων των εκπαιδευτικών. Ζητάμε δίκαιη και ισότιμη μεταχείριση για όλους. Χρειαζόμαστε ικανοποιημένους δασκάλους που θα πασχίζουν πάντα για το καλύτερο.
Ήρθε η ώρα να καταργηθούν οι αναπληρωτές, που το σύστημα υποχρεώνει σε άθλιες εργασιακές συνθήκες συμπαρασύροντας προς τα κάτω τα εργασιακά δεδομένα για όλους. Φροντίζουμε ώστε οι εργαζόμενοι που καλύπτουν πάγιες ανάγκες να αποκτήσουν μόνιμη σχέση εργασίας και ο θεσμός των αναπληρωτών να περιοριστεί μόνο στην κάλυψη έκτακτων αναγκών που προκύπτουν κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους.
Φροντίζουμε για την ισότιμη ένταξη των δασκάλων και των καθηγητών ΑμεΑ με την κατάλληλη υποστήριξη από ειδικό προσωπικό στην Α/θμια και τη Β/θμια εκπαίδευση. Αυτό θα μας βοηθήσει να ανοίξουμε πραγματικά τα σχολεία μας στα ΑμεΑ και να φέρουμε σε επαφή όλη την εκπαιδευτική κοινότητα με την ύπαρξη και τις ανάγκες των ΑμεΑ.
Πρέπει να υπάρξουν σταθερές συνθήκες εργασίας και νομικό καθεστώς που θα βάλουν τέλος στις παραβιάσεις των ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων που απολύουν και επαναπροσλαμβάνουν τους εκπαιδευτικούς με στόχο τη μείωση των εργοδοτικών εισφορών. Υποχρεωτικές ΣΣΕ για τους ιδιωτικούς εκπαιδευτικούς και τους εκπαιδευτικούς των φροντιστηρίων.
Θεωρούμε σημαντική την προστασία του εκπαιδευτικού συνδικαλισμού και θα εργαστούμε για την βαθύτερη δημοκρατία και δίκαιη εκπροσώπηση όλων των εκπαιδευτικών χωρίς κομματικές ταυτότητες.
Θεωρούμε ότι οι ερευνητές διδακτορικοί φοιτητές και μεταδιδάκτορες δικαιούνται δίκαιες και διαφανείς διαδικασίες επιλογής σε ερευνητικές θέσεις οι οποίες θα είναι πραγματικές θέσεις εργασίας και θα καλύπτονται 100% από τον τακτικό προϋπολογισμό.

0 Shares

ΜέΡΑ25 app