Τα Βαλκάνια ήταν πάντα μια περιοχή που λειτουργούσε ως σταυροδρόμι συνάντησης πολιτισμών και ταυτοτήτων, αλλά και ένα σημείο του κόσμου που αρκετές φορές γνώρισε συγκρούσεις και πολέμους. Η Ελλάδα γεωγραφικά πάντα ανήκε σ’ αυτά, αν και για πολλά χρόνια προσπαθούσε να αποποιηθεί το βαλκανικό κομμάτι της φυσιογνωμίας της, θεωρώντας πως μ’ αυτό τον τρόπο θα έρθει πιο κοντά στη Δύση και την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Καθώς, όμως, ήταν η πρώτη από τις χώρες της περιοχής που έγινε μέλος της ΕΕ πάντα να είχε έναν αυξημένο και σημαντικό ρόλο στις εξελίξεις, συμβάλλοντας στη διατήρηση της σταθερότητας που έχει επιτευχθεί τα τελευταία χρόνια. Αρκετές από τις άλλες βαλκανικές χώρες έχουν επίσης εκφράσει την επιθυμία ένταξης στην ΕΕ, με τις Σλοβενία, Κύπρο, Βουλγαρία, Ρουμανία και Κροατία να το καταφέρνουν, ενώ Σλοβενία, Βουλγαρία και Ρουμανία είναι μέλη και του ΝΑΤΟ. Δυστυχώς, το πρόσφατο όχι στην ένταξη Βόρειας Μακεδονίας και Αλβανίας θεωρείται από πολλούς πως θα δυναμιτίσει την κατάσταση και θα ταράξει την έως τώρα ισορροπία γι’ αυτό και η Ελλάδα θα πρέπει να αναλάβει ρόλο σταθεροποιητή ώστε να αποφευχθούν τα χειρότερα που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε νέες συγκρούσεις και διαμάχες. Και να αναλάβει αυτό το ρόλο παρότι θα κληθεί να υπερασπιστεί απόψεις που επιβλήθηκαν από άλλες ευρωπαϊκές δυνάμεις αναφορικά με την ανακοπή της ένταξης Βόρειας Μακεδονίας και Αλβανίας στην ΕΕ. Το παρήγορο, βέβαια, είναι πως σύμφωνα με τις εξαγγελίες την άνοιξη θα ανοίξει εκ νέου η ενταξιακή συζήτηση.
Αρκετές ελληνικές εταιρείες, επιχειρήσεις και βιομηχανίες έχουν συμφέροντα σε άλλες χώρες των Βαλκανίων, στη Βόρεια Μακεδονία, τη Βουλγαρία και αλλού, με αποτέλεσμα η χώρα μας να συμβάλει εξίσου στην οικονομική ανάπτυξη και σταθερότητα των γειτονικών χωρών. Για να αντιληφθεί κάποιος τον στρατηγικό ρόλο της Ελλάδας αρκεί να αναλογιστεί πως είναι η πρώτη σε κατάταξη σε ξένες επενδύσεις στην Αλβανία, η τρίτη σε Σερβία, Βουλγαρία και Βόρεια Μακεδονία και η έκτη στη Ρουμανία με κύριους τομείς επενδύσεων τραπεζικό, τηλεπικοινωνίες, κατασκευαστικό και άλλους.
Αδιαμφισβήτητα, θα πρέπει να ληφθούν οι απαραίτητες πρωτοβουλίες ώστε να επαναπροσδιοριστούν οι ισορροπίες στο εθνοτικό παζλ των δυτικών Βαλκανίων. Η χώρα μας θα πρέπει να λειτουργήσει με διττό σκοπό, αφενός να ανακόψει οποιασδήποτε εσωτερικές εθνικιστικές φωνές μπορεί να έχουν δυναμώσει τα τελευταία χρόνια και αφετέρου να αντιληφθεί πως, δεδομένης της εγγύτητάς της, καθώς και των ιστορικών και πολιτιστικών δεσμών, η νοτιοανατολική ευρωπαϊκή περιφέρεια θα αντιπροσωπεύει πάντα για τη χώρα μας μια σημαντική δυνητική αγορά μεγάλων ευκαιριών.
Παράλληλα, οφείλουμε, αναγνωρίζοντας ότι το μέγεθος των εθνικών, πολιτικών και οικονομικών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν αρκετές από τις γειτονικές μας χώρες τόσο στο εσωτερικό όσο και στο διεθνές πλαίσιο, είναι μεγάλο, θα πρέπει, αν επιθυμούμε, να λάβει επιτέλους η Ελλάδα τη θέση που πρέπει ώστε να τις συνδράμει. Τα προβλήματα αυτά οφείλονται στο γεγονός ότι η γενική κατάσταση στην περιοχή της βαλκανικής χερσονήσου ήταν πολύ διαφορετική το 1989 από ό, τι είναι σήμερα και οι επιπτώσεις αυτής της αναπροσαρμογής είναι ακόμα αισθητές, ενώ οι οικονομικές αναταράξεις των τελευταίων δεκαετιών έχουν αποτρέψει την επιθυμητή σταθερότητα. Η πλειοψηφία αυτών των χωρών είναι σε μια μεταβατική φάση ως προς την δημιουργία μιας βάσης για οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη. Η σημασία του διεθνούς εμπορίου στη διαδικασία της μετάβασης καθώς και η σύνδεσή του με την ανάπτυξη έχει λάβει ολοένα και μεγαλύτερη προσοχή και ο ρόλος της Ελλάδας μπορεί να είναι καταλυτικός γι’ αυτό και θα πρέπει η χώρα μας, στις ενταξιακές συζητήσεις της άνοιξης, να λάβει ενεργό ρόλο ώστε να διευκολύνει τη θετική έκβασή τους ενισχύοντας, έτι περαιτέρω την σταθερότητα, τη διεύρυνση και την ανάπτυξη μιας περιοχής στην οποία ανήκουμε.
Φωτεινή Μπακαδήμα, Βουλευτής Β’ Πειραιά ΜέΡΑ25
Θέλεις να μαθαίνεις για τις δράσεις του ΜεΡΑ25; Γράψου εδώ.