Κάθε Πτωχευτικός Νόμος είναι εργαλείο αναδιανομής περιουσιών στα χέρια των ισχυρών, που συνήθως γράφουν τους νόμους.
Από καταβολής κοινωνιών, σημασία είχε ποιος χρώσταγε τι σε ποιον και τι βία μπορούσε ο πιστωτής να ασκήσει πάνω στον υπερχρεωμένο ώστε να του πάρει αυτά που έκρινε ότι είχε λαμβάνειν. Πράγματι, κάθε σχέση εξουσίας, κάθε κοινωνική σύγκρουση πλούσιων-φτωχών, εξουσιαστών-εξουσιαζόμενων, ανέκαθεν έκρυβε πίσω της τη σύγκρουση πιστωτών-οφειλετών. Το Πτωχευτικό Δίκαιο μιας χώρας, συνεπώς, αποτυπώνει την φάση, την ισορροπία, αυτής της εξελισσόμενης σύγκρουσης στη συγκεκριμένη φάση της Ιστορίας της χώρας.
Ιδίως στις σύγχρονες κοινωνίες της αγοράς, το Πτωχευτικό Δίκαιο είναι ακόμα πιο σημαντικό καθώς η χρεοκοπία για τον καπιταλισμό, μην ξεχνάμε, είναι ό,τι η Κόλαση για τον Χριστιανισμό: Άκρως δυσάρεστη αλλά άκρως απαραίτητη – για να το πω απλά, χωρίς χρεοκοπία το καπιταλιστικό σύστημα δεν δουλεύει.
Θυμάστε το δόγμα Σόιμπλε και τρόικας ότι τα χρέη είναι ιερά; Το 2015 θυμάμαι να μου το επαναλαμβάνει όταν πρωτο-συναντηθήκαμε στο γραφείο του λέγοντάς μου «ένα χρέος είναι ένα χρέος είναι ένα χρέος» – στο οποίο του απάντησα ότι πρόκειται για άποψη που απλά δεν συνάδει με τον καπιταλισμό. Για σκεφτείτε το: Αν κάθε χρέος αποπληρωνόταν, ο τραπεζίτης δεν θα είχε λόγο να διστάσει να δίνει δάνεια σε όποιον τα ζήταγε. Τότε το χρέος θα γινόταν βουνό που θα μας πλάκωνε όλους.
Ακριβώς επειδή η συντεταγμένη χρεοκοπία είναι απαραίτητη για την λειτουργία της αγοράς χρήματος, ο καπιταλισμός πήρε «τα πάνω του» μόνο όταν στα μέσα του 19ου αιώνα έκλεισαν οι φυλακές και εισήχθη η έννοια της περιορισμένης ευθύνης. Μάλιστα, σε καπιταλιστικές χώρες όπου ο καπιταλισμός «πέταγε» παρατηρούμε ότι το Πτωχευτικό Δίκαιο ήταν το πιο φιλικό προς τους οφειλέτες.
Παράδειγμα οι Ηνωμένες Πολιτείες. Έστω ότι έχεις πάρει στεγαστικό δάνειο 500 χιλιάδες για να αγοράσεις σπίτι των 600 χιλιάδων. Έρχεται μια κρίση, τα εισοδήματά σου μειώνονται, η τιμή του σπιτιού πέφτει στις 300 χιλιάδες κι εσύ δεν μπορείς να αποπληρώσεις το δάνειο ακόμα και να πουλήσεις το σπίτι σου. Αν θέλεις, φορτώνεις τα πράγματά σου σ’ ένα φορτηγό, περνάς από την τράπεζα που σου έδωσε το δάνειο, τους δίνεις τα κλειδιά του σπιτιού λέγοντας «δεν μπορώ να σηκώσω το βάρος αυτού του δανείου» και φεύγεις χωρίς να χρωστάς τίποτα. Το βασικό; Η τράπεζα δε μπορεί να σε κυνηγά να σου πάρει άλλα περιουσιακά στοιχεία που μπορεί να έχεις. Να γιατί στην Αμερική η οικονομία είναι πιο δυναμική απ’ ότι στην Ευρώπη: Επειδή η πτώχευση δεν είναι καταδίκη να τρέχεις στα δικαστήρια μια ζωή ή απώλεια ό,τι έχεις και δεν έχεις. Έτσι, ο χρεοκοπημένος γυρνά σελίδα κι η οικονομία συνέρχεται πιο γρήγορα.
Όταν ο κ. Μητσοτάκης υποσχέθηκε ότι θα φέρει ένα νέο Πτωχευτικό Νόμο που θα δίνει δεύτερη ευκαιρία στον χρεοκοπημένο δυστυχώς δεν το εννοούσε. Αντί να μας οδηγήσει σε μια κατάσταση πιο κοντά εκείνης των ΗΠΑ, ο νέος νόμος δίνει στους στρατηγικότερους των κακοπληρωτών (δηλαδή στους τραπεζίτες και στους ολιγάρχες) τη δυνατότητα να οικειοποιηθούν βίαια την περιουσία εκείνων τους οποίους οι ίδιοι έφεραν σε κατάσταση γενικευμένης αδυναμίας να τηρήσουν τις δανειακές υποχρεώσεις.
Με το νόμο που μόλις ψήφισαν, ολοκληρώνουν το εξής έγκλημα: Κλείνει μια εταιρεία λόγω της κρίσης με αποτέλεσμα να μην μπορεί να αποπληρώσει όλους σε όσους χρωστά – εργαζόμενους, εφορία, ασφαλιστικά ταμεία, τράπεζες. Τί επιβάλει ο νόμος; Ό,τι αξία έχει μείνει στην εταιρεία θα πρέπει, λέει, να πληρωθεί πρώτα η ήδη χιλιοπληρωμένη από τους πολίτες τράπεζα και τελευταίος ο εργαζόμενος. Και σαν να μην έφτανε αυτό, όταν ο εργαζόμενος δεν έχει να αποπληρώσει – ως αποτέλεσμα του νόμου που τον τοποθετεί τελευταίο στην ουρά – δεν θα μπορεί να αποπληρώσει το στεγαστικό του δάνειο, μετά θα έρθει μια άλλη τράπεζα (μπορεί κι η ίδια) με τις συνοπτικές διαδικασίες του ίδιου νόμου να τον πτωχεύσει και να του πάρει και το σπίτι. Μην φοβάστε όμως», λέει η κυβέρνηση: Θα τον αφήσουμε να μείνει στο σπίτι καταβάλλοντας ενοίκιο που θα του επιβάλει ο φίλος του τραπεζίτη που βρήκε κι άλλο τρόπο να πλουτίζει από την χρεοκοπία των πολλών – ιδρύοντας εταιρεία διαχείρισης αυτών τω θλιβερών ενοικιαστήριων. Για δώδεκα χρόνια. Και μετά; Θα του επιστρέψουμε να το επαναγοράσει. Σε τί τιμή; Σε τιμή που θα αποφασίσει ο συνέταιρος της τράπεζας.
Εν συντομία, κάνοντας την Κρίση ευκαιρία, αφού η ολιγαρχία-χωρίς-σύνορα πρώτα λεηλάτησε το Ελληνικό Δημόσιο και συρρίκνωσε τα εισοδήματα των μικρομεσαίων, τώρα προσανατολίζεται στην νόμιμη υπεξαίρεση της ιδιωτικής τους περιουσίας. Επί της ουσίας, ο νέος Πτωχευτικός Νόμος της κυβέρνησης Μητσοτάκη θα μείνει στην Ιστορία ως το πρώτο Πολυνομοσχέδιο του 5ου Μνημονίου. Το ΜέΡΑ25 είναι εδώ για να οργανώνει την αντίσταση σε αυτή τη νέα λαίλαπα.
Γιάνης Βαρουφάκης
Πηγή: efsyn.gr
Θέλεις να μαθαίνεις για τις δράσεις του ΜεΡΑ25; Γράψου εδώ.
