Ενάμιση τρις ευρώ ισοδυναμούν με το 5% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ. Αυτό το εξωφρενικό ποσό θα κληθούν να «δωρίσουν» οι ευρωπαίοι πολίτες στους ιδιώτες παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας επί πλέον των εξωφρενικών λογαριασμών που πληρώνουν έτσι κι αλλιώς. Είναι δυνατόν; Ναι, είναι. Πρόκειται για ποσό που, όπως ανακοίνωσε η κα φον ντερ Λάιεν προχθές, η ΕΕ θα τα δώσει στους ιδιώτες παραγωγούς ρεύματος από χρήματα τα οποία θα συνεισφέρουν, λίγα-λίγα, οι ευρωπαίοι καταναλωτές (το ονόμασε μάλιστα «διευκόλυνση ρευστότητας» την οποία τόλμησε να την δικαιολογήσει ως «αλληλεγγύη»!).

άρθρο του γραμματέα του ΜέΡΑ25, Γιάνη Βαρουφάκη

Επί της ουσίας, όπως το 2009 η ΕΕ φέσωσε τους ευρωπαίους πολίτες πάνω από ένα τρις ευρώ για να διασώσει τους τραπεζίτες καλύπτοντας τα στοιχήματά τους στα τοξικά παράγωγα, έτσι σήμερα η ΕΕ θα μας φεσώσει για να καλύψουμε τους παραγωγούς ρεύματος και δη τα στοιχήματά τους σε τοξικά παράγωγα. Τοξικά παράγωγα στην παραγωγή ενέργειας; Ναι, τοξικά παράγωγα. Ας δούμε πως προέκυψαν (τα τοξικά παράγωγα στην παραγωγή ενέργειας) και γιατί τώρα θα κοστίσουν €1,5 τρισεκατομμύριο στους λαούς της Ευρώπης.

Από τότε που ιδιωτικοποιήθηκε η παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος, οι ιδιώτες παραγωγοί ρεύματος ήλπιζαν ότι η τιμή του ρεύματος θα ανέβαινε σταθερά. Παράλληλα, φοβόντουσαν ότι μπορεί και να πέσει. Για να καλύψουν τα νώτα τους σε περίπτωση μείωσης της τιμής του ρεύματος, την… σόρταραν (για να θυμηθούμε το… 2010) – δηλαδή στοιχημάτιζαν ένα ποσό το μήνα για, π.χ., 4 χρόνια, ότι αν η τιμή του ρεύματος έπεφτε πάνω από Χ% εκείνοι θα λάμβαναν ποσό Ψ. Το στοίχημα-σορτάρισμα αυτό έπαιρνε τη μορφή αγοράς (από τους παραγωγούς ρεύματος) ενός παραγωγού (σαν τα παράγωγα CDS, για όσες/οι τα θυμάστε από το 2010) – δηλαδή, ενός πολυετούς συμβολαίου η αγορά του οποίου δίνει στον αγοραστή ένα ποσό Ψ εφόσον η τιμή του ρεύματος πέσει πάνω από Χ%.

Έτσι, αν η τιμή του ρεύματος ανέβαινε, θα κέρδιζαν από τους καταναλωτές (μείον το ασφάλιστρο, δηλαδή το κόστος αγοράς του παραγώγου). Κι αν η τιμή έπεφτε, τη ζημιά τους θα την εξισορροπούσαν λαμβάνοντας το ποσό Ψ από το στοίχημα ότι η τιμή θα πέσει τουλάχιστον Χ% – δηλαδή από το παράγωγο που πληρώνει Ψ όταν η τιμή του ρεύματος μειωθεί πάνω από Χ%.

Ως εδώ καλά. Προσέξτε όμως ότι αγοράζοντας το εν λόγω π.χ., 4ετές παράγωγο από τον χρηματιστή του, ο παραγωγός ρεύματος δεσμευόταν ότι μήνας-μπαίνει-μήνας-βγαίνει θα καταβάλει ένα ποσό εξυπηρέτησης του παραγώγου. Όμως, το ποσό αυτό δεν είναι σταθερό αλλά αυξομειώνεται: Όταν η τιμή του ρεύματος μειωνόταν, μεγάλωνε η πιθανότητα τελικά η τιμή του ρεύματος να πέσει πάνω από Χ% και, έτσι, το μηνιαίο κόστος του στοιχήματος-παραγώγου μειωνόταν. Αλλά και το αντίθετο: Όταν η τιμή του ρεύματος άρχισε να αυξάνεται, μειωνόταν η πιθανότητα τελικά η τιμή του ρεύματος να πέσει πάνω από Χ% (σε σχέση με την τιμή όταν συνάφθηκε το συμβόλαιο) και, έτσι, το μηνιαίο κόστος του στοιχήματος-παραγώγου αυξάνεται. Προφανώς, όταν η τιμή του ρεύματος αυξήθηκε εκθετικά, το ίδιο ίσχυσε και για κόστος εξυπηρέτησης αυτών των παραγώγων.

Σα να μην έφτανε αυτό, οι παραγωγοί ενέργειας δεν πλήρωναν ποτέ το μηνιαίο κόστος του στοιχήματος-παραγώγου μετρητά. Το κατέβαλαν με δικά τους ομόλογα ή τραπεζικές εγγυήσεις, δηλαδή δανειζόμενοι. Τώρα που το κόστος εξυπηρέτησης των στοιχημάτων-παραγώγων έχει πάει στη στρατόσφαιρα, κανείς δεν τους δανείζει τα υπέρογκα αυτά ποσά. Έτσι, κινδυνεύουν από τους χρηματιστές τους – στους οποίους χρωστούν όλα αυτά τα λεφτά – που μπορούν να αναγκάσουν σε επίσημη πτώχευση.

Να γιατί η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ανακοίνωσε ότι είναι έτοιμη να διατάξει τα κράτη-μέλη να επιβάλουν στους ευρωπαίους πολίτες υποχρεωτικό έρανο υπέρ ιδιωτών παραγωγών ρεύματος. Το ερώτημα είναι: Για τι ποσό μιλάμε; Την απάντηση την έδωσε στέλεχος της μεγάλης Νορβηγικής εταιρείας ενέργειας Equinor – μια απάντηση που αναπαρήγαγε χτες η Gillian Tett στους Financial Times: €1,5 τρισεκατομμύριο!

Θέλεις να μαθαίνεις για τις δράσεις του ΜεΡΑ25; Γράψου εδώ.