Έντονο κυκλοφοριακό κομφούζιο προκλήθηκε λίγο πριν την Πρωτοχρονιά στην εθνική οδό Αθηνών-Λαμίας εξαιτίας της κακοκαιρίας, αλλά κυρίως λόγω των κακών χειρισμών, όταν η τροχαία διέκοψε την κυκλοφορία και στα δύο ρεύματα εξαιτίας της έντονης χιονόπτωσης. Το αποτέλεσμα; Μεγάλες ουρές και ακινητοποιημένα αυτοκίνητα για ώρες και ένας κεντρικός οδικός άξονας της χώρας να έχει «παραλύσει». Παράλληλα, υπήρξαν πολλαπλές καταγγελίες για ασυνείδητους οδηγούς που μπλόκαραν τη Λωρίδα Έκτακτης Ανάγκης, ενώ κάποιοι οδηγοί φορτηγών αγνόησαν τις εντολές της αστυνομίας κι έτσι έχασαν τον έλεγχο, δίπλωσαν οι νταλίκες και έκλεισε ο δρόμος.
Αυτό το χάος που προκλήθηκε από τον ολέθριο συνδυασμό κακοκαιρίας, κακής διαχείρισης και έλλειψης συντονισμού από πλευράς αρμοδίων, ακολούθησε η αντικατάσταση από τον Υπουργό Προστασίας του Πολίτη του διοικητή του β’ τμήματος των αυτοκινητοδρόμων Αττικής για λάθη και παραλείψεις της τροχαίας και ανακοινώσεις της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Μεταφορών και Υποδομών πως θα κρατήσει ανοικτό το εθνικό οδικό δίκτυο της χώρας ό,τι και αν έχει συμβεί. Αναλώθηκε, δηλαδή, η Κυβέρνηση, για ακόμη μια φορά, σε εκ των υστέρων κινήσεις εντυπωσιασμού και παρέκκλισης από την ουσία του προβλήματος, που δεν είναι άλλη από την απουσία προετοιμασίας και ύπαρξης ουσιαστικού σχεδίου πρόληψης και επιτυχούς αντιμετώπισης ανάλογων φαινομένων, ιδίως όταν η ΕΜΥ είχε από καιρό ενημερώσει για το επερχόμενο κύμα κακοκαιρίας.
Σκηνικά όπως το παραπάνω έχουμε ζήσει πολλά, ιδίως όταν καιρικά φαινόμενα, ανοίκεια στο κλίμα της χώρας μας, κάνουν την εμφάνισή τους και χαρακτηρίζονται ακραία, κυρίως επειδή ο κρατικός μηχανισμός εμφανίζεται απροετοίμαστος και ανίκανος να ανταποκριθεί με ταχύτητα και επάρκεια. Και τότε όλοι διερωτώνται, για λόγους πρωτίστως επικοινωνιακούς –θυμόμαστε όλοι την τραγική πυρκαγιά στο Μάτι που στοίχισε τη ζωή σε πάνω από 100 συνανθρώπους μας, ακριβώς λόγω του συνδυασμού ενός ακραίου φαινομένου και του ανεπαρκούς συντονισμού λόγω άγνοιας, πανικού ή κακής απόφασης-αν υπήρξαν λανθασμένες εκτιμήσεις ή παραλείψεις και κατά πόσο επαρκής ήταν ο σχεδιασμός.
Δυστυχώς όσο η νοοτροπία μας παραμείνει η ίδια, η έλλειψη κουλτούρας ασφαλείας που παρατηρείται σε πολλές υπηρεσίες, αλλά και γενικότερα στην ελληνική κοινωνία, και η οποία συνδέεται με μια λογική ωχαδερφισμού και ελλιπούς εφαρμογής των κανονισμών και κανόνων ασφαλείας από πλευράς των πολιτών, θα παραμένει και θα μεγαλώνει. Με δεδομένη, μάλιστα, την κλιμακούμενη επιδείνωση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής, είμαστε καταδικασμένοι να αντιμετωπίζουμε συνεχώς ανάλογα σκηνικά ενίοτε και με ανθρώπινα θύματα.
Στη σημερινή εποχή των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και της ταχύτατης ροής πληροφοριών, που οποιοδήποτε συμβάν όχι μόνο γνωστοποιείται τη στιγμή ακριβώς που συμβαίνει, αλλά πολλές φορές η ίδια η ταυτόχρονη ενημέρωση των πολιτών δυσχεραίνει την αντιμετώπισή του, η διαχείριση και ο συντονισμός μιας κρίσης συχνά δρομολογούν –και οφείλουν να δρομολογούν- και πολιτικές εξελίξεις. Άλλωστε, είναι κοινός τόπος πως ηγέτες και κυβερνήσεις ανά τον κόσμο κρίθηκαν για την επιτυχημένη ή αποτυχημένη διαχείριση των κρίσεων που κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν.
Για την αντιμετώπιση μεγάλων φυσικών ή διοικητικών κρίσεων-για να περιοριστούμε σε κρίσεις ανάλογες εκείνης στην εθνική οδό Αθηνών-Λαμίας-επιβάλλεται συστηματική προετοιμασία, εκπαίδευση και εγρήγορση όλου του κρατικού μηχανισμού, αλλά και των πολιτών, ακολουθώντας διεπιστημονικές προσεγγίσεις και αξιοποιώντας όχι μόνο τις γνώσεις εξειδικευμένου επιστημονικού δυναμικού, αλλά και τα εμπειρικά δεδομένα ώστε να αντεπεξερχόμαστε στις απαιτήσεις των προβλημάτων σε κάθε επίπεδο διοίκησης και τομέα δραστηριότητας αποκτώντας πλέον παιδεία και νοοτροπία ασφάλειας.
Αλλά και σε επίπεδο πολιτικής ηγεσίας και υψηλόβαθμων στελεχών απαιτείται εκπαίδευση σε θέματα ασφάλειας με συμμετοχή σε ασκήσεις και κυρίως να τίθενται σε δοκιμή «διαφορετικά» σενάρια, ακραίες μεταβλητές και πιθανές, απρόβλεπτες εξελίξεις. Τέλος, σε επίπεδο συντονισμού απαιτείται κυρίως αλλαγή αντιλήψεων περί αρμοδιοτήτων και τεχνητών διαχωριστικών γραμμών μεταξύ φορέων, αλλά πώς να γίνει αυτό όταν ούτε τα ίδια τα Υπουργεία δεν έχουν σαφές πεδίο αρμοδιοτήτων σε μια προσπάθεια απέκδυσης και μετακύλισης ευθυνών;
Φωτεινή Μπακαδήμα, Βουλευτής Β’ Πειραιά ΜέΡΑ25
Δημοσιεύτηκε στη ΝΕΑ ΣΕΛΙΔΑ στις 7 Ιανουαρίου 2020
Θέλεις να μαθαίνεις για τις δράσεις του ΜεΡΑ25; Γράψου εδώ.
